Analysıs of Socıo-Cultural Adaptatıon from Communıcatıon Perspectıve: A Study on Syrıan Unıversıty Students in Istanbul and Gazıantep
Abstract
Migration is not merely a demographic movement; it is also a dynamic process that deeply affects social structures, enhances cultural interactions, and generates multidimensional outcomes. Migration flows create a space of communication and interaction between migrants and host communities, thereby reshaping societal balances. In this context, it is essential to examine in depth the socio-cultural dimensions of the migration process and the role that communication plays within it. The interactions that emerge lead to various transformations in both individuals and societies, initiating a process commonly referred to in the literature as "acculturation." The acculturation process is a multifaceted phenomenon that shapes the socio-cultural adaptation of migrants, and its successful implementation largely depends on the presence of effective communication mechanisms. The ways in which migrants communicate with the host society stand out as one of the key factors that can either facilitate or hinder the socio-cultural adaptation process. Therefore, communication is not merely a tool but also a fundamental dynamic that enables socio-cultural integration within the migration experience. This study addresses the critical role of communication in achieving socio-cultural adaptation during the acculturation process and explores how this process is shaped by regional differences, from a communication perspective. The research was designed according to the qualitative research method and within the framework of an interpretative phenomenological approach. The sample of the study consists of Syrian university students residing and studying in Gaziantep and Istanbul. Participants were reached using the snowball sampling technique, one of the non-probability sampling methods; a total of 45 individuals participated in the study (Gaziantep: 25, Istanbul: 20). Within the scope of the research, the communication practices of Syrian university students who migrated to Turkey were examined in different regions, and in this context, the determining effects of the region on migrants' communication processes with the host society were analyzed. The findings reveal that both interpersonal and intergroup communication, as well as the structural and cultural characteristics of the migration region, are critical determinants in achieving socio-cultural adaptation.
Keywords
Communication Culture Cultural adaptation Socio-Cultural integration International migration.
References
- Akın, E., & Bozbaş, A. (2020). Suriyeli göçmenlerin toplumsal ve kültürel dönüşümü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(71), 254–268.
- Antonsich, M. (2010). Searching for belonging: An analytical framework. Geography Compass, 4(6), 644–659.
- Ayyıldız, R., & Karataş, S. (2022). Suriyelilerin uyumu konusunda STK’ların etkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 33(1), 51–70.
- Bailey, R. (2010). Immigration and migration. New York: Infobase Publishing.
- Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation, and adaptation. Applied Psychology, 46(1), 5–34.
- Berry, J. W. (2006). Acculturation: A conceptual overview. In M. H. Bornstein & L. R. Cote (Eds.), Acculturation and parent-child relationships: Measurement and development (pp. 13–33). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
- Berry, J. W. (2006a). Contexts of acculturation. In D. L. Sam & J. W. Berry (Eds.), The Cambridge handbook of acculturation psychology (pp. 27–43). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
- Berry, J. W. (2006b). Stress perspectives on acculturation. In D. L. Sam & J. W. Berry (Eds.), The Cambridge handbook of acculturation psychology (pp. 43–58). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
- Berry, J. W. (2006c). Design of acculturation studies. In D. L. Sam & J. W. Berry (Eds.), The Cambridge handbook of acculturation psychology (pp. 129–142). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
- Berry, J. W., Kim, U., Minde, T., & Mok, D. (1987). Comparative studies of acculturative stress. International Migration Review, 21(3), 491–511.
- Biber-Hesse, S. N. (2010). Mixed methods research: Merging theory with practice. New York: Guilford Press.
- Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101.
- Creswell, J. W., & Creswell, D. (2018). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Thousand Oaks, CA: SAGE.
- Creswell, J. W., Clark, V. L. P., & Garrett, A. L. (2008). Methodological issues in conducting mixed methods research designs. In M. M. Bergman (Ed.), Advances in mixed methods research: Theories and applications (pp. 66–88). Thousand Oaks, CA: Sage.
- Çolakoğlu, S., & Kaya, M. (2021). Suriyelilerin uyumu üzerine devlet ve STK rolleri: İzmir örneği. İzmir Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 144–163.
- Demos, T. V. (2007). People flow revisited: Constructive management of changing patterns of migration. In M. Jandl (Ed.), Innovative concepts for alternative migration policies: Ten innovative approaches to the challenges of migration in the 21st century (pp. 37–47). Amsterdam: Amsterdam University Press.
