Dissertation
BibTex RIS Cite

Evaluation Of Sectoral Views In Terms Of Social Perception And Tax Incentives In Terms Of Islamic Finance Effectiveness

Year 2025, Volume: 5 Issue: 2, 179 - 206, 15.07.2025

Abstract

This study aims to examine the supportive role of the state for the execution and development of the insurance activities under the name of “Participation Insurance” within the framework of the principles of participation and banks operating on Islamic principles under the name of “Participation Banking”, which emerged as Private Financial Institutions in Turkey since 1984 and after the amendments to the law. The intervention of the state in the economic system is realized through the use of fiscal policy instruments and the answer to the question of whether the proportional development of the demand for the financial system can be achieved through “tax incentives”, one of the changes in the general structure of taxation, has been investigated. Although the establishment of public participation finance and participation insurance institutions is important for the state to guide the financial system, the appropriateness of using fiscal policy tools in terms of the establishment and spread of Islamic economics is debated. It is essential to benefit from the views of sector representatives on whether the market efficiency of participation banking and participation insurance can be increased with the incentives that tax, one of the main instruments of fiscal policy, will create in the financial system. The issue addressed in the research is important in terms of giving the necessary support to the incentive institution to increase the efficiency of participation finance used as a finance method. The role of the state is to control, manage, direct, plan and encourage in order to achieve certain goals. According to the results of the research, it is accepted that it would be positive to provide tax incentives that differentiate the sector for a temporary period in order to meet the expectations of the state administration and society.

References

  • Altuntepe, N. (2019). İslam ekonomisinde maliye politikası- Teorik bir yaklaşım-. İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi, 5(1) 39-62.
  • Ayub, M. (2017). İslami finansı anlamak. (Çev. S. Akten Çürük, & R. Parlakkaya). İktisat Yayınları.
  • Bahçe, A.B. ve Gümüş, Ö. (2016). Kamu Maliyesi Açısından İslamiyet’te Yoksulluğun Görünümü ve İslami Mikrofinansın Kullanılabilirliği. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi. 8(1), 1-18
  • Baş, R. (2023). Katılım sigortacılığı sektörünün SWOT analizi ile incelenmesi. İktisadi ve İdari Bilimlerde Uluslararası Çalışmalar – I, 2023.
  • Bankalararası Kart Merkezi (2023). Seçilen aya ait istatistikler. BKM https://bkm.com.tr/secilen-aya-ait-istatistikler/
  • Canbaz, M. F. (2020). İslam iktisadı ve finansında temel sorunlar. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 244-258.
  • İstanbul Finans Merkezi (İFM). (2024) https://ifm.gov.tr/b/2/hakkimizda. https://ifm.gov.tr/b/2/tesvikler.
  • Katkat Özçelik, M. (2019). Vergilerin finansal kararlara etkisi. T. Çürük (Editör). Muhasebe araştırmaları. Akademisyen Kitabevi.
  • Katılım Emeklilik. 50 Soruda BES (Bireysel Emeklilik Sistemi ve Faizsiz Bireysel Emeklilik Sistemi), https://www.katilimemeklilik.com.tr/uploads/file/c2cc64c3c25cd3a59586d183 30007021-1645682784471.pdf
  • Malaysian Institute of Accounting (MİA). (2020). Tax Treatment on İslamic Finance in Malaysia. https://www.studocu.com/my/document/kolej-universiti-islam-melaka/accounting/mia-tax-treatment-on-islamic-finance/16912590
  • Mohd Rasid, M. E. S. (2020, Mart). İslami finansın küresel merkezi olma yolunda Malezya, İKAM.
  • Tekin, H. ve Tekdoğan, Ö. F. (2023). Türkiye’de katılım finans sektörünün kurumsal kapasitesinin artırılmasına yönelik bir model önerisi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 420-439.
  • Teslima, J. (2021). Pakistan ve Malezya’nın İslami finans yaklaşımları. https://platform.ilke.org.tr/analiz/pakistan-ve-malezya-nin-islami-finans-yaklasimlari
  • Turhan, İ. M. (2023). İslam iktisadı ve para: Nasıl bakmalı? Geçmişten bugüne Müslüman toplumlarda para ve faiz. Kuramer Yayınları
  • Zaman, N. ve Asutay, M. (2016). İslam ekonomisinin arzuları ve gerçekleri arasındaki uzaklaşma: Farklılığı azaltmaya yönelik bir politik ekonomi yaklaşımı. (Çev. Uğur Uygun, Abdullah Talha Genç, Salih Ülev). Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi, 2(3), 179-200.

İslami Finans Etkinliği Açısından Sektörel Görüşlerin Toplumsal Algı ve Vergi Teşviki Yönünden Değerlendirilmesi

