Research Article
Year 2025,
Volume: 22 Issue: 1, 330 - 355, 30.04.2025
Abstract
Web tarayıcılar, kullanıcıların metin, ses, resim ve video gibi bilgilere erişim sağlamaları için geliştirilen yazılımlardır. Çok yaygın kullanılmaları sebebiyle sözkonusu tarayıcıların kullanıcı dostu olmaları oldukça önemlidir. Bu durum, ancak kullanılabilirlik analizleri ile ölçülebilir. Kullanılabilirlik analizi bir model, teknoloji veya arayüz üzerinden belirlenen görevlerin kullanıcılara yöneltilmesi, görev performansının izlenmesi ve böylece verimlilik, etkililik ve memnuniyet durumlarının tespit edilmesi sürecidir. Bu bağlamda, çalışmada günümüzde yaygın olarak kullanılan Google Chrome, Microsoft Edge ve Mozilla Firefox olmak üzere üç farklı web tarayıcısının kullanılabilirliği analiz edilmiş olup bu çerçevede kullanıcı davranışları incelenmiştir. Çalışma farklı (yaş, cinsiyet) özelliklere sahip 50 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Bunun için öncelikle kolaydan zora doğru hazırlanan 10 adet görevin kullanıcılar tarafından gerçekleştirmeleri istenmiştir. Sözkonusu görevler tamamlandıktan sonra görevlere ait işlem süresi, görev başarı durumu, hata sayısı ve memnuniyet düzeyi bulguları kayıt altına alınmıştır. Daha sonra, hazırlanan 33 soruluk anket formu kullanılarak elde edilen veriler aracılığıyla katılımcıların tarayıcılar hakkındaki değerlendirmeleri istenmiş ve sonuçlar analiz edilmiştir. Görev ve anket uygulamalarından elde edilen bulgular ile tarayıcıların kullanılabilirlik düzeyleri ortaya koyulmuş olup çeşitli demografik özelliklerin görev sonuçlarına etkisi de ayrıca incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar, kullanılabilirlik düzeyinin yüksekten düşüğe doğru sırasıyla Google Chrome, Mozilla Firefox ve Microsoft Edge web tarayıcısı olduğunu ortaya koymuştur.
References
- Acarturk, C. (2004). Üniversite Kütüphane Sayfalarında Kullanılabilirliğin Önemi ve Kullanılabilirlik Testleri. AB-04, Trabzon.
- Akay, D., & Kurt, M. (2008). Kullanıcı merkezli tasarım ve ürün kullanılabilirliği üzerine bir literatür araştırması. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(2), 295-304.
- Alan, A. T. (2021). E-Devlet Kapısı: Kullanılabilirlik ve Güven Analizi İçin Bir Kullanıcı Çalışması. Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 11(2), 347-359.
- Aydın, Ö. (2020). Bir yükseköğretim kurumu web sitesinin ziyaretçi verisi analizi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (2), 299-309.
- Bevan, N. (1995). Human-computer interaction standards. In Advances in human factors/ergonomics (Vol. 20, pp. 885-890). Elsevier.
- Calp, M. H., Canal, M. R., & Güngören, V. (2011). İnsan kaynakları yönetiminde veritabanı kullanımı ve geliştirilen bir veritabanı programının kullanılabilirlik analizi. Politeknik Dergisi, 14(4), 303-309.
- Cevher, E. (2015). Kamu Üniversiteleri Web Sayfalarının Kullanılabilirliğinin İçerik Analizi İle İncelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(2).
- Coşkan, D., & Onay Durdu, P. (2014). Kullanılabilirlik ve yazılım yaşam döngüsü: Türkiye’deki yazılım organizasyonlarındaki durum. 8. Ulusal Yazılım Mühendisliği Sempozyumu, 55-66.
- Çalışkan, Ş. (2019). Çevrimiçi öğrenme ortamının kullanılabilirlik analizi ve etkililiği: Ahmet Yesevi Üniversitesi örneği (Master's thesis, Necmettin Erbakan University (Turkey)).
- Dumas, J. F., & Redish, J. C. (1993). A practical guide to usability testing. Greenwood Publishing Group Inc..
- Durna, S., & Aksoy, A. D. (2023). E-Ticaret Web Sitesi Kullanılabilirliğinin Tüketici Satın Alma Niyetine Etkisi: hepsiburada.com Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(2), 408-431.
