Research Article
BibTex RIS Cite

Yabancılara Türkçe Öğretimi Alanında Anlatma Becerileriyle İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin Sistematik Olarak İncelenmesi*

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 180 - 199
https://doi.org/10.48066/kusob.1527218

Abstract

Bu çalışmanın amacı 2006-2023 yılları arasında Yabancılara Türkçe Öğretimi alanında anlatma becerileri ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin derlenip sistematik olarak incelenmesidir. Çalışmada sistematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışma materyalini, 2006-2023 yılları arasında Yabancılara Türkçe Öğretimi alanında yapılmış anlatma becerileri (yazma ve konuşma) ile ilgili toplam 102 lisansüstü çalışması oluşturmaktadır. Verilerin toplanması sürecinde öncelikle Yabancılara Türkçe öğretimi alanında anlatma becerileri ile ilgili yapılan tez çalışmalarına ulaşmak amacıyla YÖKTEZ veri tabanı taranmıştır. Ulaşılan çalışmalar kategorik çözümleme yöntemiyle irdelenmiştir. Elde edilen veri analizlerine göre her iki beceri alanında da en fazla çalışılan konunun Ölçme ve Değerlendirme olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmalar yöntemlerine göre incelendiğinde deneysel ve tarama deseninin daha sık kullanıldığı; çalışmaların örneklem seçim yöntemlerine bakıldığında ise büyük çoğunluğunda seçim yöntemlerine yer verilmediği tespit edilmiştir. Her iki beceri alanında da en çok tercih edilen hedef grupların uluslararası öğrenciler olduğu; hedef grupların dil yeterlikleri incelendiğinde ise en çok tercih edilen dil yeterliğinin B2 olduğu görülmüştür. Çalışmaların veri toplama araçlarına bakıldığında her iki beceri alanında da doküman incelemesinin ağırlıkta olduğu; çalışmalar veri analizi açısından incelendiğinde ise betimsel istatistik ve içerik analizinin daha sık kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. En fazla çalışmanın İstanbul Üniversitesi ve Gazi Üniversitesinde olduğu; en fazla kullanılan anahtar kelimelerin “Yazma Becerisi” ve “Konuşma Becerisi” olduğu söylenebilir.

References

  • Alver, M. & Taştemir, L. (2017). Konuşma becerisi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(3), 451-462.
  • Arslan, M., & Klıcıc, E. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yazma becerisinin gelişiminde karşılaşılan sorunlar: Bosna Hersek örneği. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 169-182.
  • Azizoğlu, N. İ., Demirtaş Tolaman, T., & İdi Tulumcu, F. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akademik yazma becerisi: Karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 2(1), 7-22.
  • Biçer, N., Çoban, İ. ve Bakır, S. (2014). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin karşılaştığı sorunlar: Atatürk üniversitesi örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(29), 125-135.
  • Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
  • Çalık, M. & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri [Parameters of content analysis]. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
  • Dinçer, S. (2018). Eğitim bilimleri araştırmalarında içerik analizi: Meta-analiz, meta-sentez, betimsel içerik analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-190.
  • Dönmez, A. (2024). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi üzerine yazılan akademik tezlerin sistematik derleme yöntemi ile incelenmesi. Türkçe Uygulamalı Dilbilim Dergisi, 2(1), 23-32.
  • Ercan Güven, A. N. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından analizi. 7. Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayı Bildirileri, 19- 21 Haziran, Muğla, Türkiye.
  • Göçer, A. (2015). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde konuşma becerisinin kazandırılması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 21-36.
  • İlter, B.G. (2002). Oluşturmacı yaklaşımla İngilizce yazma becerisinin öğrenci etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık.
  • Karatay, H. (2011). Süreç temelli yazma modelleri: Planlı yazma ve değerlendirme. M. Özbay (Ed.), Yazma eğitimi içinde (s. 21-43). Pegem Akademi.
  • Kemiksiz, Ö. (2016). Doğrudan öğretim modeliyle 5. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerinin geliştirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Keser, S. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde konuşma becerisinin geliştirilmesinde karşılaşılan güçlükler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.
  • Kızıldağ, İ. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin konuşma dersleri hakkındaki görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Köksal, D & Dağ Pestil, A. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe konuşma öğretimi, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. A. Şahin (Ed.), Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi içinde (s.295-316). Pegem Akademi.
  • Maden, S., Dincel, Ö., & Maden, A. (2015). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazma kaygıları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(2).
  • Özdemir, B. (2019). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazma kaygılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(2), 351-364.
  • Öztürk, B. K. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazma kaygılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 59-72.
  • Sever, S. (1998). Dil ve iletişim (etkili yazılı ve sözlü anlatım). Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 31(1).
  • Sezgin, F., & Sönmez, E. (2018). Systematic investigation of organizational culture and cimate studies: A content analysis. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 19(1), 257-275.
  • Taşköprü G. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe sınıflarında konuşma becerisini geliştirmeye yönelik materyal hazırlama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Tavşancıl, E., & Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınevi.
  • Tranfield, D., Denyer, D., & Smart, P. (2003). Towards a Methodology for Developing Evidence‐Informed Management Knowledge by Means of Systematic Review. British Journal of Management, 14(3), 207–222.
  • Türkben, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2464-2479.
  • Uysal, A., & Zorpuzan, S. (2021). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Yazma Becerisinin Eğitimi Üzerine Değerlendirme. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 6(2), 251-283.
  • Yaman, E. (2012). Yazma sanatı. (2. Baskı). Akçağ Yayınları.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.

