Research Article
BibTex RIS Cite

‘Common Good Constitutionalism’ and Constitution in Türkiye

Year 2025, Volume: 8 Issue: 1, 50 - 70, 29.06.2025

Abdulkadir Yıldız

Abstract

The theory of common good constitutionalism is based on the classical legal tradition, which has influenced common good constitutionalism both philosophically and legally. According to this theory, lawmaking (including the creation and interpretation of laws) should be considered the common good. In this context, constitutional interpretation or constitutional reform should aim to ensure societal well-being and maintain public order.
Since it conflicts with the core institutions of liberal constitutionalism, some argue that common good constitutionalism could lead to authoritarian regimes. This is because the purpose of public activities is determined not by individual freedom but by the public good. Moreover, this approach draws upon traditional legal theory and opposes issues like abortion and same-sex partnerships, which liberalism tends to support as part of individual freedom. On the other hand, it is a known fact that liberal democracies are in decline globally, while populist and security-oriented policies are gaining popularity. At this stage, one might argue that liberal constitutionalism struggles to address modern issues, and thus, constitution politics need to be reinterpreted. In Türkiye, the constitution has long been a topic of debate. A perspective can be provided by common good constitutionalism on constitutional issues.

Keywords

common good constitutionalism constitutional change liberal constitutionalism constitution politics in Türkiye

