Review Article
BibTex RIS Cite

GELENEKSEL ÇOCUK OYUNLARI OYNAYAN ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN KEYİF ALMA DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Year 2025, Volume: 18 Issue: 50, 917 - 933, 28.06.2025
https://doi.org/10.12981/mahder.1563821

Abstract

Bu araştırmanın amacı geleneksel çocuk oyunları oynayan ortaokul öğrencilerinin keyif alma durumlarının incelenmesidir. Araştırma ön test – son test kontrol gruplu yarı deneysel modeliyle tasarlanmış, 12 hafta uzunluğunda ve haftada 4 saat olarak uygulanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim-öğretim yılı güz döneminde, Sivas ilinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bir devlet okulunda öğrenim gören 48 ortaokul öğrencisi oluşturmuştur. Deney grubuna geleneksel çocuk oyunları federasyonu tarafından belirlenen seksek, kaleli yakan top, mendil kapmaca ve tombik gibi oyunlar oynatılmıştır. Veriler, “Fiziksel Aktivitelerden Keyif Alma Ölçeği” yardımıyla toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS programı aracılığıyla yapılmış; aritmetik ortalama, frekans, standart sapma ve korelasyon gibi betimsel analizler gerçekleştirilmiştir. Normallik dağılımını belirlemek amacıyla Shapiro-Wilks testi uygulanmış, verilerin normal dağılım göstermemesi nedeniyle parametrik olmayan testlerden Kruskal-Wallis, Post Hoc (Tukey ve Tamhane's t2,) testleri, Mann-Whitney U ve Wilcoxon testleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, geleneksel çocuk oyunlarının ortaokul öğrencilerinin keyif alma düzeylerini artırdığını ortaya koymuştur. Ayrıca cinsiyet değişkeninde anlamlı bir fark bulunmamakla birlikte, sınıf düzeyi ile beden eğitimi ve spor dersi dışındaki oyunla ilişkili ders alma durumu değişkenlerinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, ortaokul ders programlarında oyun içeriklerine daha fazla yer verilmesinin, öğrencilerin keyif alma düzeylerinde olumlu değişiklikler sağlayabileceğini göstermektedir.

