Research Article
BibTex RIS Cite

Türkiye'de Çoklu zekâ Temelli Öğretimin Etkilerine İlişkin Araştırma Makalelerinin Sistematik Analizi

Year 2025, Volume: 33 Issue: 2, 304 - 321, 25.04.2025

Özge Karakuş Özdemirci

https://doi.org/10.24106/kefdergi.1683457

Abstract

Çalışmanın amacı: Çoklu zekâ temelli (ÇZT) öğretim, her öğrenciye ulaşmak için öğretim yöntemlerinin ve değerlendirmelerin çoğullaştırılması ve kişiselleştirilmesi gibi eğitim için hayati vaatlere sahiptir. Bu nedenle, ÇZ teorisi kısa sürede birçok ülkede, Türkiye’de ise 2000’li yılların başında eğitimde bir trend haline gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, Ocak 2007-Mart 2023 tarihleri arasında ÇZ temelli öğretimin etkisi üzerine yazılmış araştırma makalelerini içerik, amaç, katılımcı, materyal, desen, sonuç ve yayın yılları açısından sistematik ve eleştirel bir şekilde analiz etmektir.
Materyal ve Yöntem: Bu sistematik inceleme çalışmasında PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analysis) kullanılmış ve belirlenen uygunluk kriterleri aracılığıyla 68 araştırma makalesi analize dâhil edilmiştir. Çoklu zekâ temelli öğretimin etkileri üzerine yapılan 68 araştırmayı düzenlemek ve analiz etmek için betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır.
Bulgular: Bulgular, analiz edilen çalışmalarda, çoklu zekâ temelli öğretimin (1) başarı, (2) tutumlar, (3) kalıcılık ve (4) öğretmen ve öğrencilerin çoklu zekâ temelli öğretimin etkililiğine ilişkin görüşleri üzerindeki etkisi olmak üzere dört ana temanın baskın olduğunu ortaya koymuştur. Çoklu zekâ temelli öğretimin başarıya etkisinin en çok çalışılan tema olması ve deneysel desenli çalışmaların nitel olanlara kıyasla baskın olması nedeniyle, analiz edilen çaışmalarda, sınav odaklı anlayışın ve pozitivist araştırma geleneğinin baskınlığı oldukça belirgindir.
Önemli Vurgular: Bulgular, konuya yönelik artan ve azalan ilgiyi açıkça ortaya koymuştur. Çoklu zekâ kuramının 2004 yılında ulusal eğitim programına dâhil edilmesinin ardından çoklu zekâ kuramına olan ilgi ve dikkat artmış, ancak 2006 yılından sonra, bu ilgi kısa sürede giderek azalmıştır. Öte yandan, gelecekteki araştırmalarda dikkate alınması gereken bazı eksiklikler de bulunmaktadır. Örneğin, bu derleme çalışması, ÇZ temelli öğretim üzerine yapılan çalışmalarda teorinin doğası ve metodolojik seçimler arasında tutarsızlıklar olduğunu ortaya koymuştur.