Systematic Review of the Graduate Theses on Narration Skills in the Field of Teaching Turkish to Foreigners

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 180 - 199
https://doi.org/10.48066/kusob.1527218

Abstract

The aim of this study is to compile and systematically examine the postgraduate theses on narrative skills in the field of Teaching Turkish to Foreigners between 2006-2023. Systematic analysis method was used in the study. The study material consists of a total of 102 postgraduate studies on narrative skills (writing and speaking) in the field of Teaching Turkish to Foreigners between 2006-2023. In the process of data collection, first of all, YÖKTEZ database was scanned in order to reach the thesis studies on narration skills in the field of teaching Turkish to foreigners. The studies were analyzed by categorical analysis method. According to the data analysis, it was concluded that the most studied topic in both skills was Measurement and Evaluation. When the studies were analyzed according to their methods, it was found that experimental and survey designs were used more frequently; when the sample selection methods of the studies were examined, it was determined that the majority of the studies did not include selection methods. In both skill areas, the most preferred target groups were international students; when the language proficiency of the target groups was analyzed, it was seen that the most preferred language proficiency was B2. When the data collection tools of the studies were examined, it was concluded that document analysis was predominant in both skill areas; when the studies were analyzed in terms of data analysis, it was concluded that descriptive statistics and content analysis were used more frequently. It can be said that the most studies were conducted at Istanbul University and Gazi University; the most used keywords were “Writing Skill” and “Speaking Skill”.

References

  • Alver, M. & Taştemir, L. (2017). Konuşma becerisi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(3), 451-462.
  • Arslan, M., & Klıcıc, E. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yazma becerisinin gelişiminde karşılaşılan sorunlar: Bosna Hersek örneği. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 169-182.
  • Azizoğlu, N. İ., Demirtaş Tolaman, T., & İdi Tulumcu, F. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akademik yazma becerisi: Karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 2(1), 7-22.
  • Biçer, N., Çoban, İ. ve Bakır, S. (2014). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin karşılaştığı sorunlar: Atatürk üniversitesi örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(29), 125-135.
  • Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
  • Çalık, M. & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri [Parameters of content analysis]. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
  • Dinçer, S. (2018). Eğitim bilimleri araştırmalarında içerik analizi: Meta-analiz, meta-sentez, betimsel içerik analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-190.
  • Dönmez, A. (2024). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi üzerine yazılan akademik tezlerin sistematik derleme yöntemi ile incelenmesi. Türkçe Uygulamalı Dilbilim Dergisi, 2(1), 23-32.
  • Ercan Güven, A. N. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından analizi. 7. Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayı Bildirileri, 19- 21 Haziran, Muğla, Türkiye.
  • Göçer, A. (2015). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde konuşma becerisinin kazandırılması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 21-36.
  • İlter, B.G. (2002). Oluşturmacı yaklaşımla İngilizce yazma becerisinin öğrenci etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık.
  • Karatay, H. (2011). Süreç temelli yazma modelleri: Planlı yazma ve değerlendirme. M. Özbay (Ed.), Yazma eğitimi içinde (s. 21-43). Pegem Akademi.
  • Kemiksiz, Ö. (2016). Doğrudan öğretim modeliyle 5. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerinin geliştirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Keser, S. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde konuşma becerisinin geliştirilmesinde karşılaşılan güçlükler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.
  • Kızıldağ, İ. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin konuşma dersleri hakkındaki görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Köksal, D & Dağ Pestil, A. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe konuşma öğretimi, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. A. Şahin (Ed.), Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi içinde (s.295-316). Pegem Akademi.
  • Maden, S., Dincel, Ö., & Maden, A. (2015). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazma kaygıları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(2).
  • Özdemir, B. (2019). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazma kaygılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(2), 351-364.
  • Öztürk, B. K. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazma kaygılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 59-72.
  • Sever, S. (1998). Dil ve iletişim (etkili yazılı ve sözlü anlatım). Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 31(1).
  • Sezgin, F., & Sönmez, E. (2018). Systematic investigation of organizational culture and cimate studies: A content analysis. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 19(1), 257-275.
  • Taşköprü G. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe sınıflarında konuşma becerisini geliştirmeye yönelik materyal hazırlama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Tavşancıl, E., & Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınevi.
  • Tranfield, D., Denyer, D., & Smart, P. (2003). Towards a Methodology for Developing Evidence‐Informed Management Knowledge by Means of Systematic Review. British Journal of Management, 14(3), 207–222.
  • Türkben, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2464-2479.
  • Uysal, A., & Zorpuzan, S. (2021). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Yazma Becerisinin Eğitimi Üzerine Değerlendirme. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 6(2), 251-283.
  • Yaman, E. (2012). Yazma sanatı. (2. Baskı). Akçağ Yayınları.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
There are 29 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Turkish Education
Journal Section Araştırma Makaleleri
Authors

Birce Serbes 0009-0006-5633-8723

Erkan Aydın 0000-0002-6452-6058

Early Pub Date June 24, 2025
Publication Date
Submission Date August 2, 2024
Acceptance Date April 24, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 9 Issue: 1

Cite

APA Serbes, B., & Aydın, E. (2025). Yabancılara Türkçe Öğretimi Alanında Anlatma Becerileriyle İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin Sistematik Olarak İncelenmesi*. Kuram Ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 180-199. https://doi.org/10.48066/kusob.1527218