Abstract
Bei Abschluss des Mietvertrags haben sowohl der Mieter als auch der Vermieter neben den Hauptleistungspflichten bestimmte Nebenpflichten. Eine dieser Verpflichtungen ist die Verpflichtung des Mieters, das Mietobjekt mit Sorgfalt zu nutzen und die Bewohner und Nachbarn zu respektieren, die in Artikel 316 des türkischen Obligationenrechts geregelt ist. Im Gegensatz zum Gesetz Nr. 818 ist die Rücksichtnahmepflicht des Mieters im Gesetz Nr. 6098 als separate Nebenpflicht und nicht als Teil der Pflicht zur sorgfältigen Nutzung des Mietobjekts geregelt. Der Grund dafür ist die zunehmende Bedeutung der Rücksichtnahmepflicht in den heutigen Mietverhältnissen. Aus diesem Grund ist es notwendig, im Detail zu untersuchen, wer die Rücksichtnahmepflicht verletzen kann, welche Verhaltensweisen als Verletzung der Rücksichtnahmepflicht angesehen werden können und welche Rechtsfolgen sich aus der Verletzung der Rücksichtnahmepflicht ergeben können.
In dieser Studie wird zunächst, da sich die Rücksichtnahmepflicht des Mieters aus nachbarschaftlichen Beziehungen ergibt, Artikel 316 des türkischen Obligationenrechts im Vergleich zu den einschlägigen Bestimmungen des türkischen Zivilgesetzbuches und des Wohnungseigentumsgesetzes erörtert. Anschließend werden die Gegenstände der Rücksichtnahmepflicht des Mieters bestimmt. An dieser Stelle wird geprüft, ob bei einer Verletzung der Rücksichtnahmepflicht gegenüber dem Vermieter und seinen Angehörigen ein Verstoß gegen Artikel 316 des türkischen Obligationenrechts vorliegt. Insbesondere wird im Rahmen der Stellungnahmen in der Lehre und Rechtsprechung untersucht, welche Verhaltensweisen als Verletzung der Rücksichtnahmepflicht angesehen werden. Im Anschluss an diese Analysen wird die Ausübung des dem Vermieter eingeräumten Kündigungsrechts wegen Verletzung der Rücksichtnahmepflicht durch den Mieter gesondert für Wohn- und überdachte Arbeitsstättenmietverhältnisse sowie für sonstige Mietverhältnisse erörtert. Abschließend wird geprüft, ob es angemessen ist, die in Streitigkeiten aus Art. 316 MRK erhobene Klage in der Praxis als „Räumungsklage“ zu bezeichnen.
Keywords
References
- Acar F, Kira Hukuku Şerhi (TBK m. 299-326) (3rd ed, Beta Basım 2016).
- Akyiğit E, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda Kira Sözleşmesi (1st ed, Seçkin Yayıncılık 2012).
- Aral F ve Ayrancı H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri (16th ed, Yetkin Yayınları 2023).
- Aydemir E, Yeni Türk Borçlar Yasasına Göre Kira Hukuku (2nd ed, Seçkin Yayıncılık 2013).
- Bilge N, Borçlar Hukuku: Özel Borç Münasebetleri (3rd ed, Sevinç Matbaası 1971).
- Burcuoğlu H, 'Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinde, Sözleşmeye Aykırılık Nedeniyle Fesih ve İade İstemi ile İlgili Yargıtay Uygulamasının Değerlendirilmesi' (2013) 8 (Özel Sayı) Yaşar Üniversitesi E-Dergisi
- Çakır F, Kat Mülkiyeti ve Toplu Yapılar (1st ed, Seçkin Yayıncılık 2021).
- Doğan M, Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinin Sona Ermesi (1st ed, Adalet Yayınevi 2011).
- Edis S, Medenî Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri (2nd ed, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1983).
- Eren F, Borçlar Hukuku Özel Hükümler (6th ed, Yetkin Yayınları 2021).
- Eren F, Mülkiyet Hukuku (6th ed, Yetkin Yayınları 2021).
- Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (27th ed, Yetkin Yayınları 2022).
- Ertaş Ş, Eşya Hukuku (13th ed, Barış Yayınları 2017).
- Feyzioğlu FN, Borçlar Hukuku İkinci Kısım Akdin Muhtelif Nevileri (4th ed, Fakülteler Matbaası 1980).