Keywords

Çoklu zekâ kuramı Çoklu zekâ temelli öğretim Sistematik analiz Türkiye

References

  • *Alaz, A. (2008). Çoklu zekâ temelli uygulamaların öğrencilerin coğrafya dersine karşı tutumlarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 113-123.
  • *Alaz, A. (2009). Çoklu zekâ kuramı destekli eğitimin dokuzuncu sınıf coğrafya derslerinde başarıya etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-22.
  • Allix, N.M. (2000). The theory of multiple intelligences: A case of missing cognitive matter. Australian Journal of Education - Special Issue on Education and Cognition, 44 (3), 272-293.
  • *Akçin, S. & Baktaş-Çetinkaya, Y. (2014). The effects of using activities based on multiple intelligence theory on 11th grade students’ learning and retention of English vocabulary. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 71-88.
  • Akey, T.M. (2006). School context, student attitudes and behavior, and academic achievement: an exploratory analysis. http://www.mdrc.org/sites/default/files/full_519.pdf
  • *Akkuzu-Güven, N. & Uyulgan, M. A. (2021). An active learning framework for ecological intelligence: Using activities of multiple intelligences to achieve ecological awareness. Science Education International, 32(4), 358-367.
  • Anderson, V.B. (1998). Using Multiple Intelligences to Improve Retention in Foreign Language Vocabulary Study [Unpublished Master’s Thesis]. St. Xvaier University.
  • Atik, S. (2010). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersinde, Çoklu Zekâ Kuramına Dayalı Öğretimin, Öğrencilerin Derse Yönelik Tutumlarına ve Sınıf içi Etkinliklere Katılım Algısına Etkisi [Unpublished Master’s thesis]. Muğla University.
  • Arca, D. (2013). Action Research on Multiple Intelligences based Instruction in Pre-school Foreign Classes [Unpublished doctoral thesis]. Middle East Technical University.
  • Armstrong, T. (2000). Multiple Intelligences in the Classroom (2nd ed.). Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
  • *Ayaydın, A. & Özsoy, V. (2011). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin ilköğretim 6. sınıf resim iş dersinde öğrenci tutumuna etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 497-518.
  • Aydın, H. (2019). The effect of multiple intelligence(s) on academic success: A systematic review and meta-analysis. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 12, 1-20.
  • Baki, A. (2008). Kuramdan Uygulamaya Matematik Eğitimi. Harf Eğitim Yayıncılığı.
  • *Baki, A., Gürbüz, R., Ünal, S. & Atasoy, E. (2009). Çoklu zekâ kuramına dayalı etkinliklerin kavramsal öğrenmeye etkisi: Tam sayılarda dört işlem örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 237-259.
  • *Baş, G. (2010a). The effects of multiple intelligences instructional strategy on the environmental awareness knowledge and environmental attitude levels of elementary students in science course. International Electronic Journal of Environmental Education, 1(1), 53-80.
  • *Baş, G. (2010b). İngilizce dersinde çoklu zekâ yaklaşımının öğrencilerin akademik başarılarına ve derse yönelik tutum düzeylerine katkıları. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(2), 411-430.
  • *Baş, G. (2014). İngilizce dersinde çoklu zekâ yaklaşımı temelli öğretimin öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 177-201.
  • Baş, G. (2016). The effect of multiple intelligences theory-based education on academic achievement: A meta-analytic review. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 16(6), 1833-1864.
  • Baş, G. & Beyhan, Ö. (2010). Effects of multiple intelligences supported project-based learning on students’ achievement levels and attitudes towards English lesson. International Electronic Journal of Elementary Education, 2 (3), 365-386.
  • *Batdal-Karaduman, G. & Cihan, H. (2018). The effect of multiple intelligence theory on students’ academic success in the subject of geometric shapes in elementary school. International Journal of Higher Education, 7(2), 227-233.
  • Batdı, V. (2015). A meta-analytic study regarding the effect of MIT on achievement, attitude, and retention. Turkish Studies, 10(7), 197-218.
  • Bilgili, A. S., Gömleksiz, M. N. & Öner, Ü. (2020). Students’ and teacher’s views on the effectiveness of multiple intelligences-assisted layered curriculum in the social studies course, Bartın University Journal of Faculty of Education, 9(2), 407-426.
  • *Bozkurt, E. & Yenilmez, K. (2008). Altıncı sınıf matematik öğretim programında çoklu zekâ kuramına dayalı öğrenme yönteminin uygulanma düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(16), 90-99.
  • Campbell, L., & Campbell, B. (1999). Multiple Intelligences and Student Achievement. Alexandria, VA: ASCD.
  • *Can, Ş., Altun, D. G. & Harmandar, M. (2011). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin erişi, tutum ve kalıcılığa etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 6(1), 147-168.
  • Chi, M.T.H. (2009). Active-Constructive-Interactive: A conceptual framework for differentiating learning activities. Topics in Cognitive Science, 1, 73-105.
  • *Çakır, H. & Keser, H. (2017). Baskın zekâ türüne göre hazırlanmış trafik eğitimi Web sitesinin geliştirilmesi ve değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. https://doi.org/10.20296/tsadergisi.308628
  • *Çelen, A., Mirzeoğlu, N. & Mirzeoğlu, A. D. (2010). Çoklu zekâ kuramı doğrultusunda işlenen beden eğitimi derslerinin öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve devinişsel erişi düzeylerine etkisi. E-Journal of New World Science Academy, 5(4), 251-267.
  • *Çelik-Karacalı, K. & Tezel, Ö. (2017). Fen bilimleri öğretmenlerinin çoklu zekâ kuramının uygulanmasına yönelik görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 2(1), 61-77.
  • *Çırakoğlu, M. & Saracaloğlu, S. (2009). İlköğretimin birinci kademesinde çoklu zekâ kuramı uygulamalarının erişiye etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 425-449. Davis, K., Christodoulou, J., Seider, S. & Gardner, H. (2012). The theory of multiple intelligences. https://howardgardner01.files.wordpress.com/2012/06/443-davis-christodoulou-seider-mi-article.pdf
  • *Demirci, N. & Yağcı, Z. (2008). Fen bilgisi dersi “yaşamımızı yönlendiren elektrik” ünitesinin çoklu zekâ kuramı etkinliklerine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 4(1), 79-97.
  • *Demirel, Ö., Demir, K., Demirhan-İşcan, C., Tuncel, İ. & Karacaoğlu, C. (2008). Çoklu zekâ kuramına dayalı etkinliklerin erişi, tutum ve öğrenmelerin kalıcılığına etkisi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(I-II), 75-86.
  • *Demirel, Ö., Tuncel, İ., Demirhan, C. & Demir, K. (2008). Çoklu zekâ kuramı ile disiplinlerarası yaklaşımı temel alan uygulamalara ilişkin öğretmen-öğrenci görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 14-25.
  • Dönder, A., Batdı, V. & Akpınar, B. (2015). A critical analysis of turkish research studies on the multiple intelligences theory. Curriculum Research Education, 1(2), 70-75.
  • *Durmuş, F. & Özdemir, A. Ş. (2013). Çoklu zekâya dayalı öğretimin altıncı sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki başarılarına ve üstbilişlerine etkileri. Turkish Studies, 8(12), 443-452.
  • Duval, J. and Mark, T. (1994). The Pawlett Project: Applications of Howard Gardner's multiple intelligences theory in a rural Vermont elementary school. Paper presented at the annual meeting of ASCD, Chicago, IL.
  • *Elgün-Gündüz, Z. & Doğan-Ünal, İ. (2016). Effects of multiple intelligences activities on writing skill development in an EFL context. Universal Journal of Educational Research, 4(7), 1687-1697.
  • *Epçaçan, C. (2013a). Çoklu zekâya dayalı etkinliklerin öğrencilerin okuma alışkanlığına ilişkin tutuma ve okuduğunu anlama özyeterlik algısına etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 171, 209-236.
  • *Epçaçan, C. (2013b). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretim uygulamalarının öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerine etkisi. Turkish Studies, 8(1), 1335-1353.