- Erdoğan, M. M. (2022). Suriyeliler Barometresi 2021: Uyum içinde birlikte yaşamın çerçevesi. Ankara: ORSAM Yayınları.
- Gültekin, M., Demirtaş, Y., & Karaman, S. (2021). Türkiye’de Suriyeli mültecilerin doğurganlık dinamikleri. Göç Araştırmaları Dergisi, 7(2), 42–61.
- Gündoğmuş, B., & Gayırnal, H. (2019). Bölgesel farklılıkların uyuma etkisi: Şırnak örneği. Göç ve Uyum Araştırmaları Dergisi, 2(1), 77–94.
- Hall, E. T. (1959). The silent language. Garden City, NY: Doubleday.
- Hall, S. (1990). Cultural identity and diaspora. In J. Rutherford (Ed.), Identity: Community, culture, difference (pp. 222–237). London: Lawrence & Wishart.
- Hammersley, M. (2012). What is qualitative research? London: Bloomsbury Academic.
- Hofstede, G. J., Pedersen, P., & Hofstede, G. (2002). Exercises, stories and synthetic cultures. Yarmouth, ME: Intercultural Press.
- Hofstede, G., Hofstede, G. J., & Minkov, M. (2005). Cultures and organizations: Software of the mind (2nd ed.). New York: McGraw-Hill.
- Hürriyet. (2023, Mayıs 18). Suriyeli öğrencilerin üniversite tercihleri açıklandı. Hürriyet. https://www.hurriyet.com.tr/egitim/suriyeli-ogrencilerin-universite-tercihleri-aciklandi-42123456 (Erişim tarihi: 21.08.2023)
- Kim, Y. Y. (2001). Becoming intercultural: An integrative theory of communication and cross-cultural adaptation. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Koçak, M. (2022). Kültürlerarası iletişim kaygısının uyuma etkisi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 54, 31–50. Krippendorff, K. (2018). Content analysis: An introduction to its methodology (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Mosk, C. (2007). Trade and migration in the modern world. London: Routledge.
- Mülteciler Derneği. (2023). https://multeciler.org.tr/ (Erişim tarihi: 21.08.2023).
- Neuendorf, K. A. (2017). The content analysis guidebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Park, R. E. (1928). Human migration and the marginal man. American Journal of Sociology, 33(6), 881–893.
- Salami, S. A., Luciano, G., O'Grady, M. N., Biondi, L., Newbold, C. J., Kerry, J. P., & Priolo, A. (2019). Sustainability of feeding plant by-products: A review of the implications for ruminant meat production. Animal Feed Science and Technology, 251, 37–55.
- Sen, A. (2000). Social exclusion: Concept, application, and scrutiny. Manila: Asian Development Bank.
- Simmel, G. (1950). The metropolis and mental life. In K. H. Wolff (Ed.), The sociology of Georg Simmel (pp. 409–424). Glencoe, IL: Free Press. (Original work published 1903)
- Soyudoğan, A. (2022). Suriyeli ve Türk vatandaşları arasında temas ve uyum. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(3), 105–123.
- Stephan, W. G., & Stephan, C. W. (1985). Intergroup anxiety. Journal of Social Issues, 41(3), 157–175.
- Stephan, W. G., Ybarra, O., Martinez, C. M., Schwarzwald, J., & Kaspa, M. (1998). Prejudice toward immigrants to Spain and Israel: An integrated threat theory analysis. Journal of Cross-Cultural Psychology, 29(4), 559–576.
- Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research techniques. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Tuan, Y. F. (2001). Space and place: The perspective of experience. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press.
- Weber, R. P. (1990). Basic content analysis (Vol. 49). Thousand Oaks, CA: Sage.
