Research Article
BibTex RIS Cite

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'ne göre hazırlanan ders kitaplarındaki değerlerin gelişimsel dönemler açısından incelenmesi

Year 2025, Volume: 8 Issue: 1, 157 - 177, 31.05.2025

Barış Suluk , Oğuzhan Yıldırım

https://doi.org/10.33400/kuje.1606487

Abstract

Değerler bireyin davranışlarını etkileyen, geliştiren ve yönlendiren olgulardır. Maarif Modeli, değerler eğitimini ön plana alan bir anlayışa sahiptir. Mevcut araştırmada, Maarif Modeli’nde oluşturulan ders kitaplarındaki değerlerin öğrencilerin gelişim dönemleri açısından incelenmesi amaçlanmıştır. İlkokul düzeyinde Hayat Bilgisi ve Türkçe, ortaokul düzeyinde Sosyal Bilgiler ve Türkçe, lise düzeyinde ise Tarih ve Türk Dili ve Edebiyatı ders kitapları araştırmaya dâhil edilmiştir. Bu bağlamda toplam 12 ders kitabı betimsel analize tabii tutulmuştur. Analiz sonucunda dört kategoriye (ortak değerler, huzurlu insan, huzurlu aile ve toplum, yaşanabilir çevre) ulaşılmıştır. Bu kategorilere ilişkin temalar ise şu şekilde sıralanmıştır: Saygı, adalet ve sorumluluk değerleri (ortak değerler), sevgi, dostluk, vatanseverlik, yardımseverlik, dürüstlük, aile bütünlüğü ve özgürlük (huzurlu aile ve toplum), sabır, tasarruf, çalışkanlık, mütevazılık, mahremiyet,sağlıklı yaşam (huzurlu insan) ve duyarlılık, merhamet, estetik ve temizlik (yaşanabilir çevre). Araştırmanın sonuçlarına göre her gelişim dönemi için ortak değerler saygı, adalet ve sorumluluk olarak çıkmıştır. İlkokul döneminde en sık rastlanan değerler temizlik, vatanseverlik, aile bütünlüğü şeklinde sıralanırken en az rastlanan değerlerin sabır, tasarruf ve dürüstlük olduğu tespit edilmiştir. Ortaokul döneminde en fazla yer alan değerler ise yardımseverlik, sağlıklı yaşam, vatanseverlik olarak saptanmıştır. Bu dönemde sabır, dürüstlük ve mütevazılık değerlerine ise daha az yer verilmiştir. Son olarak, lise döneminde vatanseverlik, estetik, sevgi değerlerine çok sık yer verilirken, dürüstlük, merhamet ve mahremiyet değerleri az sayıda bulunmuştur. Genel olarak değerlerin çocukluk, ön ergenlik ve ergenlik dönemleri açısından uygun ve yeterli şekilde hazırlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla beraber gelişim dönemleri için yetersiz olduğu düşünülen bazı değerlerin ders kitaplarında daha fazla yer alması için ilgililere önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

değerler eğitimi maarif model gelişim dönemleri çocukluk ergenlik

Ethical Statement

Araştırma Etiği Bu araştırmanın planlanmasından uygulanmasına, verilerin toplanmasından verilerin analizine kadar olan tüm süreçte “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında uyulması belirtilen tüm kurallara uyulmuştur. Yönergenin ikinci bölümü olan “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden hiçbiri gerçekleştirilmemiştir. Bu çalışmanın yazım sürecinde bilimsel, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir. Etik kurul izin bilgileri Bu araştırma doküman inceleme çalışması olduğu için Etik Kurul İzni alınmasını gerektiren çalışmalar grubunda yer almamaktadır. Bu nedenle Etik Kurul İzni beyan edilmemiştir.