  • *Eraslan-Taşpınar, Ş. & Kaya, A. (2016). Görsel sanatlar dersinde çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin öğrenci tutumuna etkisi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 32-39.
  • *Erkaçan, İ., Moğol, S. & Ünsal, Y. (2012). Çoklu zekâ kuramının lise 1. sınıf öğrencilerinin ısı-sıcaklık, genleşme ve sıkıştırılabilirlik konularındaki akaemik başarılarına ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(2), 65-78.
  • *Erkan, T. & Üster, S. (2012). Application of multiple intelligences theory in art history education. SDU Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences, 25, 273-297. Gardner, H. (1995). Reflections on Multiple Intelligences: Myths and messages. Phi Delta Kappan.
  • Gardner, H. (1999). Intelligence Reframed: Multiple Intelligences for the 21st Century. Basic Books.
  • Gardner, H. (2011, October 29). The theory of multiple intelligences: As psychology, as education, as social science [Conference Presentation]. José Cela University, Madrid, Spain.
  • Gardner, H. (2013). Frequently asked questions: Multiple intelligences and related educational topics. https://howardgardner01.files.wordpress.com/2012/06/faq_march2013.pdf
  • Goodnough, K. (2001). Multiple intelligences theory: A framework for personalizing science curricula. School Science and Mathematics, 101(4), 180–193.
  • *Gökbulut, Y. & Dirik, E. (2017). Birleştirilmiş sınıf öğretmenlerinin çoklu zekâ kuramının uygulanabilirliğine ilişkin görüşleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 248-263.
  • *Gülfırat-Kıbrız, E. (2016). Sosyal bilgiler dersinin çoklu zekâ kuramına göre öğretiminin öğrenci başarısına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 41-58.
  • *Güney, N., Aytan, T. & Şengül, M. (2014). Müziksel-ritmik zekâya yönelik etkinliklerin dil bilgisi öğretiminde akademik başarıya etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 9(2), 120-134.
  • *Gürbüz, R. & Baki, A. (2013). Çoklu zekâ kuramına göre tasarlanan öğrenme ortamında gerçekleştirilen matematik öğretiminin etkililiğinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 67-100.
  • *Gürbüz, R., Birgin, O. & Catlioglu, H. (2014). The effects of activities based on the multiple intelligence theory of students’ conceptual learning and their retention: A case of circle and cylinder. Technics Technologies Education Management, 9(1), 197-205.
  • *Gürbüzoğlu-Yalmancı, S. & Gözüm, A. İ. C. (2013). The effects of multiple intelligence theory based teaching on students’ achievement and retention of knowledge (example of the enzymes subject). International Journal on New trends in Education and Their ımplications, 4(3), 27-36.
  • *Gürçay, D. & Eryılmaz, A. (2008). Çoklu zekâ alanlarına dayalı fizik öğretimine ilişkin dokuzuncu sınıf öğrencilerinin ve öğretmenlerinin görüşleri. Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 37(179), 138-152.
  • *Gürçay, D. & Öztürk-Ferah, H. (2017). The effects of multiple intelligences based instruction on students’ physics achievement and attitudes. Journal of Baltic Science Education, 16(5), 666-677.
  • *Gürkan, T., Dinçer, Ç, & Çabuk, B. (2010). Integrating multiple intelligences into daily plans: A pre-school example. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 10(3), 321-345.
  • Gürsu, İ. (2022). Çoklu zekâ kuramının akademik başarı ve tutuma etkisinin araştırılması [Unpublished Master’s thesis]. Fırat University.
  • *Hasenekoğlu, İ. & Gürbüzoğlu, S. (2009). Çoklu zekâ kuramına dayalı işlenen protein sentezi konusunun öğrencilerin bilgilerindeki kalıcılığına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 49-59.
  • Hodge, E. E.. (2005). A Best-Evidence Synthesis of the Relationship of Multiple Intelligence Instructional Approaches and Student Achievement Indicators in Secondary School Classrooms [Unpublished Master’s thesis]. Cedarville University.
  • Hoerr, T.R. (1996). Apply the theory, avoid the traps. Learning, 25(1), 69-71.
  • Hopper, B. & Hurry, P. (2000). Learning the MI way: The effects on students' learning of using the theory of multiple intelligences. Pastoral Care in Education, 18(4), 26-32.
  • Ilgar, R. & Babacan, Ş. (2012). İşbirlikli öğretim yöntemi destekli çoklu zekâ kuramının coğrafya konularının öğretiminde başarıya etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 212-224.
  • *Irmak, L. & Çelik, H. C. (2021). Çoklu zekâ temelli eğitimin yedinci sınıf öğrencilerinin matematik başarıları ve matematiğe yönelik tutumları üzerindeki etkisi. Journal of Computer and Education Research, 9 (11), 405-430.
  • Işık, D. & Tarım, K. (2009). The effects of the cooperative learning method supported by multiple intelligence theory on Turkish elementary students’ mathematics achievement. Asia Pacific Education Review, 10, 465-474.
  • Işık, D., Tarım, K. & İflazoğlu, A. (2007). Çoklu zekâ kuramı destekli kubaşık öğrenme yönteminin ilköğretim 3. Sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 63-77.
  • *İnan, C. & Erkuş, S. (2016). İlkokulda çoklu zekâ kuramının uygulanabilirliğine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 162-174.
  • *İnan, C. & Erkuş, S. (2017). The effect of mathematical worksheets based on multiple intelligences theory on the academic achievement of the students in the 4th grade primary school. Universal Journal of Educational Research, 5(8), 1372-1377.
  • Johnson, M. (2007). An Extended Literature Review: The Effect of Multiple Intelligences on Elementary Student Performance [Unpublished Master's thesis]. Dominican University of California.
  • *Kabapınar, Y. & Sargın, T. (2018). Teaching life studies course based on musical intelligence: “I am both learning and having fun”. Erciyes Journal of Education, 2(2), 16-39.
  • Kaplan, A., Duran, M. & Baş, G. (2015). Matematik dersinde çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 814-831.
  • *Kaplan, A. & Yılmaz, H. N. (2015). Çoklu zekâ kuramına uygun olarak hazırlanan etkinliklerin öğrencilerin akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 59-70.
  • Karabay, A., Işık, D., Günay-Bilaloğlu, R. & Kuşdemir-Kayıran, B. (2011). Çoklu zekâ kuramı temelli çalışmaların değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (2), 21-32.
  • *Karatekin, K., Sönmez, Ö. F. & Kuş, Z. (2010). Çoklu zekâ kuramına göre hazırlanmış öğretim etkinliklerinin uygulanması ile ilgili öğretmenlerin düşünceleri ve karşılaşılan sorunlar. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2), 139-154.
  • *Karakoç, İ. & Sezer, A. (2007). İlköğretim II. kademe sosyal bilgiler dersi coğrafya konularının öğretiminde çoklu zekâ uygulamalarının akademik başarıya etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 9-20.
  • Kaya, O.N. (2009). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretim tasarımı modellerinin analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 755-766.
  • *Kaya, O. N., Doğan, A., Gökçek, N., Kılıç, Z. & Kılıç, E. (2007). Comparing multiple intelligences approach with traditional teaching on eight grade students’ achievement in and attitudes toward science [Conference Presentation]. Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago, IL, United States.
  • Kayıran, B. K. & İflazoğlu, A. (2007). Çoklu zekâ kuramı destekli kubaşık öğrenme yönteminin türkçe dersine ilişkin tutuma ve okuduğunu anlama başarısına etkisi. Eurasian Journal of Educational Research, 29, 129-141.
  • *Keser, H. & Çakır, H. (2009). Çoklu zekâ kuramına göre hazırlanmış olan bilgisayar destekli trafik eğitimine ilişkin öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 835-848.
  • *Kılıç, A. & Şahin, Ş. (2016). The effects of religious culture and moral knowledge course organized with student-centered approach on students’ academic achievement and attitudes. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12 (1), 41-62.
  • *Kırıktaş, H. & Ünal-Çoban, G. (2016). Çoklu zekâ destekli sorgulama uygulamalarının öğretmen adaylarının eleştirel düşünmelerine ve akademik başarılarına etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 69-88.
