Sivas İlinde Görev Yapan Diş Hekimlerinin Ergonomi Hakkında Bilgi Düzeylerinin ve Farkındalıklarının Değerlendirilmesi
Abstract
Amaç: Diş hekimleri ergonomik olarak risk altındaki meslek çalışanları arasındadır. Ergonomik kurallara uygun olmayan çalışmalar sonucunda oluşan mesleki hasarların en büyük sınıfını kas ve iskelet sistemi hastalıkları oluşturmaktadır ve bu hastalıkların diş hekimlerinde prevalansı oldukça yüksektir. Uygun çalışma duruşu, hasarların önlenmesinde başlangıç noktasıdır. Bu konuda diş hekimlerinin kişisel farkındalığı oluştuğu takdirde meslek uzun yıllar sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmektedir.
Gereç ve Yöntemler: Bu yapılandırılmış anket çalışmasının amacı; Sivas ili merkezinde çalışan 103 diş hekiminde ergonomi bilincini ve ergonomik koşullara uyulmadığında oluşabilecek mesleki hastalıklara ilişkin bilgi düzeylerini belirlemek ve farkındalık oluşturmaktır. Anket formu demografik bilgiler, farkındalık bölümü, risk faktörleri bölümü ve İskandinav kas-iskelet sistemi anketi (İKİSA) bölümünden oluşmaktadır. Verilerin istatistiksel analizinde IBM SPSS 23® programı kullanılmıştır.
Bulgular: Diş hekimlerinin %96,1’i mesleki ergonomi hakkında bilgisi olduğunu, % 94,2’si doğru çalışma pozisyonunu bildiğini belirtmiştir. Ancak %68,9’u uzun süre aynı pozisyonda çalıştığını ve %52,4’ü hastalar arasındaki zamanlarında esneme veya nefes egzersizi yapmadıklarını bildirmiştir. İKİSA sonuçları, cinsiyete ve görev yapılan yere göre istatistiksel olarak anlamlı farklı bulunmuştur (p<0,05). İKİSA ile farkındalık bölümü arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif korelasyon belirlenmiştir (r=0,201, p=0,042). Yaş ve vücut kitle indeksi değerlerinin İKİSA üzerine istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olmadığı bulunmuştur (p>0,05).
Sonuç: Çalışmamız Sivas ilinde görev yapan diş hekimlerinin ergonomik çalışma koşulları ve mesleki kas ve iskelet sistemi hastalıklarına karşı farkındalıklarının yetersiz olduğunu ortaya koymuştur.
References
- Kahri P. Ergonomics and teamwork in dental treatment. Planmeca Oy. 2005;2:1-2.
- Rucker LM, Sunell S. Ergonomic risk factors associated with clinical dentistry. J Calif Dent Assoc. 2002 Feb;30:139-48.
- Tokar E, Karacaer Ö, Pehlivan N. Diş hekimliğinde ergonomi. Ata Diş Hek Fak Derg.2015; 24:117-24.
- Castro SL, Figlioli MD. Ergonomics Applied to Dentistry: Evaluation of Posture and Work Positions of The Dentist and the Assistant Handed Dentistry in Restorative Procedures. JBC J Bra ́s Clin Estet Odontol 1999;3:56–62.
- WISHA Services Division Washington State Department of Labor and Industries. Office ergonomics. Practical solutions for a safer workplace. 5th ed. Washington: Department of Labor and Industries; 02/2002.1-41.
- Landeras S, Felsenfeld AL. Ergonomics and dental office. An overview and consideration of regulating influences. J Calif Dent Assoc. 2002;30:137-8.
- Valachi B, Valachi K. Mechanisms leading to musculoskeletal disorders in dentistry. J Am Dent Assoc. 2003 Oct;134:1344-50.
- Hayes M, Cockrell D, Smith DR. A systematic review of musculoskeletal disorders among dental professionals. Int J Dent Hyg.2009;7:159-65.
- Liss GM, Jesin E, Kusiak RA, White P. Musculoskeletal problems among Ontario dental hygienists. Am J Ind Med.1995;28:521-40.
