Research Article
BibTex RIS Cite

İşlevsel Bir Araç Olarak İnfografiklerin Türkçe Eğitiminde Kullanılması

Year 2025, Volume: 9 Issue: 2, 66 - 78, 03.07.2025

Abstract

İnfografikler, bilgi ile görseli birleştirerek karmaşık bilgileri basit ve anlaşılır hâle getiren materyallerdir. İlk kez Maarif Model-Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda (2024) metin türü olarak yer almıştır. Öğrenmeyi kolaylaştırarak kalıcı hâle getirmesi ve ilgi çekici olması eğitim öğretim sürecinde tercih edilmesini sağlamıştır. Bu çalışmada Türkçe Dersi Öğretim Programı (2024) ve Türkçe ders kitabı infografiklere yer verilmesi bakımından incelenmiştir. Yapılan çalışmayla infografik kullanımı, infografik kullanımının Türkçe eğitiminde hedeflenen öğrenme çıktılarının gerçekleştirilmesinde sağladığı avantajları, değer aktarımı, okuryazarlık ve sosyal duygusal öğrenme becerileri kazandırmadaki rolünü ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi çerçevesinde doküman inceleme tekniği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analize başvurulmuştur. Araştırmanın sonucunda öğrencilerin infografik kullanmasına ve hazırlamasına önem verildiği; konuşma ve yazma becerisine yönelik öğrenme çıktılarının kazandırılmasında infografiklerden yararlanıldığı tespit edilmiştir. Sağlıklı yaşam, temizlik, mahremiyet ve sorumluluk gibi değerlerin aktarımına; bilgi okuryazarlığı, dijital okuryazarlık, görsel okuryazarlık, kültür okuryazarlığı ve veri okuryazarlığı becerilerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalara yer verildiği saptanmıştır. Araştırmanın sonuçlarından hareketle iş birliği, güvenli internet kullanımı ve görsel okuma becerisinin desteklenmesini içeren önerilerde bulunulmuştur.