- Eken, İ. (2018). Herkes için Erişilebilir İletişim, Görme Engelli Kullanıcıların Mobil Erişebilirliği: Kullanılabilirlik Yaklaşımı ile E-Devlet Uygulamasının Analizi. Global Media Journal: Turkish Edition, 9(17).
- Hebebci, M. T., & Alan, S. (2017). Okul web sitesi yönetim paneli (MebWeb) sisteminin kullanılabilirlik değerlendirmesi: Tasarım rehberleri temelli kullanılabilirlik. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 1(1). İnternet: Userports, https://www.userspots.com/rehber/kullanilabilirlik-testi-olcekleri, Erişim Tarihi: 15.06.2024.
- Macakoğlu, Ş. S., Peker, S., Medeni, İ. T., & Medeni, T. D. (2022). Türk Üniversitelerinin Aday Öğrenci Web Sayfalarının Erişilebilirlik, Kullanılabilirlik ve Güvenlik Açısından Değerlendirilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 15(3), 261-274.
- Naralan, A., Erden, O., & Nursaçan, İ. C. (2017). Türkiye'deki Üniversite Web Sayfalarının Performans ve Yüklenme Süreleri Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(3), 1123-1137.
- Nielsen, J. (1993). Usability Engineering, Cambridge MA: Academic Press, 23-48.
- Pala, F. K., Arslan, H., & Özdinç, F. (2017). Eğitim Bilişim Ağı Web Sitesinin Otantik Görevler Ve Göz İzleme İle Kullanılabilirliğinin İncelenmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 24-38.
- Palabıyık, S. (2019). Web sitelerinin kullanılabilirliği: Alışveriş sitelerinin göz izleme yöntemiyle karşılaştırılması. Master's thesis, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi.
- Rathod, D. (2017). Web browser forensics: Google Chrome. International Journal of Advanced Research in Computer Science, 8 (7), 896-899.
- Tanışık, S. (2024). Üniversite Web Sitelerinin Kullanılabilirlik Sorunları Üzerine Bir Araştırma: Başkent Üniversitesi Örneği. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 8(1), 22-43.
- Telek, C. (2013). Kullanılabilirlik kavramı, tasarım süreci içindeki yeri ve benzer tasarım yaklaşımları ile ilişkisi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
- Uçak, N. Ö., & Çakmak, T. (2009). Web sayfası kullanılabilirliğinin ölçülmesi: Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü web sayfası örneği. Türk kütüphaneciliği, 23(2), 278-298.
- Vildan, A., & Karacan, H. (2009). Abant İzzet Baysal Üniversitesi web sitesi kullanılabilirlik analizi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 2(2).
- Wikipedi, https://tr.wikipedia.org/wiki/Web_taray%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1 (Erişim Tarihi: 01.08.2024)
- Woo, J., Choi, J. W., Jeon, S., Han, J. K., Kim, H., & Woo, S. S. (2020, February). Tale of Two Browsers: Understanding Users’ Web Browser Choices in South Korea. In International Conference on Financial Cryptography and Data Security (pp. 3-17). Springer, Cham.
Year 2025,
Volume: 22 Issue: 1, 330 - 355, 30.04.2025
Abstract
References
- Acarturk, C. (2004). Üniversite Kütüphane Sayfalarında Kullanılabilirliğin Önemi ve Kullanılabilirlik Testleri. AB-04, Trabzon.
- Akay, D., & Kurt, M. (2008). Kullanıcı merkezli tasarım ve ürün kullanılabilirliği üzerine bir literatür araştırması. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(2), 295-304.
- Alan, A. T. (2021). E-Devlet Kapısı: Kullanılabilirlik ve Güven Analizi İçin Bir Kullanıcı Çalışması. Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 11(2), 347-359.
- Aydın, Ö. (2020). Bir yükseköğretim kurumu web sitesinin ziyaretçi verisi analizi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (2), 299-309.
- Bevan, N. (1995). Human-computer interaction standards. In Advances in human factors/ergonomics (Vol. 20, pp. 885-890). Elsevier.
- Calp, M. H., Canal, M. R., & Güngören, V. (2011). İnsan kaynakları yönetiminde veritabanı kullanımı ve geliştirilen bir veritabanı programının kullanılabilirlik analizi. Politeknik Dergisi, 14(4), 303-309.
- Cevher, E. (2015). Kamu Üniversiteleri Web Sayfalarının Kullanılabilirliğinin İçerik Analizi İle İncelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(2).
