Research Article
BibTex RIS Cite

Investigation of Postgraduate Thesis Studies on Science and Mathematics Education of Students with Hearing Impairment

Year 2025, , 915 - 958, 01.05.2025
https://doi.org/10.37669/milliegitim.1521772

Abstract

Appropriate educational materials, audio-visual aided teaching techniques and customised teaching plans for the individual needs of students with hearing impairment are important to increase the educational success of these students. In this context, it is aimed to compile the thesis studies on science and mathematics education of students with hearing impairment and analyse them in terms of various variables. The study carried out for this purpose is a systematic review of postgraduate thesis studies on science and mathematics education of students with hearing impairment in Turkey between 2000 and 2024. In this context, 11 postgraduate studies on science (2) and mathematics (9) education of students with hearing impairment were identified. In accordance with the purpose of the study, descriptive content analysis technique was used. As a result, it was determined that the theses on science education were carried out with quantitative methods and there were no thesis studies with qualitative methods and no doctoral level thesis studies. While single-group pretest-posttest and screening model design were mostly preferred in science education, case study design was used in mathematics education. It was determined that there were no thesis studies on science education at the primary school level and limited studies on mathematics education. In the studies examined, it is emphasised that the focus is on the academic achievement of the students and the special needs of students with hearing impairment in the education process should be considered. Considering the importance of education at a young age, more attention should be paid to science and mathematics education at primary school level. In addition, science and mathematics education of students with hearing impairment can be examined in depth by conducting long-term studies. In this way, academic achievement and overall educational experiences can be improved by paying more attention to the special needs of students.

