Research Article
BibTex RIS Cite

The Concept of Provinces and Potential Provincial Candidates in Türkiye: A Geographical Perspective

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 468 - 484, 30.06.2025
https://doi.org/10.33712/mana.1573005

Abstract

In this study, the characteristics of districts were assessed, including population, surface area, population density, socio-economic development, and distance to the provincial center. In addition, districts that were proposed as candidates for provincial status were identified in order to enhance citizens’ access to public services. In this study, a total of 792 districts out of 922 in Türkiye were assessed based on the previously mentioned criteria, excluding the 130 central districts that serve as the metropolitan areas of 30 metropolitan municipalities. All identified criteria were evaluated together and the conclusion was reached. It was found that 34 districts have high potential to become provinces, and it was concluded that granting them provincial status would be appropriate. Countries are governed by dividing them into administrative subdivisions. Türkiye’s administrative structure is divided into two levels: central and local administration. There are 81 provinces and 922 districts in Türkiye. According to Provincial Administration Law No. 5442, the criteria for establishing provinces include geographical conditions, economic factors, and the improved management of public services. In this context, administrative geography, a subfield of human geography, should be considered an essential discipline in evaluating the criteria for granting provincial status.

Ethical Statement

This paper complies with Research and Publication Ethics, has no conflict of interest to declare, and has received no financial support. The article has been checked for spelling and plagiarism/similarity. The article was evaluated by "at least two external referees" and "double blinding" method. The author(s) sent a signed "Copyright Transfer Form" to the journal. There is no need to obtain ethical permission for the current study as per the legislation. The "Declaration Form Regarding No Ethics Permission Required" was sent to the journal by the authors on this subject. The author contributed to all sections and stages of the study alone.

Supporting Institution

No financial support was received for the conduct of the research.

