Research Article
BibTex RIS Cite

Fen Eğitiminde 2005-2023 Yılları Arasında Türkiye’de Yayımlanan Yer Bilim Temalı Çalışmaların İncelenmesi: Betimsel Analiz

Year 2025, Volume: 62 Issue: 62, 318 - 341, 22.07.2025

Tuba Şahin , İbrahim Ünal

https://doi.org/10.15285/maruaebd.1656557

Abstract

Bu araştırmada Türkiye’de 2005-2023 yılları arasında fen eğitimi alanında yapılan yer bilim temalı çalışmaların; yayın türü, yılı, amacı, veri toplama araçları, yöntemi, çalışma grubu, konusu ve veri analiz yöntemi temaları açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Belirlenen anahtar kavramlar ile tarama yapılarak, Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi veri tabanından erişime açılmış tam metnine ulaşılan lisansüstü tezler ve Google Akademik veri tabanında tam metnine ulaşılabilen bilimsel çalışmalar doküman incelemesi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırma kapsamına uygun 47 çalışma, araştırmanın veri kaynaklarını oluşturmaktadır. Çalışmalara ait veriler, betimsel analize tabi tutulup verilere ilişkin frekans ve yüzde değerleri belirlenmiştir. Çalışmaların yayın türünün en fazla yüksek lisans tezi olduğu, en fazla çalışmanın 2017 yılında yayınlandığı, çalışmalarda en çok akademik başarıya etkinin incelenmesinin amaçlandığı, başarı testinin en fazla kullanılan veri toplama aracı olduğu ve çalışmalarda çoğunlukla nicel yöntemlerin tercih edildiği, çalışmaların en fazla 5. sınıflarla yürütüldüğü, çalışmalara en çok doğal süreçler ve yıkıcı doğa olaylarının konu edildiği, verilerin analizinde çoğunlukla betimsel istatistiklere başvurulduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlardan hareketle, ilgili alanda çalışma yürütmek isteyen araştırmacılara genel eğilim ve mevcut durum hakkında bilgi verilmiş, yeni yapılacak araştırmalara ilişkin önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

