Abstract
Araştırmanın amacı Türkçe dersi öğretmenlerinin okuma alışkanlıklarını etkileyen değişkenlerin neler olduğunun belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda araştırmacılar tarafından hazırlanan anket ile veriler toplanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemi ve tarama deseni kullanılarak Muş il merkezindeki katılımcılara uygun örneklem yöntemiyle ulaşılmıştır. Yapılan sıklık ve frekans analizine göre ulaşılan sonuçlar tablolaştırılmış ve bu tablolar yorumlanmıştır. Buna göre Türkçe öğretmenlerinin okuma alışkanlıkları üniversite döneminde çok yüksek olmasına rağmen meslek hayatına atıldıktan sonra öğretmenlerin çoğunun okuma alışkanlıklarında belirgin düşüş olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç öğretmenlerin iş yoğunluğu ve okuma için yeterli zaman bulamamaları ile ilişkilendirilmiştir. Türkçe öğretmenlerinin okuma alışkanlıklarının öğrencilerin okuma alışkanlığı üzerinde etkisi olduğu düşünüldüğünden bu durumun öğrencilerin okuma alışkanlıkları üzerindeki olası etkileri tartışılmıştır. Bu tartışmalara ışığında öğretmenlerin okuma alışkanlığına gereken önem vermediği görülmektedir. Bunun nedeni ise öğretmenlerin programda okuma öğretimine yeterli önemin verilmediğine ilişkin düşünceleri ile ilişkilendirilmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre araştırmalarda iş yoğunluğu, zaman bulamama, teknolojik aletlerin engel olması gibi sorunlar nedeniyle okuma imkanları ve zamanları yeterli olmayan Türkçe öğretmenlerinin bu sorunlarının çözüm yolları üzerinde durulması gerektiği önerilmiştir.
Anahtar Sözcükler: Değişken, Okuma alışkanlığı, Türkçe öğretmeni
Keywords
References
- Akbaba, R. S. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlıkları ve okumaya yönelik tutumları. Journal of Turkish Studies, 12(18), 35-52. DOI: 10.7827/TurkishStudies.12215
- Akça, Ç. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine kitap okuma alışkanlığı kazandırmada Türkçe öğretmenlerinin rolü. [Yüksek Lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
- Altunbay, M., & Üstten, A. U. (2020). Okuma kültürünün bir göstergesi olarak kitaplık ve kütüphane kullanımı üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 916-930. https://doi.org/10.16916/aded.746742
- Atteyeh, M.I. (2022). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanımı üzerine bir inceleme: Cibuti örneği. [Yüksek Lisans tezi]. Çankırı Karatekin Üniversitesi.
- Bertan, E. (2024). Sınıf öğretmeni adaylarının kitap okuma alışkanlığı ile iyi oluşları arasındaki ilişki. [Yüksek Lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
- Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 3(2), 133-151. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26124/275190.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Yayınları.
- Clark, C., & Foster, A. (2005). Children's and young people's reading habits and preferences: the who, what, why, where and when. national literacy trust. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED541603.pdf
- Demir, E. (2022). Ebeveyn okuma motivasyonunun ilkokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve okuma tutumu ile ilişkisi. [Yüksek Lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Demir, T. (2024). Ortaokul öğrencilerine okuma alışkanlığı kazandırma sürecinde Türkçe öğretmenlerinin yaptıkları uygulamalar ve bu uygulamaların değerlendirilmesi. [Yüksek Lisans tezi]. Giresun Üniversitesi.
- Deniz, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığının geliştirilmesi üzerine Türkçe öğretmenlerinin görüşleri. [Yüksek Lisans tezi]. Adıyaman Üniversitesi.
- Deniz, E. (2015). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 3(2), 46-64. Emir, F. (2019). Sosyal medya kullanımının üniversite öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığı üzerine etkileri: Necmettin Erbakan Üniversitesi örneği. [Yüksek Lisans tezi] Atatürk Üniversitesi.
- Erol, T. (2023). Yaratıcı düşünme ve Türkçe eğitimi. International Journal of Language Academy, 11(3), 142-164. DOI: 10.29228/ijla.70693
- Günay, D. (2000). Metin bilgisi. Multilingual Yayınları.
- Güngör, E. (2009). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığı ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
- Iftanti, E. (2012). A survey of the English reading habits of EFL students in Indonesia. Teflin Journal, 23(2), 149.
