Research Article
Year 2025,
Volume: 14 Issue: 1, 1 - 10, 25.06.2025
Abstract
Sosyal bütçenin bir çeşidi olan çocuk odaklı bütçeleme yaklaşımı çocukların karar alma noktasında iradelerinin dikkate alındığı bir bütçeleme anlayışı olarak kendini göstermektedir. Bu durum aynı zamanda bir ülkenin gelişmişlik seviyesinin bir göstergesi olarak da kabul edilmektedir. Az gelişmiş ülkelerde bu tür bütçeleme anlayışına sık rastlanılmadığı gibi harcama önceliklendirilmesinde de çocuklar ön plana alınmamaktadır. Buradan hareketle, bu çalışmada sosyal bütçelemenin bir türü olan çocuk bütçeleme anlayışı kavramına ve önemine değinilmiş olup bazı ülkelerdeki uygulamalara yer verilmiştir. Çalışmanın amacı ise çocuk odaklı bütçelemenin olmadığı Türkiye’de çocuklara yönelik harcamaların nasıl gerçekleştiğini ele almak ve çocuk odaklı bütçelemenin gerçekleştirilebilmesi için bazı çözüm önerileri sunmaktır.
References
- Akpınar, R. (2020). Yerelde kamu politikalarının oluşumunda belediyelerin rolü: Çocuk politikalarında İzmir Gaziemir örneği. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 16(2), 147-162.
- AnkaHaber. (2024, 03 Ağustos). Mersin Büyükşehir'in Çocuk Meclisi'nin ilk toplantısı yapıldı. AnkaHaber, https://ankahaber.net/haber/detay/mersin_buyuksehirin_cocuk_meclisinin_ilk_toplantisi_yapildi_190666.
- Arap, S. K. (2024). Yaşanabilir kentler perspektifinden Türkiye’de çocuk dostu olmak. Tarsus Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 19-48.
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2023). https://www.aile.gov.tr/chgm/yayinlar/2023-2028-c-ocuk-haklari-strateji-belgesi-ve-eylem-plani/
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2024a). https://www.aile.gov.tr/chgm/uygulamalar/anka-cocuk-destekprogrami/
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2024b). https://www.aile.gov.tr/media/146145/2024_pbk_-butce-sunumu_c.pdf
- Berkman, K. (2023). Yoksulluğun yaşanan boyutu: Türkiye’de çocuk maddi yoksunluğunun analizi. Çalışma ve Toplum, 1(76), 337-386. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). 2023 Yılı Vatandaş Bütçe Rehberi. https://www.sbb.gov.tr/vatandas-butce-rehberi
- Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2025a). 2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı. https://www.sbb.gov.tr/yillik-programlar/
- Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2025b). 2025 yılı vatandaşın bütçe rehberi. https://www.sbb.gov.tr/2025-yili-butcesi-vatandasin-butce-rehberi/
- Cummins, M. (2016). Child-focused public expenditure measurement: a compendium of country initiatives. PF4C Working Paper, No. 2.
- Çiçek, Ş. E., & Dikmen, S. (2016). Sosyal bütçeleme örneği olarak çocuk dostu bütçe. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 131-147.
- Ergen, Z. (2012). Yönetimden yönetişime: Katılımcı bütçeleme modeli. Maliye Dergisi, 163(17), 316-334.
- Güner, H. G. (2023). Factors affecting child-friendly policy making process in metropolitan municipalities: Two case studies in Turkey. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Işıkçı, Y. M. & Alacadağlı, E. (2024). Türkiye’de çocuk yoksulluğu kamu politikalarının çoklu akış yöntemi ile analiz edilmesi. Journal of Emerging Economies and Policy, 9(2), 302-319
- Kalaycı, C., & Karadeniz, M. (2023). Çocuk yoksulluğu ve çocuk işçiliğinin önlenmesinde sosyal korumanın rolü. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 9(2), 207229.
- Kagoro, J. M., & Ndlovu, K. (2013). Child friendly budgeting in local authorities baseline study report. National Association of Non-Governmental Organisations, Zimbabwe.
- Lundy, L., Orr, K., & Marshall, C. (2020). Children’s rights budgeting and social accountability: Children’s views on its purposes, processes and their participation. Global Campus of Human Rights Journal, 4(1), 91-113.
- Mendoza, R. U. (2009). Aggregate shocks, poor households and children. Global Social Policy, 9(1), 55-78. Mersin Belediyesi (2023, 05 Ekim). Büyükşehir’den bir ilk: Çocuk meclisi hayata geçiyor. https://www.mersin.bel.tr/haber/buyuksehirden-bir-ilk-cocuk-meclisi-hayata-geciyor-1696485818.