  • Klein, P.D. (1997). Multiplying the problems of intelligence by eight: A critique of Gardner's theory. Canadian Journal of Education, 22 (4), 377-394.
  • Koç, E. S. & Şahin, A.E. (2014). The effect of layered curriculum supported by multiple intelligences on students’ achievements and permanence. Education and Science, 39 (174), 286-296.
  • Kornhaber, M. (2004). Multiple intelligences: From the ivory tower to the dusty classroom-but why? Teachers College Record, 106(1), 67– 76.
  • Kornhaber, M.L., Fierros, E., & Veenema, S. (2004). Multiple Intelligences: Best Ideas from Theory And Practice. Allyn & Bacon.
  • *Köksal, M. S. & Yel, M. (2007). The effect of multiple intelligences theory (mit)-based instruction on attitudes towards the course, academic success, and permanence of teaching on the topic of “respiratory systems”. Educational Sciences: Theory & Practice, 7(1), 231-239.
  • *Kutluca, T., Çatlıoğlu, H., Birgin, O., Aydın, M. & Butakın, V. (2009). Çoklu zekâ kuramına göre geliştirilen etkinliklere dayalı öğretime ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 1-16.
  • Kural, E. (2020). Çoklu zekâ kuramına dayalı fen öğretiminin akademik başarıya ve derse yönelik tutuma etkisi: Bir meta-analiz çalışması [Unpublished Master’s thesis]. Sivas Cumhuriyet University.
  • *Kurt, M. & Temelli, A. (2011). Üreme sistemleri konusunda uygulanan çoklu zekâ kuramının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 73-84.
  • *Kurt, M., Gümüş, İ. & Günay-Ermurat, D. (2011). Solunum sistemleri konusunda uygulanan çoklu zekâ kuramının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 39-44.
  • *Kurt, M., Gümüş, İ. & Temelli, A. (2013). Denetleyici ve düzenleyici sistemler konusunda uygulanan çoklu zekâ kuramının öğrencilerin başarılarına etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2, 120-132.
  • Meyer, M. (1997). The greening of learning: Using the eight intelligence. Educational Leadership, 55(1), 32-34.
  • Moran, Kornhaber and Gardner (2006). Orchestrating multiple intelligences. Educational Leadership, 64(1), 22-27.
  • Nacakcı, Z. (2009). The effect of lecturing model based on multiple intelligence theory on the 7th grade music students’ level of music learning in primary school. Elementary Education Online, 8(2), 605-623.
  • *Oral, İ. & Doğan, O. (2010). Ortaöğretimde çoklu zekâ kuramının elektrik konularını öğrenme sürecine etkisinin araştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 159-171.
  • *Ozan, C., Taşgın, A., Bay, E. & Kaya, A. İ. (2013). Sınıf öğretmenlerinin çoklu zekâ kuramına ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(3), 301-322.
  • *Öngören, H. & Şahin, A. (2008). Çoklu zekâ kuramı tabanlı öğretimin öğrencilerin fen bilgisi başarılarına etkileri. Pamukkale Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 24-35.
  • *Özbaş, M. (2010). Çok boyutlu zekâ kuramına dayalı öğretim sürecine ilşkin ilköğretim okulu müdür ve sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Çağdaş Eğitim Dergisi, 35(374), 8-15.
  • Öztekin-Bayır, Ö. & Tekel, E. (2021). Problems of Turkish education system and suggested solutions: What do pre-service teachers think? Journal of Pedagogical Research, 5(1), 275-292.
  • Page, M. J, McKenzie, J. E, Bossuyt, P.M, Boutron, I., Hoffmann, T.C., Mulrow, C.D., et al. (2021) The PRISMA 2020 statement: an updated guideline for reporting systematic reviews. 10.1136/bmj.n71
  • Saban, A. (1999). Çoklu zekâ kuramı ile ilgili Türkçe çalışmaların içerik analizi. Educational Sciences: Theory & Practice, 9 (2), 833-876.
  • *Sağıroğlu, P. M. (2017). Mimari tasarım eğitiminde çoklu zekâ kuramından Lefebre’nin üçlü mekan diyalektiğine uzanan bir öğrenme deneyimi: mekan oyunları. Megaron, 12(1), 78-86.
  • Scapens, M. & Fraser, D. (2007). Multiple intelligences: fashionable or foundational? Practical Research for Education, 37, 49–58.
  • Sternberg, R.J. & Grigorenko, E.L. (2004). Successful intelligence in the classroom: Theory into practice, The Ohio State University, 43(3), 274-280.
  • *Şahin, A., Öngören, H. & Çokadar, H. (2010). Çoklu zekâ kuramı tabanlı öğretimin öğrencilerin fen bilgisine yönelik tutumlarına etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 5(2), 431-445.
  • Şakir, T. (2013). The Effect of Multiple Intelligences based Instruction on Students’ Achievement in Basic Compounds of Living Organisms Concepts and Attitude toward Biology [Unpublished doctoral thesis]. Middle East Technical University.
  • *Şener, N. & Doğan, M. C. (2021). Investigation of multiple intelligence practises in social studies courses in context of textbooks and teachers’ opinions. Kastamonu Educational Journal, 29(3), 643-653.
  • *Şengül, S. & Öz, C. (2008). The effect of mathematics instruction based on multiple intelligences theory on the learner attitudes towards fractions unit in grade 6. Elementary Education Online, 7(3). 800-813.
  • *Şengül, S. & Altuntaş, N. (2011). Çoklu zekâ kuramı ile öğretimin 7. sınıf öğrencilerinin matematik başarılarına ve kalıcılık düzeylerine etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 192, 193-207.
  • *Sivrikaya, A. H. & Kaya, M. (2009). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretim yönteminin 6. sınıf öğrencilerinde beden eğitimi dersi başarısına etkisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(2), 21-34.
  • Tabuk, M. & Özdemir, A. Ş. (2010). Proje tabanlı öğrenmede çoklu zekâ yaklaşımının öğrencilerin matematiğe karşı tutumlarına etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 5(3), 674-686.
  • Tabuk, M. & Özdemir, A. Ş. (2011). Proje tabanlı öğrenmede çoklu zekâ yaklaşımının matematik öğrenme başarısına ve matematiğe karşı tutuma etkisinin karşılaştırılması. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 3(9), 113-128.
  • *Temur, Ö. D. (2007). The effects of teaching activities prepared according to the multiple intelligence theory on mathematics achievements and permanence of information learned by 4th grade students. International Journal of Environmental & Science Education, 2(4), 86-91.
  • *Temiz, N. & Kiraz, E. (2007). The implications of multiple intelligences theory on literacy education at first grade. Eurasian Journal of Educational Research, 27, 111-126.
  • Tüysüz, M. & Geban, Ö. (2020). The effect of 5E learning cycle and multiple intelligence approach on 9th grade students’ achievement, attitude, and motivation toward chemistry on unit of chemical properties. Bartın University Journal of Faculty of Education, 9(3), 612-644.
  • *Uşun, S. (2010). İlköğretim 1. kademede çoklu zekâ kuramı uygulamalarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüş ve önerileri: Çanakkale ili örneği. Balıkesir University Journal of Social Sciences Institute, 12(22), 61-76.
  • *Uzunöz, A. (2010). Ortaöğretim dokuzuncu sınıf coğrafya dersinde çoklu zekâ destekli öğretimin öğrenci tutumu ve kalıcılığa etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 5(4), 1583-1594.
  • *Uzunöz, A. & Akbaş, Y. (2011). Coğrafya dersinde çoklu zekâ destekli öğretimin öğrenci başarısı ve kalıcılığa etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 9(3), 467-496.
  • Waterhouse, L. (2006). Multiple Intelligences, mozart effect, and emotional intelligences: A critical review. Educational Psychologist, 41(4), 207-225.
  • Yıldırım, A., & Şimsek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
  • Yıldırım, K. & Tarım, K. (2008). Using multiple intelligence activities and cooperative groups to improve academic achievement and retention. Elementary Education Online, 7(1), 174-187.
  • *Yılmaz, A. (2008). Sosyal bilgiler dersi tarih konularının çoklu zekâ kuramına göre işlenişi. Marmara Coğrafya Dergisi, 18, 238-252.
  • Yurt, E. & Polat, S. (2015). The effectiveness of multiple intelligence applications on academic achievement: A meta-analysis. Journal of Social Studies Education Research, 6(1), 84-122.