- İskender, H. (2013). Türkçe öğretmenlerinin okuma ilgileri ve öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırmaya yönelik etkinlikleri üzerine bir araştırma (Trabzon ili örneği). [Yüksek Lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
- İşgören, N. (2024). Türkçe öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına ilişkin tutum ve eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans tezi]. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi.
- Karakullukcu, N. (2019). İlkokul öğrencilerine kitap okuma alışkanlığı kazandırmada sınıf öğretmenlerinin rolü. [Yüksek Lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Kırs, F. (2022). Türkiye'de öğrencilerin okuma alışkanlığı: Bir meta sentez çalışması. [Yayımlanmamış Doktora tezi]. Dicle Üniversitesi.
- McGeown, S. P., Duncan, L. G., Griffiths, Y. M., & Stothard, S. E. (2015). Exploring the relationship between adolescent’s reading skills, reading motivation and reading habits. Reading and Writing, 28, 545-569.
- Naseri, Z., & Noruzi, A. (2016). The effect of digital age on youth reading habits and practices. Research on Information Science and Public Libraries, 22(2), 213-227.
- National Endowment for the Arts. (2007). To read or not to read: A question of national consequence. https://www.arts.gov/sites/default/files/ToRead.pdf
- Sarıkaya, B. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının kitap okuma alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, (20), 278-289. DOI : 10.16990/SOBIDER.4030
- Sartre, J. P. (2024). Sözcükler. Can Yayınları.
- Sethy, S. (2018). Promoting reading habits and the role of library. International Journal of Library and Information Studies, 8(1), 367-375.
- Sevmez, H. (2009). Türkçe öğretmen adaylarının okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanımı üzerine bir inceleme (Sü eğitim fakültesi örneği). [Yüksek Lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
- Shimray, S. R., Keerti, C., & Ramaiah, C. K. (2015). An overview of mobile reading habits. DESIDOC Journal of Library & Information Technology, 35(5), 343-354.
- Sönmez, H. (2020). A case study and the needs analysis for determining secondary school students’ reading skills. European Journal of Education Studies, 6(10), 23-54., Doi: 10.5281/Zenodo.3595677 (No: 5904797)
- Sönmez, M., & Sönmez, H. (2023). 4.sınıf okuma becerileri kitabının metin ve sorularının incelenmesi. Temel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 17-26. DOI: 10.55008/te-ad.1207260.
- Uğur, B. (2024). Ortaokul öğrencilerinin eleştirel okuma becerisi, okuma alışkanlığı ve yaratıcı düşünme becerisi arasındaki ilişki. [Yüksek Lisans tezi]. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
Abstract
The aim of the study is to determine the variables that affect the reading habits of Turkish lesson teachers. Data were collected through a questionnaire prepared by the researchers for this purpose. Using the quantitative research method and survey design, participants in the central district of Muş were reached through a purposive sampling method. Results obtained from frequency and percentage analyses were presented in tables and interpreted accordingly. The findings indicate that while Turkish language teachers' reading habits were very high during their university years, a significant decline was observed after they began their professional careers. This decline is associated with teachers' workload and lack of sufficient time for reading. Considering that Turkish language teachers' reading habits are believed to influence students' reading habits, the potential impacts of this situation on students' reading behaviors were discussed. Based on these discussions, it is evident that teachers do not give sufficient importance to reading habits. This is attributed to their belief that reading instruction is not adequately emphasized in the curriculum. According to the findings, it is recommended to focus on solutions to the problems faced by Turkish teachers, such as workload, lack of time, and technological distractions, which limit their opportunities and time for reading.
Keywords: Variable, Reading habit, Turkish language teacher.
Keywords
References
- Akbaba, R. S. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlıkları ve okumaya yönelik tutumları. Journal of Turkish Studies, 12(18), 35-52. DOI: 10.7827/TurkishStudies.12215
- Akça, Ç. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine kitap okuma alışkanlığı kazandırmada Türkçe öğretmenlerinin rolü. [Yüksek Lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
- Altunbay, M., & Üstten, A. U. (2020). Okuma kültürünün bir göstergesi olarak kitaplık ve kütüphane kullanımı üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 916-930. https://doi.org/10.16916/aded.746742
- Atteyeh, M.I. (2022). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanımı üzerine bir inceleme: Cibuti örneği. [Yüksek Lisans tezi]. Çankırı Karatekin Üniversitesi.
- Bertan, E. (2024). Sınıf öğretmeni adaylarının kitap okuma alışkanlığı ile iyi oluşları arasındaki ilişki. [Yüksek Lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
- Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 3(2), 133-151. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26124/275190.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Yayınları.