- Minujin, A., Curcio, J., & Daniels, L. M. (2010). Child budget ınitiatives in Latin America. International Affairs Working Paper, 1, 2010-01.
- Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü (2025). İstatistikler. https://www.siviltoplum.gov.tr/illere-ve-faaliyet-alanlarina-gore-dernekler
- Şeren, G. Y., & Geyik, O. (2023). Yerel yönetimlerde çocuk haklarına duyarlı bütçeleme: Ankara Büyükşehir Belediyesi örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (C-iasoS 2022 Özel Sayısı), 101-116.
- Tsegaye, S., & Mekonen, Y. (2010). Budgeting for children in Africa: Concept and framework for analysis. African Child Policy Forum (ACPF).
- Topsümer, F., Babacan, E., & Baytekin, E. P. (2009). Şehir ve Çocuk: Çocuk dostu şehir girişiminin şehir imajına katkısı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi-Istanbul University Faculty of Communication Journal, (35), 5-20.
- OECD (2022) PF1.6: Çocukların yaşına göre kamu harcamaları (Public Spending By Age Of Children). https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/data/datasets/familydatabase/pf1_6_public_spending_by_age_of_children.pdf
- Öktem, K., & Akpınar, İ. E. (2019). Çocuk dostu şehirler: Lüleburgaz örneği. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 11(2), 112-132.
- Özbay, F. (2022). Türkiye’de yoksulluk ile mücadelede sosyal bütçe anlayışı. Econharran, 6(9), 1-11.
- Özen, A., Bahçe, A. B., & Akbey, F. (2016). Sosyal bütçeleme türü olarak çocuklara yönelik bütçeleme anlayışı ve çeşitli ülke uygulamaları. Dokuz Eylul University Journal Of Graduate School Of Social Sciences, 18(3), 409-429.
- Yadav, J., & Chakraborty, L. (2022). Efficacy of public financial management in reducing crime against children: Empirical evidence from subnational governments in India (No. 1009). Working Paper.
- UNICEF. (2024). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. https://www.unicef.org/turkiye/media/7941/file/%C3%87HDS%20ve%20%C4%B0htiyari%20Protokoller,%20Usul%20Kurallar%C4%B1%20ile%20%C3%87ocuk%20Haklar%C4%B1%20Komitesi%20Genel%20Yorumlar%C4%B1.pdf.
- Widawska, E. (2017). Participatory budgeting as a school of democracy and participation for children. Case study. Pedagogika Społeczna, 65(3), 171-194.
Year 2025,
Volume: 14 Issue: 1, 1 - 10, 25.06.2025
Abstract
The child-centered budgeting approach, which is a type of social budgeting, manifests itself as a budgeting approach in which the will of children is taken into account in decision-making. This is also accepted as an indicator of a country's level of development. In underdeveloped countries, this type of budgeting approach is not common and children are not prioritized in expenditure prioritization. Therefore, in this study, the concept and importance of child budgeting, which is a type of social budgeting, are mentioned and the practices in some countries are included. The aim of the study is to examine how expenditures for children are realized in Türkiye, where there is no child-centered budgeting, and to offer some solutions for the realization of child-centered budgeting.
References
- Akpınar, R. (2020). Yerelde kamu politikalarının oluşumunda belediyelerin rolü: Çocuk politikalarında İzmir Gaziemir örneği. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 16(2), 147-162.
- AnkaHaber. (2024, 03 Ağustos). Mersin Büyükşehir'in Çocuk Meclisi'nin ilk toplantısı yapıldı. AnkaHaber, https://ankahaber.net/haber/detay/mersin_buyuksehirin_cocuk_meclisinin_ilk_toplantisi_yapildi_190666.
- Arap, S. K. (2024). Yaşanabilir kentler perspektifinden Türkiye’de çocuk dostu olmak. Tarsus Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 19-48.
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2023). https://www.aile.gov.tr/chgm/yayinlar/2023-2028-c-ocuk-haklari-strateji-belgesi-ve-eylem-plani/
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2024a). https://www.aile.gov.tr/chgm/uygulamalar/anka-cocuk-destekprogrami/
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2024b). https://www.aile.gov.tr/media/146145/2024_pbk_-butce-sunumu_c.pdf
- Berkman, K. (2023). Yoksulluğun yaşanan boyutu: Türkiye’de çocuk maddi yoksunluğunun analizi. Çalışma ve Toplum, 1(76), 337-386. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). 2023 Yılı Vatandaş Bütçe Rehberi. https://www.sbb.gov.tr/vatandas-butce-rehberi
- Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2025a). 2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı. https://www.sbb.gov.tr/yillik-programlar/
- Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2025b). 2025 yılı vatandaşın bütçe rehberi. https://www.sbb.gov.tr/2025-yili-butcesi-vatandasin-butce-rehberi/
- Cummins, M. (2016). Child-focused public expenditure measurement: a compendium of country initiatives. PF4C Working Paper, No. 2.