References

  • Acar, A. P. G. (2023). Çizgi roman tekniğinin işitme engelli bireylerde kıssa öğretimine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
  • Ada, D. E. (2021). Kesirler konusunun öğretiminde akran öğretiminin işitme engelli öğrencilerin akademik başarılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
  • Akçamete, G. (2003). İşitme engellilerin eğitiminde öğretmen el kitabı. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Aktürel, H. (2005). İşitme engelli öğrencilere disiplinlerarası öğretim yaklaşımına dayalı hayat bilgisi öğretiminin incelenmesi: Eylem araştırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Aktürel, İ. E. (2016). İşitme yetersizliği olan öğrencilerin bulunduğu meslek lisesi kaynaştırma uygulamalarının fizik dersi bağlamında incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Altun, M. (2016). İlkokullarda (1, 2, 3, 4. sınıflarda) matematik öğretimi. Aktüel Alfa Akademi.
  • Arslan, M. T. (2023). İşitme engelli öğrenenler için İngilizce kelime öğretimine yönelik mobil uygulama tasarım ilkelerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Atay, M. (1999). İşitme engelli çocukların eğitiminde temel ilkeler. Özgür Yayınları.
  • Aydın, A. (2015). Zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilere destek eğitim odasında verilen eğitim hizmetlerine ilişkin öğretmen görüşler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Aydoğdu, M. Z., ve Türnüklü, E. (2023). Ortaokul öğrencilerinin geometri problemi kurma stratejilerinin incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(Özel sayı 2), 45-70. https://doi.org/10.51460/baebd.1228215
  • Aygür, R. Ş. (2021). İşitme engelliler ortaokulunda okutulan sosyal bilgiler dersine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
  • Baer, D. M., Wolf, M. M., & Risley, T. R. (1987). Some still-current dimensions of applied behavior analysis. Journal of Applied Behavior Analysis, 20, 313-327. https://doi.org/10.1901/jaba.1987.20-313
  • Bağcı, Ö. A. (2009). 2005 İlköğretim Türkçe dersi programının işitme engelliler ilköğretim okullarında (1. kademede) uygulanabilirliğinin öğretmen tutumlarına göre değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
  • Başkonak, M. (2016). Türkiye’deki lise mezunu işitme engellilerin din eğitiminde karşılaştıkları güçlüklerin öğrenci ve eğitimci görüşleri açısından değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
  • Berigel, D. S. (2017). Teknoloji destekli matematik öğrenme ortamlarının işitme engelli öğrencilerin matematik becerilerine etkilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Burkholder, R. A., & Pisoni, D. B. (2006). Working memory capacity, verbal rehearsal speed and scanning in deaf children with cochlear implants. Patricia Elizabeth Spencer & March Marschark (Eds.), Advances in the spoken language development of deaf and hard of hearing children (pp. 328-353). Oxford University Press.
  • Ceylan, E. (2023). Üniversite mezunu ve işitme engeli olan ve olmayan bireylerin yükseköğretim eğitim programlarındaki Türk işaret dili eğitimine ilişkin görüşlerin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çankırı Karatekin Üniversitesi.
  • Ceylan, F. (2012). Okul öncesi dönem işitme engellilerde müzik eğitimi ile çocukların gelişim özellikleri üzerine terapötik bir çalışma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Christensen, L. B. Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2020). Deneysel araştırma deseni A. Aypay, (Çev. Ed.), Araştırma yöntemleri desen ve analiz içinde (s. 255 – 290). Anı Yayıncılık.
  • Clements, D. H., & Sarama, S. (2007). “Early childhood mathematics learning” second handbook of research on Mathematics teaching and learning. Frank K. Lester (Ed.). Information Age Publishing.
  • Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları S. B. Demir (Çev.), Eğiten Kitap Yayıncılık.
  • Creswell, J. W. (2019). Karma yöntem araştırmalarına giriş M. Sözbilir, (Çev. Ed.), Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Creswell, J. W. (2021). Beş nitel araştırma yaklaşımı S. B. Demir ve M. Bütün (Çev. Ed.ler). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni içinde (ss. 95 – 136). Siyasal Kitabevi.
  • Çalık, M., ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3412
  • Çağlıyan, K. (2018). İşitme engelli ortaokul öğrencilerinin geometri öz-yeterlikleri ve Van Hiele geometrik düşünme düzeylerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Çekirdekçi, S., ve Toptaş, V. (2017). Bruner’in zihinsel gelişim ilkelerine göre ilkokul matematik ders ve çalışma kitaplarında geometri. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 2(2), 72-86. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/308854
  • Çepni, S. , Küçük, M., ve Ayvacı, H. (2003). İlköğretim birinci kademedeki fen bilgisi programının uygulanması üzerine bir çalışma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 131-145. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/77355
  • Çiltaş, A., Güler, G., ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye›de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580.
  • Davies, P. (2000). The relevance of systematic reviews to educational policy and practice. Oxford Review of Education, 26(3-4), 365-378. https://doi.org/10.1080/713688543
  • Deniz, E. (2018). Kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri: bir meta-sentez çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dicle Üniversitesi.
  • Endam, G. (2024). İşitme engelli öğrencilere oyunlaştırılmış web 2.0 araçları ile gıda ve beslenme okuryazarlığının kazandırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Epstein, K. I., Hillegeist, E. G., & Grafman J. (1994). Number processing in deaf college students. American Annals of The Deaf, 139(3), 336-347. https://www.jstor.org/stable/44391969
  • Ergene, K. (2024). Ortaokul işitme engelli kaynaştırma öğrencilerinin çarpma ve bölme işlemlerine yönelik problem çözme ve kurma süreçleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Fırat, S. D. (2018). İşitme engelli öğrencilere toplama ve çıkarma öğretiminde abaküs eğitiminin işlem akıcılığı üzerine etkililiği [Yayımlanmamış doktora tezi]. İnönü Üniversitesi.
  • Garip, S. (2023). Sosyal bilimlerde nicel araştırma geleneği üzerine kuramsal bir inceleme. International Journal of Social Science Research, 12(1), 1-19.
  • Girgin, Ü. (1987). Doğal işitsel-sözel yöntemle eğitim gören işitme engelli çocuklarda okuma-anlama davranışlarının irdelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Girgin, Ü. (1997). Eskişehir ili ilkokulları 4. ve 5. sınıf işitme engelli öğrencilerinin okumayı öğrenme durumlarının çözümleme ve anlama düzeylerine göre değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Girgin, Ü. (2005). İşitme engelli çocuklarda bireyselleştirilmiş okuma eğitimi. The Turkısh Online Journal of Education Technology, 4(3), 143-150. http://tojet.net/articles/v4i3/4319.pdf
  • Güldenoğlu, İ. B. (2012). İşiten ve işitme engelli okuyucuların kelime işlemleme ile okuduğunu anlama becerilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Güldür, F. (2005). İşitme engelliler ilköğretim okuluna devam eden öğrencilerin dört işleme dayalı matematik problemlerini çözme davranışlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Gürefe, N. (2015). İşitme engelli öğrencilerin bazı geometrik kavramları tanımlamalarında semiyotik kaynakların kullanımı [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Hanley, T., & Cutts, L. (2013). What is a systematic review? Counselling Psychological Society, 28(4), 3-6. https://research.manchester.ac.uk/files/32908640/FULL_TEXT.PDF