References

  • AKAY ERTÜRK, Selma (2019), “Türkiye’nin İdari Coğrafyası”, Türkiye Beşerî ve İktisadi Coğrafyası (Ed. Nuran Taşlıgil, Güven Şahin), Nobel Yayıncılık, Ankara, ss.125-148.
  • APAN, Ahmet (2014), “Türkiye’de Mülki İdare: Tarihsel Gelişimi ve İşlevsel Dönüşümü”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • AVANER, Tekin (2008), “Dönüm Noktasında Türkiye”, Açıklamalı Yönetim Zamandizini: 1940-1949 (Ed. Birgül Ayman Güler), Türkiye Cumhuriyeti İdare Tarihi Araştırması (TİDATA), Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, ss.585-700.
  • BAŞARSOFT BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş. (2023), “İl Olma Potansiyeli Olan İlçeler (2023)”, Başarsoft Kurumsal Web Sayfası, https://www.basarsoft.com.tr/konusan-haritalar/ (Erişim Tarihi: 15.08.2024).
  • BEKADZE, Iasha (2017), “Osmanlıda Kullanılan Vilâyet Tabiri Üzerine”, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, S.36(36), ss.240-268.
  • ÇİMEN, Adnan (2013), “İlçeler İçin “Optimal Ölçek” Belirleme Sorunu: İlçe Kuruluşunda Yasama Süreci Üzerinde Bir İnceleme”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.18(1), ss.339-365.
  • DİK, Esra (2014), “6360 sayılı Kanun Bağlamında Köylerin Mahalleye Çevrilmesi Sorunu”, Mülkiye Dergisi, S.38(1), ss.75-102.
  • DİNÇ, Yücel (2022), “Büyükşehir Belediyeli İllerde Kentsel Alanların ve Kent-Kır Nüfusunun Belirlenmesi: Hatay Örneği”, Coğrafi Bilimler Dergisi, S.20(1), ss.191-219.
  • DİNÇ, Yücel ve CEYLAN, Mehmet Akif (2020), “Nevşehir İlinde İdarî Yapı ve Yerleşme Bağlılığının Değişimi (1950-2019)”, Kapadokya Araştırmaları: İnsan ve Mekân (Ed. Şenay Güngör, Fatih Adıgüzel), Literatürkacademia Yayını, Konya, ss.66-92.
  • ERHAN, Kübra (2020), “İdari Coğrafya Açısından Bir İnceleme: Tekirdağ İli”, Humanitas, S.8(15), ss.154-174.
  • GÖZLER, Kemal (2013), “6360 sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun Mudur?”, Legal Hukuk Dergisi, S.11(122), ss.37-82.
  • GÖZLER, Kemal (2018), Türkiye’nin Yönetim Yapısı (T.C. İdari Teşkilatı), Ekin Yayınevi, Bursa.
  • GÜLER, Birgül Ayman (2021), Türkiye’nin Yönetimi Yapı, İmge Kitabevi, Ankara, 6. Baskı.
  • GÜNGÖR, İbrahim, BAKAN, Hakan, AKSU, Muharrem, KİREMİTÇİ, Serap, GÖKSU, Ali ve GÖÇEN, Sedat (2010), “Türkiye’de İl Olması Uygun Olan İlçelerin AHP Yöntemiyle Belirlenmesi”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, S.2(2), ss.1-16.
  • HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2024), “İl ve İlçe Yüz Ölçümleri”, T.C. Harita Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sayfası, https://www.harita.gov.tr/il-ve-ilce-yuzolcumleri (Erişim Tarihi: 08.08.2024).
  • İSLAMOĞLU, Abdullah (2012), “Osmanlı Devleti’nde Modern Belediye’nin Hukuksal Açıdan Kurumsallaşması”, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • KARAGEL, Hulusi (2010), “Türkiye’de İdarî Alanların Belirlenmesi ve Sorunları: Sumbas Örneği”, Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elâzığ.
  • KARAGEL, Hulusi (2011), “Türkiye’de Mülki İdare Alanlarının Belirlenmesi ve Sorunları Üzerine”, Nature Sciences, S.6(1), ss.57-69.
  • KARAGEL, Hulusi ve ÜÇEÇAM KARAGEL, Döndü (2014), “Türkiye’de İdarî Yapılanma Sürecinin Coğrafya Analizi”, European Journal of Research on Education, S.2, ss.10-32.
  • KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2024), “Mesafe Sorgulama”, T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sayfası (E-Uygulama), https://www.kgm.gov.tr/Sayfalar/KGM/SiteTr/Uzakliklar/ilcedenIlceyeMesafe.aspx (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • KARTAL, Nazım (2014), “İl Sistemine Geçiş Sorunsalı: Türkiye’de 1864 Vilayet Nizamnamesi ile İl Sistemine Geçilmiş Midir?”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, S.10(23), ss.279-294.