References

  • Aksoy, A.B., & Dere-Çiftçi, H. (2018). Duygusal gelişim. N. Aral & T. Duman (Ed.) Eğitim Psikolojisi. Pegem Akademi.
  • Akto, A., & Akto, S. (2020). Erken çocukluk ve değerler eğitimi. Journal of International Social Research, 13(74), 326-340.
  • Altan, M. Z. (2011). Çoklu zekâ kuramı ve değerler eğitimi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 53-57.
  • Anjum, Q., Ahmed, F., & Ashfaq, T. (2008). Knowledge, attitude and perception of water pipe smoking (Shisha) among adolescents aged 14-19 years. JPMA. The Journal of the Pakistan Medical Association, 58(6), 312-317.
  • Apaydınlı, K. (2012). Ergenlik dönemi sorunlarının çözümünde müzik eğitiminin rolü ve önemi. E-Journal of New World Sciences Academy, 7(2), 123-130.
  • Ateş, A. (2020). Öğrencilerin özgüven ve sorumluluk duygusunun akademik başarı üzerindeki rolü. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
  • Balbağ, N. L., Akar, C., & Karataş, A. (2022). İlkokul öğrencilerinin adalet eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 426-441.https://doi.org/10.31592/aeusbed.1096415
  • Berkowitz, M. W. (2011). What works in values education. International Journal of Educational Research, 50(3), 153-158.https://doi.org/10.1016/j.ijer.2011.07.003
  • Binder, D. L. (2012). Olympic values education: evolution of a pedagogy. Educational Review, 64(3), 275-302.https://doi.org/10.1080/00131911.2012.676539
  • Birleşik Devletler Eğitim Departmanı (2008). Partnerships in character education state pilot projects, 1995–2001. Lessons Learned.
  • Bozkurt, M., & Sever, E. (2015). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin doğa sevgisi, temizlik, sağlıklı olma tutumlarının incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 107-116.
  • Bozkurt-Yükçü., İzoğlu, Ş., & Tok, A., Güngör, İ., Işık Uslu, A.., Taştekin, E., & Demircioğlu, H. (2021). Ön ergenlik döneminde sosyal duygusal öğrenme becerileri, akran algıları ve ebeveyn tutum algılarının incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 8(53), 431-451. http://dx.doi.org/10.29228/SOBIDER.52055
  • Burger, J. M. (2006). Kişilik. Kaknüs Psikoloji.
  • Bütün-Ayhan, A. (2018). Bilişsel gelişim. N. Aral & T. Duman (Ed.) Eğitim psikolojisi. Pegem Akademi.
  • Ceyhun, Y. (2022). Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında yer alan tiyatro metinlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 19-51. https://doi.org/10.46762/mamulebd.865912
  • Cemiloğlu, M. (2020). Türk dili ve edebiyatı dersinde değerler öğretimi. Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 3(3), 17-23.
  • Cihan, N. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye’deki uygulamaya bir bakış. Electronic Turkish Studies, 9(2), 429-436.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. Siyasal Kitabevi.
  • Dalsgaard, S., Thorsteinsson, E., Trabjerg, B. B., Schullehner, J., Plana-Ripoll, O., Brikell, I., & Pedersen, C. B. (2020). Incidence rates and cumulative incidences of the full spectrum of diagnosed mental disorders in childhood and adolescence. JAMA Psychiatry, 77(2), 155-164.https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2019.3523
  • Demircioğlu, İ. H., & Tokdemir, M. A. (2008). Değerlerin oluşturulma sürecinde tarih eğitimi: Amaç, işlev ve içerik. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(15), 69-88.
  • Deniz, K., & Karagöl, E. (2018). Değerler eğitimi açısından ortaokul Türkçe ders kitapları. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 244-255.
  • Ekinci, M. C. (2020). Piaget Bilgi Kuramı ışığında çocuklarda sayı ve zaman kavramlarının edinimi. Academia, 1-10.
  • Erbaş, A. A., & Başkurt, İ. (2020). Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi derslerinde kullandıkları değerler eğitimi yaklaşımları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 926-941. https://doi.org/10.17679/inuefd.704600