References

  • Alrwele, N. S. (2017). Effects of infographics on student achievement and students’ perceptions of the impacts of infographics. Journal of Education and Human Development, 6(3), 104-117.
  • Al-Dairy, H. M., & Al-Rabaani, A. H. (2017, December). An analytical study of research orientations for infographies applications in education. Paper presented at the 6th International Conference on Information and Communication Technology and Accessibility, Muscat, Oman.
  • Aşıcı, M. (2009). Kişisel ve Sosyal Bir Değer Olarak Okuryazarlık. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 9-26. Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
  • Boyacı, R. ve İnel Ekici D. (2020). Bilgi grafikleri ile zenginleştirilmiş fen öğrenme ortamlarının öğrencilerin kavramsal öğrenmelerine ve motivasyonlarına etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 54, 200-232.
  • Çaka, C. (2018). Farklı infografik tasarımlarının öğrenme çıktılarına bilişsel yüke ve motivasyona etkisi (Tez No: 515687) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Çifçi, T. (2016). Effects of infographics on students achievement and attitude towards geography lessons. Journal of Education and Learning, 5(1), 154-166.
  • Denli, S. (2016). Görsel iletişimde infografik. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1475-1479.
  • Eremia, N. (2016). Teaching with infographics. In: Noi tendinţe în predarea limbajelor de specialitate în contextul racordării învăţământului : superior la cerinţele pieţii muncii, Ed. 1, 12 martie 2016, Chişinău.
  • İşeri, K. (2003). Türkçe ders kitaplarındaki metinler için çizilen resimlerin incelenmesi. Cumhuriyetin 80. Yılında Türkçemiz, 12, 1-8.
  • Karadağ, Ö. (2013). Okuma kültürüne katkıları bakımından Türkçe ders kitaplarının resimlemeleri (İllüstrasyonları). Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(2), 84-93.
  • Krum, R. (2013). Cool Infographics: Effective Communication with Data Visualization and Design. Wiley Lankow, J., Ritchie, J. ve Crooks, R. (2012). İnfografikler: Görsel Hikâye Anlatımının Gücü. Wiley
  • Lester, Paul Martin (1995) Visual Communication: images with messages, Belmont. Wadsworth Publishing Company.
  • Lyra, K. T., Isotani, S., Reis, R. C., Marques, L. B., Pedro, L. Z., Jaques, P. A., & Bitencourt, I. I. (2016, July). Infographics or graphics+text: which material is best for robust learning?. In 2016 ieee 16th international conference on advanced learning technologies (icalt) (pp. 366-370). IEEE.
  • MacQuarrie, A. (2012, July). Infographics in Education. Think Tank. Retrieved from https://www.learningliftoff.com/infographics-education/
  • MEB. (2024). Ortaokul Türkçe dersi öğretim programı (5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Meeusah, N. ve Tangkijviwat, U. (2013). Effect of data set and hue on a content understanding of infographic. Thanyaburi: Blooming Color For Life, 11(14), s. 272-275.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma – desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Nuhoğlu Kibar, P. & Akkoyunlu, B. (2018). Ortaokul düzeyinde öğrenme stratejisi olarak infografik oluşturma sürecinin eğitsel tasarım araştırması yöntemiyle modellenmesi. Eğitim ve Bilim, 43(196), 97-123. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2018.7592
  • Nuhoğlu Kibar, P. ve Akkoyunlu, B. (2015). Eğitimde Bilgi Görselleştirme: Kavram Haritalarından İnfografiklere. B. Akkoyunlu, A. İşman & F. Odabaşı (Ed), Eğitim Teknolojileri Okumaları. (s. 271-287). TOJET - Sakarya Üniversitesi.
  • Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç., ve Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250. https://doi.org/10.33400/kuje.843306
  • Schroeder, R. (2004). Interactive Info Graphics in Europe--added value to online mass media: a preliminary survey. Journalism Studies, 5(4), 563-570. https://doi.org/10.1080/14616700412331296473
  • Seferoğlu, S. S. (2014). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Singh, N., ve Jain, N. (2017). Effects of infographic designing on image processing ability and achievement motivation of dyscalculic students. In Proceedings of the International Conference for Young Researchers in Informatics, Mathematics and Engineering. Kaunas, Lithuania.
  • Smiciklas, M. (2012). The Power of Infographics. Using Pictures to Communicate and Connect with Your Audiences. Pearson Education Inc.
  • Sudakov, I., Bellsky, T., Usenyuk, S. ve Polyakova, V. V. (2016). Infographics and mathematics: A mechanism for effective learning in the classroom. Primus, 26(2), 158-167. https://doi.org/10.1080/10511970.2015.1072607
  • Topal, Y. (2019). Değerler eğitimi ve on kök değer. Mavi Atlas, 7(1), 245-254. Uyar, Y., Öztürk, İ. Y., Şimşek, B. ve Yıldırım, G. (2024). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu-Türkçe Ders Kitabı-5 (1. Kitap). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Uyar, Y., Öztürk, İ. Y., Şimşek, B. ve Yıldırım, G. (2024). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu-Türkçe Ders Kitabı-5 (2. Kitap). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Uzuner, S. Aktaş, E. ve Albayrak, L. (2010). Türkçe 6, 7 ve 8. sınıf ders kitaplarının görseller (İllüstrasyonlar) açısından değerlendirilmesi. Türk Bilimi ve Araştırmaları, 15(20), 721-733.
  • Vanichvasin, P. (2013). Enhancing the quality of learning through the use of infographics as visual communication tool and learning tool. In Proceedings ICQA 2013 international conference on QA culture: Cooperation or competition (p. 135).
  • Yavuz, V. (2020). İlköğretimde Eğitim Materyali Olarak İnfografik Kullanımı. Erciyes İletişim Dergisi, 7(2), 749-766. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.658844
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, S., Yıldırım, G., Çelik, E., ve Aydın, M. (2014). Bilgi grafiği (infografik) oluşturma sürecine yönelik öğrenci görüşleri. Journal of Research in Education and Teaching, 3(4), 247-255.
  • Yıldırım, Y. S. ve Perdahçı, Z. N. (2019). Eğitimde interaktif infografik kullanımının öğrenci başarı, Tutum Ve Motivasyonuna Etkisi. Turkish Online Journal Of Design Art And Communication, 9(3), 449-463.
  • Yıldız Mutlubaş, S. (2021). Beşinci sınıf matematik ders kitaplarındaki temsillerin öğretim programındaki kök değerler bağlamında incelenmesi (Tez No: 677890)[Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi-Denizli]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.