References

  • Abur, M. (2022). Ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite ve egzersizden hoşlanma düzeyleri ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Aksaray: Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Alıncak, F. (2016). Attitudes of secondary school students including physical activity involving playing games. European Journal of Physical Education and Sport Science, 2(3), 1-14.
  • Alıncak, F. vd. (2018). Examining the attitudes of high school students regarding playing games with physical activity. The Online Journal of Recreation and Sport, 7(2), 40-58.
  • Alıncak, F. - Yeltekin, E. (2021 Ortaöğretim öğrencilerinin oyun kavramına ve fiziksel aktivite içeren oyunları oynamaya yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 4(1), 83-100.
  • Balcı, S. - Ekici, F. Y. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının fiziksel aktivite içeren oyunları oynamaya yönelik tutumları. 3. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi (İnsan ve Toplum Bilimleri - IBAD) Kitabı, Macedonia: Skopje.
  • Büyüköztürk, Ş. (2016). Desensel desenler: Öntest - sontest kontrol grubu, desen ve deney veri analizi. 5. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş. vd. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma süreci nicel veri analizi. 8. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Carraro, A. vd. (2008). A contribution to the validation of the physical activity enjoyment scale in an Italian sample. Social Behavior and Personality: An International Journal, 36(7), 911-918.
  • Carroll, B. - Loumidis, J. (2001). Children’s perceived competence and enjoyment in physical education and physical activity outside school. European Physical Education Review, 7(1), 24-43.
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed., Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
  • Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow: The psychology of optimal experience. New York: Harper & Row.
  • Çalı, O. - Yıldız, R. (2024). Geleneksel çocuk oyunlarının bedensel zekâya etkisi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 94-101.
  • Dunton, G. F. vd. (2009). Factorial validity and gender invariance of the Physical Activity Enjoyment Scale (PACES) in older adolescents. Research Quarterly for Exercise and Sport, 80(1), 117-121.
  • Durmaz, E. E. (2017). Üniversite öğrencilerinin fizik aktiviteden hoşlanma, yaşam doyumu ve umutsuzluk durumlarının karşılaştırılması. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Ergün, S. (2013). Okul çağı çocuklarında egzersizden hoşlanma ile fiziksel aktivite arasındaki ilişki. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Fairclough, S. (2003). Physical activity, perceived competence and enjoyment during high school physical education. European Journal of Physical Education, 8(1), 5-18.
  • Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology. The broaden-and-build theory of positive emotions. American Psychologist, 56(3), 218-226.
  • Gray, P. (2011). The decline of play and the rise of psychopathology in children and adolescents. American Journal of Play, 3(4), 343-361.
  • Huizinga, J. (2020). Homo ludens: Oyunun kültür içindeki yeri üzerine bir inceleme. (çev.: O. Düz), İstanbul: Alfa Araştırma Yayınları.
  • Isenberg, J. P. - Quisenberry, N. (2002). Oyun: Tüm çocuklar için olmazsa olmaz. Uluslararası Çocukluk Eğitimi Derneği'nin bir pozisyon belgesi. Çocukluk Eğitimi, 79(1), 33-39.
  • Johnson, C. E. vd. (2017). Student perceived motivational climate, enjoyment, and physical activity in middle school physical education. Journal of Teaching in Physical Education, 36(4), 398–408.
  • Kalaja, S. vd. (2010). Role of gender, enjoyment, perceived competence, and fundamental movement skills as correlates of the physical activity engagement of Finnish physical education students. In Scandinavian Sport Studies Forum (SSSF), vol. 1, 69-87.
  • Karabaş, Z. (2020). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının fiziksel aktivite içeren oyunlara yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
  • Kaya, D. G. vd. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin fiziksel aktivite içeren oyunlara yönelik tutumlarının belirlenmesi (18-22 yaş). Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(1), 116-126.
  • Küçükibiş, H. F. vd. (2022). Geleneksel oyun ve geleneksel çocuk oyunlarının eğitim-öğretim programlarındaki yeri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 21(83), 1422-1436.
  • McCarthy, P. J. vd. (2008). Understanding enjoyment in youth sport: A developmental perspective. Psychology of sport and exercise, 9(2), 142-156.
  • Moore, J. B. vd. (2009). Measuring enjoyment of physical activity in children: Validation of the physical activity enjoyment scale. Journal of applied sport psychology, 21(1), 116-129.
  • Mullen, S. P. vd. (2011). Measuring enjoyment of physical activity in older adults: invariance of the physical activity enjoyment scale (paces) across groups and time. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 8, 1-9.
  • Önder, A. (2017). Erken çocuklukta oyun ve oyun yoluyla öğrenme. Oyun Kuramları, (ed.: A. Önder - H. Arslan), 27-48). Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Özkurt, B. - Küçükibiş, H. F. (2022). Lise ve üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivitelerinden keyif almalarının incelenmesi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 91-98.
  • Özkurt, B. - Küçükibiş, H. F. (2024). 12-18 yaş aralığındaki öğrencilerin fiziksel aktiviteye katılım motivasyonları ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 27-37.
  • Özkurt, B. vd. (2022). Fiziksel aktivitelerden keyif alma ölçeği (FAKÖ): Türk kültürüne uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 21-37.
  • Pellegrini, A. D. - Smith, P. K. (1998). Physical activity play: The nature and function of a neglected aspect of play. Child Development, 69(3), 577–598.
  • Prochaska, J. J. vd. (2003). A longitudinal study of children’s enjoyment of physical education. Pediatric exercise science, 15(2), 170-178.
  • Ramazan, O. (2015). Çocuk ve oyun. Oyun Etkinlikleri II, 40-65, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayını.
  • Scanlan, T. K. vd. (1993). Sources of enjoyment for youth sport athletes. Pediatric Exercise Science, 5(3), 275-285.
  • Temel, A. vd. (2023). Evaluation of play skills of primary school students playing traditional children's games. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 251-270.
  • Temel, A. vd. (2024). Teachers' views on the role of traditional children's games in education. Journal of Education and Recreation Patterns, 5(1), 52-65.
  • Uzun, M. vd. (2017). Ortaokul öğrencilerinin sportif etkinliklere katılma ve fiziksel aktiviteden hoşlanma durumlarının belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 38-52.
  • Yıldız, R. - Koçak, Ç. V. (2022). Geleneksel çocuk oyunlarının ilkokullardaki karar vermenin etkisi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 38-44.