  • Eryılmaz, A., & Mutlu, T. (2017). Yaşam boyu gelişim yaklaşımı perspektifinden kariyer gelişimi ve ruh sağlığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(2), 227-249.https://doi.org/10.18863/pgy.281802
  • Evli, M., Şimşek, N., & Uzdil, N. (2018). Ergenler için yeni bir tehdit: Siber mağduriyet. Sanal Alem/Medya Şiddeti, 210-219.
  • Fidan, N. K. (2024). Sosyal Bilgiler dersinde değerler eğitimi: nitel bir araştırma. The Journal of Academic Social Scienc eStudies, 6(6 Issue 3), 361-388.
  • Geçtan, E. (1998). Psikanaliz ve sonrası. Remzi Kitabevi.
  • Gerekten, H., & Gülmez, M. (2019). 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki atasözlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. International Journal of Languages' Education and Teaching, 7(4), 182-194.
  • Hatay-Uçar, F., & Çetinkaya, S. (2021). İlkokul hayat bilgisi ders kitaplarında değerler eğitimi. Oltu Beşeri ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 275-291.
  • Hendekci, A., & Uğur, H. G. (2021). Ergenlik dönemi öğrencilerinin riskli sağlık davranışları, anne baba ergen ilişkileri ve etkileyen etmenler. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 134-146.https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.842248
  • Iyer, R. B. (2013). Value-based education: Professional development vital towards effective integration. IOSR Journal of Research & Method in Education (IOSR-JRME), 1(1), 17-20.
  • İnce-Samur, A. Ö. (2017). Okuma kültürü edinme sürecinde" ilkokul dönemi (6-10 yaş)". Journal of Faculty of Educational Sciences, 50(1), 209-230.https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001393
  • İnel, Y., Urhan, E., & Ünal, A. İ. (2018). Ortaokul öğrencilerinin adalet kavramına ilişkin metaforik algıları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 379-402. https://doi.org/10.18039/ajesi.454584
  • Kazan, H., & Sarısoy, S. (2021). Anne-çocuk ilişkisi bağlamında okul öncesi dönemde iletişim becerileri üzerine bir araştırma. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 441-472. https://doi.org/10.17932/IAU.IAUSBD.2021.021/iausbd_v13i2006
  • Keklik, S., & Kuru, H. (2016). Ayşe Yamaç’ın çocuk romanlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 217-237.
  • Keski̇n, Y. (2015). Tarih dersi öğretim programi ve ders kitaplarinda değerler eğitimi. Turkish Studies-International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(7), 659-674. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8234
  • Kılıç, A. İ. (2020). Lise öğrencilerinin manevi-insani değerler eğilimi. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 24(2), 807-831.https://doi.org/10.18505/cuid.765415
  • Kısaç, İ., & Turan, Z. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin değer yönelimleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 495-509.
  • MEB (2024a). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli ortak metni. https://mufredat.meb.gov.tr/
  • MEB (2024b). Yeni müfredat, gelecek yıldan itibaren kademeli olarak uygulanmaya başlanacak https://www.meb.gov.tr/yeni-mufredat-gelecek-yildan-itibaren-kademeli-olarak-uygulanmaya-baslanacak/haber/31433/tr
  • Meydan, H. (2014). An evaluation on the role of values education in school and values education approaches. Journal of theology faculty of Bülent Ecevit University, 1(1), 93-108.
  • Mızıkacı, F. (2015). Değerler eğitimi ve eğitim programları. Eleştirel Pedagoji Dergisi, 40, 38-41.
  • Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, Sage.
  • Özcel, G., & Çelebi-Öncü, E. (2021). 3 ve 4. sınıf öğrencilerinin vatanseverlik değerine ilişkin görüşleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 7(2), 250-277.https://doi.org/10.47615/issej.952461