  • KAYA, Faruk (2015), “Hakkâri İlinin İdari Coğrafya Analizi”, The Journal of Academic Social Science Studies, S.41, ss.79-99.
  • KILINÇ, Gökçen ve GÜLERSOY ZEREN, Nuran (2007), “Türkiye’de İlçelerin Kentleşme Derecelerine Göre İl Olma Potansiyellerinin Değerlendirilmesi”, İTÜ Dergisi, S.6(1), ss.66-78.
  • KIZILBOĞA, Ruveyda ve ALICI, Orhan Veli (2013), “Türkiye’de Kırsal Alan Belediyeciliği ve Büyükşehir Belediyelerinde İl Mülki Sınırı Uygulaması”, Türk İdare Dergisi, S.476, ss.353-381.
  • KOCAMAN, Sinan, KAYA, Faruk ve KORKUSUZ, Tolga (2015), “Ağrı İlinin İdari Coğrafya Analizi”, Coğrafya'ya Adanmış Bir Ömür: Prof. Dr. Hayati DOĞANAY (Ed. Serhat Zaman, Oğün Coşkun), Atatürk Üniversitesi Yayınları, Ankara, ss.599-620.
  • KODAY, Zeki (2023), “İdari Planlama”, Coğrafi Planlama (Ed. Mesut Doğan, Mustafa Köse, Fatih Ayhan), Pegem Akademi Yayınları, Ankara, 2. Baskı, ss.149-174.
  • KODAY, Zeki ve EREN, Kübra (2016), “Türkiye’nin İdari Coğrafyası”, Türkiye Beşerî ve Ekonomik Coğrafyası (Ed. Serkan Doğanay, Mete Alım), Pegem Akademi Yayınları, Ankara, ss.97-109.
  • MECEK, Mehmet (2020), “Bir Mülki (Taşra) İdare Birimi Olarak Türkiye’de İl Yönetimleri ve Hukuki - Örgütsel Yapıları”, Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi (JEBPIR), S.6(2), ss.296-325.
  • MECEK, Mehmet ve ATMACA, Yıldız, (2020), “Yerel Yönetimlerin İdari Yapısına İlişkin Mevzuat Analizi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, S.19(76), ss.2068-2087.
  • MECEK, Mehmet ve KOCAKULA YILDIRIM, Özge (2020), “Yönetim - İdare Kavramlarının Yapısal - İşlevsel Analizi ve Kavramsal Açıdan Tanımlanması”, Journal of Social and Humanities Sciences Research, S.7(54), ss.1411-1425.
  • ONLINE ETYMOLOGY DICTIONARY (2024), “Administration”, Online Etymology Dictionary, https://www.etymonline.com/search?q=administration (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • ÖZÇAĞLAR, Ali (2005), “Türkiye’de Mülkî İdare Bölümlerinin İdarî Coğrafya Analizi”, Coğrafi Bilimler Dergisi, S.3(1), ss.1-25.
  • ÖZÇAĞLAR, Ali (2015), Yönetsel Coğrafya, Nika Yayınevi, Ankara.
  • ÖZÇAĞLAR, Ali (2016), “Büyükşehir Belediyeli İllerde Kır ve Kent Nüfusunun Tespiti Mümkün Mü?”, TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara Üniversitesi Yayını, Ankara, ss.271-291.
  • ÖZÇAĞLAR, Ali ve GÖKMEN, Özgür (2021), “Balıkesir İlinin İdari Coğrafyası ve Kır/Kent Nüfusunun Tespiti”, Journal of Humanities and Tourism Research, S.11(1), ss.12-32.
  • ÖZÇAĞLAR, Ali ve KARABACAK, Kerime (2016), “Büyükşehir Belediyeli İllerle Birlikte Ortaya Çıkan Merkez İlçe ve İl Merkezi Sorunsalı”, Memleket Siyaset Yönetim (MSY), S.11(25), ss.1-30.
  • ÖZMEN, Alper (2012). “Osmanlı’dan Cumhuri̇yet’e Anayasalarda Merkezi̇ Yöneti̇m - Yerel Yöneti̇m İli̇şkileri”, International Journal of Social and Economic Sciences, S.2(2), ss.171–175.
  • PARLAK, Bekir (2002), “Osmanlı Devleti’nin Son Yüzyılında Taşra Yönetimine İlişkin Anayasal-Yasal Gelişmeler ve Cumhuriyet’e Yansımalar”, Akademik Araştırmalar Dergisi, S.3(11), ss.37-50.
  • SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK ENDEKSİ - SEGE (2022), “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması: SEGE-2022”, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sayfası, https://www.sanayi.gov.tr/merkez-birimi/b94224510b7b/sege/ilce-sege-raporlari (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • SÖNMEZ, Muammer (2014), “Mülki İdare Sistemini Etkileyen Faktörler”, Türk İdare Dergisi, S.479, ss.243-278.