A Systematic Review of Research Articles on the Effects of Multiple Intelligences-Based Instruction in Türkiye

Year 2025, Volume: 33 Issue: 2, 304 - 321, 25.04.2025

Özge Karakuş Özdemirci

https://doi.org/10.24106/kefdergi.1683457

Abstract

Purpose: The implementation of Multiple Intelligences (MI)-based instruction holds significant promise for educational advancement, facilitating the pluralization and personalization of pedagogical methods and assessments to engage diverse learners effectively. This study aims to systematically and critically evaluate research articles published on the effects of MI-based instruction from January 2007 to March 2023 within the context of Türkiye, examining their content, objectives, participants, materials, methodologies, outcomes, and publication years.
Design/Methodology/Approach: The PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analysis) framework was employed, and 68 research articles were determined using the specified eligibility criteria. A descriptive analysis was conducted to synthesize findings from these studies.
Findings: Findings were discussed through the four predominant themes regarding the effect of MI-based instruction on (1) achievement, (2) attitudes, (3) retention, and (4) teachers' and students' views on the effectiveness of MI-based instruction. The dominance of exam-oriented understanding and the positivist research tradition was quite prominent since the effect of MI-based instruction on achievement was the most studied theme, and experimental design studies were dominant compared to qualitative ones.
Highlights: Findings explicitly revealed the increasing and decreasing attention to the subject and showed inconsistencies between the nature of the theory and methodological choices of studies on MI-based instruction.

Keywords

Multiple-intelligences theory Multiple-intelligences based instruction Systematic review Türkiye