References

  • Ackerman, Bruce. Revolutionary Constitutions: Charismatic Leadership and the Rule of Law. Harvard University Press, 2019.
  • Alicea, Joel. “Originalism and the Rule of the Dead.” National Affairs, C. 23, 2015, s. 149-161.
  • Anadolu Ajansı. “AK Parti'nin "Yeni Anayasa Çalıştayı" başladı.” (ET: 29.10.2024).
  • Anayasa Mahkemesi. “T.C. Anayasa Mahkemesi.” (ET: 15.11.2024).
  • Arendt, Hannah. On Revolution. Penguin Books, 1990
  • Aristo. Politika. Çev. Furkan Akderin, 3. Baskı, Say, 2017.
  • Atay, Ender Ethem. “Anayasa Kavramının Tanımı, Hazırlanması ve Değiştirilmesi Arasındaki İlişki.” Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 12, S. 1, 2008, s. 503-550.
  • Baş, Sezgin. “Yeni Anayasa Gündeminin Anlamı Üzerine.” TYB Akademi, 35, 2022, s. 13-30.
  • Başgil, Ali Fuat. Vatandaş Hak ve Hürriyetlerinin Korunması Meselesi ve Anayasamız. İsmail Akgün Matbaası, 1956.
  • Britannica. “Common good | Philosophy, Ethics & Morality | Britannica.” (ET: 15.11.2024).
  • Butleritchie, David T. “The Confines of Modern Constitutionalism.” Pierce Law Review, C. 3, S. 1, 2004, s. 1-32.
  • Callais, Justin T. / Young, Andrew T. “Revolutionary Constitutions: are they revolutionary in terms of constitutional design?.” Public Choice, 2024, C. 200, s. 423-455.
  • Casey, Conor. “Common Good Constitutionalism: An Introduction.” Elgar Concise Encyclopedia Of Legal Theory And Philosophy, 2024.
  • Casey, Conor / Vermeule, Adrian. “Myths of Common Good Constitutionalism.” Harvard Journal of Law and Public Policy, C. 45, S. 1 2022, s. 103-146.
  • Coan, Andrew. “The Dead Hand Revisited.” Emory Law Journal, C. 70, 2020, s. 1-12.
  • Çağıl, Orhan M. Hukuk Metodolojisi Dersleri. Kenan Matbaası, İstanbul, 1949.
  • Çağlar, Bakır. Anayasa Bilimi. 1. Basım, BFS Yayınları, İstanbul, 1989.
  • Çağlar, Bakır. “Yeni Anayasacılık Üzerine Notlar.” İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, S. 1-3, 1985, s. 29-42.
  • Değirmencioğlu, Burcu / Gürsel Düğmeci, Esin. “Platon’un “Devlet (Politeia)” inde Totalitarizmin İzleri.” Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 3, 2024, s. 517-538.
  • Dworkin, Ronald. Freedom's Law: The Moral Reading Of The American Constitution. Harvard University Press, 1997.
  • Duke, George. “Constitutional Symbolism in the Shadow of the Common Good.” German Law Journal, C. 25 S.3, 2024, s. 368–385.
  • Eren, Abdurrahman. Anayasa Hukuku Dersleri. 5. Baskı, Seçkin, Ankara, 2024.
  • Ginsburg, Tom / Huq, Aziz Z. How To Save a Constitutional Democracy. The University of Chicago Press, Chicago, 2018.
  • Kalın, İbrahim. İslam Aydınlanma ve Gelecek. İnsan, 2024.
  • Kelly, Martin David. “Challenging common good constitutionalism: Common Good Constitutionalism: Recovering the Classical Legal Tradition by Adrian Vermeule, Polity Press, 2022, 270 pp.” Jurisprudence, C. 15 S. 3, 2024, s. 418-440.
  • Keyman, Fuat / Ağırdır Bekir / Aydın-Düzgit, Senem / Kemahlıoğlu, Özge / Özel, Işık. Yeni Anayasa’ya Doğru: Türkiye’de Kurumsal Reform ve Demokrasi Kültürünün Gelişimi. TÜRKONFED, İstanbul, 2015.
  • Kontacı, Ersoy. “Demokratik Anayasa Yapımı Teorisinin Krizi: Şili Deneyimi ve Düşündürdükleri.” Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 13, S. 1, 2023, s. 15-44.
  • Landau, David, / Dixon Rosalind. “Abusive Judicial Review: Courts Against Democracy.” Davis Law Review, C.
  • 53, S. 3, 2020, s. 1313-1387. Leiter, Brian. “Politics by Other Means: The Jurisprudence of “Common Good Constitutionalism.” University of Chicago Law Review: C. 90, S. 6, 2023, s. 1685-1717.
  • Loughlin, Martin. Againist Constitutionalism. Harvard University Press, 2022.
  • MacKinnon, Catherine A. Feminist bir devlet kuramına doğru. Çev. Türkan Yöney ve Sabir Yücesoy, 3. Baskı, Metis, 2020.
  • McClain, Linda C. / Fleming, James E. “Toward a Liberal Common Good Constitutionalism For Polarized Times.” Harvard Journal of Law & Public Policy. C. 46, 2023, s. 1123-1148.
  • Onar, Sıddık Sami. İdare Hukukunun Umumi Esasları C.I. 3. Baskı, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966.
  • Öngel, Mehmet Murat. Demokratik Anayasa Yapım Süreci. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
  • Özbudun, Ergun. Türk Anayasa Hukuku. 18. Basım, Yetkin, Ankara, 2018.
  • Özkan Güneş, Zeynep / Uzunpınar Ç. Serra. “Hukukun Araçsallaştırılması Yoluyla Hukuk Devleti İlkesinde Aşınma, Avrupa Konseyi Ülkelerinden Deneyimler.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 71, S. 2, 2022, s. 621-682.
  • Patterson, C. Perry, “The Evolution of Constitutionalism.” Minnesota Law Review. C. 32. S. 5, 1948, s. 427-457.
  • Schmitt, Carl. Değerlerin Tiranlığı. Çev. Mehmet Cemil Ozansü, Pinhan, İstanbul, 2022.
  • Śledzińska-Simon, Anna. “Learning Lessons from the Populist Defeats: From Negative to Positive Constitutionalism.” Social & Legal Studies, C. 32, S. 6, 2023, s. 893-910. Soltan, Karol Edward. “What Is the New Constitutionalism.” A New Constitutionalism: Designing Political Institutions for a Good Society, Editörler Stephen L. Elkin ve Karol Edward Soltan, The University of Chicago
  • Press, Chicago, 1993, s. 3-19.
  • Solum, Lawrence B. “Flourishing, Virtue, and Common Good Constitutionalism.” Harvard Journal of Law & Public Policy, C. 46, 2023, s. 1149-1175.
  • Şirin, Tolga. Türkiye’de Düşüncenin Tutsaklığı-1. Tekin Yayınevi, İstanbul, 2020.
  • Turhan, Mehmet. “Anayasa ve Anayasacılık.” Amme İdaresi Dergisi, C. 27 S. 3, 1994, s. 3-12.
  • Türcan, Talip. “Sovereignty-Political Power Distinction as the Theoretical Basis of the Concept of the State of
  • Law-A Comparative Study in the Context of Islamic and Western Legal Thought”, Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi: Cumhuriyet’in 100’üncü Yılı Armağanı, 2024, C. 7, S. 2, s. 336-349.
  • Valguarnera, Filippo. “Judicial Policymaking in Sweden: A Comparative Perspective.” Scandinavian studies in law, C. 61, 2015, s. 185-216. Vermeule, Adrian. “Beyond Originalism.” Common-Good Constitutionalism - The Atlantic, (ET: 26.9.2024).
  • Vermeule, Adrian. Common Good Constitutionalism: Recovering The Classical Legal Tradition. Polity, Cambridge, 2022.
  • Versteeg, Mila / Zackin, Emily. “Constitutions Unentrenched: Toward an Alternative Theory of Constitutional Design.” American Political Science Review, C. 110 S. 4, 2016, s. 657–674.
  • Wilkinson, Michael A. “The Authoritarian Nature of Common Good Constitutionalism.” The American Journal of Jurisprudence. C. 69, S. 1, 2024, s. 89-106.
  • Yıldız, Abdulkadir. “Anayasa ve Anayasacılık Bağlamında Arap Devrimleri.” Arap Ayaklanmalarını Yeniden Düşünmek: Süreç ve Aktörler, Ed. Mesut Özcan ve M. Hüseyin Mercan, Küre, İstanbul, 2022, s. 117-140.
  • Yıldız, Abdulkadir. “Anayasal Değişimin Suistimali ve Otoriterleşme: Anayasa Mahkemesi Üzerinden Bir Okuma.” İnsan ve Toplum Dergisi. Erken Baskı, 2025, s. 1-29.
  • Yıldız, Tahir. Hukuk Belleği ve Hukuki İktidar. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2024.
  • Zabunoğlu, Hamdi G / Altunsu, Onur. “Hart-Bodenheimer Tartışması Üzerinden Analitik Hukuk Bilimi Okuması”, Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 6 S. 1, 2023, s. 25-42.

