Ombudsman Akademik

Abstract

Bu çalışma, İsrail’in hem vatandaş statüsündeki Filistinlilere hem de işgal altındaki topraklarda yaşayan Filistinlilere yönelik politikalarının bir apartheid rejimi oluşturduğunu ortaya koymaktadır. Makale apartheid kavramını siyasi rejim boyutuyla ele alarak, Siyonist ideolojinin yerleşimci-sömürgeci karakterinin, İsrail devletinin kuruluş süreci ve işgal politikalarıyla nasıl kurumsallaştığını ve bu süreçte Filistinlilerin parçalanmış, haklardan yoksun bırakılmış bir halk haline getirildiğini ortaya koymaktadır. Bu kapsamda siyonist hareketin tarihî gelişimi, yerleşimci-sömürgecilik çerçevesinde ele alınarak, bu ideolojinin İsrail’in temel yapısına nasıl içkin hale geldiği gösterilmektedir. İsrail’in vatandaşlık, mülkiyet, aile birleşimi ve hareket özgürlüğü gibi alanlardaki ayrımcı yasaları, Filistinlilerin temel haklara erişimini engellemekte; onları farklı statülere bölerek yekpare bir toplumsal bütünlük kurmalarını imkânsızlaştırmaktadır. Dolayısıyla İsrail ve başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere onun Batılı destekçilerinin, İsrail’i “canlı bir demokrasi” olarak tanımlamalarına rağmen, İsrail’in artık yalnızca bir etnokrasi değil, açıkça bir apartheid rejimi olduğu uluslararası arenada daha fazla kabul görmektedir. Nitekim yalnızca yerel sivil toplum kuruluşları değil, uluslararası kurumlar da İsrail’i apartheid rejimi olarak tanımlamaktadır. Bu çerçevede makale, “Filistinli Arap vatandaşlarına karşı ayrımcılığın var olduğu ve Filistin topraklarının sürekli işgal altında tutulduğu bir liberal demokrasi olabilir mi?” sorusundan hareketle, İsrail’in nerede oldukları fark etmeksizin -İsrail kontrolündeki veya işgali altındaki topraklardaki- Filistinlilere yönelik ayrımcı ve baskıcı uygulamalarının ayrımcılığı sistematikleştiren bir apartheid rejimi olduğunu ortaya koymakta ve uluslararası toplumun bu duruma karşı sorumluluklarını tartışmaya açmaktadır.