Fen eğitimi yer bilimi betimsel analiz

References

  • Açıkgöz, F. N. (2019). Beşinci sınıf öğrencilerinin yıkıcı doğa olaylarına ilişkin algılarının kelime ilişkilendirme testi kullanılarak incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Akbulut, H. İ., Şahin, Ç. ve Keleş, E. (2018). Beyin temelli öğrenmeye dayalı web destekli öğretim materyalinin etkililiğinin değerlendirilmesi:‘Yer kabuğu nelerden oluşur?’ Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 48(48), 1-20. https://doi.org/10.15285/maruaebd.277480
  • Akçil, Ö. (2011). Development and exploring the effectiveness of the revised version of basic disaster awareness training program designed in a non-formal science learning environment [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Boğaziçi Üniversitesi.
  • Akkuş, A. (2009). Yer kabuğu nelerden oluşur ünitesinin kavranmasında görsel zekânın başarıya etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi.
  • Aksoy, G. ve Gürbüz, F. (2013). “Yer kabuğu nelerden oluşur” ünitesinde grup araştırması ve birlikte öğrenme tekniklerinin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 202-213.
  • Bayar, M. F. (2017). 7E öğrenme modelinin 8. sınıf fen ve teknoloji dersi “doğal süreçler” ünitesinde öğrencilerin akademik başarı, tutum ve motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi.
  • Benzer, S. ve Arpalık, A. (2021). Farklı deprem bölgesinde yaşayan ortaokul öğrencilerinin deprem konusundaki bilgi düzeyleri. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 107-119. http://doi.org/10.15659/ankad.v5i2.138
  • Bilen, E. ve Polat, M. (2022). Öğretmen adaylarının deprem farkındalığına ilişkin görüşleri. Türk Deprem Araştırma Dergisi, 4(1), 155-173. https://doi.org/10.46464/tdad.1098199
  • Bilgin, S. (2023). Yıkıcı doğa olayları konusuyla ilişkilendirilmiş doğrudan yansıtıcı yaklaşım etkinliklerin öğrencilerin akademik başarılarına ve bilimin doğası görüşlerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Birinci Konur, K., Sezen Vekli, G., Şeyihoğlu, A., Tekbıyık, A. ve Kartal, A. (2023). Afet eğitimi ve disiplinlerarası öğretim: Öğretmenler ne düşünüyor? Afet ve Risk Dergisi, 6(2), 575-596. https://doi.org/10.35341/afet.1247735
  • Bolat, A. (2018). Ortaokul öğrencilerinin öğrenme düzeylerinin belirlenmesi: “Dünya ve evren” öğrenme alanı [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Amasya Üniversitesi.
  • Buluş Kırıkkaya, E., Oğuz Ünver, A. ve Çakın, O. (2011). İlköğretim fen ve teknoloji programında yer alan afet eğitimi konularına ilişkin öğretmen görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(1), 24-42.
  • Çelik, M. ve Tekbıyık, A. (2016). The influence of activities based on GEMS with the theme of earth crust on the fourth grade students’ conceptual understanding and scientific process skills. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(3), 303-332. http://dx.doi.org/10.14527/pegegog.2016.016
  • Çokyaşar Özdemir, G. (2023). Yer bilimi dersinde bilim tarihi temelli dijital hikâye uygulamalarının etkililiğinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Çolak, E. (2013). Yaşantısal öğrenme kuramının öğrencilerin motivasyonel inançları ve akademik başarılarına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 123-136.
  • Dağ, F. ve Buluş Kırıkkaya, E. (2012). 8. sınıf doğal süreçler ünitesi için web tabanlı öğretim materyali hazırlığı: Farklı alan uzmanlarının materyal hakkındaki görüşleri. Education Sciences, 7(1), 212-229.
  • Dereli, D. (2019). Ortaokul öğrencilerinin depremle ilgili kavram yanılgılarının araştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
  • Dereli, F. (2016). 6. sınıf dünya ve evren konu alanına uyarlanmış bilimin doğası kazanımlarının akıllı tahta etkinlikleri ile öğretimi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
  • Durdu, L., Buluş Kırıkkaya, E., Dağ, F. ve Gerdan, S. (2016). 8. sınıf doğal süreçler ünitesi için hazırlanan BDÖ yazılımı ve akademik başarıya etkisi. İlköğretim Online, 15(1), 234-250. https://doi.org/10.17051/io.2016.11845
  • Elmas, C., Aslan, O. ve Hakverdi Can, M. (2021). Fen bilgisi öğretmen adaylarının informal öğrenme ortamları hakkındaki görüşleri: MTA gezi örneği. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 6(1), 24-42.
  • Elmas, O. ve Bulunuz, N. (2021). Evaluation of learning stations on earth science concepts by gifted students: Bursa PUYED example. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 12(1), 24-55. https://doi.org/10.17569/tojqi.793524
  • Eruysal Sertbarut, S. (2021). Fen bilgisi öğretmen adaylarının oluşturdukları dijital öykülerin değerlendirilmesi, dijital okuryazarlıkları ve görüşlerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Güldal, C. G. (2018). Modellemeye dayalı fen öğretiminin ortaokul öğrencilerinin fen kavramlarını günlük yaşamla ilişkilendirmelerine ve fen kaygılarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi. İmalı, B. (2014). Fen ve teknoloji programında doğa olayları ve oluşturduğu risklerle ilgili öğretmen ve öğrenci görüşleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
  • İnci, N., Zorlu, Y. ve Çil, E. (2009). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin “yer kabuğu nelerden oluşur?” ünitesindeki kavramlarının anlaşılma düzeyleri ile kavram yanılgılarının belirlenmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. e-Journal of New World Sciences Academy, 4(4), 1160-1170.
  • Kara, M. (2017). İlköğretim 5. sınıf yer kabuğunun gizemi ünitesinde kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
  • Kaymakcı, G., Çelik, C. ve Görecek Baybars, M. (2023). Determination of gifted middle school students’ mental models of earthquake. e-Kafkas Journal of Educational Research, 10(1), 1-17. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.1201217