  • Harlen, W. (2006). Teaching, learning and assessing science 5-12. Sage Publications.
  • Haykır, H. A. (2020). İşitme engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerinin sınıf düzeylerine göre işiten öğrencilerle karşılaştırmalı olarak incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Higgins, J. P. T., & Green, S. (2011). Cochrane handbook for systematic reviews of interventions version 5.1.0. The Cochrane Collaboration. http://handbook.cochrane.org
  • Hitch, G. J., Arnold, P., & Philips, L. J. (1983). Counting processes in deaf children’s arithmetic. British Journal of Psychology, 74, 429-437. https://doi.org/10.1111/j.2044-8295.1983.tb01874.x
  • Husniati, A., Budayasa, I. K., Juniati, D., & Le Lant, C. (2020). Analysis of deaf students understanding math concepts in the topic of geometry (rectangle shape): A case study. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 8(3), 1213-1229. https://doi.org/10.17478/jegys.780213
  • İlhan, A., Gemcioğlu, M., ve Poçan, S. (2021). Matematik başarısının geometriye yönelik tutum ve geometri inancı ile ilişkisinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 77-91. https://doi.org/10.17860/mersinefd.725534
  • İnan, E. (2023). Maker modeli ile hazırlanan farklılaştırılmış geometri etkinlikleri ve özel yetenekli öğrenciler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
  • İssacson, S. L. (1996). Simple ways to assess deaf or hard-of-hearing students’ writing skills. Volta Review, 98(1), 183-197. https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=truevedb=asnveAN=9706222542velang=trvesite=eds-live
  • Jordan, N. C., Kaplan, D., Ramineni, C., & Locuniak, M. N. (2009). Early math matters: kindergarten number competence and later mathematics outcomes. Developmental psychology, 45(3), 850-867.
  • Kaptan F., ve Korkmaz H. (2001). İlköğretim fen öğretmenlerinin bilişsel yeterlik düzeylerinin sınıf içi performans düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 26(121), 24-31. https://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5243/1416
  • Karaca, A. (2021). Renklerle müzik öğretiminin işitme engelliler ortaokulunda okuyan öğrencilere melodika kullanarak uzaktan öğretim yoluyla uygulanabilirliği (Yılmaz Balaban İşitme Engelliler Ortaokulu örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Karaçoban, Ö. Ç. (2023). Özel eğitim öğretmenlerinin işitme yetersizliği olan öğrencilerin okuma becerisini geliştirme sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve beklentileri incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Trabzon Üniversitesi.
  • Karadağ, E. (2018). İşitme engelli öğrencilerin Ay’ın evreleri ve oluşumu konusunda kavram değişimlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
  • Karasu, H. P. (2011). İşitme engelli öğrenciler ve normal işiten öğrencilerin okuma becerilerinin formel olmayan okuma envanteri ile değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Kelly, R. R., & Mousley, K. (2001). Solving word problems: more than reading issues for deaf students. American Annals of the Deaf, 146(3), 251–262. https://www.jstor.org/stable/44393481
  • Kennedy, C. H. (2005). Single-case designs for educational research. Pearson Publications.
  • Kılıç, B. G. (2007). İşitme engelli öğrencilerin fen bilimleri deneysel etkinliklerindeki bilimsel süreç becerilerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Kılıç, M., ve Şahin, F. T. (2021). Okul öncesi geometri eğitim programının çocukların geometri becerilerine ve şekilsel yaratıcılıklarına etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 231-256. https://doi.org/10.7822/omuefd.819478
  • Koç, D. (2017). Okul öncesi dönemde matematik eğitimi: Öğretmenlerin görüşleri ve uygulamaları üzerine bir durum çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uludağ Üniversitesi.
  • Koçyiğit, S. (2015). Ana sınıflarında kaynaştırma eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen rehber öğretmen ve ebeveyn görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(1), 391-415. https://doi.org/10.7884/teke.409
  • Kuduz, B. (2023). Etkileşimli kitap okuma programının işitme yetersizliği olan 6 yaş grubu çocukların dikkat ve anlama seviyelerine etkisinin mobil EEG cihazı kullanılarak ölçülmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. KTO Karatay Üniversitesi.
  • Lopez, E. M., Gallimore, R., Garnier, H., & Reese, L. (2007). Preschool antecedents of mathematics achievement of lations the ınfluence of family resources, early literacy experiences and preschool attendance. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 29(4), 456-471. https://doi.org/10.1177/0739986307305910
  • Magnuson, K., Duncan, G. J., Lee, K. T. H., & Metzger, M. W. (2016). Early school adjustment and educational attainment. American Educational Research Journal, 53, 1198–1228.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An Expanded sourcebook, Sage Publications.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2013). İlköğretim fen bilimleri dersi öğretim programı ve kılavuzu. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2016). Çocuk gelişimi ve eğitimi işitme yetersizliği ve kaynaştırma. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812312311937-FEN%20B%C4%B0L%C4%B0MLER%C4%B0%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI2018.pdf
  • Moher D., Libertai A., Tetzlaff J., Altman, D. G., & PRISMA Group (2009). Preferred reporting ıtems for systematic reviews and metaanalyses: The PRISMA statement. Annals of Internal Medicine, 151(4), 264- 269.
  • Newton, K. J., & Alexander, P. A. (2013). Early mathematics learning in perspective: Eras and forces of change. L. D. English and J. T. Mulligan (Eds.), Perspectives on reconceptualizing early mathematics learning In (pp. 5–28) Springer.
  • Nunes, T., & Moreno, C. (2002). An intervention program for promoting deaf pupils’ achievement in mathematics. Journal of Deaf Studies and Deaf Education. 7(2), 120-133. https://www.jstor.org/stable/42658609
  • Odabaşı, C. T. (2024). İşitme engelliler ilkokullarında görev yapan özel eğitim öğretmenlerinin beden eğitimi ve oyun dersinin öğretimi hakkındaki görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Aydın Üniversitesi.
  • Orçanlı, H. B., Orçanlı, K., ve Birgören, B. (2016). Bilgisayar destekli geometri öğretiminin 7. sınıf öğrencilerinin başarısına ve öz yeterlilik algısına etkisi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 117-141. https://doi.org/10.9775/kausbed.2016.036
  • Özdemir, O. (2010). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının fen okuryazarlığının durumu. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(3), 42-56. https://hdl.handle.net/20.500.12809/5765
  • Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. (2018, Temmuz). Resmi Gazete. (Sayı: 30471). Erişim adresi: https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_07/09101900_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_07072018.pdf
  • Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü [ÖRGM], (2015). İşitme engelliler için öğretmen kılavuz kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı. https://orgm.meb.gov.tr/icdep/content/upload/catalogs/ogretmen-kilavuz-kitabi-20211219162806.pdf