  • ŞAHİN, İlhan (2006), “Nahiye”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, TDV Yayını, İstanbul, Cilt 32, ss.306-308.
  • ŞENOL, Eren (2019), “Büyükşehir Statüsündeki İllerde Kırsal Nüfusun Tespiti: Ordu İli Örneği”, Türk Coğrafya Dergisi, S.72, ss.53-63.
  • T.C. ANAYASA MAHKEMESİ (2024), “Mevzuat: Önceki Anayasalar”, T.C. Anayasa Mahkemesi Kurumsal Web Sayfası, https://www.anayasa.gov.tr/tr/mevzuat/anayasa/ (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • T.C. CUMHURBAŞKANLIĞI MEVZUAT BİLGİ SİSTEMİ (2024), “Mevzuat Bilgi Sistemi”, T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi Kurumsal Web Sayfası, https://www.mevzuat.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (2024a), “Türkiye Mülki İdare Bölümleri Envanteri”, T.C. İçişleri Bakanlığı Kurumsal Web Sayfası, https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (2024b), “İl ve İlçe Kuruluş Tarihleri”, T.C. İçişleri Bakanlığı Kurumsal Web Sayfası, https://www.icisleri.gov.tr/illeridaresi/il-ve-ilce-kurulus-tarihleri (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • TEKİN, Ömer Faruk (2018), “Türkiye’de Büyükşehir Yönetimi ve 6360 sayılı Yasanın Getirdiği Değişim: Konya Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.(55), ss.84-105.
  • TUNCER, Seral (2016), “II. Meşrutiyet Döneminde Bir İdari Reform: 1913 İdare-i Umumiye-i Vilayat Kanun-ı Muvakkati”, II. Türk Hukuk Tarihi Kongresi Bildirileri (Ed. Fethi Gedikli), On iki Levha Yayıncılık, İstanbul, Cilt 1, ss.573-599.
  • TÜRKAN, Okan (2021), “Kentsel ve Kırsal Nüfus Tespiti Sorunu: Adana ve Osmaniye İli Örneği”, Coğrafi Bilimler Dergisi, S.19(2), ss.368-404.
  • TÜRKİYE İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ - TÜİK (2024), “Nüfus ve Demografi İstatistikleri”, TÜİK Kurumsal Web Sitesi, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=nufus-ve-demografi-109&dil=1 (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • YAMAN KOCADAĞLI, Aylin (2024), “Türkiye’nin İdarî Coğrafyası”, Türkiye’de Beşerı̇ Coğrafya (Ed. İsmet Akova), İstanbul Üniversitesi Yayınevi, İstanbul, ss.25-52.
  • ZENGİN, Ozan (2014), “Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: Son On Yılın Değerlendirmesi”, Ankara Barosu Dergisi, S.2, ss.91-116.
  • 1921 Türkiye Anayasası - Teşkîlât-ı Esâsîye Kanunu (07.02.1921 tarih ve 85 numaralı kanun – Düstur, Üçüncü Tertip, Cilt 1, ss.196-199).
  • 1924 T.C. Anayasası - Teşkîlât-ı Esâsîye Kanunu (20.04.1924 tarih ve 491 numaralı kanun – Düstur, Üçüncü Tertip, Cilt 5, ss.576).
  • 4695 Teşkilat-ı Esasiye Kanunun Sadeleştirilmesi Hakkında Kanun (15.01.1945 tarih ve 5905 sayılı Resmi Gazete).
  • 1982 T.C. Anayasası (09.10.1982 tarih ve 17863 sayılı Resmî Gazete).
  • 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu (18.06.1949 tarih ve 7236 sayılı Resmî Gazete).
  • 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (06.03.2008 tarih ve 26824 sayılı Resmî Gazete).
  • 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmî Gazete).
  • 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun (11.09. 2024 tarih ve 29116 sayılı Resmî Gazete). Kırsal Mahalle ve Kırsal Yerleşik Alan Yönetmeliği (15.04.2021 tarih ve 31455 sayılı Resmî Gazete).
  • https://www.ahaber.com.tr/gundem/2024/02/27/iste-il-olmasi-beklenen-24-ilce-tuik-verilerine-gore-il-olmayan-en-yakin-ilceler (Erişim Tarihi: 03.08.2025).
  • https://www5.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem26/yil01/ss411.pdf (Erişim Tarihi: 03.08.2025).