Investigation of Enjoyment Levels Among Middle School Students Playing Traditional Children's Games

Year 2025, Volume: 18 Issue: 50, 917 - 933, 28.06.2025
https://doi.org/10.12981/mahder.1563821

Abstract

The aim of this research is to examine the enjoyment of middle school students playing traditional children's games. The research was designed with a quasi-experimental model with a pre-test-post-test control group, was implemented for 12 weeks and 4 hours per week. The study group consisted of 48 middle school students studying at a state school affiliated with the Ministry of National Education in Sivas province in the fall semester of the 2023-2024 academic year. The experimental group played games such as hopscotch, goalie dodgeball, handkerchief grabber, and tombik, which were determined determined by the traditional children's games federation. Data were collected with the help of the "Physical Activities Enjoyment Scale". The data were analyzed using the SPSS program; descriptive analyses such as arithmetic mean, frequency, standard deviation and correlation correlation were performed. Shapiro-Wilks test was applied to determine normality distribution, and since the data did not show normal distribution, Kruskal-Wallis, Post Hoc (Tukey and Tamhane’s) tests, Mann-Whitney U and Wilcoxon tests were used from nonparametric tests. The findings revealed that traditional children’s games increased the enjoyment levels of middle school students. In addition, although there was no significant difference in the gender variable, significant differences were found in the variables of class level and taking games-related courses other than physical education and sports classes. These results show that including game content in middle school curriculums can positively change students' enjoyment levels.