  • Özkan, A. (2017). İşitme engelliler ortaokullarında görev yapan din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin karşılaştığı problemler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
  • Pagliaro, C. M. (1998). Mathematics reform in the education of deaf and hard of hearing students. American Annals of the Deaf. 143(1), 22-28. https://doi.org/10.1353/aad.2012.0089
  • Paker, T. (2021). Durum çalışması. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Eds.), Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde (ss. 124 – 139). Anı Yayıncılık.
  • Pekince, P., ve Avcı, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin erken çocukluk matematik ile ilgili uygulamaları: etkinlik planlarına nitel bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2127- 2142. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/27735/317889
  • Petticrew, M., & Roberts, H. (2006). Systematic reviews in the social sciences: A practical guide. Blackwell Publishing. https://doi.org/10.1002/9780470754887
  • Piker, R. A., & Rex, L. A. (2008). Influences of teachers-child social interactions on English language development in a Head Start classroom. Early Childhood Education Journal, 36(2), 187-193.
  • Pulat, Ç. D. (2021). The effect of computer assisted foreign language learning via Amerıcan sign language on vocabulary learning of indıviduals with hearing impaırment [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
  • Rivera, S., Reiss, A., Eckert, M., & Menon, V. (2005). Developmental changes in mental arithmetic: Evidence for ıncreased. Cerebral Cortex November, 1779–1790. https://doi.org/10.1093/cercor/bhi055
  • Robinson, D. (2017). Effective inclusive teacher education for special educational needs and disabilities: Some more thoughts on the way forward. Teaching and Teacher Education, 61, 164-178. https://doi.org/10.1016/j.tate.2016.09.007
  • Sander, P., Stevenson, K., King, M., & Coates, D. (2000). University students’ expectations of teaching. Studies in Higher Education, 25(3), 309-323. https://doi.org/10.1080/03075070050193433
  • Satılmış, E. (2010). İşitme engelli öğrencilere ana yeryüzü şekillerinin aktif öğrenme modeliyle öğretilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Shelton, B. E., & Parlin, M. A. (2016). Teaching math to deaf hard of hearing (DHH) children using mobile games: outcomes with student and teacher perspectives. International Journal of Mobile and Blended Learning. 8(1), 1-17. https://doi.org/10.4018/IJMBL.2016010101
  • Shojaei, E., Jafari, Z., & Gholami, M. (2016). Effects on early intervention on language development in hearing-impaired children. Iranian Journal of Otorhinolaryngology, 28(84), 13-21.
  • Söğüt, D. A. (2017). Sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamada karşılaştıkları güçlükler ve kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Sönmez, N. (2019). Görsel materyallerle zenginleştirilmiş metinlerle öğrenim gören işitme engelli öğrencilerin okuma-anlama becerilerinin ve Türkçe dersine yönelik tutumlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
  • Spencer, P. E., & Marschark, M. (2006). Advances in the spoken language development of deaf and hard-of-hearing children. Oxford University Press.
  • Sümer, H. (2006). İşitme engelli öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Şeker, B. Y. (2022). Görme ve işitme engelli öğrencilerin açık ve uzaktan eğitimde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Şen, T. (1990). İşitme engelli öğrencilere programlı öğretim yöntemiyle matematik öğretimi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Ö., ve Aydoğdu, M. (2008). Araştırma soruşturma tabanlı öğrenme yaklaşımının fen bilgisi öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik öz yeterlik inanç düzeylerinin gelişimine etkisi. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 28(2), 69-93. https://dergipark.org.tr/en/pub/gefad/issue/6747/90715
  • Şılbır, L. (2011). İşitme engelli öğrencilerin Türkçe okuma yazma becerilerinin geliştirilmesine yönelik görsel yardım paketi: Göryap [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Tanrıdiler, A. (2012). İşitme engelli öğrencilere dengeli matematik öğretiminin incelenmesi: Eylem araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Tekeş, E. (2023). Ebeveynlerin erken çocukluk döneminde görme-işitme yetersizliği olan çocuğa sahip olmaya ilişkin deneyimlerini anlamlandırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Medeniyet Üniversitesi.
  • Tiryaki, E. N. (2014). Ortaokulda öğrenim gören işitme engelli öğrencilerin Türkçe eğitiminin ve okuma-yazma becerilerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Titus, J. C. (1995). The concept of fractional number among deaf and hard of hearing students. American Annals of the Deaf. 140, 255–261. https://www.jstor.org/stable/44390099
  • Toptaş, V. (2008). Geometri öğretiminde sınıfta yapılan etkinlikler ile öğretme-öğrenme sürecinin incelenmesi. İlköğretim Online, 7(1), 91-110. https://dergipark.org.tr/en/pub/ilkonline/issue/8602/107134
  • Traxler, C. B. (2000). The stanford achievement test, 9th edition: National norming and performance for standards for deaf and hard-of-hearing students. Journal of the Deaf Stadies and Deaf Education, 5(4), 337-348. https://doi.org/10.1093/deafed/5.4.337
  • Turan, Z. (2005). Çocuklarda işitme sorunlarının değerlendirilmesi. (3. baskı). U. Tüfekçioğlu. (Ed.). İşitme konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi içinde (ss. 47 – 74). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Tüfekçioğlu, U., Kontrot, A., Topbaş, S., Uzuner, Y. Özcan, H., ve Maviş, İ. (2001). Çocukta dil ve kavram gelişimi, Açıköğretim Fakültesi Okul öncesi Öğretmenliği Lisans Programı.
  • Tüfekçioğlu, U. (2007). Çocuklarda işitme kaybının etkileri. U. Tüfekçioğlu. (Ed.), İşitme konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi içinde (ss. 1-45). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Uysal, A. (2010). İşitme engellilerde Türkçe öğretimi, sorunlar, öneriler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
  • Ünlü, D. (2000). Sosyal bilgiler öğretimi amacıyla Ahmet Yesevi İşitme Engelliler Okulu 4. sınıf öğrencileriyle yapılan farklı öğretim uygulamalarının karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Vuran, S., ve Sönmez, M. (2008). Sosyal geçerlik kavramı ve Türkiye’de özel eğitim alanında yürütülen lisansüstü tezlerde sosyal geçerliğin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 9(1), 55-65. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000114
  • Wood, D. J., Wood, H. A., & Howarth, S. P. (1983). Mathematical abilities of deaf school-leavers. British Journal of Developmental Psychology, 1, 67-73. https://doi.org/10.1111/j.2044-835X.1983.tb00544.x
  • Yaymak, U. (2015). Millî Eğitim Bakanlığına bağlı işitme engelli ilköğretim okullarındaki müzik eğitiminde kullanılan yöntemler üzerine bir inceleme [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Cumhuriyet Üniversitesi.
  • Yazlık, D. Ö., ve Öngören, S. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik etkinliklerine ilişkin görüşlerinin ve sınıf içi uygulamalarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 1264- 1283. https://doi.org/10.29299/kefad.2018.19.02.005
  • Yıldırım, A. (2009). Euclidean reality geometri etkinliklerinin, işitme durumuna göre öğrencilerin Van Hiele geometri düzeylerine, geometri tutumlarına ve başarılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.

