Abstract
The fundamental sources of Islam are the Holy Quran and the Hadiths of the Prophet. To ensure the development and strengthening of society, individuals must be provided with a proper religious education. One of the most important institutions that fulfill this need is the Quran courses affiliated with the Presidency of Religious Affairs. These courses are widespread religious education institutions established to provide individuals with a sound religious education. People from all segments of society, including children of primary school age, young people in higher education, and the elderly with extensive life experience, can benefit from these institutions. In Quran courses, which hold a significant function in our country, instructors are expected to have a high level of knowledge. The instructors at these courses play a crucial role in shaping society’s understanding of religion. Therefore, Quran course instructors must possess solid and authentic religious knowledge. This knowledge can only be attained through a scholarly foundation based on the Quran and Hadiths. Quran course instructors, who have the duty of enlightening society on religious matters, bear great responsibility in understanding Hadiths and applying them to daily life. In this regard, emphasis is placed on the fact that Quran course instructors should have the capability to correct superstitions, fabricated narrations, and misconceptions about religion that prevail in society. Within this framework, this study aimed to determine the nature of the Hadith knowledge of Quran course instructors working in the central district of Adıyaman province. In our study, it has been determined that Qur'an course instructors have difficulty distinguishing between authentic and fabricated narrations. Additionally, recommendations were made to enhance the knowledge level of Quran course instructors in the field of Hadith. A survey method, which provides the opportunity to reach a broad audience, was used in the research.
Project Number
İLHYTF. HZP. 24. 02
References
- Aclûnî, İ. (1421). Keşfu’l-hafâ ve müzîlü’l-ilbas ammâ iştehara mine’l-ehâdîsi alâ elsineti’n- nâs. thk. Şeyh Yusuf b. Mahmud el-Hac Ahmed. Dimeşk: Mektebetü’l-İlmi’l-Hadîs.
- Aliyyu’l-Kâri, N. (1986). Esrâru’l-merfûa fi’l-ahbâri’l- mevzûa, thk. Muhammed Lütfi es-Sabbağ. Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmî.
- Aslan, R., Kocabaş, E. (2022). Kur'an kursu öğreticilerinin hadis bilgileri üzerine bir değerlendirme: Gaziantep örneği, Gaziantep üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20 (3), 1069-1089.
- Bilen, M. (1996). T.C. Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı camilerde görev yapan imamların hadis bilgilerinin mahiyeti üzerine tecrübi bir araştırma (Ankara, Şırnak örneklemi). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Bilen, M. (2007). Din görevlilerinin hadis bilgileri üzerine. İslami İlimler Dergisi, 1 (4), 81- 104.
- Buhârî, M. (1992). Sahîhu’l-Buhârî, İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Çelik, A. (2009). Halkın hadis bilgisi ve kaynakları. Bursa: Emin Yayınları.
- Erul, B. (2014), Sahabenin sünnet anlayışı. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Ebû Dâvud, S. (ts). Sünen-i Ebû Dâvûd. thk. Muhammed Mahyuddin Abdulhamid. Beyrut: Mektebetü’l Asriyye.
- Gökçe, B. (2004). Toplumsal bilimlerde araştırma. Ankara: Savaş Yayınları.
- Gültekin, H. (2019). Uşak ili örneğinde imam hatiplerin yeterlilikleri. Mevzu Sosyal Bilimler Dergisi, (2), 323-361.
- Gündüz, M. (2019). Din görevlilerinin hadis bilgilerinin mahiyeti üzerine bir alan araştırması (Eskişehir ve Kütahya örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Gür, A. (2011). Din görevlilerin hadis bilgilerinin mahiyeti üzerine bir alan araştırması (Niğde ve Mersin örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Karaman, H. (1971). Türkiye’de dini bilginin kaynak ve metodu üzerine, Diyanet İşleri Başkanlığı Dergisi, 10 (112–113), 351-362. Karasu, T. (2019). Kur’an kursu öğreticilerine göre okul öncesi dönemde din eğitimi: Muş ili örneği. İlahiyat Tetkikleri Dergisi 1 (51), 479-500.
- Kurkut, D. (2012). Sünnetin hayata aktarılmasında din görevlilerinin fonksiyonu (Kayseri örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- Müslim, H. (ts). Sahih-i Müslim. thk. Muhammed Fuad Abdulbaki. Beyrut: Daru İhyâi Turas.
- İbn Arrâk, E. H. (1981). Tenzîhü’ş- şerîati’l- merfû’a ani’l- ehâdîsi’ş- şerîati’l- mevzû’a, nşr: Abdullvehhâb Abdullatif. Beyrut: Dâru’l- Kutubu’l- İlmiyye.