References

  • *Alaz, A. (2008). Çoklu zekâ temelli uygulamaların öğrencilerin coğrafya dersine karşı tutumlarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 113-123.
  • *Alaz, A. (2009). Çoklu zekâ kuramı destekli eğitimin dokuzuncu sınıf coğrafya derslerinde başarıya etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-22.
  • Allix, N.M. (2000). The theory of multiple intelligences: A case of missing cognitive matter. Australian Journal of Education - Special Issue on Education and Cognition, 44 (3), 272-293.
  • *Akçin, S. & Baktaş-Çetinkaya, Y. (2014). The effects of using activities based on multiple intelligence theory on 11th grade students’ learning and retention of English vocabulary. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 71-88.
  • Akey, T.M. (2006). School context, student attitudes and behavior, and academic achievement: an exploratory analysis. http://www.mdrc.org/sites/default/files/full_519.pdf
  • *Akkuzu-Güven, N. & Uyulgan, M. A. (2021). An active learning framework for ecological intelligence: Using activities of multiple intelligences to achieve ecological awareness. Science Education International, 32(4), 358-367.
  • Anderson, V.B. (1998). Using Multiple Intelligences to Improve Retention in Foreign Language Vocabulary Study [Unpublished Master’s Thesis]. St. Xvaier University.
  • Atik, S. (2010). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersinde, Çoklu Zekâ Kuramına Dayalı Öğretimin, Öğrencilerin Derse Yönelik Tutumlarına ve Sınıf içi Etkinliklere Katılım Algısına Etkisi [Unpublished Master’s thesis]. Muğla University.
  • Arca, D. (2013). Action Research on Multiple Intelligences based Instruction in Pre-school Foreign Classes [Unpublished doctoral thesis]. Middle East Technical University.
  • Armstrong, T. (2000). Multiple Intelligences in the Classroom (2nd ed.). Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
  • *Ayaydın, A. & Özsoy, V. (2011). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin ilköğretim 6. sınıf resim iş dersinde öğrenci tutumuna etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 497-518.
  • Aydın, H. (2019). The effect of multiple intelligence(s) on academic success: A systematic review and meta-analysis. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 12, 1-20.
  • Baki, A. (2008). Kuramdan Uygulamaya Matematik Eğitimi. Harf Eğitim Yayıncılığı.
  • *Baki, A., Gürbüz, R., Ünal, S. & Atasoy, E. (2009). Çoklu zekâ kuramına dayalı etkinliklerin kavramsal öğrenmeye etkisi: Tam sayılarda dört işlem örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 237-259.
  • *Baş, G. (2010a). The effects of multiple intelligences instructional strategy on the environmental awareness knowledge and environmental attitude levels of elementary students in science course. International Electronic Journal of Environmental Education, 1(1), 53-80.
  • *Baş, G. (2010b). İngilizce dersinde çoklu zekâ yaklaşımının öğrencilerin akademik başarılarına ve derse yönelik tutum düzeylerine katkıları. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(2), 411-430.
  • *Baş, G. (2014). İngilizce dersinde çoklu zekâ yaklaşımı temelli öğretimin öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 177-201.
  • Baş, G. (2016). The effect of multiple intelligences theory-based education on academic achievement: A meta-analytic review. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 16(6), 1833-1864.
  • Baş, G. & Beyhan, Ö. (2010). Effects of multiple intelligences supported project-based learning on students’ achievement levels and attitudes towards English lesson. International Electronic Journal of Elementary Education, 2 (3), 365-386.
  • *Batdal-Karaduman, G. & Cihan, H. (2018). The effect of multiple intelligence theory on students’ academic success in the subject of geometric shapes in elementary school. International Journal of Higher Education, 7(2), 227-233.
  • Batdı, V. (2015). A meta-analytic study regarding the effect of MIT on achievement, attitude, and retention. Turkish Studies, 10(7), 197-218.
  • Bilgili, A. S., Gömleksiz, M. N. & Öner, Ü. (2020). Students’ and teacher’s views on the effectiveness of multiple intelligences-assisted layered curriculum in the social studies course, Bartın University Journal of Faculty of Education, 9(2), 407-426.
  • *Bozkurt, E. & Yenilmez, K. (2008). Altıncı sınıf matematik öğretim programında çoklu zekâ kuramına dayalı öğrenme yönteminin uygulanma düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(16), 90-99.
  • Campbell, L., & Campbell, B. (1999). Multiple Intelligences and Student Achievement. Alexandria, VA: ASCD.
  • *Can, Ş., Altun, D. G. & Harmandar, M. (2011). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin erişi, tutum ve kalıcılığa etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 6(1), 147-168.
  • Chi, M.T.H. (2009). Active-Constructive-Interactive: A conceptual framework for differentiating learning activities. Topics in Cognitive Science, 1, 73-105.
  • *Çakır, H. & Keser, H. (2017). Baskın zekâ türüne göre hazırlanmış trafik eğitimi Web sitesinin geliştirilmesi ve değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. https://doi.org/10.20296/tsadergisi.308628
  • *Çelen, A., Mirzeoğlu, N. & Mirzeoğlu, A. D. (2010). Çoklu zekâ kuramı doğrultusunda işlenen beden eğitimi derslerinin öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve devinişsel erişi düzeylerine etkisi. E-Journal of New World Science Academy, 5(4), 251-267.
  • *Çelik-Karacalı, K. & Tezel, Ö. (2017). Fen bilimleri öğretmenlerinin çoklu zekâ kuramının uygulanmasına yönelik görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 2(1), 61-77.
  • *Çırakoğlu, M. & Saracaloğlu, S. (2009). İlköğretimin birinci kademesinde çoklu zekâ kuramı uygulamalarının erişiye etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 425-449. Davis, K., Christodoulou, J., Seider, S. & Gardner, H. (2012). The theory of multiple intelligences. https://howardgardner01.files.wordpress.com/2012/06/443-davis-christodoulou-seider-mi-article.pdf
  • *Demirci, N. & Yağcı, Z. (2008). Fen bilgisi dersi “yaşamımızı yönlendiren elektrik” ünitesinin çoklu zekâ kuramı etkinliklerine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 4(1), 79-97.
  • *Demirel, Ö., Demir, K., Demirhan-İşcan, C., Tuncel, İ. & Karacaoğlu, C. (2008). Çoklu zekâ kuramına dayalı etkinliklerin erişi, tutum ve öğrenmelerin kalıcılığına etkisi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(I-II), 75-86.
  • *Demirel, Ö., Tuncel, İ., Demirhan, C. & Demir, K. (2008). Çoklu zekâ kuramı ile disiplinlerarası yaklaşımı temel alan uygulamalara ilişkin öğretmen-öğrenci görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 14-25.
  • Dönder, A., Batdı, V. & Akpınar, B. (2015). A critical analysis of turkish research studies on the multiple intelligences theory. Curriculum Research Education, 1(2), 70-75.
  • *Durmuş, F. & Özdemir, A. Ş. (2013). Çoklu zekâya dayalı öğretimin altıncı sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki başarılarına ve üstbilişlerine etkileri. Turkish Studies, 8(12), 443-452.
  • Duval, J. and Mark, T. (1994). The Pawlett Project: Applications of Howard Gardner's multiple intelligences theory in a rural Vermont elementary school. Paper presented at the annual meeting of ASCD, Chicago, IL.
  • *Elgün-Gündüz, Z. & Doğan-Ünal, İ. (2016). Effects of multiple intelligences activities on writing skill development in an EFL context. Universal Journal of Educational Research, 4(7), 1687-1697.
  • *Epçaçan, C. (2013a). Çoklu zekâya dayalı etkinliklerin öğrencilerin okuma alışkanlığına ilişkin tutuma ve okuduğunu anlama özyeterlik algısına etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 171, 209-236.
  • *Epçaçan, C. (2013b). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretim uygulamalarının öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerine etkisi. Turkish Studies, 8(1), 1335-1353.
  • *Eraslan-Taşpınar, Ş. & Kaya, A. (2016). Görsel sanatlar dersinde çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin öğrenci tutumuna etkisi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 32-39.