İşitme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Fen ve Matematik Eğitimine Yönelik Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi

Year 2025, , 915 - 958, 01.05.2025
https://doi.org/10.37669/milliegitim.1521772

Abstract

İşitme yetersizliği olan öğrencilere uygun eğitim materyalleri, görsel ve işitsel destekli öğretim teknikleri ve bireysel ihtiyaçlarına yönelik özelleştirilmiş öğretim planları, bu öğrencilerin eğitim başarılarını artırmak için önemlidir. Bu bağlamda, işitme yetersizliği olan öğrencilerin fen bilimleri ve matematik eğitimi üzerine yapılan tez çalışmalarının derlenip çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda gerçekleştirilen çalışma, 2000 – 2024 yılları arasında Türkiye’de işitme yetersizliği olan öğrencilerin fen bilimleri ve matematik öğretimine yönelik yapılan lisansüstü tez çalışmalarının incelendiği bir sistematik derleme çalışmasıdır. Bu kapsamda yapılan tarama sonucunda, işitme yetersizliği olan öğrencilerin fen bilimleri (2) ve matematik (9) eğitimine yönelik 11 lisansüstü çalışma belirlenmiştir. Çalışmanın amacına uygun olarak betimsel içerik analiz tekniği kullanılmıştır. Sonuç olarak, fen bilimleri eğitimine yönelik tezlerin nicel yöntemlerle gerçekleştirildiği ve nitel yöntemle yapılmış tez çalışması ile doktora düzeyinde tez çalışmasının bulunmadığı belirlenmiştir. Fen eğitiminde çoğunlukla tek gruplu ön test-son test ve tarama modeli deseni tercih edilirken, matematik eğitiminde ise durum çalışması deseninin kullanıldığı belirlenmiştir. İlkokul düzeyinde fen eğitimine yönelik tez çalışması bulunmadığı, matematik eğitiminde ise sınırlı olduğu tespit edilmiştir. İncelenen çalışmalarda, öğrencilerin akademik başarılarına odaklanıldığı ve işitme yetersizliği olan öğrencilerin eğitim süreçlerindeki özel ihtiyaçlarına dikkat edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Küçük yaşlarda eğitimin önemi göz önüne alındığında, ilkokul seviyesinde fen bilimleri ve matematik eğitimine daha fazla önem verilmelidir. Ayrıca, uzun dönemli çalışmalar yapılarak işitme yetersizliği olan öğrencilerin fen ve matematik eğitimleri derinlemesine incelenebilir. Bu sayede, öğrencilerin özel ihtiyaçlarına daha fazla dikkat edilerek akademik başarıları ve genel eğitim deneyimleri iyileştirilebilir.