Use of Infographics as a Functional Tool in Turkish Education

Year 2025, Volume: 9 Issue: 2, 66 - 78, 03.07.2025

Abstract

Infographics are materials that combine information and visuals to simplify and clarify complex content. They were first included as a text type in the Maarif Model-Turkish Course Curriculum (2024). By facilitating learning, making it more permanent, and engaging, they have become a preferred tool in the educational process. In this study, the Turkish Course Curriculum (2024) and the Turkish textbook were examined in terms of their inclusion of infographics. The aim of the study was to highlight the use of infographics, the advantages of using infographics in achieving the intended learning outcomes in Turkish education, their role in transferring values, literacy, and developing social-emotional learning skills. The research followed a qualitative research method, using a document analysis technique. Descriptive analysis was used in the analysis of the data collected. As a result of the study, it was found that students are encouraged to use and create infographics, and that infographics are utilized to achieve learning outcomes related to speaking and writing skills. It was also determined that studies aimed at the transmission of values such as healthy living, hygiene, privacy, and responsibility were included, as well as activities to develop information literacy, digital literacy, visual literacy, cultural literacy, and data literacy skills. Based on the findings of the research, suggestions were made to support collaboration, safe internet use, and visual reading skills.

References

  • Alrwele, N. S. (2017). Effects of infographics on student achievement and students’ perceptions of the impacts of infographics. Journal of Education and Human Development, 6(3), 104-117.
  • Al-Dairy, H. M., & Al-Rabaani, A. H. (2017, December). An analytical study of research orientations for infographies applications in education. Paper presented at the 6th International Conference on Information and Communication Technology and Accessibility, Muscat, Oman.
  • Aşıcı, M. (2009). Kişisel ve Sosyal Bir Değer Olarak Okuryazarlık. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 9-26. Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
  • Boyacı, R. ve İnel Ekici D. (2020). Bilgi grafikleri ile zenginleştirilmiş fen öğrenme ortamlarının öğrencilerin kavramsal öğrenmelerine ve motivasyonlarına etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 54, 200-232.
  • Çaka, C. (2018). Farklı infografik tasarımlarının öğrenme çıktılarına bilişsel yüke ve motivasyona etkisi (Tez No: 515687) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Çifçi, T. (2016). Effects of infographics on students achievement and attitude towards geography lessons. Journal of Education and Learning, 5(1), 154-166.
  • Denli, S. (2016). Görsel iletişimde infografik. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1475-1479.
  • Eremia, N. (2016). Teaching with infographics. In: Noi tendinţe în predarea limbajelor de specialitate în contextul racordării învăţământului : superior la cerinţele pieţii muncii, Ed. 1, 12 martie 2016, Chişinău.
  • İşeri, K. (2003). Türkçe ders kitaplarındaki metinler için çizilen resimlerin incelenmesi. Cumhuriyetin 80. Yılında Türkçemiz, 12, 1-8.
  • Karadağ, Ö. (2013). Okuma kültürüne katkıları bakımından Türkçe ders kitaplarının resimlemeleri (İllüstrasyonları). Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(2), 84-93.
  • Krum, R. (2013). Cool Infographics: Effective Communication with Data Visualization and Design. Wiley Lankow, J., Ritchie, J. ve Crooks, R. (2012). İnfografikler: Görsel Hikâye Anlatımının Gücü. Wiley
  • Lester, Paul Martin (1995) Visual Communication: images with messages, Belmont. Wadsworth Publishing Company.
  • Lyra, K. T., Isotani, S., Reis, R. C., Marques, L. B., Pedro, L. Z., Jaques, P. A., & Bitencourt, I. I. (2016, July). Infographics or graphics+text: which material is best for robust learning?. In 2016 ieee 16th international conference on advanced learning technologies (icalt) (pp. 366-370). IEEE.
  • MacQuarrie, A. (2012, July). Infographics in Education. Think Tank. Retrieved from https://www.learningliftoff.com/infographics-education/