Türkiye’de İl Kavramı ve Potansiyel İl Adayları: Coğrafi Bir Bakış Açısı

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 468 - 484, 30.06.2025
https://doi.org/10.33712/mana.1573005

Abstract

Bu çalışmada ilçelerin; nüfusu, yüzölçümü, nüfus yoğunluğu, sosyo-ekonomik gelişmişliği, ilçelerin il merkezine olan uzaklığı faktörleri incelenmiştir. Ayrıca kamu hizmetlerinden vatandaşların daha etkin faydalanması maksadıyla il olması değerlendirilen ilçeler tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında, Türkiye’de bulunan toplam 922 ilçeden Büyükşehir Belediyelerin kurulduğu 30 ilin metropol alanı durumundaki 130 merkez ilçesi hariç 792 ilçe belli kriterlere göre değerlendirilmiştir. Tespit edilen tüm kriterler bir arada değerlendirilerek sonuca ulaşılmıştır. Toplam 34 ilçenin il olma potansiyelinin yüksek olduğu değerlendirilmiş ve il yapılmasının uygun olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Ülkeler, idari açıdan alt birimlere ayrılarak yönetilmektedir. Türkiye’nin idari teşkilatı merkezden ve yerinden yönetim olarak ikiye ayrılmaktadır. Türkiye’de, 81 il ve 922 ilçe bulunmaktadır. İllerin kurulması için 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’na göre coğrafi durum, ekonomik şartlar ve kamu hizmetlerinin daha iyi yönetilmesi kriterleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bu çerçevede, beşerî coğrafyanın alt disiplin dallarından biri olan idari coğrafya, il yapma kriterleri açısından göz önüne alınması gereken önemli bir disiplindir.

Ethical Statement

Bu makale Araştırma ve Yayın Etiğine uygundur. Beyan edilecek herhangi bir çıkar çatışması yoktur. Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır. Makale yazım ve intihal/benzerlik açısından kontrol edilmiştir. Makale, “en az iki dış hakem” ve “çift taraflı körleme” yöntemi ile değerlendirilmiştir. Yazar(lar), dergiye imzalı “Telif Devir Formu” belgesi göndermişlerdir. Mevcut çalışma için mevzuat gereği etik izni alınmaya ihtiyaç yoktur. Bu konuda yazarlar tarafından dergiye “Etik İznine Gerek Olmadığına Dair Beyan Formu” gönderilmiştir. Yazar, çalışmanın tüm bölümlerine ve aşamalarına tek başına katkıda bulunmuştur.

Supporting Institution

Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır.