  • Özdiyar, Ö. (2015). Saygılı ve etik zihin özellikleri açısından sosyal bilgiler dersi öğretim programları ve öğrenci düzeylerinin incelenmesi. [Doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Özen, Y. (2010). Kişisel sorumluluk bağlamında öznel ve psikolojik iyi oluş sosyal psikolojik bir değerlendirme. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (4), 46-58.
  • Özkan, U. B. (2019). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem Akademi.
  • Özkaya, F., & Duru, A. (2020). Ortaokul matematik ders kitaplarında değerler eğitimi kapsamındaki değerlerin yer alma durumlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(3), 43-67. https://doi.org/10.29065/usakead.798421
  • Sağlam, H. İ., & Tunar, T. (2018). İlkokul öğrencilerinin aile birliğini önemseme ve hoşgörü eğilim düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 43(195), 119-136. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2018.7432
  • Sezer, A., & Çoban, O. (2016). Ortaokul öğrencilerinin sorumluluk değeri algıları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 22-39.https://doi.org/10.29065/usakead.232420
  • Sönmez, Ö. F., & Akıncan, N. (2013). Ortaokul öğrencilerinin “yardımseverlik” değeri ile ilgili metafor algıları. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, (7), 105-120.
  • Susar-Kırmızı, F. (2014). 4. sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinde yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 217-259.
  • Şahin, T., & Ersoy, F. (2012). Sosyal bilgiler ders kitaplarının değerler eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 1535-1558.
  • Tural, A. (2018). The analysis of Kutadgu Bilig in terms of values education. European Journal of Educational Research, 7(2), 203-209.
  • Üztemur, S., Sevigen, E., & İnel, Y. (2021). “Barış Abi” yle Değer Öğretimi: Barış Manço Eserlerinde Değerler. Başkent Unıversity Journal of Education 8(1), 107-117.
  • Vaughan, R. P., & Walker, M. (2012). Capabilities, values and education policy. Journal of Human Development and Capabilities, 13(3), 495-512.http://dx.doi.org/10.1080/19452829.2012.679648
  • Veage, S., Ciarrochi, J., Deane, F. P., Andresen, R., Oades, L. G., & Crowe, T. P. (2014). Value congruence, importance and success and in the workplace: Links with well-being and burnout amongst mental health practitioners. Journal of Contextual Behavioral Science, 3(4), 258-264.http://dx.doi.org/10.1016/j.jcbs.2014.06.004
  • Wray‐Lake, L., & Syvertsen, A. K. (2011). The developmental roots of social responsibility in childhood and adolescence. New Directions for Child and Adolescent Development, 2011(134), 11-25.https://doi.org/10.1002/cd.308
  • Wu, S., & Zhao, X. (2019). The overall status of international values education research in the recent ten years. Education Journal, 8(6), 266-273.https://doi.org/10.11648/j.edu.20190806.15
  • Yalçın, A. (2021). 5. Sınıf sosyal bilgiler dersinde uygulanan sorumluluk temelli Etkinliklerin öğrencilere sorumluluk değerini Kazandırmadaki etkisi. [Doktora tezi]. Uludağ Ünversitesi.
  • Yazar, T., & Tutal, Ö. (2020). Trends of values education research in Turkey: A content analysis of published articles. Dinamika Ilmu, 20(2), 267-290.
  • Yeşilyurt, D., & Önel, A. (2019). Yaşam temelli öğrenme modeli ile ortaokul 5. sınıf öğrencilerine sağlıklı beslenme farkındalığının kazandırılması. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-23.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, S. G., & Demirel, M. (2019). Türk tarihinde değerler ve değerler eğitimi üzerine bir inceleme. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(1), 92-99.
  • Yiğittir, S., & Öcal, A. (2011). Lise tarih öğretmenlerinin değerler ve değerler eğitimi konusundaki görüşleri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(20), 117-124.
  • Zahn-Waxler, C., Shirtcliff, E. A., & Marceau, K. (2008). Disorders of childhood and adolescence: Gender and psychopathology. Annu. Rev. Clin. Psychol., 4(1), 275-303.https://doi.org/10.1146/annurev.clinpsy.3.022806.091358

