Abstract
The Ottoman Empire which entered between 1914 and 1918, lost the First World War against countries such as the British, French, Italian and Greece. After the War, the Mondros Armistice was accorded on 30 October, 1918. Thus, Ottoman lands such as Istanbul, Urfa, Maraş, Adana, Antalya and the torwns in the western coasts were occupied by the above-mentioned states. The last of these occupations was Izmir by the Greeks on May 15, 1919. This occupation was last straw and it became very essential that the country be somehow saved from occupations. For this purpose, Mustafa Kemal and his friends moved from Istanbul to Ankara and aimed to organize the people in Anatolia. For this reason, they made use of the first opportunity that arose. As a matter of fact, Mustafa Kemal wished to go to Anatolia, claiming that unrest was being caused by 'gangs and bandits' in the Black Sea Region and that it should be suppressed. After occupation of Izmir, Sultan made this assignment and Atatürk moved from Istanbul to Samsun. The path to the liberation of the country was paved with the Congresses of Erzurum and Sivas held afterwards. The hope of salvation for the Anatolian people has appeared.
References
- Akşin, Sina, (1983), İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele, 2 Cilt, Cem Yayınevi, İstanbul.
- Arı, Kemal, (2011), Türk Devrim Tarihi Temelleri ve Gelişimi ve Oluşumu, İzmir.
- Arıburnu, Kemal, (1997), Sivas Kongresi, Samsun’dan Ankara’ya Kadar Olaylar ve Anılarla, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara.
- Belen, Fahri, (1983), Türk Kurtuluş Savaşı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Bıyıklıoğlu, Tevfik, (1981), Atatürk Anadolu’da 1919-1921, Kent Basımevi, Ankara.
- Çil, Yücel, (2005), Erzurum Kongresi’ne Katılan Delegeler, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara.
- Ertan, Temuçin F., (2002), “Erzurum Kongresi Kararlarının Ulus- Devlet Sürecine Etkisi” 23 Temmuz Erzurum Kongresi ve Kurtuluştan Günümüze Erzurum 1. Uluslar Arası Sempozyumu (23-25 Temmuz 2002), Erzurum, s. 363-369.
- Evsile, Mehmet, (1998), “Amasya Tamimi ve Atatürk’ün Amasya’daki Faaliyetleri”, AAMD, 14/40, s. 69-96.
- Goloğlu, Mahmut, (2008), Milli Mücadele Tarihi Erzurum Kongresi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
- Goloğlu, Mahmut, (2006), Sivas Kongresi, Milli Mücadele Tarihi II, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
- Güler, Ali, (2003), Atatürk ve Cumhuriyet, Ankara.
- Günaydın, Ahmet Necip, (2009), Milli Mücadelede Sivas 108 Gün( 2 Eylül-18 Aralık 1919), Sivas.
- Karabekir, Kazım, (1988), İstiklal Harbimiz, Merk Yayıncılık, İstanbul.
- Kasalak, Kadir, (1992), “Sivas Kongresi Öncesinde Manda ve Himayenin Türk Basınında Tartışılması ve Komutanlar Arasında Yazışmalar”, AAMD, 8/23, s. 397-407.
- Kırzıoğlu, Fahrettin, (1993), Bütünüyle Erzurum Kongresi, Ankara.
- Kili, Suna, (1982), Türk Devrim Tarihi, İstanbul.
- Mustafa Kemal, (1994), Nutuk 1919-1927, (Yay. Haz. Zeynep Korkmaz), Atatürk araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
- Özkaya, Yücel, (1981), Türk İstiklal Savaşı ve Cumhuriyet Tarihi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayını, Ankara.
- Öztürk, Ayhan, (1994) Milli Mücadele’de Gaziantep, Geçit Yayınları, Kayseri.
- Selek, Sabahattin, (1981), Anadolu İhtilali, Örgün Yayınları, İstanbul.
- Selvi, Haluk, (2000), Milli Mücadele’de Erzurum, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
- Tanör, Bülent, (1998), Osmanlı- Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul.
- Tansel, Selahattin, (1978), Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, 4 Cilt, Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
- Taşdemir, Serap, (2005),“Türkiye Cumhuriyeti’nin Doğum Belgesi: Amasya Tamimi”, AAMD, Sayı. 63, s. 1071-1089.
- Toparlı, Recep, (2010), Sivas Kongresi’nin Tutanakları, Sivas.
- Yalçın, Semih- Mustafa Turan-Mustafa Ekincikli-Şarika Gedikli, (2003), Türk İnkılâp Tarihi ve Atatürk İlkeleri, Ankara 2003.
- Yıldız, Yılmaz, (2009) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, İstanbul.