References

  • Acar, A. P. G. (2023). Çizgi roman tekniğinin işitme engelli bireylerde kıssa öğretimine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
  • Ada, D. E. (2021). Kesirler konusunun öğretiminde akran öğretiminin işitme engelli öğrencilerin akademik başarılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
  • Akçamete, G. (2003). İşitme engellilerin eğitiminde öğretmen el kitabı. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Aktürel, H. (2005). İşitme engelli öğrencilere disiplinlerarası öğretim yaklaşımına dayalı hayat bilgisi öğretiminin incelenmesi: Eylem araştırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Aktürel, İ. E. (2016). İşitme yetersizliği olan öğrencilerin bulunduğu meslek lisesi kaynaştırma uygulamalarının fizik dersi bağlamında incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Altun, M. (2016). İlkokullarda (1, 2, 3, 4. sınıflarda) matematik öğretimi. Aktüel Alfa Akademi.
  • Arslan, M. T. (2023). İşitme engelli öğrenenler için İngilizce kelime öğretimine yönelik mobil uygulama tasarım ilkelerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Atay, M. (1999). İşitme engelli çocukların eğitiminde temel ilkeler. Özgür Yayınları.
  • Aydın, A. (2015). Zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilere destek eğitim odasında verilen eğitim hizmetlerine ilişkin öğretmen görüşler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Aydoğdu, M. Z., ve Türnüklü, E. (2023). Ortaokul öğrencilerinin geometri problemi kurma stratejilerinin incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(Özel sayı 2), 45-70. https://doi.org/10.51460/baebd.1228215
  • Aygür, R. Ş. (2021). İşitme engelliler ortaokulunda okutulan sosyal bilgiler dersine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
  • Baer, D. M., Wolf, M. M., & Risley, T. R. (1987). Some still-current dimensions of applied behavior analysis. Journal of Applied Behavior Analysis, 20, 313-327. https://doi.org/10.1901/jaba.1987.20-313
  • Bağcı, Ö. A. (2009). 2005 İlköğretim Türkçe dersi programının işitme engelliler ilköğretim okullarında (1. kademede) uygulanabilirliğinin öğretmen tutumlarına göre değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
  • Başkonak, M. (2016). Türkiye’deki lise mezunu işitme engellilerin din eğitiminde karşılaştıkları güçlüklerin öğrenci ve eğitimci görüşleri açısından değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
  • Berigel, D. S. (2017). Teknoloji destekli matematik öğrenme ortamlarının işitme engelli öğrencilerin matematik becerilerine etkilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Burkholder, R. A., & Pisoni, D. B. (2006). Working memory capacity, verbal rehearsal speed and scanning in deaf children with cochlear implants. Patricia Elizabeth Spencer & March Marschark (Eds.), Advances in the spoken language development of deaf and hard of hearing children (pp. 328-353). Oxford University Press.
  • Ceylan, E. (2023). Üniversite mezunu ve işitme engeli olan ve olmayan bireylerin yükseköğretim eğitim programlarındaki Türk işaret dili eğitimine ilişkin görüşlerin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çankırı Karatekin Üniversitesi.
  • Ceylan, F. (2012). Okul öncesi dönem işitme engellilerde müzik eğitimi ile çocukların gelişim özellikleri üzerine terapötik bir çalışma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Christensen, L. B. Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2020). Deneysel araştırma deseni A. Aypay, (Çev. Ed.), Araştırma yöntemleri desen ve analiz içinde (s. 255 – 290). Anı Yayıncılık.
  • Clements, D. H., & Sarama, S. (2007). “Early childhood mathematics learning” second handbook of research on Mathematics teaching and learning. Frank K. Lester (Ed.). Information Age Publishing.
  • Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları S. B. Demir (Çev.), Eğiten Kitap Yayıncılık.
  • Creswell, J. W. (2019). Karma yöntem araştırmalarına giriş M. Sözbilir, (Çev. Ed.), Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Creswell, J. W. (2021). Beş nitel araştırma yaklaşımı S. B. Demir ve M. Bütün (Çev. Ed.ler). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni içinde (ss. 95 – 136). Siyasal Kitabevi.
  • Çalık, M., ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3412
  • Çağlıyan, K. (2018). İşitme engelli ortaokul öğrencilerinin geometri öz-yeterlikleri ve Van Hiele geometrik düşünme düzeylerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Çekirdekçi, S., ve Toptaş, V. (2017). Bruner’in zihinsel gelişim ilkelerine göre ilkokul matematik ders ve çalışma kitaplarında geometri. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 2(2), 72-86. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/308854
  • Çepni, S. , Küçük, M., ve Ayvacı, H. (2003). İlköğretim birinci kademedeki fen bilgisi programının uygulanması üzerine bir çalışma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 131-145. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/77355
  • Çiltaş, A., Güler, G., ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye›de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580.
  • Davies, P. (2000). The relevance of systematic reviews to educational policy and practice. Oxford Review of Education, 26(3-4), 365-378. https://doi.org/10.1080/713688543
  • Deniz, E. (2018). Kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri: bir meta-sentez çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dicle Üniversitesi.
  • Endam, G. (2024). İşitme engelli öğrencilere oyunlaştırılmış web 2.0 araçları ile gıda ve beslenme okuryazarlığının kazandırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Epstein, K. I., Hillegeist, E. G., & Grafman J. (1994). Number processing in deaf college students. American Annals of The Deaf, 139(3), 336-347. https://www.jstor.org/stable/44391969
  • Ergene, K. (2024). Ortaokul işitme engelli kaynaştırma öğrencilerinin çarpma ve bölme işlemlerine yönelik problem çözme ve kurma süreçleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Fırat, S. D. (2018). İşitme engelli öğrencilere toplama ve çıkarma öğretiminde abaküs eğitiminin işlem akıcılığı üzerine etkililiği [Yayımlanmamış doktora tezi]. İnönü Üniversitesi.
  • Garip, S. (2023). Sosyal bilimlerde nicel araştırma geleneği üzerine kuramsal bir inceleme. International Journal of Social Science Research, 12(1), 1-19.
  • Girgin, Ü. (1987). Doğal işitsel-sözel yöntemle eğitim gören işitme engelli çocuklarda okuma-anlama davranışlarının irdelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Girgin, Ü. (1997). Eskişehir ili ilkokulları 4. ve 5. sınıf işitme engelli öğrencilerinin okumayı öğrenme durumlarının çözümleme ve anlama düzeylerine göre değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Girgin, Ü. (2005). İşitme engelli çocuklarda bireyselleştirilmiş okuma eğitimi. The Turkısh Online Journal of Education Technology, 4(3), 143-150. http://tojet.net/articles/v4i3/4319.pdf
  • Güldenoğlu, İ. B. (2012). İşiten ve işitme engelli okuyucuların kelime işlemleme ile okuduğunu anlama becerilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Güldür, F. (2005). İşitme engelliler ilköğretim okuluna devam eden öğrencilerin dört işleme dayalı matematik problemlerini çözme davranışlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Gürefe, N. (2015). İşitme engelli öğrencilerin bazı geometrik kavramları tanımlamalarında semiyotik kaynakların kullanımı [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Hanley, T., & Cutts, L. (2013). What is a systematic review? Counselling Psychological Society, 28(4), 3-6. https://research.manchester.ac.uk/files/32908640/FULL_TEXT.PDF