  • *Erkaçan, İ., Moğol, S. & Ünsal, Y. (2012). Çoklu zekâ kuramının lise 1. sınıf öğrencilerinin ısı-sıcaklık, genleşme ve sıkıştırılabilirlik konularındaki akaemik başarılarına ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(2), 65-78.
  • *Erkan, T. & Üster, S. (2012). Application of multiple intelligences theory in art history education. SDU Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences, 25, 273-297. Gardner, H. (1995). Reflections on Multiple Intelligences: Myths and messages. Phi Delta Kappan.
  • Gardner, H. (1999). Intelligence Reframed: Multiple Intelligences for the 21st Century. Basic Books.
  • Gardner, H. (2011, October 29). The theory of multiple intelligences: As psychology, as education, as social science [Conference Presentation]. José Cela University, Madrid, Spain.
  • Gardner, H. (2013). Frequently asked questions: Multiple intelligences and related educational topics. https://howardgardner01.files.wordpress.com/2012/06/faq_march2013.pdf
  • Goodnough, K. (2001). Multiple intelligences theory: A framework for personalizing science curricula. School Science and Mathematics, 101(4), 180–193.
  • *Gökbulut, Y. & Dirik, E. (2017). Birleştirilmiş sınıf öğretmenlerinin çoklu zekâ kuramının uygulanabilirliğine ilişkin görüşleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 248-263.
  • *Gülfırat-Kıbrız, E. (2016). Sosyal bilgiler dersinin çoklu zekâ kuramına göre öğretiminin öğrenci başarısına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 41-58.
  • *Güney, N., Aytan, T. & Şengül, M. (2014). Müziksel-ritmik zekâya yönelik etkinliklerin dil bilgisi öğretiminde akademik başarıya etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 9(2), 120-134.
  • *Gürbüz, R. & Baki, A. (2013). Çoklu zekâ kuramına göre tasarlanan öğrenme ortamında gerçekleştirilen matematik öğretiminin etkililiğinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 67-100.
  • *Gürbüz, R., Birgin, O. & Catlioglu, H. (2014). The effects of activities based on the multiple intelligence theory of students’ conceptual learning and their retention: A case of circle and cylinder. Technics Technologies Education Management, 9(1), 197-205.
  • *Gürbüzoğlu-Yalmancı, S. & Gözüm, A. İ. C. (2013). The effects of multiple intelligence theory based teaching on students’ achievement and retention of knowledge (example of the enzymes subject). International Journal on New trends in Education and Their ımplications, 4(3), 27-36.
  • *Gürçay, D. & Eryılmaz, A. (2008). Çoklu zekâ alanlarına dayalı fizik öğretimine ilişkin dokuzuncu sınıf öğrencilerinin ve öğretmenlerinin görüşleri. Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 37(179), 138-152.
  • *Gürçay, D. & Öztürk-Ferah, H. (2017). The effects of multiple intelligences based instruction on students’ physics achievement and attitudes. Journal of Baltic Science Education, 16(5), 666-677.
  • *Gürkan, T., Dinçer, Ç, & Çabuk, B. (2010). Integrating multiple intelligences into daily plans: A pre-school example. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 10(3), 321-345.
  • Gürsu, İ. (2022). Çoklu zekâ kuramının akademik başarı ve tutuma etkisinin araştırılması [Unpublished Master’s thesis]. Fırat University.
  • *Hasenekoğlu, İ. & Gürbüzoğlu, S. (2009). Çoklu zekâ kuramına dayalı işlenen protein sentezi konusunun öğrencilerin bilgilerindeki kalıcılığına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 49-59.
  • Hodge, E. E.. (2005). A Best-Evidence Synthesis of the Relationship of Multiple Intelligence Instructional Approaches and Student Achievement Indicators in Secondary School Classrooms [Unpublished Master’s thesis]. Cedarville University.
  • Hoerr, T.R. (1996). Apply the theory, avoid the traps. Learning, 25(1), 69-71.
  • Hopper, B. & Hurry, P. (2000). Learning the MI way: The effects on students' learning of using the theory of multiple intelligences. Pastoral Care in Education, 18(4), 26-32.
  • Ilgar, R. & Babacan, Ş. (2012). İşbirlikli öğretim yöntemi destekli çoklu zekâ kuramının coğrafya konularının öğretiminde başarıya etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 212-224.
  • *Irmak, L. & Çelik, H. C. (2021). Çoklu zekâ temelli eğitimin yedinci sınıf öğrencilerinin matematik başarıları ve matematiğe yönelik tutumları üzerindeki etkisi. Journal of Computer and Education Research, 9 (11), 405-430.
  • Işık, D. & Tarım, K. (2009). The effects of the cooperative learning method supported by multiple intelligence theory on Turkish elementary students’ mathematics achievement. Asia Pacific Education Review, 10, 465-474.
  • Işık, D., Tarım, K. & İflazoğlu, A. (2007). Çoklu zekâ kuramı destekli kubaşık öğrenme yönteminin ilköğretim 3. Sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 63-77.
  • *İnan, C. & Erkuş, S. (2016). İlkokulda çoklu zekâ kuramının uygulanabilirliğine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 162-174.
  • *İnan, C. & Erkuş, S. (2017). The effect of mathematical worksheets based on multiple intelligences theory on the academic achievement of the students in the 4th grade primary school. Universal Journal of Educational Research, 5(8), 1372-1377.
  • Johnson, M. (2007). An Extended Literature Review: The Effect of Multiple Intelligences on Elementary Student Performance [Unpublished Master's thesis]. Dominican University of California.
  • *Kabapınar, Y. & Sargın, T. (2018). Teaching life studies course based on musical intelligence: “I am both learning and having fun”. Erciyes Journal of Education, 2(2), 16-39.
  • Kaplan, A., Duran, M. & Baş, G. (2015). Matematik dersinde çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 814-831.
  • *Kaplan, A. & Yılmaz, H. N. (2015). Çoklu zekâ kuramına uygun olarak hazırlanan etkinliklerin öğrencilerin akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 59-70.
  • Karabay, A., Işık, D., Günay-Bilaloğlu, R. & Kuşdemir-Kayıran, B. (2011). Çoklu zekâ kuramı temelli çalışmaların değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (2), 21-32.
  • *Karatekin, K., Sönmez, Ö. F. & Kuş, Z. (2010). Çoklu zekâ kuramına göre hazırlanmış öğretim etkinliklerinin uygulanması ile ilgili öğretmenlerin düşünceleri ve karşılaşılan sorunlar. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2), 139-154.
  • *Karakoç, İ. & Sezer, A. (2007). İlköğretim II. kademe sosyal bilgiler dersi coğrafya konularının öğretiminde çoklu zekâ uygulamalarının akademik başarıya etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 9-20.
  • Kaya, O.N. (2009). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretim tasarımı modellerinin analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 755-766.
  • *Kaya, O. N., Doğan, A., Gökçek, N., Kılıç, Z. & Kılıç, E. (2007). Comparing multiple intelligences approach with traditional teaching on eight grade students’ achievement in and attitudes toward science [Conference Presentation]. Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago, IL, United States.
  • Kayıran, B. K. & İflazoğlu, A. (2007). Çoklu zekâ kuramı destekli kubaşık öğrenme yönteminin türkçe dersine ilişkin tutuma ve okuduğunu anlama başarısına etkisi. Eurasian Journal of Educational Research, 29, 129-141.
  • *Keser, H. & Çakır, H. (2009). Çoklu zekâ kuramına göre hazırlanmış olan bilgisayar destekli trafik eğitimine ilişkin öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 835-848.
  • *Kılıç, A. & Şahin, Ş. (2016). The effects of religious culture and moral knowledge course organized with student-centered approach on students’ academic achievement and attitudes. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12 (1), 41-62.
  • *Kırıktaş, H. & Ünal-Çoban, G. (2016). Çoklu zekâ destekli sorgulama uygulamalarının öğretmen adaylarının eleştirel düşünmelerine ve akademik başarılarına etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 69-88.
  • Klein, P.D. (1997). Multiplying the problems of intelligence by eight: A critique of Gardner's theory. Canadian Journal of Education, 22 (4), 377-394.
  • Koç, E. S. & Şahin, A.E. (2014). The effect of layered curriculum supported by multiple intelligences on students’ achievements and permanence. Education and Science, 39 (174), 286-296.