- İbnü’l-Cevzî, E. F. (1998). Kitabü’l-mevdûât mine’l-ehâdî. Riyâd: Mektebetü’r-Rüşd.
- Sehâvî, M. (1979). el-Mekâsıdu'l-hasene fî beyâni kesîrin mine’l-ehâdîsi’l-müştehire ale’l-elsine. Beyrut: Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye.
- Suyûtî, C. (1983). el-Leâliü’l-masnûa, Beyrut: Daru’l-Marife.
- Şevkâni, M. (1960). el-Fevâidü’l-mecmû’a fi’l-ehâdîsi’l mevdû’a. Kahire: y.y.
- Tirmizî, E. İ. (1998). Sünen-i Tirmizî. thk. Beşşar Avad Ma’ruf. Beyrut: Daru’l-Garbi’l- İslâmî.
- Turan, İ., Şimşek, Ü. ve Aslan, H. (2015). “Eğitim araştırmalarında likert ölçeği ve likert-tipi soruların kullanımı ve analizi”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (30), 186-203.
- Ülkü, H. Y. (2019). T.C. Diyanet İşleri Başkanlığında görevli Kur’an kursu öğreticilerinin hadis bilgileri üzerine bir alan araştırması (Konya- Meram ve Kocaeli- Gebze örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Yücel, A. (2014). Hadis usulü. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
- Yıldırım, E. (2011). Hadis problemleri. İstanbul: Rağbet Yayınları.
- Yoğurtçugil, K. (1976). Örnekleme/yöntemler ve uygulama. İstanbul: İktisat Fakültesi Yayınları.
Kur'an Kursu Öğreticilerinin Hadis Bilgilerinin Mahiyeti Üzerine Bir Alan Araştırması: Adıyaman-Merkez Örneği
Abstract
İslam dininin temel kaynağı Kur'an-ı Kerim ve hadis-i şeriflerdir. Toplumun gelişmesi ve güçlenmesi için kişilere sağlıklı bir din eğitiminin sunulması gerekmektedir. Bireylerin bu ihtiyacını karşılayacak en önemli kurumlardan biri de Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı olan Kur'an kurslarıdır. Bu kurslar, bireylere sağlıklı bir din eğitimi verilebilmesi için oluşturulmuş yaygın din eğitimi kurumlarıdır. Bu kurumlardan temel eğitim çağındaki çocuklar ve yükseköğretim çağındaki gençler öğrenim görebildiği gibi, uzun bir yaşam tecrübesine sahip yaşlılar olmak üzere toplumun her kesiminden bireyler yararlanabilmektedir. Ülkemizde önemli bir işleve sahip olan Kur'an kurslarında görevli öğreticilerin yeterli düzeyde hadis bilgisine sahip olması beklenmektedir. Bu kurslarda görev yapan Kur’an kursu öğreticileri, toplumun din anlayışında önemli bir rol üstlenmektedir. Bu nedenle Kur’an kursu öğreticilerinin sağlam ve sahih dini bilgiye vakıf olmaları gerekmektedir. Bu bilgiye ise yalnızca Kur’an ve hadis merkezli ilmi bir birikime sahip olmakla ulaşılabilir. Toplumu dini konularda aydınlatma görevi bulunan Kur’an kursu öğreticilerinin hadisleri anlama ve hayata aktarmada büyük sorumlulukları bulunmaktadır. Bu hususta Kur’an kursu öğreticilerinin toplumda yer edinen hurafeleri, uydurma rivayetleri ve yanlış din algısını düzeltebilecek güçte olduklarına dikkat çekilmektedir. Bu çerçevede, Adıyaman ili Merkez ilçesinde görevli Kur'an kursu öğreticilerinin hadis bilgilerinin mahiyeti tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızda, Kur’an kursu öğreticilerinin sahih ve uydurma rivayetleri ayırt etme hususunda zorlandıkları tespit edilmiştir. Bu nedenle Kur’an kursu öğreticilerinin hadis alanındaki bilgi düzeylerinin daha üst bir seviyeye çıkabilmesi adına gerekli görülen tavsiyelerde bulunulmuştur. Araştırmada, geniş kitlelere ulaşma imkânı sunan anket yöntemi kullanılmıştır.
Keywords
Supporting Institution
Gaziantep Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projesi Birimi
Project Number
İLHYTF. HZP. 24. 02
References
- Aclûnî, İ. (1421). Keşfu’l-hafâ ve müzîlü’l-ilbas ammâ iştehara mine’l-ehâdîsi alâ elsineti’n- nâs. thk. Şeyh Yusuf b. Mahmud el-Hac Ahmed. Dimeşk: Mektebetü’l-İlmi’l-Hadîs.