Examining the values in textbooks developed according to the Türkiye Century Education Model from the perspective of developmental periods

Year 2025, Volume: 8 Issue: 1, 157 - 177, 31.05.2025

Barış Suluk , Oğuzhan Yıldırım

https://doi.org/10.33400/kuje.1606487

Abstract

Values can be defined as phenomena that affect, develop and direct the behavior of individuals. The Education Model has an understanding that attaches importance to values education. The aim of the current research is to examine the values in the textbooks created in the Education Model in terms of the development periods of the students. This study aims to examine the values in textbooks created in the new educational paradigm of the century in terms of students’ developmental periods. The textbooks included in the study were Science of Life and Turkish at the primary level, Social Studies and Turkish at the secondary level, and History and Turkish Language and Literature at the high school level. A total of 12 textbooks were subjected to descriptive analysis. As a result of the analysis, four categories (i.e., common values, peaceful person, peaceful family and society, liveable environment) were obtained. The themes related to these categories are listed as follows: Values of respect, justice and responsibility (common values), love, friendship, patriotism, helpfulness, honesty, family integrity and freedom (peaceful family and society),patience, savings, diligence, modesty, privacy and healthy life (peaceful person), and sensitivity, compassion, aesthetics and cleanliness (liveable environment). According to the results of the study, the common values for each developmental stage were respect, justice and responsibility. The most common values in primary school were cleanliness, patriotism and family integrity, while the least common values were patience, thrift and honesty. The most common values in secondary education were helpfulness, healthy lifestyle and patriotism. During this period, the values of patience, honesty and modesty became less important. Finally, in high school, the values of patriotism, aesthetics and love were more important, while the values of honesty, compassion and privacy were less important. In general, it was concluded that the values were prepared appropriately and adequately in terms of developmental periods. However, suggestions were developed for the officials to include more of some values that were considered inadequate for student developmental periods in the textbooks.

Keywords

values education education model development periods childhood adolescence

Ethical Statement

Araştırma Etiği Bu araştırmanın planlanmasından uygulanmasına, verilerin toplanmasından verilerin analizine kadar olan tüm süreçte “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında uyulması belirtilen tüm kurallara uyulmuştur. Yönergenin ikinci bölümü olan “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden hiçbiri gerçekleştirilmemiştir. Bu çalışmanın yazım sürecinde bilimsel, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir. Etik kurul izin bilgileri Bu araştırma doküman inceleme çalışması olduğu için Etik Kurul İzni alınmasını gerektiren çalışmalar grubunda yer almamaktadır. Bu nedenle Etik Kurul İzni beyan edilmemiştir.