  • Harlen, W. (2006). Teaching, learning and assessing science 5-12. Sage Publications.
  • Haykır, H. A. (2020). İşitme engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerinin sınıf düzeylerine göre işiten öğrencilerle karşılaştırmalı olarak incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Higgins, J. P. T., & Green, S. (2011). Cochrane handbook for systematic reviews of interventions version 5.1.0. The Cochrane Collaboration. http://handbook.cochrane.org
  • Hitch, G. J., Arnold, P., & Philips, L. J. (1983). Counting processes in deaf children’s arithmetic. British Journal of Psychology, 74, 429-437. https://doi.org/10.1111/j.2044-8295.1983.tb01874.x
  • Husniati, A., Budayasa, I. K., Juniati, D., & Le Lant, C. (2020). Analysis of deaf students understanding math concepts in the topic of geometry (rectangle shape): A case study. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 8(3), 1213-1229. https://doi.org/10.17478/jegys.780213
  • İlhan, A., Gemcioğlu, M., ve Poçan, S. (2021). Matematik başarısının geometriye yönelik tutum ve geometri inancı ile ilişkisinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 77-91. https://doi.org/10.17860/mersinefd.725534
  • İnan, E. (2023). Maker modeli ile hazırlanan farklılaştırılmış geometri etkinlikleri ve özel yetenekli öğrenciler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
  • İssacson, S. L. (1996). Simple ways to assess deaf or hard-of-hearing students’ writing skills. Volta Review, 98(1), 183-197. https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=truevedb=asnveAN=9706222542velang=trvesite=eds-live
  • Jordan, N. C., Kaplan, D., Ramineni, C., & Locuniak, M. N. (2009). Early math matters: kindergarten number competence and later mathematics outcomes. Developmental psychology, 45(3), 850-867.
  • Kaptan F., ve Korkmaz H. (2001). İlköğretim fen öğretmenlerinin bilişsel yeterlik düzeylerinin sınıf içi performans düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 26(121), 24-31. https://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5243/1416
  • Karaca, A. (2021). Renklerle müzik öğretiminin işitme engelliler ortaokulunda okuyan öğrencilere melodika kullanarak uzaktan öğretim yoluyla uygulanabilirliği (Yılmaz Balaban İşitme Engelliler Ortaokulu örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Karaçoban, Ö. Ç. (2023). Özel eğitim öğretmenlerinin işitme yetersizliği olan öğrencilerin okuma becerisini geliştirme sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve beklentileri incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Trabzon Üniversitesi.
  • Karadağ, E. (2018). İşitme engelli öğrencilerin Ay’ın evreleri ve oluşumu konusunda kavram değişimlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
  • Karasu, H. P. (2011). İşitme engelli öğrenciler ve normal işiten öğrencilerin okuma becerilerinin formel olmayan okuma envanteri ile değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Kelly, R. R., & Mousley, K. (2001). Solving word problems: more than reading issues for deaf students. American Annals of the Deaf, 146(3), 251–262. https://www.jstor.org/stable/44393481
  • Kennedy, C. H. (2005). Single-case designs for educational research. Pearson Publications.
  • Kılıç, B. G. (2007). İşitme engelli öğrencilerin fen bilimleri deneysel etkinliklerindeki bilimsel süreç becerilerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Kılıç, M., ve Şahin, F. T. (2021). Okul öncesi geometri eğitim programının çocukların geometri becerilerine ve şekilsel yaratıcılıklarına etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 231-256. https://doi.org/10.7822/omuefd.819478
  • Koç, D. (2017). Okul öncesi dönemde matematik eğitimi: Öğretmenlerin görüşleri ve uygulamaları üzerine bir durum çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uludağ Üniversitesi.
  • Koçyiğit, S. (2015). Ana sınıflarında kaynaştırma eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen rehber öğretmen ve ebeveyn görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(1), 391-415. https://doi.org/10.7884/teke.409
  • Kuduz, B. (2023). Etkileşimli kitap okuma programının işitme yetersizliği olan 6 yaş grubu çocukların dikkat ve anlama seviyelerine etkisinin mobil EEG cihazı kullanılarak ölçülmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. KTO Karatay Üniversitesi.
  • Lopez, E. M., Gallimore, R., Garnier, H., & Reese, L. (2007). Preschool antecedents of mathematics achievement of lations the ınfluence of family resources, early literacy experiences and preschool attendance. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 29(4), 456-471. https://doi.org/10.1177/0739986307305910
  • Magnuson, K., Duncan, G. J., Lee, K. T. H., & Metzger, M. W. (2016). Early school adjustment and educational attainment. American Educational Research Journal, 53, 1198–1228.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An Expanded sourcebook, Sage Publications.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2013). İlköğretim fen bilimleri dersi öğretim programı ve kılavuzu. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2016). Çocuk gelişimi ve eğitimi işitme yetersizliği ve kaynaştırma. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812312311937-FEN%20B%C4%B0L%C4%B0MLER%C4%B0%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI2018.pdf
  • Moher D., Libertai A., Tetzlaff J., Altman, D. G., & PRISMA Group (2009). Preferred reporting ıtems for systematic reviews and metaanalyses: The PRISMA statement. Annals of Internal Medicine, 151(4), 264- 269.
  • Newton, K. J., & Alexander, P. A. (2013). Early mathematics learning in perspective: Eras and forces of change. L. D. English and J. T. Mulligan (Eds.), Perspectives on reconceptualizing early mathematics learning In (pp. 5–28) Springer.
  • Nunes, T., & Moreno, C. (2002). An intervention program for promoting deaf pupils’ achievement in mathematics. Journal of Deaf Studies and Deaf Education. 7(2), 120-133. https://www.jstor.org/stable/42658609
  • Odabaşı, C. T. (2024). İşitme engelliler ilkokullarında görev yapan özel eğitim öğretmenlerinin beden eğitimi ve oyun dersinin öğretimi hakkındaki görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Aydın Üniversitesi.
  • Orçanlı, H. B., Orçanlı, K., ve Birgören, B. (2016). Bilgisayar destekli geometri öğretiminin 7. sınıf öğrencilerinin başarısına ve öz yeterlilik algısına etkisi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 117-141. https://doi.org/10.9775/kausbed.2016.036
  • Özdemir, O. (2010). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının fen okuryazarlığının durumu. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(3), 42-56. https://hdl.handle.net/20.500.12809/5765
  • Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. (2018, Temmuz). Resmi Gazete. (Sayı: 30471). Erişim adresi: https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_07/09101900_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_07072018.pdf
  • Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü [ÖRGM], (2015). İşitme engelliler için öğretmen kılavuz kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı. https://orgm.meb.gov.tr/icdep/content/upload/catalogs/ogretmen-kilavuz-kitabi-20211219162806.pdf
  • Özkan, A. (2017). İşitme engelliler ortaokullarında görev yapan din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin karşılaştığı problemler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
  • Pagliaro, C. M. (1998). Mathematics reform in the education of deaf and hard of hearing students. American Annals of the Deaf. 143(1), 22-28. https://doi.org/10.1353/aad.2012.0089