  • Keskin Çevik, G. (2023). Yer bilimi eğitimi verilen 7. sınıf öğrencilerinin yer bilimi konularındaki kavramsal anlamalarının ve sürdürülebilir çevre bilinci düzeylerinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Kiraz, B. (2021). Öğretmen adaylarının afet farkındalıklarının ve afet farkındalığı geliştirme içerikli etkinliklere yönelik görüşlerinin belirlenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Kurt Almalı, Ş. (2022). Öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi üzerine bir araştırma: “Canlılar ve yaşam” örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Trabzon Üniversitesi.
  • Öner Armağan, F., Ezberci-Çevik, E. ve Köksal, E. A. (2023). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sanal müze uygulamalarına yönelik görüşleri. Journal of Computer and Education Research, 11(22), 459-481. https://doi.org/10.18009/jcer.1255607
  • Öngel, B. (2022). Sekizinci sınıf öğrencilerinin atmosfer olayları konularına ait yaygın kavram yanılgılarının belirlenmesi: Ölçek geliştirme ve uygulama çalışması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Özsoy, T. ve Kılınç, A. (2017). Beşinci sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel konulara dayalı fen öğretimi (feskök pedagojisi) ile ilgili görüşler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 909-925. https://doi.org/10.19171/uefad.369252
  • Saraç, H. (2017). Temel eğitim düzeyindeki öğrencilerin dünya ve evren konularına ilişkin tutumlarının incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 25-40.
  • Sontay, G. ve Karamustafaoğlu, S. (2017). 5. sınıf fen bilimleri dersi “yer kabuğunun gizemi” ünitesine yönelik başarı testi geliştirme. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 5(1), 62-86.
  • Soysal, M. T. (2019). 8. sınıf fen bilimleri dersinde tematik STEM eğitimi: Deprem örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
  • Tarhan, M. (2018). Yaratıcı dramanın fen öğretimine karşı özyeterlik tutum ve kavramsal anlama becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Tatlı, E. ve Şahin, F. (2020). Fen kavramlarının öğrenilmesinde bilim kurgu filmlerinin etkisi: Öğretmen eğitimine yönelik bir uygulama. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 10(1), 56-65. https://doi.org/10.5961/jhes.2020.367
  • Türker, E. (2011). Bilimsel süreç becerileri yaklaşımının model kullanılarak uygulanmasının öğrencilerin başarılarına, bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Türkmen, H. (2018). İnformal öğrenme ortamının fosiller konusunun öğrenilmesine etkisi: Tabiat tarihi müzesi örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(3), 137-147. https://doi.org/10.32709/akusosbil.417266
  • Uçar, S. (2014). Jigsaw tekniğinin 6. sınıf fen ve teknoloji dersi “Yer kabuğu nelerden oluşur?” ünitesinin öğretiminde öğrenci başarısına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Yanmaz, D. (2017). Doğa tarihi müzesinde rehber hazırlama ve çalışma yaprakları ile öğretimin öğrencilerin akademik başarı ve fen öğretimine yönelik motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Yayla Eskici, G. (2017). Birleştirme II tekniğinin ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin yaşam becerilerine ve akademik başarılarına etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Yeniceli, E. (2016). Senaryo temelli öğretimin fen bilimleri dersindeki başarıya ve derse yönelik tutuma etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Yılmaz, S. (2015). Sorgulayıcı araştırma odaklı fen ve teknoloji uygulamaları: Afetten korunma ve güvenli yaşam ara disiplini [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Yolaçtı Kızılkaya, K. ve Öztürk, N. (2022). Fen bilimleri öğretmen adaylarının informal muhakeme biçimleri ve sosyobilimsel muhakeme yeterlikleri: Hidrolik kırılma ve doğal koruma alanlarının yönetimi senaryoları. Başkent University Journal of Education, 9(1), 64-86.
  • Akartuna, M. (1982). Genel jeoloji. Elif Ofset Basımevi.
  • Akkuş, A. (2009). Yer kabuğu nelerden oluşur ünitesinin kavranmasında görsel zekânın başarıya etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi.
  • Aksoy, G. ve Gürbüz, F. (2013). “Yer kabuğu nelerden oluşur” ünitesinde grup araştırması ve birlikte öğrenme tekniklerinin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 202-213.
  • Alım, M. ve Doğanay, D. (Ed.). (2020). Yer bilimi (2. baskı). Pegem Akademi.
  • Altunışık, R., Boz, H., Gegez, E., Koç, E., Sığrı, Ü., Yıldız, E. ve Yüksel, A. (2022). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Yeni perspektifler (2. baskı). Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar.
  • Arık Güngör, B. ve Saraçoğlu, S. (2023). Fen eğitiminde bağlam temelli öğrenme yaklaşımı konulu tezlerin içerik analizi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 13(2), 564-598. https://doi.org/10.18039/ajesi.1118396
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
  • Calik, M., Unal, S., Costu, B., & Karatas, F. O. (2008). Trends in Turkish science education. Essays in Education, 24(1), 23-44.
  • Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri. (Çeviren: S. B. Demir ve M. Bütün). Siyasal Kitapevi.
  • Çalışkan, G. (2024). Ülkemizde fen eğitiminde modelleme konusunda yapılan çalışmaların incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Çetinkaya, C. (2019). Ortaokul 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi başarısına görsel okuryazarlığın etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Çokyaşar Özdemir, G. (2023). Yer bilimi dersinde bilim tarihi temelli dijital hikâye uygulamalarının etkililiğinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Değirmençay, Ş. A. ve Cin, M. (2016). Türkiye’deki deprem eğitimi araştırmaları: Betimsel içerik analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 301-314.
  • Dereli, F. (2016). 6. sınıf dünya ve evren konu alanına uyarlanmış bilimin doğası kazanımlarının akıllı tahta etkinlikleri ile öğretimi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
  • Devrim, K. (2023). Ülkemizde tasarım temelli fen eğitimi ile ilgili yapılan çalışmaların doküman analizi yöntemiyle incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Doğru, M., Gençosman, T., Ataalkın, A. N. ve Şeker, F. (2012). Fen bilimleri eğitiminde çalışılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin analizi. Journal of Turkish Science Education, 9(1), 49-64.