References

  • Aksoy, A.B., & Dere-Çiftçi, H. (2018). Duygusal gelişim. N. Aral & T. Duman (Ed.) Eğitim Psikolojisi. Pegem Akademi.
  • Akto, A., & Akto, S. (2020). Erken çocukluk ve değerler eğitimi. Journal of International Social Research, 13(74), 326-340.
  • Altan, M. Z. (2011). Çoklu zekâ kuramı ve değerler eğitimi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 53-57.
  • Anjum, Q., Ahmed, F., & Ashfaq, T. (2008). Knowledge, attitude and perception of water pipe smoking (Shisha) among adolescents aged 14-19 years. JPMA. The Journal of the Pakistan Medical Association, 58(6), 312-317.
  • Apaydınlı, K. (2012). Ergenlik dönemi sorunlarının çözümünde müzik eğitiminin rolü ve önemi. E-Journal of New World Sciences Academy, 7(2), 123-130.
  • Ateş, A. (2020). Öğrencilerin özgüven ve sorumluluk duygusunun akademik başarı üzerindeki rolü. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
  • Balbağ, N. L., Akar, C., & Karataş, A. (2022). İlkokul öğrencilerinin adalet eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 426-441.https://doi.org/10.31592/aeusbed.1096415
  • Berkowitz, M. W. (2011). What works in values education. International Journal of Educational Research, 50(3), 153-158.https://doi.org/10.1016/j.ijer.2011.07.003
  • Binder, D. L. (2012). Olympic values education: evolution of a pedagogy. Educational Review, 64(3), 275-302.https://doi.org/10.1080/00131911.2012.676539
  • Birleşik Devletler Eğitim Departmanı (2008). Partnerships in character education state pilot projects, 1995–2001. Lessons Learned.
  • Bozkurt, M., & Sever, E. (2015). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin doğa sevgisi, temizlik, sağlıklı olma tutumlarının incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 107-116.
  • Bozkurt-Yükçü., İzoğlu, Ş., & Tok, A., Güngör, İ., Işık Uslu, A.., Taştekin, E., & Demircioğlu, H. (2021). Ön ergenlik döneminde sosyal duygusal öğrenme becerileri, akran algıları ve ebeveyn tutum algılarının incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 8(53), 431-451. http://dx.doi.org/10.29228/SOBIDER.52055
  • Burger, J. M. (2006). Kişilik. Kaknüs Psikoloji.
  • Bütün-Ayhan, A. (2018). Bilişsel gelişim. N. Aral & T. Duman (Ed.) Eğitim psikolojisi. Pegem Akademi.
  • Ceyhun, Y. (2022). Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında yer alan tiyatro metinlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 19-51. https://doi.org/10.46762/mamulebd.865912
  • Cemiloğlu, M. (2020). Türk dili ve edebiyatı dersinde değerler öğretimi. Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 3(3), 17-23.
  • Cihan, N. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye’deki uygulamaya bir bakış. Electronic Turkish Studies, 9(2), 429-436.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. Siyasal Kitabevi.
  • Dalsgaard, S., Thorsteinsson, E., Trabjerg, B. B., Schullehner, J., Plana-Ripoll, O., Brikell, I., & Pedersen, C. B. (2020). Incidence rates and cumulative incidences of the full spectrum of diagnosed mental disorders in childhood and adolescence. JAMA Psychiatry, 77(2), 155-164.https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2019.3523
  • Demircioğlu, İ. H., & Tokdemir, M. A. (2008). Değerlerin oluşturulma sürecinde tarih eğitimi: Amaç, işlev ve içerik. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(15), 69-88.
  • Deniz, K., & Karagöl, E. (2018). Değerler eğitimi açısından ortaokul Türkçe ders kitapları. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 244-255.
  • Ekinci, M. C. (2020). Piaget Bilgi Kuramı ışığında çocuklarda sayı ve zaman kavramlarının edinimi. Academia, 1-10.
  • Erbaş, A. A., & Başkurt, İ. (2020). Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi derslerinde kullandıkları değerler eğitimi yaklaşımları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 926-941. https://doi.org/10.17679/inuefd.704600
  • Eryılmaz, A., & Mutlu, T. (2017). Yaşam boyu gelişim yaklaşımı perspektifinden kariyer gelişimi ve ruh sağlığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(2), 227-249.https://doi.org/10.18863/pgy.281802
  • Evli, M., Şimşek, N., & Uzdil, N. (2018). Ergenler için yeni bir tehdit: Siber mağduriyet. Sanal Alem/Medya Şiddeti, 210-219.