- Clark, C., & Foster, A. (2005). Children's and young people's reading habits and preferences: the who, what, why, where and when. national literacy trust. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED541603.pdf
- Demir, E. (2022). Ebeveyn okuma motivasyonunun ilkokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve okuma tutumu ile ilişkisi. [Yüksek Lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Demir, T. (2024). Ortaokul öğrencilerine okuma alışkanlığı kazandırma sürecinde Türkçe öğretmenlerinin yaptıkları uygulamalar ve bu uygulamaların değerlendirilmesi. [Yüksek Lisans tezi]. Giresun Üniversitesi.
- Deniz, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığının geliştirilmesi üzerine Türkçe öğretmenlerinin görüşleri. [Yüksek Lisans tezi]. Adıyaman Üniversitesi.
- Deniz, E. (2015). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 3(2), 46-64. Emir, F. (2019). Sosyal medya kullanımının üniversite öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığı üzerine etkileri: Necmettin Erbakan Üniversitesi örneği. [Yüksek Lisans tezi] Atatürk Üniversitesi.
- Erol, T. (2023). Yaratıcı düşünme ve Türkçe eğitimi. International Journal of Language Academy, 11(3), 142-164. DOI: 10.29228/ijla.70693
- Günay, D. (2000). Metin bilgisi. Multilingual Yayınları.
- Güngör, E. (2009). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığı ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
- Iftanti, E. (2012). A survey of the English reading habits of EFL students in Indonesia. Teflin Journal, 23(2), 149.
- İskender, H. (2013). Türkçe öğretmenlerinin okuma ilgileri ve öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırmaya yönelik etkinlikleri üzerine bir araştırma (Trabzon ili örneği). [Yüksek Lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
- İşgören, N. (2024). Türkçe öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına ilişkin tutum ve eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans tezi]. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi.
- Karakullukcu, N. (2019). İlkokul öğrencilerine kitap okuma alışkanlığı kazandırmada sınıf öğretmenlerinin rolü. [Yüksek Lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Kırs, F. (2022). Türkiye'de öğrencilerin okuma alışkanlığı: Bir meta sentez çalışması. [Yayımlanmamış Doktora tezi]. Dicle Üniversitesi.
- McGeown, S. P., Duncan, L. G., Griffiths, Y. M., & Stothard, S. E. (2015). Exploring the relationship between adolescent’s reading skills, reading motivation and reading habits. Reading and Writing, 28, 545-569.
- Naseri, Z., & Noruzi, A. (2016). The effect of digital age on youth reading habits and practices. Research on Information Science and Public Libraries, 22(2), 213-227.
- National Endowment for the Arts. (2007). To read or not to read: A question of national consequence. https://www.arts.gov/sites/default/files/ToRead.pdf
- Sarıkaya, B. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının kitap okuma alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, (20), 278-289. DOI : 10.16990/SOBIDER.4030
- Sartre, J. P. (2024). Sözcükler. Can Yayınları.
- Sethy, S. (2018). Promoting reading habits and the role of library. International Journal of Library and Information Studies, 8(1), 367-375.
- Sevmez, H. (2009). Türkçe öğretmen adaylarının okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanımı üzerine bir inceleme (Sü eğitim fakültesi örneği). [Yüksek Lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
- Shimray, S. R., Keerti, C., & Ramaiah, C. K. (2015). An overview of mobile reading habits. DESIDOC Journal of Library & Information Technology, 35(5), 343-354.
- Sönmez, H. (2020). A case study and the needs analysis for determining secondary school students’ reading skills. European Journal of Education Studies, 6(10), 23-54., Doi: 10.5281/Zenodo.3595677 (No: 5904797)
- Sönmez, M., & Sönmez, H. (2023). 4.sınıf okuma becerileri kitabının metin ve sorularının incelenmesi. Temel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 17-26. DOI: 10.55008/te-ad.1207260.
- Uğur, B. (2024). Ortaokul öğrencilerinin eleştirel okuma becerisi, okuma alışkanlığı ve yaratıcı düşünme becerisi arasındaki ilişki. [Yüksek Lisans tezi]. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Applied Linguistics and Educational Linguistics |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | April 30, 2025 |
| Publication Date | April 30, 2025 |
| Submission Date | March 6, 2025 |
| Acceptance Date | April 28, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 11 Issue: 1 |
________________________________________________
Journal of Language Education and Research (JLERE)
Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi
https://dergipark.org.tr/en/pub/jlere
ISSN: 2149-5602
Facebook Grup
Copyright © Journal of Language Education and Research