  • MEB. (2024). Ortaokul Türkçe dersi öğretim programı (5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Meeusah, N. ve Tangkijviwat, U. (2013). Effect of data set and hue on a content understanding of infographic. Thanyaburi: Blooming Color For Life, 11(14), s. 272-275.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma – desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Nuhoğlu Kibar, P. & Akkoyunlu, B. (2018). Ortaokul düzeyinde öğrenme stratejisi olarak infografik oluşturma sürecinin eğitsel tasarım araştırması yöntemiyle modellenmesi. Eğitim ve Bilim, 43(196), 97-123. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2018.7592
  • Nuhoğlu Kibar, P. ve Akkoyunlu, B. (2015). Eğitimde Bilgi Görselleştirme: Kavram Haritalarından İnfografiklere. B. Akkoyunlu, A. İşman & F. Odabaşı (Ed), Eğitim Teknolojileri Okumaları. (s. 271-287). TOJET - Sakarya Üniversitesi.
  • Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç., ve Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250. https://doi.org/10.33400/kuje.843306
  • Schroeder, R. (2004). Interactive Info Graphics in Europe--added value to online mass media: a preliminary survey. Journalism Studies, 5(4), 563-570. https://doi.org/10.1080/14616700412331296473
  • Seferoğlu, S. S. (2014). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Singh, N., ve Jain, N. (2017). Effects of infographic designing on image processing ability and achievement motivation of dyscalculic students. In Proceedings of the International Conference for Young Researchers in Informatics, Mathematics and Engineering. Kaunas, Lithuania.
  • Smiciklas, M. (2012). The Power of Infographics. Using Pictures to Communicate and Connect with Your Audiences. Pearson Education Inc.
  • Sudakov, I., Bellsky, T., Usenyuk, S. ve Polyakova, V. V. (2016). Infographics and mathematics: A mechanism for effective learning in the classroom. Primus, 26(2), 158-167. https://doi.org/10.1080/10511970.2015.1072607
  • Topal, Y. (2019). Değerler eğitimi ve on kök değer. Mavi Atlas, 7(1), 245-254. Uyar, Y., Öztürk, İ. Y., Şimşek, B. ve Yıldırım, G. (2024). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu-Türkçe Ders Kitabı-5 (1. Kitap). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Uyar, Y., Öztürk, İ. Y., Şimşek, B. ve Yıldırım, G. (2024). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu-Türkçe Ders Kitabı-5 (2. Kitap). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Uzuner, S. Aktaş, E. ve Albayrak, L. (2010). Türkçe 6, 7 ve 8. sınıf ders kitaplarının görseller (İllüstrasyonlar) açısından değerlendirilmesi. Türk Bilimi ve Araştırmaları, 15(20), 721-733.
  • Vanichvasin, P. (2013). Enhancing the quality of learning through the use of infographics as visual communication tool and learning tool. In Proceedings ICQA 2013 international conference on QA culture: Cooperation or competition (p. 135).
  • Yavuz, V. (2020). İlköğretimde Eğitim Materyali Olarak İnfografik Kullanımı. Erciyes İletişim Dergisi, 7(2), 749-766. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.658844
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, S., Yıldırım, G., Çelik, E., ve Aydın, M. (2014). Bilgi grafiği (infografik) oluşturma sürecine yönelik öğrenci görüşleri. Journal of Research in Education and Teaching, 3(4), 247-255.
  • Yıldırım, Y. S. ve Perdahçı, Z. N. (2019). Eğitimde interaktif infografik kullanımının öğrenci başarı, Tutum Ve Motivasyonuna Etkisi. Turkish Online Journal Of Design Art And Communication, 9(3), 449-463.
  • Yıldız Mutlubaş, S. (2021). Beşinci sınıf matematik ders kitaplarındaki temsillerin öğretim programındaki kök değerler bağlamında incelenmesi (Tez No: 677890)[Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi-Denizli]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
There are 34 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Turkish Education
Journal Section Articles
Authors

Soner Garip 0000-0002-0893-9536

Ali Göçer 0000-0002-6880-2611

Publication Date July 3, 2025
Submission Date March 21, 2025
Acceptance Date May 25, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 9 Issue: 2

Cite

APA Garip, S., & Göçer, A. (2025). İşlevsel Bir Araç Olarak İnfografiklerin Türkçe Eğitiminde Kullanılması. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 9(2), 66-78.