  • Elmas, O. ve Bulunuz, N. (2021). Evaluation of learning stations on earth science concepts by gifted students: Bursa PUYED example. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 12(1), 24-55. https://doi.org/10.17569/tojqi.793524
  • Gezer, E. ve Dikmenli, Y. (2020). Türkiye’de depremle ilgili eğitim alanına yönelik lisansüstü tez çalışmalarının analizi: Bir içerik analizi. Ahi Bilge Eğitim Dergisi, 1(1), 33-55.
  • İçme, T. ve Büyük, U. (2023). Türkiye’de deprem eğitimi: Fen bilimleri ders kitaplarının deprem eğitimine yönelik analizi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(3), 944-958. https://doi.org/10.33206/mjss.1259183
  • İzbırak, R. (1989). Yerbilimi bilgileri. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Kahyaoğlu, M. (2016). Türkiye’de çevre eğitimi üzerine yapılan araştırmalar: Bir içerik analizi çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, (34), 50-60.
  • Kalkan, Ö., Tunç, T. ve Özcan, H. (2021). Cumhuriyetten günümüze fen öğretim programlarında yer alan astronomi ve yer bilimleri konularının karşılaştırılmalı incelenmesi. Turkish Journal of Education Studies, 8(2), 215-240. https://doi.org/10.33907/turkjes.850797
  • Karaman, M. E. ve Kibici, Y. (2008). Temel jeoloji prensipleri. Belen Yayıncılık ve Matbaacılık.
  • Keskin Çevik, G. ve Sürmeli, H. (2020, Eylül). Yer bilimleri eğitiminin fen bilimleri öğretim programlarındaki yeri ve önemi. XIII. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi. Hatay.
  • Keskin Çevik, G., Keskin, G. ve Sürmeli, H. (2022). Yer bilimi okuryazarlığının sürdürülebilir çevre bilinci açısından önemi. [Bildiri Özeti]. EJER Congress 2022 Bildiri Özetleri Kitabı (624-625). Anı Yayıncılık.
  • Ketin, İ. (2016). Genel jeoloji (yerbilimlerine giriş) (9. baskı). İTÜ Vakfı Yayınları.
  • King, C. (2021). Yer bilimini dünya çapında keşfetmek (Çeviren: H. Orhan.) Uluslararası Yerbilimleri Eğitimi Organizasyonu.
  • Köseoğlu, S. (2018). Türkiye'de 2010-2017 yılları arasında fen bilgisi öğretmenliği bilim dalında yapılmış olan lisansüstü tezlerin analizi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Kula Wassink, F. ve Sadi, Ö. (2016). Türk fen bilimleri eğitiminde araştırma ve yönelimler: 2005-2014 yılları arası bir içerik analizi. İlköğretim Online, 15(2), 594-614. https://doi.org/10.17051/io.2016.05687
  • Küçüközer, A. (2016). Fen bilgisi eğitimi alanında yapılan doktora tezlerine bir bakış. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 107-141. https://doi.org/10.17522/nefefmed.54132
  • MEB. (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
  • MEB. (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
  • MEB. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
  • Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
  • Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2015). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Okutkan, C. ve Gün, R. Ş. (2023). Türkiye’de depremle ilgili eğitim alanında yapılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenmesi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (13), 1699-1715. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1394975
  • Özkul, T. (2023). Türkiye'de fen eğitiminde zihinsel model üzerine yapılan çalışmalar bibliyografyası [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Özmen, H. ve Karamustafaoğlu, O. (Ed.). (2019). Eğitimde araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Polat, A. M. (2024). Fen eğitiminde asit ve bazlar konusuna ilişkin yapılan çalışmaların içerik analizi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
  • Sozbilir, M., & Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education, 24(1), 1-22.
  • Tanyolu, E. (1978). Jeolojiye giriş. Z.D.M.M.A. Matbaası.
  • Tarhan, M. (2018). Yaratıcı dramanın fen öğretimine karşı özyeterlik tutum ve kavramsal anlama becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Tsai, C., & Lydia Wen, M. (2005). Research and trends in science education from 1998 to 2002: A content analysis of publication in selected journals. International Journal of Science Education, 27(1), 3-14. https://doi.org/10.1080/0950069042000243727
  • Tutar, M., Kurt, M. ve Karamustafaoğlu, O. (2017). Fen bilimleri eğitimindeki beyin temelli öğrenme araştırmalarının incelenmesi 2000-2015 yılları arası. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 236-249.
  • Türker, E. (2011). Bilimsel süreç becerileri yaklaşımının model kullanılarak uygulanmasının öğrencilerin başarılarına, bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Uçar, S. (2009). A comparative analysis of earth science education in elementary schools in Turkey and in the USA. Problems of Education in the 21st Century, 11, 170-182.
  • Uzun, E., Cingöz, E. ve Şata, E. (2022). Descriptive content analysis of graduate thesis studies on analogy in science education in Turkey. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 12(2), 492-519. https://doi.org/10.18039/ajesi.926677
  • Yanarateş, E. (2022). Fen bilimleri eğitiminde karşılaşılan kavram yanılgılarına ilişkin lisansüstü tezlerin tematik içerik analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(Özel Sayı), 182-213. https://doi.org/10.33711/yyuefd.1068095
  • Yanmaz, D. (2017). Doğa tarihi müzesinde rehber hazırlama ve çalışma yaprakları ile öğretimin öğrencilerin akademik başarı ve fen öğretimine yönelik motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Yavuz, S., ve Yavuz, G. (2017). Fen eğitiminde proje tabanlı öğretimle ilgili tezlerin içerik analizi: Türkiye örneği (2002-2014). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 255-282. https://doi.org/10.21764/efd.08468
  • Yeniceli, E. (2016). Senaryo temelli öğretimin fen bilimleri dersindeki başarıya ve derse yönelik tutuma etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.
  • YÖK. (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara.
  • YÖK. (2007). Fen bilgisi öğretmenliği yetiştirme lisans programı. Ankara.
  • YÖK. (2018). Fen bilgisi öğretmenliği yetiştirme lisans programı. Ankara.