- Germeç ME, Kat Mülkiyeti Hukuku (8th ed, Seçkin Yayıncılık 2019).
- Gözübüyük AŞ, Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları (38th ed, Turhan Kitabevi 2016).
- Gümüş MA, Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt I (3rd ed, Vedat Kitapçılık 2013).
- Gümüş MA, Borçlar Hukukunun Genel Hükümleri (1st ed, Yetkin Basımevi 2021).
- Gündoğdu F, Borca Aykırlık Hallerinden Kusurlu İfa İmkansızlığı ve Hukuki Sonuçları (1st ed, On İki Levha Yayıncılık 2014).
- İnceoğlu MM, Kira Hukuku (1st ed, On İki Levha Yayıncılık 2014).
- Karaman T, Kiracının Sözleşmeye Uygun ve Özenle Kullanma Borcu (1st ed, Seçkin Yayıncılık 2020).
- Kocayusufpaşaoğlu N, Hatemi H, Serozan R ve Arpacı A, Borçlar Hukuku Genel Bölüm Birinci Cilt: Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem, Sözleşme (7th ed, Filiz Kitabevi 2017).
- Koçak Diker D, Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Kiracının Ödeme Dışındaki Yan Borçlarına Aykırılığı ve Sözleşmenin Kiraya Veren Tarafından Sona Erdirilmesi (TBK m. 316/II-III) (1th ed, On İki Levha Yayıncılık 2018).
- Mamük D, 'Kiracının Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcu ile Komşuluk Hakkı ve Taşkınlıktan Kaçınma Ödevinin Birlikte Değerlendirilmesi' (2013) (1) Ankara Barosu Dergisi, 407-453.
- Oğuzman MK ve Öz MT, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt - 1 (20th ed, Vedat Kitapçılık 2022).
- Olgaç S, Borçlar Hukuku: Akdin Muhtelif Nevileri (1st ed, İsmail Akgün Matbaası 1966).
- Serozan R, '“Culpa in Contrahendo”, “Akdin Müsbet İhlali” ve “Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme” Kurumlarının Ortak Temeli: Edim Yükümlerinden Bağımsız Borç İlişkisi' (1968) 2 (3) İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, 108-129.
- Sirmen AL, 'Taşınmaz Mülkiyetinin Kullanılmasında Çevre Etkileri Yaratan Müdahalelerden Dolayı Malikin Sorumluluğu' (1988) 40 (1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 281-306.
- Sirmen AL, Eşya Hukuku (6th ed, Yetkin Yayınları 2018).
- Tercier P, Pichonnaz P ve Develioğlu HM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (2nd ed, On İki Levha Yayıncılık 2020). Tunçomağ K, Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri C. II (Sermet Matbaası 1967).
- Uygur T, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi C. II (m. 237-649) (3rd ed, Seçkin Yayınları 2013).
- Yavuz C, Acar F ve Özen B, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler Birinci Cilt (11th ed, Beta Basım 2022).
- Zevkliler A ve Gökyayla KE, Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri (18th ed, Turhan Kitabevi 2018).
Abstract
With the establishment of a lease agreement, both the lessee and the lessor have some secondary obligations other than the primary performance obligations. One of these obligations is the lessee’s obligation to use the leased property with care and to respect the occupants of the property and the neighbors, which is regulated in Article 316 of the Turkish Code of Obligations. Contrary to Law No. 818, the lessee’s obligation to respect is regulated as a separate secondary obligation in Law No. 6098, not as a part of the obligation to use the leased property with care. The reason for this is that the importance of the duty of respect is increasing in today's neighborly relations. For this reason, it is necessary to be examined in detail against whom the duty of respect can be violated, which behaviors constitute a violation of the duty of respect, and what legal consequences will arise when the duty of respect is violated.
In the study, first of all, since the lessee’s duty of respect arises from neighborhood relations, Article 316 of the Turkish Code of Obligations will be analyzed comparatively with the relevant provisions of the Turkish Civil Code and the Condominium Law. Then, the subjects of the lessee's duty of respect will be determined. At this point, it will be evaluated whether the violation of Article 316 of the Turkish Code of Obligations arises in the event of a breach of the duty of respect towards the lessor and his relatives. In particular, which behaviors are considered as violation of the duty of respect will be examined within the scope of doctrinal opinions and case law. After these examinations, the use of the termination right granted to the lessor due to the lessee's violation of the duty of respect will be discussed separately by distinguishing between residential and roofed workplace leases and other lease relationships. In conclusion, the appropriateness of classifying lawsuits arising from disputes under Article 316 of the Turkish Code of Obligations as "eviction lawsuits" in practice will be evaluated.