References

  • AKAY ERTÜRK, Selma (2019), “Türkiye’nin İdari Coğrafyası”, Türkiye Beşerî ve İktisadi Coğrafyası (Ed. Nuran Taşlıgil, Güven Şahin), Nobel Yayıncılık, Ankara, ss.125-148.
  • APAN, Ahmet (2014), “Türkiye’de Mülki İdare: Tarihsel Gelişimi ve İşlevsel Dönüşümü”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • AVANER, Tekin (2008), “Dönüm Noktasında Türkiye”, Açıklamalı Yönetim Zamandizini: 1940-1949 (Ed. Birgül Ayman Güler), Türkiye Cumhuriyeti İdare Tarihi Araştırması (TİDATA), Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, ss.585-700.
  • BAŞARSOFT BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş. (2023), “İl Olma Potansiyeli Olan İlçeler (2023)”, Başarsoft Kurumsal Web Sayfası, https://www.basarsoft.com.tr/konusan-haritalar/ (Erişim Tarihi: 15.08.2024).
  • BEKADZE, Iasha (2017), “Osmanlıda Kullanılan Vilâyet Tabiri Üzerine”, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, S.36(36), ss.240-268.
  • ÇİMEN, Adnan (2013), “İlçeler İçin “Optimal Ölçek” Belirleme Sorunu: İlçe Kuruluşunda Yasama Süreci Üzerinde Bir İnceleme”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.18(1), ss.339-365.
  • DİK, Esra (2014), “6360 sayılı Kanun Bağlamında Köylerin Mahalleye Çevrilmesi Sorunu”, Mülkiye Dergisi, S.38(1), ss.75-102.
  • DİNÇ, Yücel (2022), “Büyükşehir Belediyeli İllerde Kentsel Alanların ve Kent-Kır Nüfusunun Belirlenmesi: Hatay Örneği”, Coğrafi Bilimler Dergisi, S.20(1), ss.191-219.
  • DİNÇ, Yücel ve CEYLAN, Mehmet Akif (2020), “Nevşehir İlinde İdarî Yapı ve Yerleşme Bağlılığının Değişimi (1950-2019)”, Kapadokya Araştırmaları: İnsan ve Mekân (Ed. Şenay Güngör, Fatih Adıgüzel), Literatürkacademia Yayını, Konya, ss.66-92.
  • ERHAN, Kübra (2020), “İdari Coğrafya Açısından Bir İnceleme: Tekirdağ İli”, Humanitas, S.8(15), ss.154-174.
  • GÖZLER, Kemal (2013), “6360 sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun Mudur?”, Legal Hukuk Dergisi, S.11(122), ss.37-82.
  • GÖZLER, Kemal (2018), Türkiye’nin Yönetim Yapısı (T.C. İdari Teşkilatı), Ekin Yayınevi, Bursa.
  • GÜLER, Birgül Ayman (2021), Türkiye’nin Yönetimi Yapı, İmge Kitabevi, Ankara, 6. Baskı.
  • GÜNGÖR, İbrahim, BAKAN, Hakan, AKSU, Muharrem, KİREMİTÇİ, Serap, GÖKSU, Ali ve GÖÇEN, Sedat (2010), “Türkiye’de İl Olması Uygun Olan İlçelerin AHP Yöntemiyle Belirlenmesi”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, S.2(2), ss.1-16.
  • HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2024), “İl ve İlçe Yüz Ölçümleri”, T.C. Harita Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sayfası, https://www.harita.gov.tr/il-ve-ilce-yuzolcumleri (Erişim Tarihi: 08.08.2024).
  • İSLAMOĞLU, Abdullah (2012), “Osmanlı Devleti’nde Modern Belediye’nin Hukuksal Açıdan Kurumsallaşması”, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • KARAGEL, Hulusi (2010), “Türkiye’de İdarî Alanların Belirlenmesi ve Sorunları: Sumbas Örneği”, Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elâzığ.
  • KARAGEL, Hulusi (2011), “Türkiye’de Mülki İdare Alanlarının Belirlenmesi ve Sorunları Üzerine”, Nature Sciences, S.6(1), ss.57-69.
  • KARAGEL, Hulusi ve ÜÇEÇAM KARAGEL, Döndü (2014), “Türkiye’de İdarî Yapılanma Sürecinin Coğrafya Analizi”, European Journal of Research on Education, S.2, ss.10-32.
  • KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2024), “Mesafe Sorgulama”, T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sayfası (E-Uygulama), https://www.kgm.gov.tr/Sayfalar/KGM/SiteTr/Uzakliklar/ilcedenIlceyeMesafe.aspx (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • KARTAL, Nazım (2014), “İl Sistemine Geçiş Sorunsalı: Türkiye’de 1864 Vilayet Nizamnamesi ile İl Sistemine Geçilmiş Midir?”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, S.10(23), ss.279-294.