- Çiçek, Ş. E., & Dikmen, S. (2016). Sosyal bütçeleme örneği olarak çocuk dostu bütçe. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 131-147.
- Ergen, Z. (2012). Yönetimden yönetişime: Katılımcı bütçeleme modeli. Maliye Dergisi, 163(17), 316-334.
- Güner, H. G. (2023). Factors affecting child-friendly policy making process in metropolitan municipalities: Two case studies in Turkey. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Işıkçı, Y. M. & Alacadağlı, E. (2024). Türkiye’de çocuk yoksulluğu kamu politikalarının çoklu akış yöntemi ile analiz edilmesi. Journal of Emerging Economies and Policy, 9(2), 302-319
- Kalaycı, C., & Karadeniz, M. (2023). Çocuk yoksulluğu ve çocuk işçiliğinin önlenmesinde sosyal korumanın rolü. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 9(2), 207229.
- Kagoro, J. M., & Ndlovu, K. (2013). Child friendly budgeting in local authorities baseline study report. National Association of Non-Governmental Organisations, Zimbabwe.
- Lundy, L., Orr, K., & Marshall, C. (2020). Children’s rights budgeting and social accountability: Children’s views on its purposes, processes and their participation. Global Campus of Human Rights Journal, 4(1), 91-113.
- Mendoza, R. U. (2009). Aggregate shocks, poor households and children. Global Social Policy, 9(1), 55-78. Mersin Belediyesi (2023, 05 Ekim). Büyükşehir’den bir ilk: Çocuk meclisi hayata geçiyor. https://www.mersin.bel.tr/haber/buyuksehirden-bir-ilk-cocuk-meclisi-hayata-geciyor-1696485818.
- Minujin, A., Curcio, J., & Daniels, L. M. (2010). Child budget ınitiatives in Latin America. International Affairs Working Paper, 1, 2010-01.
- Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü (2025). İstatistikler. https://www.siviltoplum.gov.tr/illere-ve-faaliyet-alanlarina-gore-dernekler
- Şeren, G. Y., & Geyik, O. (2023). Yerel yönetimlerde çocuk haklarına duyarlı bütçeleme: Ankara Büyükşehir Belediyesi örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (C-iasoS 2022 Özel Sayısı), 101-116.
- Tsegaye, S., & Mekonen, Y. (2010). Budgeting for children in Africa: Concept and framework for analysis. African Child Policy Forum (ACPF).
- Topsümer, F., Babacan, E., & Baytekin, E. P. (2009). Şehir ve Çocuk: Çocuk dostu şehir girişiminin şehir imajına katkısı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi-Istanbul University Faculty of Communication Journal, (35), 5-20.
- OECD (2022) PF1.6: Çocukların yaşına göre kamu harcamaları (Public Spending By Age Of Children). https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/data/datasets/familydatabase/pf1_6_public_spending_by_age_of_children.pdf
- Öktem, K., & Akpınar, İ. E. (2019). Çocuk dostu şehirler: Lüleburgaz örneği. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 11(2), 112-132.
- Özbay, F. (2022). Türkiye’de yoksulluk ile mücadelede sosyal bütçe anlayışı. Econharran, 6(9), 1-11.
- Özen, A., Bahçe, A. B., & Akbey, F. (2016). Sosyal bütçeleme türü olarak çocuklara yönelik bütçeleme anlayışı ve çeşitli ülke uygulamaları. Dokuz Eylul University Journal Of Graduate School Of Social Sciences, 18(3), 409-429.
- Yadav, J., & Chakraborty, L. (2022). Efficacy of public financial management in reducing crime against children: Empirical evidence from subnational governments in India (No. 1009). Working Paper.
- UNICEF. (2024). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. https://www.unicef.org/turkiye/media/7941/file/%C3%87HDS%20ve%20%C4%B0htiyari%20Protokoller,%20Usul%20Kurallar%C4%B1%20ile%20%C3%87ocuk%20Haklar%C4%B1%20Komitesi%20Genel%20Yorumlar%C4%B1.pdf.
- Widawska, E. (2017). Participatory budgeting as a school of democracy and participation for children. Case study. Pedagogika Społeczna, 65(3), 171-194.
There are 30 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Macroeconomics (Other) |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | June 25, 2025 |
| Submission Date | November 8, 2024 |
| Acceptance Date | April 2, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 14 Issue: 1 |