  • Fidan, N. K. (2024). Sosyal Bilgiler dersinde değerler eğitimi: nitel bir araştırma. The Journal of Academic Social Scienc eStudies, 6(6 Issue 3), 361-388.
  • Geçtan, E. (1998). Psikanaliz ve sonrası. Remzi Kitabevi.
  • Gerekten, H., & Gülmez, M. (2019). 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki atasözlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. International Journal of Languages' Education and Teaching, 7(4), 182-194.
  • Hatay-Uçar, F., & Çetinkaya, S. (2021). İlkokul hayat bilgisi ders kitaplarında değerler eğitimi. Oltu Beşeri ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 275-291.
  • Hendekci, A., & Uğur, H. G. (2021). Ergenlik dönemi öğrencilerinin riskli sağlık davranışları, anne baba ergen ilişkileri ve etkileyen etmenler. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 134-146.https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.842248
  • Iyer, R. B. (2013). Value-based education: Professional development vital towards effective integration. IOSR Journal of Research & Method in Education (IOSR-JRME), 1(1), 17-20.
  • İnce-Samur, A. Ö. (2017). Okuma kültürü edinme sürecinde" ilkokul dönemi (6-10 yaş)". Journal of Faculty of Educational Sciences, 50(1), 209-230.https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001393
  • İnel, Y., Urhan, E., & Ünal, A. İ. (2018). Ortaokul öğrencilerinin adalet kavramına ilişkin metaforik algıları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 379-402. https://doi.org/10.18039/ajesi.454584
  • Kazan, H., & Sarısoy, S. (2021). Anne-çocuk ilişkisi bağlamında okul öncesi dönemde iletişim becerileri üzerine bir araştırma. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 441-472. https://doi.org/10.17932/IAU.IAUSBD.2021.021/iausbd_v13i2006
  • Keklik, S., & Kuru, H. (2016). Ayşe Yamaç’ın çocuk romanlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 217-237.
  • Keski̇n, Y. (2015). Tarih dersi öğretim programi ve ders kitaplarinda değerler eğitimi. Turkish Studies-International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(7), 659-674. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8234
  • Kılıç, A. İ. (2020). Lise öğrencilerinin manevi-insani değerler eğilimi. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 24(2), 807-831.https://doi.org/10.18505/cuid.765415
  • Kısaç, İ., & Turan, Z. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin değer yönelimleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 495-509.
  • MEB (2024a). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli ortak metni. https://mufredat.meb.gov.tr/
  • MEB (2024b). Yeni müfredat, gelecek yıldan itibaren kademeli olarak uygulanmaya başlanacak https://www.meb.gov.tr/yeni-mufredat-gelecek-yildan-itibaren-kademeli-olarak-uygulanmaya-baslanacak/haber/31433/tr
  • Meydan, H. (2014). An evaluation on the role of values education in school and values education approaches. Journal of theology faculty of Bülent Ecevit University, 1(1), 93-108.
  • Mızıkacı, F. (2015). Değerler eğitimi ve eğitim programları. Eleştirel Pedagoji Dergisi, 40, 38-41.
  • Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, Sage.
  • Özcel, G., & Çelebi-Öncü, E. (2021). 3 ve 4. sınıf öğrencilerinin vatanseverlik değerine ilişkin görüşleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 7(2), 250-277.https://doi.org/10.47615/issej.952461
  • Özdiyar, Ö. (2015). Saygılı ve etik zihin özellikleri açısından sosyal bilgiler dersi öğretim programları ve öğrenci düzeylerinin incelenmesi. [Doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Özen, Y. (2010). Kişisel sorumluluk bağlamında öznel ve psikolojik iyi oluş sosyal psikolojik bir değerlendirme. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (4), 46-58.
  • Özkan, U. B. (2019). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem Akademi.
  • Özkaya, F., & Duru, A. (2020). Ortaokul matematik ders kitaplarında değerler eğitimi kapsamındaki değerlerin yer alma durumlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(3), 43-67. https://doi.org/10.29065/usakead.798421