‘Kamu Yararı Anayasacılık’ ve Türkiye’de Anayasa

Year 2025, Volume: 8 Issue: 1, 50 - 70, 29.06.2025

Abdulkadir Yıldız

Abstract

Kamu yararı anayasacılık, klasik hukuk geleneğine dayanan bir anayasa hukuku teorisidir. Klasik hukuk geleneği, kamu yararı anayasacılığı hem felsefi hem de hukuki yönleriyle etkilemiştir. Buna göre hukuk üretimi (kanun yapımı ve yorumu) ortak yararı dikkate almalıdır. Bu bağlamda anayasal yorumun veya anayasal değişimin toplumun refahını ve kamu düzenini sağlama yönünde planlanması ve yürütülmesi gerekir.
Liberal anayasacılığın temel kurumlarıyla çatışma içerdiğinden kamu yararı anayasacılığın otoriter rejimlere yol açacağı savunulmuştur. Zira kamusal faaliyetlerin amacı bireyin özgürlüğü üzerinden değil, kamunun yararı üzerinden tespit edilmektedir. Kamu yararı ise klasik hukuk geleneğine dayandırılmakta ve kürtaj, eşcinsel birliktelikler gibi liberal öğretinin özgürlük kapsamına alma eğilimindeki başlıklara karşı çıkılmaktadır. Öte yandan liberal demokrasilerin dünya genelinde gerilediği, popülist ve güvenlikçi politikaların rağbet gördüğü bilinen bir gerçek. Bu aşamada liberal anayasacılığın modern sorunlarla baş edemediği, bu sebeple anayasa siyasetinin yeniden yorumlanması gerektiği savunulabilir. Anayasa, Türkiye’de de öteden beri tartışılan konuların başında geliyor. Anayasa konusundaki tartışmalarda kamu yararı anayasacılık bir perspektif sunabilir.

Keywords

kamu yararı anayasacılık anayasal değişim liberal anayasacılık Türkiye'de anayasa siyaseti

