Research Article
BibTex RIS Cite

Ağıtçılık Geleneğinin İzinde: Ucunda Ölüm Var ve Kemal Varol

Year 2025, Volume: 22 Issue: 1, 171 - 178, 30.04.2025
https://doi.org/10.33437/ksusbd.1496299

Abstract

Kemal Varol’un 2016 yılında yayımlanan, edebiyat gelenekleri açısından zengin, işlevsel imge ve motiflerle bezenmiş Ucunda Ölüm Var romanı, âşık edebiyatı yaratmalarından biri olan ağıtçılık geleneğinin izini süren yapıtlardandır.
Roman, Anadolu’nun her köşesini dolaşan, içindeki aşkı sürekli canlı tutan ve bunun peşinden koşan, gittiği her yerde karşılaştığı insanlarda ve kent imgesinde derin izler bırakan, yaktığı ağıtlarla çığlığını tüm Anadolu’ya duyuran ağıtçı bir kadının serüvenidir. Varol, bu kitabında hasret, ayrılık ve ölüm acısıyla yoğrulmuş bir geleneğin son temsilcisi olan Ağıtçı Kadın ile okuru yollara düşürür. Romanda sırasıyla Konya, Bursa, İstanbul, Erzurum, Arkanya ve Arguvan’a doğru ilerleyen ve Ağıtçı Kadın’ın Heves Ali’nin peşi sıra çıktığı bu yolculukta, hiç tanımadığı ölülerin arkasından yakmış olduğu ağıtlarıyla Heves Ali’yi arama, onu bulamama hikâyesine tanıklık edilir. Bir açıdan bu roman, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Beş Şehir eserini bizlere anımsatmaktadır.
Bu çalışma, Türk halk edebiyatının önemli konularından biri olan Anadolu’da köklü bir geçmişe sahip ağıtçılık geleneğinin çağdaş bir yazar olan Kemal Varol’un Ucunda Ölüm Var romanında izlerini sürmektedir. Romanın konusu, anlatı kahramanı Ağıtçı Kadın’ın gittiği her kentte izini sürdüğü Heves Ali’nin ölümünü duyup, yıllardır içinde biriktirdiği aşkı ve öfkeyi taziye ortamında herkese ilan edip yarım asırlık vedalaşma arzusudur. Romanın genelinde, Ağıtçı Kadın’ın uğradığı kentlerde farklı kültürlere ait ağıtçılık geleneklerinin izlerine rastlanması ve bu geleneklerin çeşitliliği eseri önemli kılmaktadır.

Ethical Statement

YOK

Supporting Institution

YOK

Project Number

YOK

Thanks

EDİTÖR VE HAKEM KURULUNA TEŞEKKÜRLER

References

  • Başgöz, İ. (1986). Ağıtlar üzerine, Folklor Yazıları. Adam Yayınları.
  • Başgöz, İ. (2008). Türkü. Pan Yayıncılık.
  • Boratav, P. N. (1991a). “Türk ağıtlarının işlevleri, konuları ve biçimleri”. Folklor ve Edebiyat (1982) II. İstanbul. s. 444-453.
  • Boratav, P. N. (1991b). “Anadolu ağıtlarının türlü nakışları ve yakınışları üzerine”. Folklor ve Edebiyat (1982) II. İstanbul. s. 454-470.
  • Boratav, P. N. (2003). 100 soruda Türk halk edebiyatı. K Kitaplığı Yay.
  • Elçin, Ş. (1990). Türkiye Türkçesinde ağıtlar. Kültür Bakanlığı Yayınları,
  • Esen, A. Ş. (1982). Anadolu ağıtları. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Görkem, İ. (2001). Türk edebiyatında ağıtlar-Çukurova ağıtları. Akçağ Yayınları.
  • Kemal, Y. (2004). Ağıtlar. YKY.
  • Makal ,T. K. (1986). “Anadolu’da ağıtçı kadınlar”, III. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, Ankara, II: 245-250.
  • Örnek, S. V. (1971). Anadolu folklorunda ölüm. Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları.
  • Parmaksız, N. (2010). Türk edebiyatında ağıt yakma geleneği ve ağıt-destanlar. Akçağ Yayınları.
  • Sezer, M. A. (2022). Halkbilimi araştırmaları. DBY Yayınları.
  • Tanpınar, A. H. (2005). Beş şehir. Dergâh Yayınları.
  • Varol, K. (2021). Ucunda ölüm var. Everest Yayınları.
  • Varol, K. (2019). Âşıklar bayramı. İletişim Yayınları.
  • Varol, K. (2022). Babamın bağlaması. Everest Yayınları.
  • Yiğitoğlu, M. (2019). Âşıklar bayramı. Mecmua Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi (8), 135-137.
  • Yiğitoğlu, M. (2023). Kemal Varol’un vazgeçemediği şehir Arkanya. Cumhuriyet’in Yüzüncü Yılında Ergani (Edebiyat-Dil) (Ed. Oktay Bozan vd.), Ekin Yayınları. 205-216.
Year 2025, Volume: 22 Issue: 1, 171 - 178, 30.04.2025
https://doi.org/10.33437/ksusbd.1496299