Keywords
References
- Acar F, Kira Hukuku Şerhi (TBK m. 299-326) (3rd ed, Beta Basım 2016).
- Akyiğit E, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda Kira Sözleşmesi (1st ed, Seçkin Yayıncılık 2012).
- Aral F ve Ayrancı H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri (16th ed, Yetkin Yayınları 2023).
- Aydemir E, Yeni Türk Borçlar Yasasına Göre Kira Hukuku (2nd ed, Seçkin Yayıncılık 2013).
- Bilge N, Borçlar Hukuku: Özel Borç Münasebetleri (3rd ed, Sevinç Matbaası 1971).
- Burcuoğlu H, 'Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinde, Sözleşmeye Aykırılık Nedeniyle Fesih ve İade İstemi ile İlgili Yargıtay Uygulamasının Değerlendirilmesi' (2013) 8 (Özel Sayı) Yaşar Üniversitesi E-Dergisi
- Çakır F, Kat Mülkiyeti ve Toplu Yapılar (1st ed, Seçkin Yayıncılık 2021).
- Doğan M, Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinin Sona Ermesi (1st ed, Adalet Yayınevi 2011).
- Edis S, Medenî Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri (2nd ed, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1983).
- Eren F, Borçlar Hukuku Özel Hükümler (6th ed, Yetkin Yayınları 2021).
- Eren F, Mülkiyet Hukuku (6th ed, Yetkin Yayınları 2021).
- Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (27th ed, Yetkin Yayınları 2022).
- Ertaş Ş, Eşya Hukuku (13th ed, Barış Yayınları 2017).
- Feyzioğlu FN, Borçlar Hukuku İkinci Kısım Akdin Muhtelif Nevileri (4th ed, Fakülteler Matbaası 1980).
- Germeç ME, Kat Mülkiyeti Hukuku (8th ed, Seçkin Yayıncılık 2019).
- Gözübüyük AŞ, Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları (38th ed, Turhan Kitabevi 2016).
- Gümüş MA, Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt I (3rd ed, Vedat Kitapçılık 2013).
- Gümüş MA, Borçlar Hukukunun Genel Hükümleri (1st ed, Yetkin Basımevi 2021).
- Gündoğdu F, Borca Aykırlık Hallerinden Kusurlu İfa İmkansızlığı ve Hukuki Sonuçları (1st ed, On İki Levha Yayıncılık 2014).
- İnceoğlu MM, Kira Hukuku (1st ed, On İki Levha Yayıncılık 2014).
- Karaman T, Kiracının Sözleşmeye Uygun ve Özenle Kullanma Borcu (1st ed, Seçkin Yayıncılık 2020).
- Kocayusufpaşaoğlu N, Hatemi H, Serozan R ve Arpacı A, Borçlar Hukuku Genel Bölüm Birinci Cilt: Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem, Sözleşme (7th ed, Filiz Kitabevi 2017).
- Koçak Diker D, Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Kiracının Ödeme Dışındaki Yan Borçlarına Aykırılığı ve Sözleşmenin Kiraya Veren Tarafından Sona Erdirilmesi (TBK m. 316/II-III) (1th ed, On İki Levha Yayıncılık 2018).
- Mamük D, 'Kiracının Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcu ile Komşuluk Hakkı ve Taşkınlıktan Kaçınma Ödevinin Birlikte Değerlendirilmesi' (2013) (1) Ankara Barosu Dergisi, 407-453.
- Oğuzman MK ve Öz MT, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt - 1 (20th ed, Vedat Kitapçılık 2022).
- Olgaç S, Borçlar Hukuku: Akdin Muhtelif Nevileri (1st ed, İsmail Akgün Matbaası 1966).
- Serozan R, '“Culpa in Contrahendo”, “Akdin Müsbet İhlali” ve “Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme” Kurumlarının Ortak Temeli: Edim Yükümlerinden Bağımsız Borç İlişkisi' (1968) 2 (3) İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, 108-129.