- World Health Organization. Preventing musculoskeletal disorders in the workplace. 2003 [cited 2024 June 9]. Available from https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/42651/ 924159053X. pdf?sequence=1
- World Health Organization. Global strategy on occupational health for all. Geneva; WHO;1995.1-68.
- Burke FJ, Main JR, Freeman R. The practice of dentistry: an assessment of reasons for premature retirement. Br Dent J.1997;182:250-4.
- Türkozan Y, Acar P, Konsol C. Dişhekimliği öğrencilerinin Trapezıus kası ile ilişkili vücut bölgelerinde Mesleğe bağlı ağrılarının değerlendirilmesi. J Istanbul Univ Fac Dent.2011;45:1-7.
- Subaşı N, Topbaşı N, Ülker G, Tahtacı T, Aydemir N, Çilingiroğlu N. Bir ağız-diş sağlığı merkezindeki diş hekimlerinde kas-iskelet sistemi ağrısı sorununun boyutu ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesine etkisi. Hacettepe Diş Hekimliği Fakültesi Derg. (Clinical Dentistry and Research)2005;29:42-50.
- Yamane T. Temel Örnekleme Yöntemleri. İstanbul: Literatür Yayıncılık; 2001. 116.
- Kuorinka I, Jonsson B, Kilbom A, Vinterberg H, Biering-Sørensen F, et.al. Standardised Nordic Questionnaires for the Analysis of Musculoskeletal Symptoms, Appl. Ergon.1987; 18: 233-7.
- Szymanska J. Dentist's hand symptoms and high-frequency vibration, Ann Agric Environ Med. 2001;8:7-10.
- Dawson AP, Steele EJ, Hodges PW, Stewart, S. Development and test-retest reliability of an extended version of the Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ-E): a screening instrument for musculoskeletal pain. J Pain. 2009;10:517–26.
- Kocabaş F, Aydın U, Canbey Özgüler V, İlhan MN, Demirkaya S, Ak N, ve ark. Çalışma ortamında psikososyal risk etmenlerinin iş kazası, meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklarla ilişkisi. Sguz. 2018;28-62.
- Koç H, Yüksel O. Kadınlarda Fiziksel Ve Fizyolojik Performansın Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2015.
- Osborn JB, Newell KJ, Rudney JD, Stoltenberg JL. Musculoskeletal pain among Minnesota dental hygienists. J Dent Hyg.1990;64:132-8.
Abstract
Aim: Dentists are among the occupational workers at ergonomic risk. Musculoskeletal system diseases constitute the largest class of occupational injuries that occur when ergonomic rules are not followed and the prevalence is high in dentists. Appropriate working posture is the starting point in the prevention of damages. If dentists are aware of this issue, the profession can be continued in a healthy way for many years.
Materials and Methods: The aim of this structured questionnaire study was to determine the awareness of ergonomics in 103 dentists working in the centre of Sivas province and to determine their level of knowledge about occupational diseases that may occur when ergonomic conditions are not complied with and to raise awareness. The questionnaire consists of demographic information, awareness, risk factors and Nordic musculoskeletal questionnaire (NMQ). IBM SPSS 23® programme was used for statistical analysis.
Results: 96.1% of dentists stated that they knew occupational ergonomics and 94.2% knew the correct working position. However, 68.9% reported that they worked in the same position for a long time and 52.4% reported that they did not do stretching or breathing exercises. NMQ results were found to be statistically significantly different according to gender and place of work (p<0.05).A statistically significant positive correlation was found between NMQ and awareness section (p<0.05). Age and body mass index values were found to have no statistically significant effect on NMQ (p>0.05).
Conclusion: Our study revealed that dentists working in Sivas province have insufficient awareness of ergonomic working conditions and occupational musculoskeletal disorders.
References
- Kahri P. Ergonomics and teamwork in dental treatment. Planmeca Oy. 2005;2:1-2.
- Rucker LM, Sunell S. Ergonomic risk factors associated with clinical dentistry. J Calif Dent Assoc. 2002 Feb;30:139-48.