  • KAYA, Faruk (2015), “Hakkâri İlinin İdari Coğrafya Analizi”, The Journal of Academic Social Science Studies, S.41, ss.79-99.
  • KILINÇ, Gökçen ve GÜLERSOY ZEREN, Nuran (2007), “Türkiye’de İlçelerin Kentleşme Derecelerine Göre İl Olma Potansiyellerinin Değerlendirilmesi”, İTÜ Dergisi, S.6(1), ss.66-78.
  • KIZILBOĞA, Ruveyda ve ALICI, Orhan Veli (2013), “Türkiye’de Kırsal Alan Belediyeciliği ve Büyükşehir Belediyelerinde İl Mülki Sınırı Uygulaması”, Türk İdare Dergisi, S.476, ss.353-381.
  • KOCAMAN, Sinan, KAYA, Faruk ve KORKUSUZ, Tolga (2015), “Ağrı İlinin İdari Coğrafya Analizi”, Coğrafya'ya Adanmış Bir Ömür: Prof. Dr. Hayati DOĞANAY (Ed. Serhat Zaman, Oğün Coşkun), Atatürk Üniversitesi Yayınları, Ankara, ss.599-620.
  • KODAY, Zeki (2023), “İdari Planlama”, Coğrafi Planlama (Ed. Mesut Doğan, Mustafa Köse, Fatih Ayhan), Pegem Akademi Yayınları, Ankara, 2. Baskı, ss.149-174.
  • KODAY, Zeki ve EREN, Kübra (2016), “Türkiye’nin İdari Coğrafyası”, Türkiye Beşerî ve Ekonomik Coğrafyası (Ed. Serkan Doğanay, Mete Alım), Pegem Akademi Yayınları, Ankara, ss.97-109.
  • MECEK, Mehmet (2020), “Bir Mülki (Taşra) İdare Birimi Olarak Türkiye’de İl Yönetimleri ve Hukuki - Örgütsel Yapıları”, Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi (JEBPIR), S.6(2), ss.296-325.
  • MECEK, Mehmet ve ATMACA, Yıldız, (2020), “Yerel Yönetimlerin İdari Yapısına İlişkin Mevzuat Analizi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, S.19(76), ss.2068-2087.
  • MECEK, Mehmet ve KOCAKULA YILDIRIM, Özge (2020), “Yönetim - İdare Kavramlarının Yapısal - İşlevsel Analizi ve Kavramsal Açıdan Tanımlanması”, Journal of Social and Humanities Sciences Research, S.7(54), ss.1411-1425.
  • ONLINE ETYMOLOGY DICTIONARY (2024), “Administration”, Online Etymology Dictionary, https://www.etymonline.com/search?q=administration (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • ÖZÇAĞLAR, Ali (2005), “Türkiye’de Mülkî İdare Bölümlerinin İdarî Coğrafya Analizi”, Coğrafi Bilimler Dergisi, S.3(1), ss.1-25.
  • ÖZÇAĞLAR, Ali (2015), Yönetsel Coğrafya, Nika Yayınevi, Ankara.
  • ÖZÇAĞLAR, Ali (2016), “Büyükşehir Belediyeli İllerde Kır ve Kent Nüfusunun Tespiti Mümkün Mü?”, TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara Üniversitesi Yayını, Ankara, ss.271-291.
  • ÖZÇAĞLAR, Ali ve GÖKMEN, Özgür (2021), “Balıkesir İlinin İdari Coğrafyası ve Kır/Kent Nüfusunun Tespiti”, Journal of Humanities and Tourism Research, S.11(1), ss.12-32.
  • ÖZÇAĞLAR, Ali ve KARABACAK, Kerime (2016), “Büyükşehir Belediyeli İllerle Birlikte Ortaya Çıkan Merkez İlçe ve İl Merkezi Sorunsalı”, Memleket Siyaset Yönetim (MSY), S.11(25), ss.1-30.
  • ÖZMEN, Alper (2012). “Osmanlı’dan Cumhuri̇yet’e Anayasalarda Merkezi̇ Yöneti̇m - Yerel Yöneti̇m İli̇şkileri”, International Journal of Social and Economic Sciences, S.2(2), ss.171–175.
  • PARLAK, Bekir (2002), “Osmanlı Devleti’nin Son Yüzyılında Taşra Yönetimine İlişkin Anayasal-Yasal Gelişmeler ve Cumhuriyet’e Yansımalar”, Akademik Araştırmalar Dergisi, S.3(11), ss.37-50.
  • SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK ENDEKSİ - SEGE (2022), “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması: SEGE-2022”, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sayfası, https://www.sanayi.gov.tr/merkez-birimi/b94224510b7b/sege/ilce-sege-raporlari (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • SÖNMEZ, Muammer (2014), “Mülki İdare Sistemini Etkileyen Faktörler”, Türk İdare Dergisi, S.479, ss.243-278.
  • ŞAHİN, İlhan (2006), “Nahiye”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, TDV Yayını, İstanbul, Cilt 32, ss.306-308.
  • ŞENOL, Eren (2019), “Büyükşehir Statüsündeki İllerde Kırsal Nüfusun Tespiti: Ordu İli Örneği”, Türk Coğrafya Dergisi, S.72, ss.53-63.