- Sirmen AL, 'Taşınmaz Mülkiyetinin Kullanılmasında Çevre Etkileri Yaratan Müdahalelerden Dolayı Malikin Sorumluluğu' (1988) 40 (1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 281-306.
- Sirmen AL, Eşya Hukuku (6th ed, Yetkin Yayınları 2018).
- Tercier P, Pichonnaz P ve Develioğlu HM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (2nd ed, On İki Levha Yayıncılık 2020). Tunçomağ K, Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri C. II (Sermet Matbaası 1967).
- Uygur T, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi C. II (m. 237-649) (3rd ed, Seçkin Yayınları 2013).
- Yavuz C, Acar F ve Özen B, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler Birinci Cilt (11th ed, Beta Basım 2022).
- Zevkliler A ve Gökyayla KE, Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri (18th ed, Turhan Kitabevi 2018).
Abstract
Kira sözleşmesinin kurulmasıyla hem kiracının hem kiraya verenin asli edim yükümlülüklerinden başka bazı yan yükümlülükleri de söz konusu olmaktadır. Bunlardan biri de Türk Borçlar Kanunu m. 316’da düzenlenen kiracının kiralananı özenle kullanma ve taşınmazda oturan kişiler ile komşulara saygı gösterme borcudur. Kiracının saygı gösterme borcu, 818 sayılı yasanın aksine 6098 sayılı yasada kiralananın özenle kullanma borcunun bir parçası olarak değil, ayrı bir yan borç olarak düzenlenmiştir. Bunun sebebi, günümüz kira ilişkilerinde saygı borcunun öneminin gitgide artmasıdır. Bu sebeple, saygı borcunun kimlere karşı ihlal edilebileceği, hangi davranışların saygı borcunun ihlali sayılabileceği ve saygı borcu ihlal edildiğinde hangi hukuki sonuçların doğacağı detaylıca incelenmelidir.
Çalışmada ilk olarak, kiracının saygı borcunun komşuluk ilişkilerinden kaynaklanması sebebiyle Türk Borçlar Kanunu m. 316, Türk Medeni Kanunu ve Kat Mülkiyeti Kanunu’nun ilgili hükümleriyle karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Daha sonra kiracının saygı borcunun süjeleri belirlenmiştir. Bu noktada özellikle kiraya veren ve yakınlarına karşı saygı borcunun ihlal edilmesi halinde Türk Borçlar Kanunu m. 316’ya aykırılığın gündeme gelip gelmediği değerlendirilmiştir. Özellikle hangi davranışların saygı borcunun ihlali niteliğinde kabul edildiği, öğretideki görüşler ve içtihatlar kapsamında incelenmiştir. Bu incelemelerden sonra, kiracının saygı borcunu ihlal etmesi sebebiyle kiraya verene tanınan fesih hakkının kullanımı, konut ve çatılı işyeri kiraları ve diğer kira ilişkileri açısından ayrı ayrı ele alınmıştır. Son olarak, TBK m. 316’dan doğan uyuşmazlıklarda açılan davanın uygulamada “tahliye davası” olarak nitelendirilmesinin yerinde olup olmadığı değerlendirilmiştir.
Keywords
References
- Acar F, Kira Hukuku Şerhi (TBK m. 299-326) (3rd ed, Beta Basım 2016).
- Akyiğit E, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda Kira Sözleşmesi (1st ed, Seçkin Yayıncılık 2012).
- Aral F ve Ayrancı H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri (16th ed, Yetkin Yayınları 2023).
- Aydemir E, Yeni Türk Borçlar Yasasına Göre Kira Hukuku (2nd ed, Seçkin Yayıncılık 2013).
- Bilge N, Borçlar Hukuku: Özel Borç Münasebetleri (3rd ed, Sevinç Matbaası 1971).
- Burcuoğlu H, 'Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinde, Sözleşmeye Aykırılık Nedeniyle Fesih ve İade İstemi ile İlgili Yargıtay Uygulamasının Değerlendirilmesi' (2013) 8 (Özel Sayı) Yaşar Üniversitesi E-Dergisi
- Çakır F, Kat Mülkiyeti ve Toplu Yapılar (1st ed, Seçkin Yayıncılık 2021).
- Doğan M, Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinin Sona Ermesi (1st ed, Adalet Yayınevi 2011).
- Edis S, Medenî Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri (2nd ed, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1983).