Sosyokültürel Uyumun İletişim Perspektifinden Analizi: İstanbul ve Gaziantep’teki Suriyeli Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir İnceleme
Abstract
Göç yalnızca demografik bir hareketlilikten ibaret değildir; aynı zamanda toplumsal yapıları derinden etkileyen, kültürel etkileşimleri arttıran ve çok boyutlu sonuçlar doğuran dinamik bir süreçtir. Göç hareketleri, göç eden bireyler ile ev sahibi toplum arasında bir iletişim ve etkileşim alanı yaratarak toplumsal dengeleri değiştirmektedir. Bu bağlamda, göç sürecinin özellikle sosyokültürel boyutlarının ve süreçte iletişimin oynadığı rolün derinlemesine incelenmesi gerekmektedir. Yaşanan etkileşimler, bireyler ve toplumlar üzerinde çeşitli dönüşümler meydana getirirken, literatürde “kültürleşme kavramı” ile açıklanan bir süreci başlatmaktadır. Kültürleşme süreci, göç eden bireylerin sosyokültürel uyumlarını şekillendiren çok yönlü bir olgu olup, bu sürecin başarılı bir şekilde gerçekleşmesi büyük ölçüde etkili iletişim mekanizmalarının varlığına bağlıdır. Göç eden bireylerin ev sahibi toplumla kurdukları iletişim biçimleri, sosyokültürel uyum sürecini hızlandıran ya da zorlaştıran temel faktörlerden biri olarak öne çıkmaktadır. Dolayısıyla, iletişim yalnızca bir araç değil, aynı zamanda göç sürecinde sosyokültürel uyumun gerçekleşmesini sağlayan temel dinamiklerden biridir. Bu çalışma, kültürleşme sürecinde sosyokültürel uyumun sağlanmasında iletişimin kritik rolünü ve bu sürecin bölgesel farklılıklarla nasıl şekillendiğini iletişim perspektifinden ele almaktadır. Araştırma, nitel araştırma yöntemi doğrultusunda ve yorumlayıcı fenomenolojik desen çerçevesinde yapılandırılmıştır. Çalışmanın örneklemini, Gaziantep ve İstanbul’da öğrenim gören ve bu şehirlerde ikamet eden Suriyeli üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Katılımcılara, rastlantısal olmayan örnekleme yöntemlerinden kartopu örnekleme tekniğiyle ulaşılmış; araştırmaya toplamda 45 kişi katılmıştır (Gaziantep: 25, İstanbul: 20). Çalışma kapsamında, Türkiye’ye göç ederek gelen Suriyeli üniversite öğrencilerinin farklı bölgelerdeki iletişim pratikleri incelenmiş, bu bağlamda yaşanılan bölgenin göç eden bireylerin ev sahibi toplumla kurdukları iletişim süreçleri üzerindeki belirleyici etkileri analiz edilmiştir. Bulgular, sosyokültürel uyumun gerçekleşmesinde hem bireyler ve gruplararası iletişimin hem de göç edilen bölgenin yapısal ve kültürel özelliklerinin belirleyici unsurlar olduğunu ortaya koymaktadır.
Ethical Statement
Yapılan çalışma, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü tarafından değerlendirilmiş ve etik açıdan uygun bulunmuştur. Etik kurul izni 23.03.2023 tarihinde, 2023/101 dosya numarasıyla alınmıştır.
Supporting Institution
istanbul üniversitesi
References
- Akın, E., & Bozbaş, A. (2020). Suriyeli göçmenlerin toplumsal ve kültürel dönüşümü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(71), 254–268.
- Antonsich, M. (2010). Searching for belonging: An analytical framework. Geography Compass, 4(6), 644–659.
- Ayyıldız, R., & Karataş, S. (2022). Suriyelilerin uyumu konusunda STK’ların etkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 33(1), 51–70.
- Bailey, R. (2010). Immigration and migration. New York: Infobase Publishing.
- Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation, and adaptation. Applied Psychology, 46(1), 5–34.
- Berry, J. W. (2006). Acculturation: A conceptual overview. In M. H. Bornstein & L. R. Cote (Eds.), Acculturation and parent-child relationships: Measurement and development (pp. 13–33). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
- Berry, J. W. (2006a). Contexts of acculturation. In D. L. Sam & J. W. Berry (Eds.), The Cambridge handbook of acculturation psychology (pp. 27–43). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
- Berry, J. W. (2006b). Stress perspectives on acculturation. In D. L. Sam & J. W. Berry (Eds.), The Cambridge handbook of acculturation psychology (pp. 43–58). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
- Berry, J. W. (2006c). Design of acculturation studies. In D. L. Sam & J. W. Berry (Eds.), The Cambridge handbook of acculturation psychology (pp. 129–142). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
- Berry, J. W., Kim, U., Minde, T., & Mok, D. (1987). Comparative studies of acculturative stress. International Migration Review, 21(3), 491–511.
- Biber-Hesse, S. N. (2010). Mixed methods research: Merging theory with practice. New York: Guilford Press.
- Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101.
- Creswell, J. W., & Creswell, D. (2018). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Thousand Oaks, CA: SAGE.
- Creswell, J. W., Clark, V. L. P., & Garrett, A. L. (2008). Methodological issues in conducting mixed methods research designs. In M. M. Bergman (Ed.), Advances in mixed methods research: Theories and applications (pp. 66–88). Thousand Oaks, CA: Sage.