References

  • Ackerman, Bruce. Revolutionary Constitutions: Charismatic Leadership and the Rule of Law. Harvard University Press, 2019.
  • Alicea, Joel. “Originalism and the Rule of the Dead.” National Affairs, C. 23, 2015, s. 149-161.
  • Anadolu Ajansı. “AK Parti'nin "Yeni Anayasa Çalıştayı" başladı.” (ET: 29.10.2024).
  • Anayasa Mahkemesi. “T.C. Anayasa Mahkemesi.” (ET: 15.11.2024).
  • Arendt, Hannah. On Revolution. Penguin Books, 1990
  • Aristo. Politika. Çev. Furkan Akderin, 3. Baskı, Say, 2017.
  • Atay, Ender Ethem. “Anayasa Kavramının Tanımı, Hazırlanması ve Değiştirilmesi Arasındaki İlişki.” Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 12, S. 1, 2008, s. 503-550.
  • Baş, Sezgin. “Yeni Anayasa Gündeminin Anlamı Üzerine.” TYB Akademi, 35, 2022, s. 13-30.
  • Başgil, Ali Fuat. Vatandaş Hak ve Hürriyetlerinin Korunması Meselesi ve Anayasamız. İsmail Akgün Matbaası, 1956.
  • Britannica. “Common good | Philosophy, Ethics & Morality | Britannica.” (ET: 15.11.2024).
  • Butleritchie, David T. “The Confines of Modern Constitutionalism.” Pierce Law Review, C. 3, S. 1, 2004, s. 1-32.
  • Callais, Justin T. / Young, Andrew T. “Revolutionary Constitutions: are they revolutionary in terms of constitutional design?.” Public Choice, 2024, C. 200, s. 423-455.
  • Casey, Conor. “Common Good Constitutionalism: An Introduction.” Elgar Concise Encyclopedia Of Legal Theory And Philosophy, 2024.
  • Casey, Conor / Vermeule, Adrian. “Myths of Common Good Constitutionalism.” Harvard Journal of Law and Public Policy, C. 45, S. 1 2022, s. 103-146.
  • Coan, Andrew. “The Dead Hand Revisited.” Emory Law Journal, C. 70, 2020, s. 1-12.
  • Çağıl, Orhan M. Hukuk Metodolojisi Dersleri. Kenan Matbaası, İstanbul, 1949.
  • Çağlar, Bakır. Anayasa Bilimi. 1. Basım, BFS Yayınları, İstanbul, 1989.
  • Çağlar, Bakır. “Yeni Anayasacılık Üzerine Notlar.” İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, S. 1-3, 1985, s. 29-42.
  • Değirmencioğlu, Burcu / Gürsel Düğmeci, Esin. “Platon’un “Devlet (Politeia)” inde Totalitarizmin İzleri.” Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 3, 2024, s. 517-538.
  • Dworkin, Ronald. Freedom's Law: The Moral Reading Of The American Constitution. Harvard University Press, 1997.
  • Duke, George. “Constitutional Symbolism in the Shadow of the Common Good.” German Law Journal, C. 25 S.3, 2024, s. 368–385.
  • Eren, Abdurrahman. Anayasa Hukuku Dersleri. 5. Baskı, Seçkin, Ankara, 2024.
  • Ginsburg, Tom / Huq, Aziz Z. How To Save a Constitutional Democracy. The University of Chicago Press, Chicago, 2018.
  • Kalın, İbrahim. İslam Aydınlanma ve Gelecek. İnsan, 2024.
  • Kelly, Martin David. “Challenging common good constitutionalism: Common Good Constitutionalism: Recovering the Classical Legal Tradition by Adrian Vermeule, Polity Press, 2022, 270 pp.” Jurisprudence, C. 15 S. 3, 2024, s. 418-440.
  • Keyman, Fuat / Ağırdır Bekir / Aydın-Düzgit, Senem / Kemahlıoğlu, Özge / Özel, Işık. Yeni Anayasa’ya Doğru: Türkiye’de Kurumsal Reform ve Demokrasi Kültürünün Gelişimi. TÜRKONFED, İstanbul, 2015.
  • Kontacı, Ersoy. “Demokratik Anayasa Yapımı Teorisinin Krizi: Şili Deneyimi ve Düşündürdükleri.” Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 13, S. 1, 2023, s. 15-44.
  • Landau, David, / Dixon Rosalind. “Abusive Judicial Review: Courts Against Democracy.” Davis Law Review, C.
  • 53, S. 3, 2020, s. 1313-1387. Leiter, Brian. “Politics by Other Means: The Jurisprudence of “Common Good Constitutionalism.” University of Chicago Law Review: C. 90, S. 6, 2023, s. 1685-1717.
  • Loughlin, Martin. Againist Constitutionalism. Harvard University Press, 2022.
  • MacKinnon, Catherine A. Feminist bir devlet kuramına doğru. Çev. Türkan Yöney ve Sabir Yücesoy, 3. Baskı, Metis, 2020.
  • McClain, Linda C. / Fleming, James E. “Toward a Liberal Common Good Constitutionalism For Polarized Times.” Harvard Journal of Law & Public Policy. C. 46, 2023, s. 1123-1148.