  • T.C. ANAYASA MAHKEMESİ (2024), “Mevzuat: Önceki Anayasalar”, T.C. Anayasa Mahkemesi Kurumsal Web Sayfası, https://www.anayasa.gov.tr/tr/mevzuat/anayasa/ (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • T.C. CUMHURBAŞKANLIĞI MEVZUAT BİLGİ SİSTEMİ (2024), “Mevzuat Bilgi Sistemi”, T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi Kurumsal Web Sayfası, https://www.mevzuat.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (2024a), “Türkiye Mülki İdare Bölümleri Envanteri”, T.C. İçişleri Bakanlığı Kurumsal Web Sayfası, https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (2024b), “İl ve İlçe Kuruluş Tarihleri”, T.C. İçişleri Bakanlığı Kurumsal Web Sayfası, https://www.icisleri.gov.tr/illeridaresi/il-ve-ilce-kurulus-tarihleri (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • TEKİN, Ömer Faruk (2018), “Türkiye’de Büyükşehir Yönetimi ve 6360 sayılı Yasanın Getirdiği Değişim: Konya Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.(55), ss.84-105.
  • TUNCER, Seral (2016), “II. Meşrutiyet Döneminde Bir İdari Reform: 1913 İdare-i Umumiye-i Vilayat Kanun-ı Muvakkati”, II. Türk Hukuk Tarihi Kongresi Bildirileri (Ed. Fethi Gedikli), On iki Levha Yayıncılık, İstanbul, Cilt 1, ss.573-599.
  • TÜRKAN, Okan (2021), “Kentsel ve Kırsal Nüfus Tespiti Sorunu: Adana ve Osmaniye İli Örneği”, Coğrafi Bilimler Dergisi, S.19(2), ss.368-404.
  • TÜRKİYE İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ - TÜİK (2024), “Nüfus ve Demografi İstatistikleri”, TÜİK Kurumsal Web Sitesi, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=nufus-ve-demografi-109&dil=1 (Erişim Tarihi: 20.09.2024).
  • YAMAN KOCADAĞLI, Aylin (2024), “Türkiye’nin İdarî Coğrafyası”, Türkiye’de Beşerı̇ Coğrafya (Ed. İsmet Akova), İstanbul Üniversitesi Yayınevi, İstanbul, ss.25-52.
  • ZENGİN, Ozan (2014), “Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: Son On Yılın Değerlendirmesi”, Ankara Barosu Dergisi, S.2, ss.91-116.
  • 1921 Türkiye Anayasası - Teşkîlât-ı Esâsîye Kanunu (07.02.1921 tarih ve 85 numaralı kanun – Düstur, Üçüncü Tertip, Cilt 1, ss.196-199).
  • 1924 T.C. Anayasası - Teşkîlât-ı Esâsîye Kanunu (20.04.1924 tarih ve 491 numaralı kanun – Düstur, Üçüncü Tertip, Cilt 5, ss.576).
  • 4695 Teşkilat-ı Esasiye Kanunun Sadeleştirilmesi Hakkında Kanun (15.01.1945 tarih ve 5905 sayılı Resmi Gazete).
  • 1982 T.C. Anayasası (09.10.1982 tarih ve 17863 sayılı Resmî Gazete).
  • 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu (18.06.1949 tarih ve 7236 sayılı Resmî Gazete).
  • 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (06.03.2008 tarih ve 26824 sayılı Resmî Gazete).
  • 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmî Gazete).
  • 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun (11.09. 2024 tarih ve 29116 sayılı Resmî Gazete). Kırsal Mahalle ve Kırsal Yerleşik Alan Yönetmeliği (15.04.2021 tarih ve 31455 sayılı Resmî Gazete).
  • https://www.ahaber.com.tr/gundem/2024/02/27/iste-il-olmasi-beklenen-24-ilce-tuik-verilerine-gore-il-olmayan-en-yakin-ilceler (Erişim Tarihi: 03.08.2025).
  • https://www5.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem26/yil01/ss411.pdf (Erişim Tarihi: 03.08.2025).
There are 62 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Human Geography (Other)
Journal Section Articles
Authors

Hakan Bostan 0000-0001-9376-0591

Publication Date June 30, 2025
Submission Date October 24, 2024
Acceptance Date June 24, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 8 Issue: 2

Cite

APA Bostan, H. (2025). Türkiye’de İl Kavramı ve Potansiyel İl Adayları: Coğrafi Bir Bakış Açısı. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 8(2), 468-484. https://doi.org/10.33712/mana.1573005

Creative Commons Lisansı
This work (journal) is lisenced under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative 4.0 International License.