References

  • Abur, M. (2022). Ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite ve egzersizden hoşlanma düzeyleri ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Aksaray: Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Alıncak, F. (2016). Attitudes of secondary school students including physical activity involving playing games. European Journal of Physical Education and Sport Science, 2(3), 1-14.
  • Alıncak, F. vd. (2018). Examining the attitudes of high school students regarding playing games with physical activity. The Online Journal of Recreation and Sport, 7(2), 40-58.
  • Alıncak, F. - Yeltekin, E. (2021 Ortaöğretim öğrencilerinin oyun kavramına ve fiziksel aktivite içeren oyunları oynamaya yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 4(1), 83-100.
  • Balcı, S. - Ekici, F. Y. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının fiziksel aktivite içeren oyunları oynamaya yönelik tutumları. 3. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi (İnsan ve Toplum Bilimleri - IBAD) Kitabı, Macedonia: Skopje.
  • Büyüköztürk, Ş. (2016). Desensel desenler: Öntest - sontest kontrol grubu, desen ve deney veri analizi. 5. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş. vd. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma süreci nicel veri analizi. 8. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Carraro, A. vd. (2008). A contribution to the validation of the physical activity enjoyment scale in an Italian sample. Social Behavior and Personality: An International Journal, 36(7), 911-918.
  • Carroll, B. - Loumidis, J. (2001). Children’s perceived competence and enjoyment in physical education and physical activity outside school. European Physical Education Review, 7(1), 24-43.
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed., Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
  • Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow: The psychology of optimal experience. New York: Harper & Row.
  • Çalı, O. - Yıldız, R. (2024). Geleneksel çocuk oyunlarının bedensel zekâya etkisi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 94-101.
  • Dunton, G. F. vd. (2009). Factorial validity and gender invariance of the Physical Activity Enjoyment Scale (PACES) in older adolescents. Research Quarterly for Exercise and Sport, 80(1), 117-121.
  • Durmaz, E. E. (2017). Üniversite öğrencilerinin fizik aktiviteden hoşlanma, yaşam doyumu ve umutsuzluk durumlarının karşılaştırılması. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Ergün, S. (2013). Okul çağı çocuklarında egzersizden hoşlanma ile fiziksel aktivite arasındaki ilişki. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Fairclough, S. (2003). Physical activity, perceived competence and enjoyment during high school physical education. European Journal of Physical Education, 8(1), 5-18.
  • Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology. The broaden-and-build theory of positive emotions. American Psychologist, 56(3), 218-226.
  • Gray, P. (2011). The decline of play and the rise of psychopathology in children and adolescents. American Journal of Play, 3(4), 343-361.
  • Huizinga, J. (2020). Homo ludens: Oyunun kültür içindeki yeri üzerine bir inceleme. (çev.: O. Düz), İstanbul: Alfa Araştırma Yayınları.
  • Isenberg, J. P. - Quisenberry, N. (2002). Oyun: Tüm çocuklar için olmazsa olmaz. Uluslararası Çocukluk Eğitimi Derneği'nin bir pozisyon belgesi. Çocukluk Eğitimi, 79(1), 33-39.
  • Johnson, C. E. vd. (2017). Student perceived motivational climate, enjoyment, and physical activity in middle school physical education. Journal of Teaching in Physical Education, 36(4), 398–408.
  • Kalaja, S. vd. (2010). Role of gender, enjoyment, perceived competence, and fundamental movement skills as correlates of the physical activity engagement of Finnish physical education students. In Scandinavian Sport Studies Forum (SSSF), vol. 1, 69-87.
  • Karabaş, Z. (2020). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının fiziksel aktivite içeren oyunlara yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
  • Kaya, D. G. vd. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin fiziksel aktivite içeren oyunlara yönelik tutumlarının belirlenmesi (18-22 yaş). Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(1), 116-126.
  • Küçükibiş, H. F. vd. (2022). Geleneksel oyun ve geleneksel çocuk oyunlarının eğitim-öğretim programlarındaki yeri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 21(83), 1422-1436.
  • McCarthy, P. J. vd. (2008). Understanding enjoyment in youth sport: A developmental perspective. Psychology of sport and exercise, 9(2), 142-156.
  • Moore, J. B. vd. (2009). Measuring enjoyment of physical activity in children: Validation of the physical activity enjoyment scale. Journal of applied sport psychology, 21(1), 116-129.
  • Mullen, S. P. vd. (2011). Measuring enjoyment of physical activity in older adults: invariance of the physical activity enjoyment scale (paces) across groups and time. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 8, 1-9.
  • Önder, A. (2017). Erken çocuklukta oyun ve oyun yoluyla öğrenme. Oyun Kuramları, (ed.: A. Önder - H. Arslan), 27-48). Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Özkurt, B. - Küçükibiş, H. F. (2022). Lise ve üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivitelerinden keyif almalarının incelenmesi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 91-98.
  • Özkurt, B. - Küçükibiş, H. F. (2024). 12-18 yaş aralığındaki öğrencilerin fiziksel aktiviteye katılım motivasyonları ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 27-37.
  • Özkurt, B. vd. (2022). Fiziksel aktivitelerden keyif alma ölçeği (FAKÖ): Türk kültürüne uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 21-37.
  • Pellegrini, A. D. - Smith, P. K. (1998). Physical activity play: The nature and function of a neglected aspect of play. Child Development, 69(3), 577–598.
  • Prochaska, J. J. vd. (2003). A longitudinal study of children’s enjoyment of physical education. Pediatric exercise science, 15(2), 170-178.
  • Ramazan, O. (2015). Çocuk ve oyun. Oyun Etkinlikleri II, 40-65, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayını.
  • Scanlan, T. K. vd. (1993). Sources of enjoyment for youth sport athletes. Pediatric Exercise Science, 5(3), 275-285.
  • Temel, A. vd. (2023). Evaluation of play skills of primary school students playing traditional children's games. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 251-270.
  • Temel, A. vd. (2024). Teachers' views on the role of traditional children's games in education. Journal of Education and Recreation Patterns, 5(1), 52-65.
  • Uzun, M. vd. (2017). Ortaokul öğrencilerinin sportif etkinliklere katılma ve fiziksel aktiviteden hoşlanma durumlarının belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 38-52.
  • Yıldız, R. - Koçak, Ç. V. (2022). Geleneksel çocuk oyunlarının ilkokullardaki karar vermenin etkisi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 38-44.
There are 42 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Turkish Cultural History
Journal Section Articles
Authors

Rahmi Yıldız 0000-0001-9789-7157

Oğuzhan Çalı 0000-0001-6521-9714

Ahmet Temel 0000-0001-9215-6106

Early Pub Date June 28, 2025
Publication Date June 28, 2025
Submission Date October 9, 2024
Acceptance Date June 2, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 18 Issue: 50

Cite

APA Yıldız, R., Çalı, O., & Temel, A. (2025). GELENEKSEL ÇOCUK OYUNLARI OYNAYAN ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN KEYİF ALMA DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 18(50), 917-933. https://doi.org/10.12981/mahder.1563821