- Eren F, Borçlar Hukuku Özel Hükümler (6th ed, Yetkin Yayınları 2021).
- Eren F, Mülkiyet Hukuku (6th ed, Yetkin Yayınları 2021).
- Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (27th ed, Yetkin Yayınları 2022).
- Ertaş Ş, Eşya Hukuku (13th ed, Barış Yayınları 2017).
- Feyzioğlu FN, Borçlar Hukuku İkinci Kısım Akdin Muhtelif Nevileri (4th ed, Fakülteler Matbaası 1980).
- Germeç ME, Kat Mülkiyeti Hukuku (8th ed, Seçkin Yayıncılık 2019).
- Gözübüyük AŞ, Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları (38th ed, Turhan Kitabevi 2016).
- Gümüş MA, Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt I (3rd ed, Vedat Kitapçılık 2013).
- Gümüş MA, Borçlar Hukukunun Genel Hükümleri (1st ed, Yetkin Basımevi 2021).
- Gündoğdu F, Borca Aykırlık Hallerinden Kusurlu İfa İmkansızlığı ve Hukuki Sonuçları (1st ed, On İki Levha Yayıncılık 2014).
- İnceoğlu MM, Kira Hukuku (1st ed, On İki Levha Yayıncılık 2014).
- Karaman T, Kiracının Sözleşmeye Uygun ve Özenle Kullanma Borcu (1st ed, Seçkin Yayıncılık 2020).
- Kocayusufpaşaoğlu N, Hatemi H, Serozan R ve Arpacı A, Borçlar Hukuku Genel Bölüm Birinci Cilt: Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem, Sözleşme (7th ed, Filiz Kitabevi 2017).
- Koçak Diker D, Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Kiracının Ödeme Dışındaki Yan Borçlarına Aykırılığı ve Sözleşmenin Kiraya Veren Tarafından Sona Erdirilmesi (TBK m. 316/II-III) (1th ed, On İki Levha Yayıncılık 2018).
- Mamük D, 'Kiracının Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcu ile Komşuluk Hakkı ve Taşkınlıktan Kaçınma Ödevinin Birlikte Değerlendirilmesi' (2013) (1) Ankara Barosu Dergisi, 407-453.
- Oğuzman MK ve Öz MT, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt - 1 (20th ed, Vedat Kitapçılık 2022).
- Olgaç S, Borçlar Hukuku: Akdin Muhtelif Nevileri (1st ed, İsmail Akgün Matbaası 1966).
- Serozan R, '“Culpa in Contrahendo”, “Akdin Müsbet İhlali” ve “Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme” Kurumlarının Ortak Temeli: Edim Yükümlerinden Bağımsız Borç İlişkisi' (1968) 2 (3) İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, 108-129.
- Sirmen AL, 'Taşınmaz Mülkiyetinin Kullanılmasında Çevre Etkileri Yaratan Müdahalelerden Dolayı Malikin Sorumluluğu' (1988) 40 (1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 281-306.
- Sirmen AL, Eşya Hukuku (6th ed, Yetkin Yayınları 2018).
- Tercier P, Pichonnaz P ve Develioğlu HM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (2nd ed, On İki Levha Yayıncılık 2020). Tunçomağ K, Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri C. II (Sermet Matbaası 1967).
- Uygur T, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi C. II (m. 237-649) (3rd ed, Seçkin Yayınları 2013).
- Yavuz C, Acar F ve Özen B, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler Birinci Cilt (11th ed, Beta Basım 2022).
- Zevkliler A ve Gökyayla KE, Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri (18th ed, Turhan Kitabevi 2018).
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Contract Law |
| Journal Section | Private Law |
| Authors | |
| Early Pub Date | April 18, 2025 |
| Publication Date | December 31, 2024 |
| Submission Date | November 15, 2024 |
| Acceptance Date | December 31, 2024 |
| Published in Issue | Year 2024 Volume: 5 Issue: 2 |
Cite
Eserlerin gönderilmesi veya yayınlanması için yazarlardan hiçbir ücret talep edilmemektedir.
Yazarların makale gönderebilmeleri için ORCID numarası almaları zorunludur.
Dergide yayınlanan makaleler intihal değerlendirmesinden geçirilmektedir. Benzerlik oranı % 20'den fazla olan çalışmalar yayınlanmamaktadır.
İndeksler