Year 2025, Volume: 5 Issue: 2, 179 - 206, 15.07.2025

Abstract

Bu çalışma, 1984 yılından itibaren Türkiye’de Özel Finans Kurumları adıyla ortaya çıkan ve yasa değişiklikleri sonrası “Katılım Bankacılığı” adıyla İslami esaslarda faaliyet yürüten bankalar ile katılım prensipleri çerçevesinde “Katılım Sigortacılığı” adıyla sigortacılık faaliyetlerinin yürütülmesi ve gelişimi için devlete düşen destekleyici görevin irdelenmesi amaçlı gerçekleştirilmiştir. Devletin iktisadi sisteme müdahalesi maliye politikası araçlarının kullanımı ile gerçekleştirilmekte olup vergilemenin genel yapısında oluşturulan değişikliklerden “vergi teşvikleri” ile finansal sisteme olan talebin oransal olarak gelişimi sağlanabilir mi sorusunun cevabı araştırılmıştır. Devletin finansal sisteme yön vermesi açısından kamuya ait katılım finans ve katılım sigortacılığı kurumlarının kurulması önemli olmakla birlikte, İslam iktisadının yerleşmesi ve yaygınlaşması açısından maliye politikası araçlarının kullanılmasının yerindeliği tartışılmaktadır. Maliye politikası temel araçlarından olan verginin finansal sistemde oluşturacağı teşviklerle, katılım bankacılığı ve katılım sigortacılığı piyasa etkinliğinin artırılıp artırılamayacağı konusunda sektör temsilcilerinin görüşlerinden faydalanmak esas alınmıştır. Araştırmada ele alınan konu, finans yöntemi olarak kullanılan katılım finansın etkinliğinin arttırılmasına yönelik teşvik müessesesine gereken desteğin verilmesi açısından önem arz etmektedir. Zira devletin rolü, belli hedefleri gerçekleştirmek için kontrol, yönetme, yönlendirme, planlama ve teşvik etme şeklindedir. Araştırmanın ulaştığı sonuca göre, devlet idaresi ve toplumsal beklentilerin karşılanması için geçici bir dönemi kapsayacak şekilde, sektörü ayrıştıran vergi teşviklerinin sağlanmasının olumlu yönde olacağı kabul edilmektedir.

References

  • Altuntepe, N. (2019). İslam ekonomisinde maliye politikası- Teorik bir yaklaşım-. İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi, 5(1) 39-62.
  • Ayub, M. (2017). İslami finansı anlamak. (Çev. S. Akten Çürük, & R. Parlakkaya). İktisat Yayınları.
  • Bahçe, A.B. ve Gümüş, Ö. (2016). Kamu Maliyesi Açısından İslamiyet’te Yoksulluğun Görünümü ve İslami Mikrofinansın Kullanılabilirliği. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi. 8(1), 1-18
  • Baş, R. (2023). Katılım sigortacılığı sektörünün SWOT analizi ile incelenmesi. İktisadi ve İdari Bilimlerde Uluslararası Çalışmalar – I, 2023.
  • Bankalararası Kart Merkezi (2023). Seçilen aya ait istatistikler. BKM https://bkm.com.tr/secilen-aya-ait-istatistikler/
  • Canbaz, M. F. (2020). İslam iktisadı ve finansında temel sorunlar. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 244-258.
  • İstanbul Finans Merkezi (İFM). (2024) https://ifm.gov.tr/b/2/hakkimizda. https://ifm.gov.tr/b/2/tesvikler.
  • Katkat Özçelik, M. (2019). Vergilerin finansal kararlara etkisi. T. Çürük (Editör). Muhasebe araştırmaları. Akademisyen Kitabevi.
  • Katılım Emeklilik. 50 Soruda BES (Bireysel Emeklilik Sistemi ve Faizsiz Bireysel Emeklilik Sistemi), https://www.katilimemeklilik.com.tr/uploads/file/c2cc64c3c25cd3a59586d183 30007021-1645682784471.pdf
  • Malaysian Institute of Accounting (MİA). (2020). Tax Treatment on İslamic Finance in Malaysia. https://www.studocu.com/my/document/kolej-universiti-islam-melaka/accounting/mia-tax-treatment-on-islamic-finance/16912590
  • Mohd Rasid, M. E. S. (2020, Mart). İslami finansın küresel merkezi olma yolunda Malezya, İKAM.
  • Tekin, H. ve Tekdoğan, Ö. F. (2023). Türkiye’de katılım finans sektörünün kurumsal kapasitesinin artırılmasına yönelik bir model önerisi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 420-439.
  • Teslima, J. (2021). Pakistan ve Malezya’nın İslami finans yaklaşımları. https://platform.ilke.org.tr/analiz/pakistan-ve-malezya-nin-islami-finans-yaklasimlari
  • Turhan, İ. M. (2023). İslam iktisadı ve para: Nasıl bakmalı? Geçmişten bugüne Müslüman toplumlarda para ve faiz. Kuramer Yayınları
  • Zaman, N. ve Asutay, M. (2016). İslam ekonomisinin arzuları ve gerçekleri arasındaki uzaklaşma: Farklılığı azaltmaya yönelik bir politik ekonomi yaklaşımı. (Çev. Uğur Uygun, Abdullah Talha Genç, Salih Ülev). Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi, 2(3), 179-200.
There are 15 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Participation Banking, Takaful (Participation) Insurance
Journal Section Research Articles
Authors

Ömer Dönmez 0009-0003-3382-8947

Saim Kayadibi 0000-0002-4753-4216

Early Pub Date July 13, 2025
Publication Date July 15, 2025
Submission Date February 27, 2025
Acceptance Date May 29, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 5 Issue: 2

Cite

APA Dönmez, Ö., & Kayadibi, S. (2025). İslami Finans Etkinliği Açısından Sektörel Görüşlerin Toplumsal Algı ve Vergi Teşviki Yönünden Değerlendirilmesi. Journal of Islamic Economics, 5(2), 179-206.

Journal of Islamic Economics is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).