- Coşkan, D., & Onay Durdu, P. (2014). Kullanılabilirlik ve yazılım yaşam döngüsü: Türkiye’deki yazılım organizasyonlarındaki durum. 8. Ulusal Yazılım Mühendisliği Sempozyumu, 55-66.
- Çalışkan, Ş. (2019). Çevrimiçi öğrenme ortamının kullanılabilirlik analizi ve etkililiği: Ahmet Yesevi Üniversitesi örneği (Master's thesis, Necmettin Erbakan University (Turkey)).
- Dumas, J. F., & Redish, J. C. (1993). A practical guide to usability testing. Greenwood Publishing Group Inc..
- Durna, S., & Aksoy, A. D. (2023). E-Ticaret Web Sitesi Kullanılabilirliğinin Tüketici Satın Alma Niyetine Etkisi: hepsiburada.com Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(2), 408-431.
- Eken, İ. (2018). Herkes için Erişilebilir İletişim, Görme Engelli Kullanıcıların Mobil Erişebilirliği: Kullanılabilirlik Yaklaşımı ile E-Devlet Uygulamasının Analizi. Global Media Journal: Turkish Edition, 9(17).
- Hebebci, M. T., & Alan, S. (2017). Okul web sitesi yönetim paneli (MebWeb) sisteminin kullanılabilirlik değerlendirmesi: Tasarım rehberleri temelli kullanılabilirlik. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 1(1). İnternet: Userports, https://www.userspots.com/rehber/kullanilabilirlik-testi-olcekleri, Erişim Tarihi: 15.06.2024.
- Macakoğlu, Ş. S., Peker, S., Medeni, İ. T., & Medeni, T. D. (2022). Türk Üniversitelerinin Aday Öğrenci Web Sayfalarının Erişilebilirlik, Kullanılabilirlik ve Güvenlik Açısından Değerlendirilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 15(3), 261-274.
- Naralan, A., Erden, O., & Nursaçan, İ. C. (2017). Türkiye'deki Üniversite Web Sayfalarının Performans ve Yüklenme Süreleri Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(3), 1123-1137.
- Nielsen, J. (1993). Usability Engineering, Cambridge MA: Academic Press, 23-48.
- Pala, F. K., Arslan, H., & Özdinç, F. (2017). Eğitim Bilişim Ağı Web Sitesinin Otantik Görevler Ve Göz İzleme İle Kullanılabilirliğinin İncelenmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 24-38.
- Palabıyık, S. (2019). Web sitelerinin kullanılabilirliği: Alışveriş sitelerinin göz izleme yöntemiyle karşılaştırılması. Master's thesis, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi.
- Rathod, D. (2017). Web browser forensics: Google Chrome. International Journal of Advanced Research in Computer Science, 8 (7), 896-899.
- Tanışık, S. (2024). Üniversite Web Sitelerinin Kullanılabilirlik Sorunları Üzerine Bir Araştırma: Başkent Üniversitesi Örneği. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 8(1), 22-43.
- Telek, C. (2013). Kullanılabilirlik kavramı, tasarım süreci içindeki yeri ve benzer tasarım yaklaşımları ile ilişkisi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
- Uçak, N. Ö., & Çakmak, T. (2009). Web sayfası kullanılabilirliğinin ölçülmesi: Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü web sayfası örneği. Türk kütüphaneciliği, 23(2), 278-298.
- Vildan, A., & Karacan, H. (2009). Abant İzzet Baysal Üniversitesi web sitesi kullanılabilirlik analizi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 2(2).
- Wikipedi, https://tr.wikipedia.org/wiki/Web_taray%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1 (Erişim Tarihi: 01.08.2024)
- Woo, J., Choi, J. W., Jeon, S., Han, J. K., Kim, H., & Woo, S. S. (2020, February). Tale of Two Browsers: Understanding Users’ Web Browser Choices in South Korea. In International Conference on Financial Cryptography and Data Security (pp. 3-17). Springer, Cham.
There are 25 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Development of Science, Technology and Engineering Education and Programs, Sociology and Social Studies of Science and Technology |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | April 29, 2025 |
| Publication Date | April 30, 2025 |
| Submission Date | October 9, 2024 |
| Acceptance Date | April 25, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 22 Issue: 1 |
KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi ULAKBİM-TR Dizin tarafından dizinlenen hakemli ve bilimsel bir dergidir.