  • Onar, Sıddık Sami. İdare Hukukunun Umumi Esasları C.I. 3. Baskı, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966.
  • Öngel, Mehmet Murat. Demokratik Anayasa Yapım Süreci. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
  • Özbudun, Ergun. Türk Anayasa Hukuku. 18. Basım, Yetkin, Ankara, 2018.
  • Özkan Güneş, Zeynep / Uzunpınar Ç. Serra. “Hukukun Araçsallaştırılması Yoluyla Hukuk Devleti İlkesinde Aşınma, Avrupa Konseyi Ülkelerinden Deneyimler.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 71, S. 2, 2022, s. 621-682.
  • Patterson, C. Perry, “The Evolution of Constitutionalism.” Minnesota Law Review. C. 32. S. 5, 1948, s. 427-457.
  • Schmitt, Carl. Değerlerin Tiranlığı. Çev. Mehmet Cemil Ozansü, Pinhan, İstanbul, 2022.
  • Śledzińska-Simon, Anna. “Learning Lessons from the Populist Defeats: From Negative to Positive Constitutionalism.” Social & Legal Studies, C. 32, S. 6, 2023, s. 893-910. Soltan, Karol Edward. “What Is the New Constitutionalism.” A New Constitutionalism: Designing Political Institutions for a Good Society, Editörler Stephen L. Elkin ve Karol Edward Soltan, The University of Chicago
  • Press, Chicago, 1993, s. 3-19.
  • Solum, Lawrence B. “Flourishing, Virtue, and Common Good Constitutionalism.” Harvard Journal of Law & Public Policy, C. 46, 2023, s. 1149-1175.
  • Şirin, Tolga. Türkiye’de Düşüncenin Tutsaklığı-1. Tekin Yayınevi, İstanbul, 2020.
  • Turhan, Mehmet. “Anayasa ve Anayasacılık.” Amme İdaresi Dergisi, C. 27 S. 3, 1994, s. 3-12.
  • Türcan, Talip. “Sovereignty-Political Power Distinction as the Theoretical Basis of the Concept of the State of
  • Law-A Comparative Study in the Context of Islamic and Western Legal Thought”, Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi: Cumhuriyet’in 100’üncü Yılı Armağanı, 2024, C. 7, S. 2, s. 336-349.
  • Valguarnera, Filippo. “Judicial Policymaking in Sweden: A Comparative Perspective.” Scandinavian studies in law, C. 61, 2015, s. 185-216. Vermeule, Adrian. “Beyond Originalism.” Common-Good Constitutionalism - The Atlantic, (ET: 26.9.2024).
  • Vermeule, Adrian. Common Good Constitutionalism: Recovering The Classical Legal Tradition. Polity, Cambridge, 2022.
  • Versteeg, Mila / Zackin, Emily. “Constitutions Unentrenched: Toward an Alternative Theory of Constitutional Design.” American Political Science Review, C. 110 S. 4, 2016, s. 657–674.
  • Wilkinson, Michael A. “The Authoritarian Nature of Common Good Constitutionalism.” The American Journal of Jurisprudence. C. 69, S. 1, 2024, s. 89-106.
  • Yıldız, Abdulkadir. “Anayasa ve Anayasacılık Bağlamında Arap Devrimleri.” Arap Ayaklanmalarını Yeniden Düşünmek: Süreç ve Aktörler, Ed. Mesut Özcan ve M. Hüseyin Mercan, Küre, İstanbul, 2022, s. 117-140.
  • Yıldız, Abdulkadir. “Anayasal Değişimin Suistimali ve Otoriterleşme: Anayasa Mahkemesi Üzerinden Bir Okuma.” İnsan ve Toplum Dergisi. Erken Baskı, 2025, s. 1-29.
  • Yıldız, Tahir. Hukuk Belleği ve Hukuki İktidar. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2024.
  • Zabunoğlu, Hamdi G / Altunsu, Onur. “Hart-Bodenheimer Tartışması Üzerinden Analitik Hukuk Bilimi Okuması”, Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 6 S. 1, 2023, s. 25-42.
There are 53 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Legal Theory, Jurisprudence and Legal Interpretation
Journal Section Araştırma Makaleleri (Research Articles)
Authors

Abdulkadir Yıldız 0000-0002-6262-7090

Early Pub Date June 5, 2025
Publication Date June 29, 2025
Submission Date January 27, 2025
Acceptance Date March 27, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 8 Issue: 1

Cite

MLA Yıldız, Abdulkadir. “‘Kamu Yararı Anayasacılık’ Ve Türkiye’de Anayasa”. Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol. 8, no. 1, 2025, pp. 50-70.
 Download Cover Image

17742

Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.