- Tokar E, Karacaer Ö, Pehlivan N. Diş hekimliğinde ergonomi. Ata Diş Hek Fak Derg.2015; 24:117-24.
- Castro SL, Figlioli MD. Ergonomics Applied to Dentistry: Evaluation of Posture and Work Positions of The Dentist and the Assistant Handed Dentistry in Restorative Procedures. JBC J Bra ́s Clin Estet Odontol 1999;3:56–62.
- WISHA Services Division Washington State Department of Labor and Industries. Office ergonomics. Practical solutions for a safer workplace. 5th ed. Washington: Department of Labor and Industries; 02/2002.1-41.
- Landeras S, Felsenfeld AL. Ergonomics and dental office. An overview and consideration of regulating influences. J Calif Dent Assoc. 2002;30:137-8.
- Valachi B, Valachi K. Mechanisms leading to musculoskeletal disorders in dentistry. J Am Dent Assoc. 2003 Oct;134:1344-50.
- Hayes M, Cockrell D, Smith DR. A systematic review of musculoskeletal disorders among dental professionals. Int J Dent Hyg.2009;7:159-65.
- Liss GM, Jesin E, Kusiak RA, White P. Musculoskeletal problems among Ontario dental hygienists. Am J Ind Med.1995;28:521-40.
- World Health Organization. Preventing musculoskeletal disorders in the workplace. 2003 [cited 2024 June 9]. Available from https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/42651/ 924159053X. pdf?sequence=1
- World Health Organization. Global strategy on occupational health for all. Geneva; WHO;1995.1-68.
- Burke FJ, Main JR, Freeman R. The practice of dentistry: an assessment of reasons for premature retirement. Br Dent J.1997;182:250-4.
- Türkozan Y, Acar P, Konsol C. Dişhekimliği öğrencilerinin Trapezıus kası ile ilişkili vücut bölgelerinde Mesleğe bağlı ağrılarının değerlendirilmesi. J Istanbul Univ Fac Dent.2011;45:1-7.
- Subaşı N, Topbaşı N, Ülker G, Tahtacı T, Aydemir N, Çilingiroğlu N. Bir ağız-diş sağlığı merkezindeki diş hekimlerinde kas-iskelet sistemi ağrısı sorununun boyutu ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesine etkisi. Hacettepe Diş Hekimliği Fakültesi Derg. (Clinical Dentistry and Research)2005;29:42-50.
- Yamane T. Temel Örnekleme Yöntemleri. İstanbul: Literatür Yayıncılık; 2001. 116.
- Kuorinka I, Jonsson B, Kilbom A, Vinterberg H, Biering-Sørensen F, et.al. Standardised Nordic Questionnaires for the Analysis of Musculoskeletal Symptoms, Appl. Ergon.1987; 18: 233-7.
- Szymanska J. Dentist's hand symptoms and high-frequency vibration, Ann Agric Environ Med. 2001;8:7-10.
- Dawson AP, Steele EJ, Hodges PW, Stewart, S. Development and test-retest reliability of an extended version of the Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ-E): a screening instrument for musculoskeletal pain. J Pain. 2009;10:517–26.
- Kocabaş F, Aydın U, Canbey Özgüler V, İlhan MN, Demirkaya S, Ak N, ve ark. Çalışma ortamında psikososyal risk etmenlerinin iş kazası, meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklarla ilişkisi. Sguz. 2018;28-62.
- Koç H, Yüksel O. Kadınlarda Fiziksel Ve Fizyolojik Performansın Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2015.
- Osborn JB, Newell KJ, Rudney JD, Stoltenberg JL. Musculoskeletal pain among Minnesota dental hygienists. J Dent Hyg.1990;64:132-8.
Details
| Primary Language | English |
|---|---|
| Subjects | Periodontics, Dentistry (Other) |
| Journal Section | RESEARCH ARTICLE |
| Authors | |
| Publication Date | April 28, 2025 |
| Submission Date | July 9, 2024 |
| Acceptance Date | December 2, 2024 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 7 Issue: 1 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.