Examination of Earth Science Themed Studies Published in Turkey Between 2005 and 2023 in Science Education: Descriptive Analysis

Year 2025, Volume: 62 Issue: 62, 318 - 341, 22.07.2025

Tuba Şahin , İbrahim Ünal

https://doi.org/10.15285/maruaebd.1656557

Abstract

In this research, it was aimed to examine the studies on the subject of earth science conducted in the field of science education in Turkey between 2005-2023 in terms of publication type, year, purpose, data collection tools, method, study group, subject and data analysis method themes. By scanning with the determined key concepts, postgraduate theses with full texts accessible from the Council of Higher Education Thesis Center database and scientific studies with full texts accessible from the Google Academic database were examined using the document review method. 47 studies suitable for the scope of the research constitute the data sources of the research. The data belongs to the studies were subjected to descriptive analysis and the frequency and percentage values related to the data were determined. It was concluded that the publication type of the studies was mostly master’s theses, most studies were published in 2017, the studies mostly aimed to examine the effect on academic success, achievement test was the most used data collection tool and quantitative methods were mostly preferred in the studies, the studies were mostly conducted with 5th graders, natural processes and destructive natural events were mostly the subject of the studies, and descriptive statistics were mostly used in data analysis. Based on these results, information about the general trend and current situation was provided to researchers who wanted to conduct studies in the relevant field, and suggestions were made for new research to be conducted.