  • Sağlam, H. İ., & Tunar, T. (2018). İlkokul öğrencilerinin aile birliğini önemseme ve hoşgörü eğilim düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 43(195), 119-136. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2018.7432
  • Sezer, A., & Çoban, O. (2016). Ortaokul öğrencilerinin sorumluluk değeri algıları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 22-39.https://doi.org/10.29065/usakead.232420
  • Sönmez, Ö. F., & Akıncan, N. (2013). Ortaokul öğrencilerinin “yardımseverlik” değeri ile ilgili metafor algıları. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, (7), 105-120.
  • Susar-Kırmızı, F. (2014). 4. sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinde yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 217-259.
  • Şahin, T., & Ersoy, F. (2012). Sosyal bilgiler ders kitaplarının değerler eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 1535-1558.
  • Tural, A. (2018). The analysis of Kutadgu Bilig in terms of values education. European Journal of Educational Research, 7(2), 203-209.
  • Üztemur, S., Sevigen, E., & İnel, Y. (2021). “Barış Abi” yle Değer Öğretimi: Barış Manço Eserlerinde Değerler. Başkent Unıversity Journal of Education 8(1), 107-117.
  • Vaughan, R. P., & Walker, M. (2012). Capabilities, values and education policy. Journal of Human Development and Capabilities, 13(3), 495-512.http://dx.doi.org/10.1080/19452829.2012.679648
  • Veage, S., Ciarrochi, J., Deane, F. P., Andresen, R., Oades, L. G., & Crowe, T. P. (2014). Value congruence, importance and success and in the workplace: Links with well-being and burnout amongst mental health practitioners. Journal of Contextual Behavioral Science, 3(4), 258-264.http://dx.doi.org/10.1016/j.jcbs.2014.06.004
  • Wray‐Lake, L., & Syvertsen, A. K. (2011). The developmental roots of social responsibility in childhood and adolescence. New Directions for Child and Adolescent Development, 2011(134), 11-25.https://doi.org/10.1002/cd.308
  • Wu, S., & Zhao, X. (2019). The overall status of international values education research in the recent ten years. Education Journal, 8(6), 266-273.https://doi.org/10.11648/j.edu.20190806.15
  • Yalçın, A. (2021). 5. Sınıf sosyal bilgiler dersinde uygulanan sorumluluk temelli Etkinliklerin öğrencilere sorumluluk değerini Kazandırmadaki etkisi. [Doktora tezi]. Uludağ Ünversitesi.
  • Yazar, T., & Tutal, Ö. (2020). Trends of values education research in Turkey: A content analysis of published articles. Dinamika Ilmu, 20(2), 267-290.
  • Yeşilyurt, D., & Önel, A. (2019). Yaşam temelli öğrenme modeli ile ortaokul 5. sınıf öğrencilerine sağlıklı beslenme farkındalığının kazandırılması. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-23.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, S. G., & Demirel, M. (2019). Türk tarihinde değerler ve değerler eğitimi üzerine bir inceleme. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(1), 92-99.
  • Yiğittir, S., & Öcal, A. (2011). Lise tarih öğretmenlerinin değerler ve değerler eğitimi konusundaki görüşleri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(20), 117-124.
  • Zahn-Waxler, C., Shirtcliff, E. A., & Marceau, K. (2008). Disorders of childhood and adolescence: Gender and psychopathology. Annu. Rev. Clin. Psychol., 4(1), 275-303.https://doi.org/10.1146/annurev.clinpsy.3.022806.091358
There are 66 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Curriculum Evaluation in Education, Values ​​education, Psychological Foundations of Education
Journal Section Articles
Authors

Barış Suluk 0009-0009-0743-8447

Oğuzhan Yıldırım 0000-0002-8174-9640

Publication Date May 31, 2025
Submission Date December 24, 2024
Acceptance Date February 28, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 8 Issue: 1

Cite

APA Suluk, B., & Yıldırım, O. (2025). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne göre hazırlanan ders kitaplarındaki değerlerin gelişimsel dönemler açısından incelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 8(1), 157-177. https://doi.org/10.33400/kuje.1606487
 Download Cover Image


22176

Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi 2020 yılı itibariyle TR-Dizin tarafından dizinlenmektedir.