- Çolakoğlu, S., & Kaya, M. (2021). Suriyelilerin uyumu üzerine devlet ve STK rolleri: İzmir örneği. İzmir Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 144–163.
- Demos, T. V. (2007). People flow revisited: Constructive management of changing patterns of migration. In M. Jandl (Ed.), Innovative concepts for alternative migration policies: Ten innovative approaches to the challenges of migration in the 21st century (pp. 37–47). Amsterdam: Amsterdam University Press.
- Erdoğan, M. M. (2022). Suriyeliler Barometresi 2021: Uyum içinde birlikte yaşamın çerçevesi. Ankara: ORSAM Yayınları.
- Gültekin, M., Demirtaş, Y., & Karaman, S. (2021). Türkiye’de Suriyeli mültecilerin doğurganlık dinamikleri. Göç Araştırmaları Dergisi, 7(2), 42–61.
- Gündoğmuş, B., & Gayırnal, H. (2019). Bölgesel farklılıkların uyuma etkisi: Şırnak örneği. Göç ve Uyum Araştırmaları Dergisi, 2(1), 77–94.
- Hall, E. T. (1959). The silent language. Garden City, NY: Doubleday.
- Hall, S. (1990). Cultural identity and diaspora. In J. Rutherford (Ed.), Identity: Community, culture, difference (pp. 222–237). London: Lawrence & Wishart.
- Hammersley, M. (2012). What is qualitative research? London: Bloomsbury Academic.
- Hofstede, G. J., Pedersen, P., & Hofstede, G. (2002). Exercises, stories and synthetic cultures. Yarmouth, ME: Intercultural Press.
- Hofstede, G., Hofstede, G. J., & Minkov, M. (2005). Cultures and organizations: Software of the mind (2nd ed.). New York: McGraw-Hill.
- Hürriyet. (2023, Mayıs 18). Suriyeli öğrencilerin üniversite tercihleri açıklandı. Hürriyet. https://www.hurriyet.com.tr/egitim/suriyeli-ogrencilerin-universite-tercihleri-aciklandi-42123456 (Erişim tarihi: 21.08.2023)
- Kim, Y. Y. (2001). Becoming intercultural: An integrative theory of communication and cross-cultural adaptation. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Koçak, M. (2022). Kültürlerarası iletişim kaygısının uyuma etkisi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 54, 31–50. Krippendorff, K. (2018). Content analysis: An introduction to its methodology (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Mosk, C. (2007). Trade and migration in the modern world. London: Routledge.
- Mülteciler Derneği. (2023). https://multeciler.org.tr/ (Erişim tarihi: 21.08.2023).
- Neuendorf, K. A. (2017). The content analysis guidebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Park, R. E. (1928). Human migration and the marginal man. American Journal of Sociology, 33(6), 881–893.
- Salami, S. A., Luciano, G., O'Grady, M. N., Biondi, L., Newbold, C. J., Kerry, J. P., & Priolo, A. (2019). Sustainability of feeding plant by-products: A review of the implications for ruminant meat production. Animal Feed Science and Technology, 251, 37–55.
- Sen, A. (2000). Social exclusion: Concept, application, and scrutiny. Manila: Asian Development Bank.
- Simmel, G. (1950). The metropolis and mental life. In K. H. Wolff (Ed.), The sociology of Georg Simmel (pp. 409–424). Glencoe, IL: Free Press. (Original work published 1903)
- Soyudoğan, A. (2022). Suriyeli ve Türk vatandaşları arasında temas ve uyum. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(3), 105–123.
- Stephan, W. G., & Stephan, C. W. (1985). Intergroup anxiety. Journal of Social Issues, 41(3), 157–175.
- Stephan, W. G., Ybarra, O., Martinez, C. M., Schwarzwald, J., & Kaspa, M. (1998). Prejudice toward immigrants to Spain and Israel: An integrated threat theory analysis. Journal of Cross-Cultural Psychology, 29(4), 559–576.
- Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research techniques. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Tuan, Y. F. (2001). Space and place: The perspective of experience. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press.
- Weber, R. P. (1990). Basic content analysis (Vol. 49). Thousand Oaks, CA: Sage.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Organisational, Interpersonal and Intercultural Communication |
| Journal Section | Communication |
| Authors | |
| Publication Date | July 18, 2025 |
| Submission Date | January 31, 2025 |
| Acceptance Date | June 27, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 24 Issue: 3 |