  • Paker, T. (2021). Durum çalışması. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Eds.), Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde (ss. 124 – 139). Anı Yayıncılık.
  • Pekince, P., ve Avcı, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin erken çocukluk matematik ile ilgili uygulamaları: etkinlik planlarına nitel bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2127- 2142. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/27735/317889
  • Petticrew, M., & Roberts, H. (2006). Systematic reviews in the social sciences: A practical guide. Blackwell Publishing. https://doi.org/10.1002/9780470754887
  • Piker, R. A., & Rex, L. A. (2008). Influences of teachers-child social interactions on English language development in a Head Start classroom. Early Childhood Education Journal, 36(2), 187-193.
  • Pulat, Ç. D. (2021). The effect of computer assisted foreign language learning via Amerıcan sign language on vocabulary learning of indıviduals with hearing impaırment [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
  • Rivera, S., Reiss, A., Eckert, M., & Menon, V. (2005). Developmental changes in mental arithmetic: Evidence for ıncreased. Cerebral Cortex November, 1779–1790. https://doi.org/10.1093/cercor/bhi055
  • Robinson, D. (2017). Effective inclusive teacher education for special educational needs and disabilities: Some more thoughts on the way forward. Teaching and Teacher Education, 61, 164-178. https://doi.org/10.1016/j.tate.2016.09.007
  • Sander, P., Stevenson, K., King, M., & Coates, D. (2000). University students’ expectations of teaching. Studies in Higher Education, 25(3), 309-323. https://doi.org/10.1080/03075070050193433
  • Satılmış, E. (2010). İşitme engelli öğrencilere ana yeryüzü şekillerinin aktif öğrenme modeliyle öğretilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Shelton, B. E., & Parlin, M. A. (2016). Teaching math to deaf hard of hearing (DHH) children using mobile games: outcomes with student and teacher perspectives. International Journal of Mobile and Blended Learning. 8(1), 1-17. https://doi.org/10.4018/IJMBL.2016010101
  • Shojaei, E., Jafari, Z., & Gholami, M. (2016). Effects on early intervention on language development in hearing-impaired children. Iranian Journal of Otorhinolaryngology, 28(84), 13-21.
  • Söğüt, D. A. (2017). Sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamada karşılaştıkları güçlükler ve kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Sönmez, N. (2019). Görsel materyallerle zenginleştirilmiş metinlerle öğrenim gören işitme engelli öğrencilerin okuma-anlama becerilerinin ve Türkçe dersine yönelik tutumlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
  • Spencer, P. E., & Marschark, M. (2006). Advances in the spoken language development of deaf and hard-of-hearing children. Oxford University Press.
  • Sümer, H. (2006). İşitme engelli öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Şeker, B. Y. (2022). Görme ve işitme engelli öğrencilerin açık ve uzaktan eğitimde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Şen, T. (1990). İşitme engelli öğrencilere programlı öğretim yöntemiyle matematik öğretimi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Ö., ve Aydoğdu, M. (2008). Araştırma soruşturma tabanlı öğrenme yaklaşımının fen bilgisi öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik öz yeterlik inanç düzeylerinin gelişimine etkisi. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 28(2), 69-93. https://dergipark.org.tr/en/pub/gefad/issue/6747/90715
  • Şılbır, L. (2011). İşitme engelli öğrencilerin Türkçe okuma yazma becerilerinin geliştirilmesine yönelik görsel yardım paketi: Göryap [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Tanrıdiler, A. (2012). İşitme engelli öğrencilere dengeli matematik öğretiminin incelenmesi: Eylem araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Tekeş, E. (2023). Ebeveynlerin erken çocukluk döneminde görme-işitme yetersizliği olan çocuğa sahip olmaya ilişkin deneyimlerini anlamlandırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Medeniyet Üniversitesi.
  • Tiryaki, E. N. (2014). Ortaokulda öğrenim gören işitme engelli öğrencilerin Türkçe eğitiminin ve okuma-yazma becerilerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Titus, J. C. (1995). The concept of fractional number among deaf and hard of hearing students. American Annals of the Deaf. 140, 255–261. https://www.jstor.org/stable/44390099
  • Toptaş, V. (2008). Geometri öğretiminde sınıfta yapılan etkinlikler ile öğretme-öğrenme sürecinin incelenmesi. İlköğretim Online, 7(1), 91-110. https://dergipark.org.tr/en/pub/ilkonline/issue/8602/107134
  • Traxler, C. B. (2000). The stanford achievement test, 9th edition: National norming and performance for standards for deaf and hard-of-hearing students. Journal of the Deaf Stadies and Deaf Education, 5(4), 337-348. https://doi.org/10.1093/deafed/5.4.337
  • Turan, Z. (2005). Çocuklarda işitme sorunlarının değerlendirilmesi. (3. baskı). U. Tüfekçioğlu. (Ed.). İşitme konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi içinde (ss. 47 – 74). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Tüfekçioğlu, U., Kontrot, A., Topbaş, S., Uzuner, Y. Özcan, H., ve Maviş, İ. (2001). Çocukta dil ve kavram gelişimi, Açıköğretim Fakültesi Okul öncesi Öğretmenliği Lisans Programı.
  • Tüfekçioğlu, U. (2007). Çocuklarda işitme kaybının etkileri. U. Tüfekçioğlu. (Ed.), İşitme konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi içinde (ss. 1-45). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Uysal, A. (2010). İşitme engellilerde Türkçe öğretimi, sorunlar, öneriler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
  • Ünlü, D. (2000). Sosyal bilgiler öğretimi amacıyla Ahmet Yesevi İşitme Engelliler Okulu 4. sınıf öğrencileriyle yapılan farklı öğretim uygulamalarının karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Vuran, S., ve Sönmez, M. (2008). Sosyal geçerlik kavramı ve Türkiye’de özel eğitim alanında yürütülen lisansüstü tezlerde sosyal geçerliğin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 9(1), 55-65. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000114
  • Wood, D. J., Wood, H. A., & Howarth, S. P. (1983). Mathematical abilities of deaf school-leavers. British Journal of Developmental Psychology, 1, 67-73. https://doi.org/10.1111/j.2044-835X.1983.tb00544.x
  • Yaymak, U. (2015). Millî Eğitim Bakanlığına bağlı işitme engelli ilköğretim okullarındaki müzik eğitiminde kullanılan yöntemler üzerine bir inceleme [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Cumhuriyet Üniversitesi.
  • Yazlık, D. Ö., ve Öngören, S. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik etkinliklerine ilişkin görüşlerinin ve sınıf içi uygulamalarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 1264- 1283. https://doi.org/10.29299/kefad.2018.19.02.005
  • Yıldırım, A. (2009). Euclidean reality geometri etkinliklerinin, işitme durumuna göre öğrencilerin Van Hiele geometri düzeylerine, geometri tutumlarına ve başarılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
There are 115 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Impaired Hearing Education
Journal Section Research Article
Authors

Aydın Sellioğ 0000-0002-0939-4769

Publication Date May 1, 2025
Submission Date July 25, 2024
Acceptance Date February 18, 2025
Published in Issue Year 2025

Cite

APA Sellioğ, A. (2025). İşitme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Fen ve Matematik Eğitimine Yönelik Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 54(246), 915-958. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1521772