- Aliyyu’l-Kâri, N. (1986). Esrâru’l-merfûa fi’l-ahbâri’l- mevzûa, thk. Muhammed Lütfi es-Sabbağ. Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmî.
- Aslan, R., Kocabaş, E. (2022). Kur'an kursu öğreticilerinin hadis bilgileri üzerine bir değerlendirme: Gaziantep örneği, Gaziantep üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20 (3), 1069-1089.
- Bilen, M. (1996). T.C. Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı camilerde görev yapan imamların hadis bilgilerinin mahiyeti üzerine tecrübi bir araştırma (Ankara, Şırnak örneklemi). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Bilen, M. (2007). Din görevlilerinin hadis bilgileri üzerine. İslami İlimler Dergisi, 1 (4), 81- 104.
- Buhârî, M. (1992). Sahîhu’l-Buhârî, İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Çelik, A. (2009). Halkın hadis bilgisi ve kaynakları. Bursa: Emin Yayınları.
- Erul, B. (2014), Sahabenin sünnet anlayışı. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Ebû Dâvud, S. (ts). Sünen-i Ebû Dâvûd. thk. Muhammed Mahyuddin Abdulhamid. Beyrut: Mektebetü’l Asriyye.
- Gökçe, B. (2004). Toplumsal bilimlerde araştırma. Ankara: Savaş Yayınları.
- Gültekin, H. (2019). Uşak ili örneğinde imam hatiplerin yeterlilikleri. Mevzu Sosyal Bilimler Dergisi, (2), 323-361.
- Gündüz, M. (2019). Din görevlilerinin hadis bilgilerinin mahiyeti üzerine bir alan araştırması (Eskişehir ve Kütahya örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Gür, A. (2011). Din görevlilerin hadis bilgilerinin mahiyeti üzerine bir alan araştırması (Niğde ve Mersin örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Karaman, H. (1971). Türkiye’de dini bilginin kaynak ve metodu üzerine, Diyanet İşleri Başkanlığı Dergisi, 10 (112–113), 351-362. Karasu, T. (2019). Kur’an kursu öğreticilerine göre okul öncesi dönemde din eğitimi: Muş ili örneği. İlahiyat Tetkikleri Dergisi 1 (51), 479-500.
- Kurkut, D. (2012). Sünnetin hayata aktarılmasında din görevlilerinin fonksiyonu (Kayseri örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- Müslim, H. (ts). Sahih-i Müslim. thk. Muhammed Fuad Abdulbaki. Beyrut: Daru İhyâi Turas.
- İbn Arrâk, E. H. (1981). Tenzîhü’ş- şerîati’l- merfû’a ani’l- ehâdîsi’ş- şerîati’l- mevzû’a, nşr: Abdullvehhâb Abdullatif. Beyrut: Dâru’l- Kutubu’l- İlmiyye.
- İbnü’l-Cevzî, E. F. (1998). Kitabü’l-mevdûât mine’l-ehâdî. Riyâd: Mektebetü’r-Rüşd.
- Sehâvî, M. (1979). el-Mekâsıdu'l-hasene fî beyâni kesîrin mine’l-ehâdîsi’l-müştehire ale’l-elsine. Beyrut: Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye.
- Suyûtî, C. (1983). el-Leâliü’l-masnûa, Beyrut: Daru’l-Marife.
- Şevkâni, M. (1960). el-Fevâidü’l-mecmû’a fi’l-ehâdîsi’l mevdû’a. Kahire: y.y.
- Tirmizî, E. İ. (1998). Sünen-i Tirmizî. thk. Beşşar Avad Ma’ruf. Beyrut: Daru’l-Garbi’l- İslâmî.
- Turan, İ., Şimşek, Ü. ve Aslan, H. (2015). “Eğitim araştırmalarında likert ölçeği ve likert-tipi soruların kullanımı ve analizi”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (30), 186-203.
- Ülkü, H. Y. (2019). T.C. Diyanet İşleri Başkanlığında görevli Kur’an kursu öğreticilerinin hadis bilgileri üzerine bir alan araştırması (Konya- Meram ve Kocaeli- Gebze örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Yücel, A. (2014). Hadis usulü. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
- Yıldırım, E. (2011). Hadis problemleri. İstanbul: Rağbet Yayınları.
- Yoğurtçugil, K. (1976). Örnekleme/yöntemler ve uygulama. İstanbul: İktisat Fakültesi Yayınları.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Hadith |
| Journal Section | Theology |
| Authors | |
| Project Number | İLHYTF. HZP. 24. 02 |
| Publication Date | April 29, 2025 |
| Submission Date | February 7, 2025 |
| Acceptance Date | April 11, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 24 Issue: 2 |
