Research Article
BibTex RIS Cite

Sorânî Kürtçesi ve Erbil Türk Ağzındaki İkilemelerin Dil İlişkileri Bağlamında İncelenmesi

Year 2025, , 45 - 59, 26.05.2025
https://doi.org/10.26650/jol.2025.1685319

Abstract

Bu çalışma, Sorânî Kürtçesi ile Erbil Türk ağzında yer alan ikilemelerin, dil ilişkileri bağlamında incelenmesini amaçlamaktadır. Aynı coğrafyada uzun süredir bir arada yaşayan bu iki dilsel topluluğun, ikilemeler aracılığıyla nasıl bir etkileşim geliştirdiği araştırılmıştır. Nitel yöntemle yürütülen çalışmada; alan taraması, derleme analizi ve sözlü veri toplama teknikleri kullanılmıştır. Elde edilen veriler, özellikle iki dil arasında karşılıklı olarak ödünçlenen kelimelerle oluşturulan ikilemelere ve Arapça ile Farsçadan alınan ortak sözcüklerle kurulan benzer ikilemelere odaklanmaktadır. Bulgular, her iki dilde de hem yerel kimliği yansıtan hem de ortak kültürel etkileşimi gösteren ikilemelerin bulunduğunu ortaya koymaktadır. Bu durum, dilsel ilişkinin yalnızca sözcük düzeyinde değil, kalıp yapılar ve anlatım biçimleri üzerinden de sürdüğünü göstermektedir. Sonuç olarak, Sorânî Kürtçesi ve Erbil Türk ağzındaki ikilemeler, kültürel ve dilsel etkileşimin canlı izlerini taşıyan yapılar olarak değerlendirilmektedir.

References

  • Aksan, D. (1995). Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim (Cilt 2). TDK Yayınları. google scholar
  • Aziz, H. M. (1999). Selîqey Zimanewanî û Giriftekanî Zimanî Kurdî. Serdem Yayınları. google scholar
  • Banguoğlu, T. (1974). Türkçenin Grameri. Baha Yayınları. google scholar
  • Bayraktar, S. (2004). Türk Dilinde İkilemelerin Yapı-Görev-Anlam Özellikleri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı]. google scholar
  • Fettah, M. M. (1989). “Wişey LekdirawT Bestraw le ZimanT KurdTda”, RoşnbTrT Niwe, 124, Bağdat, 142-150. google scholar
  • FexrT, N. (1983). “Cûte Wişe le ZimanT KurdTda”, RoşinbTrT KurdT, 3, Bağdat, 7-12. google scholar
  • FeyzTzade, T. F. (2011). Ferhengî Wişe Diwanekanî Zimanî Kurdî. Selahaddin Eyyubi Yayınları. google scholar
  • Hatiboğlu, V. (1981). Türk Dilinde İkileme. Ankara Üniversitesi Basımevi. google scholar
  • Inkelas, S., & Zoll, C. (2005). Reduplication: Doubling in Morphlogy. Cambridge University Press. google scholar
  • Matthews, P. H. (1997). The Concise Oxford Dictionary of Linguistics, Oxford University Press. google scholar
  • ReşTd, M. (1977). “Derbarey Cûte Naw le ZimanT KurdTda”, Beyan, 40-41, Bağdat, 32-38. google scholar
  • Sivri, Ö. (2020). Türkiye Türkçesi Ağızlarında İkilemeler. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı]. google scholar
  • TalebanT, M. R. (1977). “Listeyek Cûte Naw”, Beyan, 42-43, Bağdat, 22-23. google scholar
  • Topaloğlu, A. (1989). Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü. Ötüken Neşriyat. google scholar
  • Vardar, B. (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. Multilingual Yayınları. google scholar

A Study of Reduplications in Sorani Kurdish and the Erbil Turkish Dialect in the Context of Language Relations

Year 2025, , 45 - 59, 26.05.2025
https://doi.org/10.26650/jol.2025.1685319

Abstract

This study aims to examine the reduplications found in Sorânî Kurdish and the Erbil dialect of Turkish within the context of language contact. It explores how these two linguistic communities, who have coexisted in the same geographical area for a long time, have interacted through shared reduplicative structures. Conducted using a qualitative methodology, the research draws on field studies, corpus analysis, and oral data collection. The data primarily focus on reduplications formed through borrowed words exchanged between the two languages, as well as on similar reduplications created with Arabic and Persian loanwords. The findings reveal the presence of reduplications that reflect both local linguistic identity and shared cultural expressions. These results suggest that language contact between the two communities extends beyond vocabulary into recurring linguistic structures and stylistic forms. In conclusion, the reduplications in Sorânî Kurdish and the Erbil Turkish dialect are viewed as dynamic reflections of cultural and linguistic interaction.

References

  • Aksan, D. (1995). Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim (Cilt 2). TDK Yayınları. google scholar
  • Aziz, H. M. (1999). Selîqey Zimanewanî û Giriftekanî Zimanî Kurdî. Serdem Yayınları. google scholar
  • Banguoğlu, T. (1974). Türkçenin Grameri. Baha Yayınları. google scholar
  • Bayraktar, S. (2004). Türk Dilinde İkilemelerin Yapı-Görev-Anlam Özellikleri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı]. google scholar
  • Fettah, M. M. (1989). “Wişey LekdirawT Bestraw le ZimanT KurdTda”, RoşnbTrT Niwe, 124, Bağdat, 142-150. google scholar
  • FexrT, N. (1983). “Cûte Wişe le ZimanT KurdTda”, RoşinbTrT KurdT, 3, Bağdat, 7-12. google scholar
  • FeyzTzade, T. F. (2011). Ferhengî Wişe Diwanekanî Zimanî Kurdî. Selahaddin Eyyubi Yayınları. google scholar
  • Hatiboğlu, V. (1981). Türk Dilinde İkileme. Ankara Üniversitesi Basımevi. google scholar
  • Inkelas, S., & Zoll, C. (2005). Reduplication: Doubling in Morphlogy. Cambridge University Press. google scholar
  • Matthews, P. H. (1997). The Concise Oxford Dictionary of Linguistics, Oxford University Press. google scholar
  • ReşTd, M. (1977). “Derbarey Cûte Naw le ZimanT KurdTda”, Beyan, 40-41, Bağdat, 32-38. google scholar
  • Sivri, Ö. (2020). Türkiye Türkçesi Ağızlarında İkilemeler. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı]. google scholar
  • TalebanT, M. R. (1977). “Listeyek Cûte Naw”, Beyan, 42-43, Bağdat, 22-23. google scholar
  • Topaloğlu, A. (1989). Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü. Ötüken Neşriyat. google scholar
  • Vardar, B. (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. Multilingual Yayınları. google scholar
There are 15 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Linguistics (Other)
Journal Section Research Articles
Authors

Avin Sami Arif 0000-0001-9361-755X

Publication Date May 26, 2025
Submission Date April 28, 2025
Acceptance Date May 18, 2025
Published in Issue Year 2025

Cite

APA Arif, A. S. (2025). Sorânî Kürtçesi ve Erbil Türk Ağzındaki İkilemelerin Dil İlişkileri Bağlamında İncelenmesi. Dilbilim(44), 45-59. https://doi.org/10.26650/jol.2025.1685319