  • Kornhaber, M. (2004). Multiple intelligences: From the ivory tower to the dusty classroom-but why? Teachers College Record, 106(1), 67– 76.
  • Kornhaber, M.L., Fierros, E., & Veenema, S. (2004). Multiple Intelligences: Best Ideas from Theory And Practice. Allyn & Bacon.
  • *Köksal, M. S. & Yel, M. (2007). The effect of multiple intelligences theory (mit)-based instruction on attitudes towards the course, academic success, and permanence of teaching on the topic of “respiratory systems”. Educational Sciences: Theory & Practice, 7(1), 231-239.
  • *Kutluca, T., Çatlıoğlu, H., Birgin, O., Aydın, M. & Butakın, V. (2009). Çoklu zekâ kuramına göre geliştirilen etkinliklere dayalı öğretime ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 1-16.
  • Kural, E. (2020). Çoklu zekâ kuramına dayalı fen öğretiminin akademik başarıya ve derse yönelik tutuma etkisi: Bir meta-analiz çalışması [Unpublished Master’s thesis]. Sivas Cumhuriyet University.
  • *Kurt, M. & Temelli, A. (2011). Üreme sistemleri konusunda uygulanan çoklu zekâ kuramının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 73-84.
  • *Kurt, M., Gümüş, İ. & Günay-Ermurat, D. (2011). Solunum sistemleri konusunda uygulanan çoklu zekâ kuramının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 39-44.
  • *Kurt, M., Gümüş, İ. & Temelli, A. (2013). Denetleyici ve düzenleyici sistemler konusunda uygulanan çoklu zekâ kuramının öğrencilerin başarılarına etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2, 120-132.
  • Meyer, M. (1997). The greening of learning: Using the eight intelligence. Educational Leadership, 55(1), 32-34.
  • Moran, Kornhaber and Gardner (2006). Orchestrating multiple intelligences. Educational Leadership, 64(1), 22-27.
  • Nacakcı, Z. (2009). The effect of lecturing model based on multiple intelligence theory on the 7th grade music students’ level of music learning in primary school. Elementary Education Online, 8(2), 605-623.
  • *Oral, İ. & Doğan, O. (2010). Ortaöğretimde çoklu zekâ kuramının elektrik konularını öğrenme sürecine etkisinin araştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 159-171.
  • *Ozan, C., Taşgın, A., Bay, E. & Kaya, A. İ. (2013). Sınıf öğretmenlerinin çoklu zekâ kuramına ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(3), 301-322.
  • *Öngören, H. & Şahin, A. (2008). Çoklu zekâ kuramı tabanlı öğretimin öğrencilerin fen bilgisi başarılarına etkileri. Pamukkale Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 24-35.
  • *Özbaş, M. (2010). Çok boyutlu zekâ kuramına dayalı öğretim sürecine ilşkin ilköğretim okulu müdür ve sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Çağdaş Eğitim Dergisi, 35(374), 8-15.
  • Öztekin-Bayır, Ö. & Tekel, E. (2021). Problems of Turkish education system and suggested solutions: What do pre-service teachers think? Journal of Pedagogical Research, 5(1), 275-292.
  • Page, M. J, McKenzie, J. E, Bossuyt, P.M, Boutron, I., Hoffmann, T.C., Mulrow, C.D., et al. (2021) The PRISMA 2020 statement: an updated guideline for reporting systematic reviews. 10.1136/bmj.n71
  • Saban, A. (1999). Çoklu zekâ kuramı ile ilgili Türkçe çalışmaların içerik analizi. Educational Sciences: Theory & Practice, 9 (2), 833-876.
  • *Sağıroğlu, P. M. (2017). Mimari tasarım eğitiminde çoklu zekâ kuramından Lefebre’nin üçlü mekan diyalektiğine uzanan bir öğrenme deneyimi: mekan oyunları. Megaron, 12(1), 78-86.
  • Scapens, M. & Fraser, D. (2007). Multiple intelligences: fashionable or foundational? Practical Research for Education, 37, 49–58.
  • Sternberg, R.J. & Grigorenko, E.L. (2004). Successful intelligence in the classroom: Theory into practice, The Ohio State University, 43(3), 274-280.
  • *Şahin, A., Öngören, H. & Çokadar, H. (2010). Çoklu zekâ kuramı tabanlı öğretimin öğrencilerin fen bilgisine yönelik tutumlarına etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 5(2), 431-445.
  • Şakir, T. (2013). The Effect of Multiple Intelligences based Instruction on Students’ Achievement in Basic Compounds of Living Organisms Concepts and Attitude toward Biology [Unpublished doctoral thesis]. Middle East Technical University.
  • *Şener, N. & Doğan, M. C. (2021). Investigation of multiple intelligence practises in social studies courses in context of textbooks and teachers’ opinions. Kastamonu Educational Journal, 29(3), 643-653.
  • *Şengül, S. & Öz, C. (2008). The effect of mathematics instruction based on multiple intelligences theory on the learner attitudes towards fractions unit in grade 6. Elementary Education Online, 7(3). 800-813.
  • *Şengül, S. & Altuntaş, N. (2011). Çoklu zekâ kuramı ile öğretimin 7. sınıf öğrencilerinin matematik başarılarına ve kalıcılık düzeylerine etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 192, 193-207.
  • *Sivrikaya, A. H. & Kaya, M. (2009). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretim yönteminin 6. sınıf öğrencilerinde beden eğitimi dersi başarısına etkisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(2), 21-34.
  • Tabuk, M. & Özdemir, A. Ş. (2010). Proje tabanlı öğrenmede çoklu zekâ yaklaşımının öğrencilerin matematiğe karşı tutumlarına etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 5(3), 674-686.
  • Tabuk, M. & Özdemir, A. Ş. (2011). Proje tabanlı öğrenmede çoklu zekâ yaklaşımının matematik öğrenme başarısına ve matematiğe karşı tutuma etkisinin karşılaştırılması. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 3(9), 113-128.
  • *Temur, Ö. D. (2007). The effects of teaching activities prepared according to the multiple intelligence theory on mathematics achievements and permanence of information learned by 4th grade students. International Journal of Environmental & Science Education, 2(4), 86-91.
  • *Temiz, N. & Kiraz, E. (2007). The implications of multiple intelligences theory on literacy education at first grade. Eurasian Journal of Educational Research, 27, 111-126.
  • Tüysüz, M. & Geban, Ö. (2020). The effect of 5E learning cycle and multiple intelligence approach on 9th grade students’ achievement, attitude, and motivation toward chemistry on unit of chemical properties. Bartın University Journal of Faculty of Education, 9(3), 612-644.
  • *Uşun, S. (2010). İlköğretim 1. kademede çoklu zekâ kuramı uygulamalarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüş ve önerileri: Çanakkale ili örneği. Balıkesir University Journal of Social Sciences Institute, 12(22), 61-76.
  • *Uzunöz, A. (2010). Ortaöğretim dokuzuncu sınıf coğrafya dersinde çoklu zekâ destekli öğretimin öğrenci tutumu ve kalıcılığa etkisi. E-journal of New World Sciences Academy, 5(4), 1583-1594.
  • *Uzunöz, A. & Akbaş, Y. (2011). Coğrafya dersinde çoklu zekâ destekli öğretimin öğrenci başarısı ve kalıcılığa etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 9(3), 467-496.
  • Waterhouse, L. (2006). Multiple Intelligences, mozart effect, and emotional intelligences: A critical review. Educational Psychologist, 41(4), 207-225.
  • Yıldırım, A., & Şimsek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
  • Yıldırım, K. & Tarım, K. (2008). Using multiple intelligence activities and cooperative groups to improve academic achievement and retention. Elementary Education Online, 7(1), 174-187.
  • *Yılmaz, A. (2008). Sosyal bilgiler dersi tarih konularının çoklu zekâ kuramına göre işlenişi. Marmara Coğrafya Dergisi, 18, 238-252.
  • Yurt, E. & Polat, S. (2015). The effectiveness of multiple intelligence applications on academic achievement: A meta-analysis. Journal of Social Studies Education Research, 6(1), 84-122.
There are 121 citations in total.

Details

Primary Language English
Subjects Curriculum Design Instructional Theories
Journal Section Research Article
Authors

Özge Karakuş Özdemirci 0000-0003-3957-2711

Publication Date April 25, 2025
Submission Date January 31, 2024
Acceptance Date February 19, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 33 Issue: 2

Cite

APA Karakuş Özdemirci, Ö. (2025). A Systematic Review of Research Articles on the Effects of Multiple Intelligences-Based Instruction in Türkiye. Kastamonu Education Journal, 33(2), 304-321. https://doi.org/10.24106/kefdergi.1683457
 Download Cover Image

10037