Keywords

Science education earth science descriptive analysis

References

  • Açıkgöz, F. N. (2019). Beşinci sınıf öğrencilerinin yıkıcı doğa olaylarına ilişkin algılarının kelime ilişkilendirme testi kullanılarak incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Akbulut, H. İ., Şahin, Ç. ve Keleş, E. (2018). Beyin temelli öğrenmeye dayalı web destekli öğretim materyalinin etkililiğinin değerlendirilmesi:‘Yer kabuğu nelerden oluşur?’ Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 48(48), 1-20. https://doi.org/10.15285/maruaebd.277480
  • Akçil, Ö. (2011). Development and exploring the effectiveness of the revised version of basic disaster awareness training program designed in a non-formal science learning environment [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Boğaziçi Üniversitesi.
  • Akkuş, A. (2009). Yer kabuğu nelerden oluşur ünitesinin kavranmasında görsel zekânın başarıya etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi.
  • Aksoy, G. ve Gürbüz, F. (2013). “Yer kabuğu nelerden oluşur” ünitesinde grup araştırması ve birlikte öğrenme tekniklerinin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 202-213.
  • Bayar, M. F. (2017). 7E öğrenme modelinin 8. sınıf fen ve teknoloji dersi “doğal süreçler” ünitesinde öğrencilerin akademik başarı, tutum ve motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi.
  • Benzer, S. ve Arpalık, A. (2021). Farklı deprem bölgesinde yaşayan ortaokul öğrencilerinin deprem konusundaki bilgi düzeyleri. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 107-119. http://doi.org/10.15659/ankad.v5i2.138
  • Bilen, E. ve Polat, M. (2022). Öğretmen adaylarının deprem farkındalığına ilişkin görüşleri. Türk Deprem Araştırma Dergisi, 4(1), 155-173. https://doi.org/10.46464/tdad.1098199
  • Bilgin, S. (2023). Yıkıcı doğa olayları konusuyla ilişkilendirilmiş doğrudan yansıtıcı yaklaşım etkinliklerin öğrencilerin akademik başarılarına ve bilimin doğası görüşlerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Birinci Konur, K., Sezen Vekli, G., Şeyihoğlu, A., Tekbıyık, A. ve Kartal, A. (2023). Afet eğitimi ve disiplinlerarası öğretim: Öğretmenler ne düşünüyor? Afet ve Risk Dergisi, 6(2), 575-596. https://doi.org/10.35341/afet.1247735
  • Bolat, A. (2018). Ortaokul öğrencilerinin öğrenme düzeylerinin belirlenmesi: “Dünya ve evren” öğrenme alanı [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Amasya Üniversitesi.
  • Buluş Kırıkkaya, E., Oğuz Ünver, A. ve Çakın, O. (2011). İlköğretim fen ve teknoloji programında yer alan afet eğitimi konularına ilişkin öğretmen görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(1), 24-42.
  • Çelik, M. ve Tekbıyık, A. (2016). The influence of activities based on GEMS with the theme of earth crust on the fourth grade students’ conceptual understanding and scientific process skills. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(3), 303-332. http://dx.doi.org/10.14527/pegegog.2016.016
  • Çokyaşar Özdemir, G. (2023). Yer bilimi dersinde bilim tarihi temelli dijital hikâye uygulamalarının etkililiğinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Çolak, E. (2013). Yaşantısal öğrenme kuramının öğrencilerin motivasyonel inançları ve akademik başarılarına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 123-136.
  • Dağ, F. ve Buluş Kırıkkaya, E. (2012). 8. sınıf doğal süreçler ünitesi için web tabanlı öğretim materyali hazırlığı: Farklı alan uzmanlarının materyal hakkındaki görüşleri. Education Sciences, 7(1), 212-229.
  • Dereli, D. (2019). Ortaokul öğrencilerinin depremle ilgili kavram yanılgılarının araştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
  • Dereli, F. (2016). 6. sınıf dünya ve evren konu alanına uyarlanmış bilimin doğası kazanımlarının akıllı tahta etkinlikleri ile öğretimi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
  • Durdu, L., Buluş Kırıkkaya, E., Dağ, F. ve Gerdan, S. (2016). 8. sınıf doğal süreçler ünitesi için hazırlanan BDÖ yazılımı ve akademik başarıya etkisi. İlköğretim Online, 15(1), 234-250. https://doi.org/10.17051/io.2016.11845
  • Elmas, C., Aslan, O. ve Hakverdi Can, M. (2021). Fen bilgisi öğretmen adaylarının informal öğrenme ortamları hakkındaki görüşleri: MTA gezi örneği. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 6(1), 24-42.
  • Elmas, O. ve Bulunuz, N. (2021). Evaluation of learning stations on earth science concepts by gifted students: Bursa PUYED example. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 12(1), 24-55. https://doi.org/10.17569/tojqi.793524
  • Eruysal Sertbarut, S. (2021). Fen bilgisi öğretmen adaylarının oluşturdukları dijital öykülerin değerlendirilmesi, dijital okuryazarlıkları ve görüşlerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Güldal, C. G. (2018). Modellemeye dayalı fen öğretiminin ortaokul öğrencilerinin fen kavramlarını günlük yaşamla ilişkilendirmelerine ve fen kaygılarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi. İmalı, B. (2014). Fen ve teknoloji programında doğa olayları ve oluşturduğu risklerle ilgili öğretmen ve öğrenci görüşleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
  • İnci, N., Zorlu, Y. ve Çil, E. (2009). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin “yer kabuğu nelerden oluşur?” ünitesindeki kavramlarının anlaşılma düzeyleri ile kavram yanılgılarının belirlenmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. e-Journal of New World Sciences Academy, 4(4), 1160-1170.
  • Kara, M. (2017). İlköğretim 5. sınıf yer kabuğunun gizemi ünitesinde kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
  • Kaymakcı, G., Çelik, C. ve Görecek Baybars, M. (2023). Determination of gifted middle school students’ mental models of earthquake. e-Kafkas Journal of Educational Research, 10(1), 1-17. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.1201217
  • Keskin Çevik, G. (2023). Yer bilimi eğitimi verilen 7. sınıf öğrencilerinin yer bilimi konularındaki kavramsal anlamalarının ve sürdürülebilir çevre bilinci düzeylerinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Kiraz, B. (2021). Öğretmen adaylarının afet farkındalıklarının ve afet farkındalığı geliştirme içerikli etkinliklere yönelik görüşlerinin belirlenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Kurt Almalı, Ş. (2022). Öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi üzerine bir araştırma: “Canlılar ve yaşam” örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Trabzon Üniversitesi.