Abstract
Osmanlı İmparatorluğu 1914 ile 1918 Yılları arasında girdiği Birinci Dünya Savaşı’nı İngiliz, Fransız, İtalyan ve Yunanistan gibi ülkelere karşı kaybederek Mondros Mütarekesi’ni 30 Ekim 1918 günü imzalanmıştır. Böylece Osmanlı toprakları yukarıda adı geçen devletler tarafından işgal edilmiştir. İşgaller İstanbul, Güneydoğu Anadolu, Adana, Antalya ve Ege Bölgeleri ile belirli aralıklarla işgal edilmişlerdir. Bunların en sonuncusu da 15 Mayıs 1919 günü Yunanlılar tarafından İzmir’in işgal edilmesidir. Bu işgal artık sabrın olmuş ve ülkenin bu işgallerden kurtarılması elzem olmuştur. Bu amaçla Mustafa kemal ve arkadaşları İstanbul’dan Ankara’ya geçerek Anadolu’da halkın teşkilatlanmalarını sağlamayı amaçlamışlardır. Bu nedenle de çıkacak ilk fırsatı değerlendirmişlerdir. Nitekim Mustafa Kemal Karadeniz Bölgesi’nde ‘çete ve eşkıyalar” tarafından huzursuzluk çıkarıldığı ve bunun bastırılması gerektiği öne sürülerek Anadolu’ya gitme istemiştir. Sultan da İzmir’in işgali sonrasında bu görevlendirmeyi yaparak Atatürk İstanbul’dan Samsun’a hareket etmiştir. Sonrasında toplanan Erzurum ve Sivas Kongreleri ile ülkenin kurtuluşunun yolu açılmıştır. Anadolu insanı kurtuluş yolunda teşkilatlanma ve kurtulma ümidi belirmiştir.
Keywords
References
- Akşin, Sina, (1983), İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele, 2 Cilt, Cem Yayınevi, İstanbul.
- Arı, Kemal, (2011), Türk Devrim Tarihi Temelleri ve Gelişimi ve Oluşumu, İzmir.
- Arıburnu, Kemal, (1997), Sivas Kongresi, Samsun’dan Ankara’ya Kadar Olaylar ve Anılarla, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara.
- Belen, Fahri, (1983), Türk Kurtuluş Savaşı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Bıyıklıoğlu, Tevfik, (1981), Atatürk Anadolu’da 1919-1921, Kent Basımevi, Ankara.
- Çil, Yücel, (2005), Erzurum Kongresi’ne Katılan Delegeler, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara.
- Ertan, Temuçin F., (2002), “Erzurum Kongresi Kararlarının Ulus- Devlet Sürecine Etkisi” 23 Temmuz Erzurum Kongresi ve Kurtuluştan Günümüze Erzurum 1. Uluslar Arası Sempozyumu (23-25 Temmuz 2002), Erzurum, s. 363-369.
- Evsile, Mehmet, (1998), “Amasya Tamimi ve Atatürk’ün Amasya’daki Faaliyetleri”, AAMD, 14/40, s. 69-96.
- Goloğlu, Mahmut, (2008), Milli Mücadele Tarihi Erzurum Kongresi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
- Goloğlu, Mahmut, (2006), Sivas Kongresi, Milli Mücadele Tarihi II, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
- Güler, Ali, (2003), Atatürk ve Cumhuriyet, Ankara.
- Günaydın, Ahmet Necip, (2009), Milli Mücadelede Sivas 108 Gün( 2 Eylül-18 Aralık 1919), Sivas.
- Karabekir, Kazım, (1988), İstiklal Harbimiz, Merk Yayıncılık, İstanbul.
- Kasalak, Kadir, (1992), “Sivas Kongresi Öncesinde Manda ve Himayenin Türk Basınında Tartışılması ve Komutanlar Arasında Yazışmalar”, AAMD, 8/23, s. 397-407.
- Kırzıoğlu, Fahrettin, (1993), Bütünüyle Erzurum Kongresi, Ankara.
- Kili, Suna, (1982), Türk Devrim Tarihi, İstanbul.
- Mustafa Kemal, (1994), Nutuk 1919-1927, (Yay. Haz. Zeynep Korkmaz), Atatürk araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
- Özkaya, Yücel, (1981), Türk İstiklal Savaşı ve Cumhuriyet Tarihi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayını, Ankara.
- Öztürk, Ayhan, (1994) Milli Mücadele’de Gaziantep, Geçit Yayınları, Kayseri.
- Selek, Sabahattin, (1981), Anadolu İhtilali, Örgün Yayınları, İstanbul.
- Selvi, Haluk, (2000), Milli Mücadele’de Erzurum, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
- Tanör, Bülent, (1998), Osmanlı- Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul.
- Tansel, Selahattin, (1978), Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, 4 Cilt, Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
- Taşdemir, Serap, (2005),“Türkiye Cumhuriyeti’nin Doğum Belgesi: Amasya Tamimi”, AAMD, Sayı. 63, s. 1071-1089.
- Toparlı, Recep, (2010), Sivas Kongresi’nin Tutanakları, Sivas.
- Yalçın, Semih- Mustafa Turan-Mustafa Ekincikli-Şarika Gedikli, (2003), Türk İnkılâp Tarihi ve Atatürk İlkeleri, Ankara 2003.
- Yıldız, Yılmaz, (2009) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, İstanbul.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Studies of the Turkic World |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | June 29, 2025 |
| Submission Date | January 20, 2025 |
| Acceptance Date | June 13, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 7 Issue: 1 |
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.