This article examines the Late Byzantine Period historical topography of Anaia/Kadıkalesi (Kuşadası, Aydın), an ancient mound settlement located on the Aegean coast of Asia Minor. By thoroughly reconsidering primary sources, including Genoese and Venetian archival records and cartographic evidence such as portolan charts and texts, it readdresses the longstanding debate concerning the location of Anaia’s harbor and its associated maritime infrastructure. The study situates the harbor within the broader context of the settlement’s Late Medieval urban and economic landscape, emphasizing its role in regional maritime networks and continuity. A key focus is the presence of a central Late Byzantine dockyard, which, based on the written evidence, for which we also tap in the archaeological evidence found immediately on the shoreline of the mound, remained operational into the Aydinid Period, highlighting a continuity of maritime activity despite shifting political dominion in the same area. This multidisciplinary approach integrates archaeological, textual and cartographic analyses to refine our understanding of Anaia’s urban expansion area and its maritime functions. Proposing a new hypothesis for the harbor’s place, which was located a few kilometers to the north of the mound, this article argues its long history of operation and contributes to discussions about the interplay between land and sea in the Late Byzantine and early post-Byzantine mound settlement.
Bu makale, Anadolu’nun Ege kıyısında bulunan antik bir höyük yerleşimi olan Anaia/Kadıkalesi’nin (Kuşadası, Aydın) Geç Bizans Dönemi tarihsel topoğrafyasını incelemektedir. Ceneviz ve Venedik arşiv kayıtları ile portolan haritaları ve metinleri gibi kartografik veriler de dahil olmak üzere, çeşitli birincil kaynakları kapsamlı bir şekilde yeniden gözden geçirerek, Anaia’da varlığı bilinen limanın yeri ve bununla ilişkili denizsel altyapıyla ilgili bir süredir devam eden akademik tartışmayı yeniden ele almaktadır. Çalışma, söz konusu limanı, yerleşmenin Geç Ortaçağ kentsel ve ekonomik çerçevesinin çok daha geniş bağlamı içine yerleştirerek, bölgesel ölçekte deniz ulaşım ağlarındaki ve ilgili sürekliliğindeki tanımlı rolünü vurgulamaktadır. Makaledeki önemli bir odak noktası, yine yazılı kanıtlara dayanarak, Aydınoğulları Dönemi’ne kadar faaliyette kaldığı anlaşılan merkezi bir Geç Bizans Dönemi tersanesinin varlığıdır. Metinlerde geçen bu yapı, sahil şeridinde bulunan yapı kalıntılarıyla da sınanmaktadır. Aynı bölgedeki siyasi hakimiyet değişmesine rağmen, denizcilik faaliyetlerinin buradaki sürekliliği vurgulanmaktadır. Makaledeki disiplinlerarası yaklaşım, Anaia kentsel egemenlik sahası ve denizsel kullanımlarına dair mevcut anlayışımızı detaylandırmak amacıyla, arkeolojik, yazılı ve kartografik analizleri bir arada içerir. Bunlar yardımıyla, limanı höyük yerleşiminin birkaç kilometre kuzeyine konumlandırır. Limanın uzun süreli kullanımı için yeni bir hipotez önerdiğimiz makalede, Geç Bizans Dönemi ve Bizans hakimiyeti sonrasının erken yıllarındaki höyük yerleşiminde, kara ve deniz arasındaki etkileşim hakkında tartışmalara katkıda bulunulmaktadır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Historical Geography, Archeology of Islam, Medieval Age Archeology, History of The Byzantine, Medieval Cities, History of Muslim Turkish Countries and Societies |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Early Pub Date | June 25, 2025 |
Publication Date | June 26, 2025 |
Submission Date | January 2, 2025 |
Acceptance Date | May 30, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 8 Issue: 1 |
Articles published in Ortaçağ Araştırmaları Dergisi are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY-NC 4.0). Ortaçağ Araştırmaları Dergisi provides immediate open-access to its content, reflecting its conviction in advancing global knowledge exchange. The opinions presented in the articles are the sole responsibility of their respective authors and do not present the view or opinions of Ortaçağ Araştırmaları Dergisi. Terms of Use & Privacy Policy