  • Öner Armağan, F., Ezberci-Çevik, E. ve Köksal, E. A. (2023). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sanal müze uygulamalarına yönelik görüşleri. Journal of Computer and Education Research, 11(22), 459-481. https://doi.org/10.18009/jcer.1255607
  • Öngel, B. (2022). Sekizinci sınıf öğrencilerinin atmosfer olayları konularına ait yaygın kavram yanılgılarının belirlenmesi: Ölçek geliştirme ve uygulama çalışması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Özsoy, T. ve Kılınç, A. (2017). Beşinci sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel konulara dayalı fen öğretimi (feskök pedagojisi) ile ilgili görüşler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 909-925. https://doi.org/10.19171/uefad.369252
  • Saraç, H. (2017). Temel eğitim düzeyindeki öğrencilerin dünya ve evren konularına ilişkin tutumlarının incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 25-40.
  • Sontay, G. ve Karamustafaoğlu, S. (2017). 5. sınıf fen bilimleri dersi “yer kabuğunun gizemi” ünitesine yönelik başarı testi geliştirme. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 5(1), 62-86.
  • Soysal, M. T. (2019). 8. sınıf fen bilimleri dersinde tematik STEM eğitimi: Deprem örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
  • Tarhan, M. (2018). Yaratıcı dramanın fen öğretimine karşı özyeterlik tutum ve kavramsal anlama becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Tatlı, E. ve Şahin, F. (2020). Fen kavramlarının öğrenilmesinde bilim kurgu filmlerinin etkisi: Öğretmen eğitimine yönelik bir uygulama. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 10(1), 56-65. https://doi.org/10.5961/jhes.2020.367
  • Türker, E. (2011). Bilimsel süreç becerileri yaklaşımının model kullanılarak uygulanmasının öğrencilerin başarılarına, bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Türkmen, H. (2018). İnformal öğrenme ortamının fosiller konusunun öğrenilmesine etkisi: Tabiat tarihi müzesi örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(3), 137-147. https://doi.org/10.32709/akusosbil.417266
  • Uçar, S. (2014). Jigsaw tekniğinin 6. sınıf fen ve teknoloji dersi “Yer kabuğu nelerden oluşur?” ünitesinin öğretiminde öğrenci başarısına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Yanmaz, D. (2017). Doğa tarihi müzesinde rehber hazırlama ve çalışma yaprakları ile öğretimin öğrencilerin akademik başarı ve fen öğretimine yönelik motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Yayla Eskici, G. (2017). Birleştirme II tekniğinin ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin yaşam becerilerine ve akademik başarılarına etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Yeniceli, E. (2016). Senaryo temelli öğretimin fen bilimleri dersindeki başarıya ve derse yönelik tutuma etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Yılmaz, S. (2015). Sorgulayıcı araştırma odaklı fen ve teknoloji uygulamaları: Afetten korunma ve güvenli yaşam ara disiplini [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Yolaçtı Kızılkaya, K. ve Öztürk, N. (2022). Fen bilimleri öğretmen adaylarının informal muhakeme biçimleri ve sosyobilimsel muhakeme yeterlikleri: Hidrolik kırılma ve doğal koruma alanlarının yönetimi senaryoları. Başkent University Journal of Education, 9(1), 64-86.
  • Akartuna, M. (1982). Genel jeoloji. Elif Ofset Basımevi.
  • Akkuş, A. (2009). Yer kabuğu nelerden oluşur ünitesinin kavranmasında görsel zekânın başarıya etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi.
  • Aksoy, G. ve Gürbüz, F. (2013). “Yer kabuğu nelerden oluşur” ünitesinde grup araştırması ve birlikte öğrenme tekniklerinin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 202-213.
  • Alım, M. ve Doğanay, D. (Ed.). (2020). Yer bilimi (2. baskı). Pegem Akademi.
  • Altunışık, R., Boz, H., Gegez, E., Koç, E., Sığrı, Ü., Yıldız, E. ve Yüksel, A. (2022). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Yeni perspektifler (2. baskı). Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar.
  • Arık Güngör, B. ve Saraçoğlu, S. (2023). Fen eğitiminde bağlam temelli öğrenme yaklaşımı konulu tezlerin içerik analizi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 13(2), 564-598. https://doi.org/10.18039/ajesi.1118396
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
  • Calik, M., Unal, S., Costu, B., & Karatas, F. O. (2008). Trends in Turkish science education. Essays in Education, 24(1), 23-44.
  • Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri. (Çeviren: S. B. Demir ve M. Bütün). Siyasal Kitapevi.
  • Çalışkan, G. (2024). Ülkemizde fen eğitiminde modelleme konusunda yapılan çalışmaların incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Çetinkaya, C. (2019). Ortaokul 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi başarısına görsel okuryazarlığın etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Çokyaşar Özdemir, G. (2023). Yer bilimi dersinde bilim tarihi temelli dijital hikâye uygulamalarının etkililiğinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Değirmençay, Ş. A. ve Cin, M. (2016). Türkiye’deki deprem eğitimi araştırmaları: Betimsel içerik analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 301-314.
  • Dereli, F. (2016). 6. sınıf dünya ve evren konu alanına uyarlanmış bilimin doğası kazanımlarının akıllı tahta etkinlikleri ile öğretimi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
  • Devrim, K. (2023). Ülkemizde tasarım temelli fen eğitimi ile ilgili yapılan çalışmaların doküman analizi yöntemiyle incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Doğru, M., Gençosman, T., Ataalkın, A. N. ve Şeker, F. (2012). Fen bilimleri eğitiminde çalışılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin analizi. Journal of Turkish Science Education, 9(1), 49-64.
  • Elmas, O. ve Bulunuz, N. (2021). Evaluation of learning stations on earth science concepts by gifted students: Bursa PUYED example. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 12(1), 24-55. https://doi.org/10.17569/tojqi.793524
  • Gezer, E. ve Dikmenli, Y. (2020). Türkiye’de depremle ilgili eğitim alanına yönelik lisansüstü tez çalışmalarının analizi: Bir içerik analizi. Ahi Bilge Eğitim Dergisi, 1(1), 33-55.