Abstract

Project Number

YOK

References

  • Başgöz, İ. (1986). Ağıtlar üzerine, Folklor Yazıları. Adam Yayınları.
  • Başgöz, İ. (2008). Türkü. Pan Yayıncılık.
  • Boratav, P. N. (1991a). “Türk ağıtlarının işlevleri, konuları ve biçimleri”. Folklor ve Edebiyat (1982) II. İstanbul. s. 444-453.
  • Boratav, P. N. (1991b). “Anadolu ağıtlarının türlü nakışları ve yakınışları üzerine”. Folklor ve Edebiyat (1982) II. İstanbul. s. 454-470.
  • Boratav, P. N. (2003). 100 soruda Türk halk edebiyatı. K Kitaplığı Yay.
  • Elçin, Ş. (1990). Türkiye Türkçesinde ağıtlar. Kültür Bakanlığı Yayınları,
  • Esen, A. Ş. (1982). Anadolu ağıtları. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Görkem, İ. (2001). Türk edebiyatında ağıtlar-Çukurova ağıtları. Akçağ Yayınları.
  • Kemal, Y. (2004). Ağıtlar. YKY.
  • Makal ,T. K. (1986). “Anadolu’da ağıtçı kadınlar”, III. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, Ankara, II: 245-250.
  • Örnek, S. V. (1971). Anadolu folklorunda ölüm. Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları.
  • Parmaksız, N. (2010). Türk edebiyatında ağıt yakma geleneği ve ağıt-destanlar. Akçağ Yayınları.
  • Sezer, M. A. (2022). Halkbilimi araştırmaları. DBY Yayınları.
  • Tanpınar, A. H. (2005). Beş şehir. Dergâh Yayınları.
  • Varol, K. (2021). Ucunda ölüm var. Everest Yayınları.
  • Varol, K. (2019). Âşıklar bayramı. İletişim Yayınları.
  • Varol, K. (2022). Babamın bağlaması. Everest Yayınları.
  • Yiğitoğlu, M. (2019). Âşıklar bayramı. Mecmua Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi (8), 135-137.
  • Yiğitoğlu, M. (2023). Kemal Varol’un vazgeçemediği şehir Arkanya. Cumhuriyet’in Yüzüncü Yılında Ergani (Edebiyat-Dil) (Ed. Oktay Bozan vd.), Ekin Yayınları. 205-216.
There are 19 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Turkish Folk Literature
Journal Section Articles
Authors

Muhammed Abdulbasit Sezer 0000-0002-4417-0496

Sema Özelçi 0009-0007-9271-1588

Project Number YOK
Early Pub Date April 29, 2025
Publication Date April 30, 2025
Submission Date June 5, 2024
Acceptance Date July 18, 2024
Published in Issue Year 2025 Volume: 22 Issue: 1

Cite

APA Sezer, M. A., & Özelçi, S. (2025). Ağıtçılık Geleneğinin İzinde: Ucunda Ölüm Var ve Kemal Varol. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 171-178. https://doi.org/10.33437/ksusbd.1496299

KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi ULAKBİM-TR Dizin tarafından dizinlenen hakemli ve bilimsel bir dergidir.