  • İçme, T. ve Büyük, U. (2023). Türkiye’de deprem eğitimi: Fen bilimleri ders kitaplarının deprem eğitimine yönelik analizi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(3), 944-958. https://doi.org/10.33206/mjss.1259183
  • İzbırak, R. (1989). Yerbilimi bilgileri. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Kahyaoğlu, M. (2016). Türkiye’de çevre eğitimi üzerine yapılan araştırmalar: Bir içerik analizi çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, (34), 50-60.
  • Kalkan, Ö., Tunç, T. ve Özcan, H. (2021). Cumhuriyetten günümüze fen öğretim programlarında yer alan astronomi ve yer bilimleri konularının karşılaştırılmalı incelenmesi. Turkish Journal of Education Studies, 8(2), 215-240. https://doi.org/10.33907/turkjes.850797
  • Karaman, M. E. ve Kibici, Y. (2008). Temel jeoloji prensipleri. Belen Yayıncılık ve Matbaacılık.
  • Keskin Çevik, G. ve Sürmeli, H. (2020, Eylül). Yer bilimleri eğitiminin fen bilimleri öğretim programlarındaki yeri ve önemi. XIII. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi. Hatay.
  • Keskin Çevik, G., Keskin, G. ve Sürmeli, H. (2022). Yer bilimi okuryazarlığının sürdürülebilir çevre bilinci açısından önemi. [Bildiri Özeti]. EJER Congress 2022 Bildiri Özetleri Kitabı (624-625). Anı Yayıncılık.
  • Ketin, İ. (2016). Genel jeoloji (yerbilimlerine giriş) (9. baskı). İTÜ Vakfı Yayınları.
  • King, C. (2021). Yer bilimini dünya çapında keşfetmek (Çeviren: H. Orhan.) Uluslararası Yerbilimleri Eğitimi Organizasyonu.
  • Köseoğlu, S. (2018). Türkiye'de 2010-2017 yılları arasında fen bilgisi öğretmenliği bilim dalında yapılmış olan lisansüstü tezlerin analizi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Kula Wassink, F. ve Sadi, Ö. (2016). Türk fen bilimleri eğitiminde araştırma ve yönelimler: 2005-2014 yılları arası bir içerik analizi. İlköğretim Online, 15(2), 594-614. https://doi.org/10.17051/io.2016.05687
  • Küçüközer, A. (2016). Fen bilgisi eğitimi alanında yapılan doktora tezlerine bir bakış. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 107-141. https://doi.org/10.17522/nefefmed.54132
  • MEB. (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
  • MEB. (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
  • MEB. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
  • Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
  • Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2015). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Okutkan, C. ve Gün, R. Ş. (2023). Türkiye’de depremle ilgili eğitim alanında yapılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenmesi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (13), 1699-1715. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1394975
  • Özkul, T. (2023). Türkiye'de fen eğitiminde zihinsel model üzerine yapılan çalışmalar bibliyografyası [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Özmen, H. ve Karamustafaoğlu, O. (Ed.). (2019). Eğitimde araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Polat, A. M. (2024). Fen eğitiminde asit ve bazlar konusuna ilişkin yapılan çalışmaların içerik analizi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
  • Sozbilir, M., & Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education, 24(1), 1-22.
  • Tanyolu, E. (1978). Jeolojiye giriş. Z.D.M.M.A. Matbaası.
  • Tarhan, M. (2018). Yaratıcı dramanın fen öğretimine karşı özyeterlik tutum ve kavramsal anlama becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Tsai, C., & Lydia Wen, M. (2005). Research and trends in science education from 1998 to 2002: A content analysis of publication in selected journals. International Journal of Science Education, 27(1), 3-14. https://doi.org/10.1080/0950069042000243727
  • Tutar, M., Kurt, M. ve Karamustafaoğlu, O. (2017). Fen bilimleri eğitimindeki beyin temelli öğrenme araştırmalarının incelenmesi 2000-2015 yılları arası. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 236-249.
  • Türker, E. (2011). Bilimsel süreç becerileri yaklaşımının model kullanılarak uygulanmasının öğrencilerin başarılarına, bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Uçar, S. (2009). A comparative analysis of earth science education in elementary schools in Turkey and in the USA. Problems of Education in the 21st Century, 11, 170-182.
  • Uzun, E., Cingöz, E. ve Şata, E. (2022). Descriptive content analysis of graduate thesis studies on analogy in science education in Turkey. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 12(2), 492-519. https://doi.org/10.18039/ajesi.926677
  • Yanarateş, E. (2022). Fen bilimleri eğitiminde karşılaşılan kavram yanılgılarına ilişkin lisansüstü tezlerin tematik içerik analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(Özel Sayı), 182-213. https://doi.org/10.33711/yyuefd.1068095
  • Yanmaz, D. (2017). Doğa tarihi müzesinde rehber hazırlama ve çalışma yaprakları ile öğretimin öğrencilerin akademik başarı ve fen öğretimine yönelik motivasyonlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Yavuz, S., ve Yavuz, G. (2017). Fen eğitiminde proje tabanlı öğretimle ilgili tezlerin içerik analizi: Türkiye örneği (2002-2014). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 255-282. https://doi.org/10.21764/efd.08468
  • Yeniceli, E. (2016). Senaryo temelli öğretimin fen bilimleri dersindeki başarıya ve derse yönelik tutuma etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.
  • YÖK. (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara.
  • YÖK. (2007). Fen bilgisi öğretmenliği yetiştirme lisans programı. Ankara.
  • YÖK. (2018). Fen bilgisi öğretmenliği yetiştirme lisans programı. Ankara.
There are 101 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Science Education
Journal Section Articles
Authors

Tuba Şahin 0009-0006-8912-8327

İbrahim Ünal 0000-0001-8497-4459

Early Pub Date June 25, 2025
Publication Date July 22, 2025
Submission Date March 12, 2025
Acceptance Date June 22, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 62 Issue: 62

Cite

APA Şahin, T., & Ünal, İ. (2025). Fen Eğitiminde 2005-2023 Yılları Arasında Türkiye’de Yayımlanan Yer Bilim Temalı Çalışmaların İncelenmesi: Betimsel Analiz. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 62(62), 318-341. https://doi.org/10.15285/maruaebd.1656557
 Download Cover Image