Günümüzde telesağlığın tıbbi hizmetlerde ön plana çıkmasında; internet ve dijital teknolojinin hızlı bir şekilde ilerlemesi ve kullanımının artması rol oynamaktadır. Türkiye’de de telesağlık hizmetleri giderek artmakta, kullanımı yaygınlaşmaktadır. Bu çalışmayla, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi polikliniklerine başvuran 18 yaş üstü kişilerin telesağlık hizmetlerini kullanma durumu, telesağlık hizmetlerini kullanma durumunu etkileyen e-sağlık okuryazarlık düzeyi ve diğer faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı tipteki bu çalışma, literatür taraması sonucu telesağlık uygulamalarını kullanma potansiyeli daha fazla olan KTÜ Farabi Hastanesi polikliniklerinde, 18 yaş üstü 371 kişide yürütülmüştür. Veriler, sosyodemografik ve kişisel özellikler, telesağlık hizmetleri hakkında sorular ve E-Sağlık Okuryazarlık Ölçeği içeren anket formu aracılığıyla toplanmıştır. İstatistiksel analizlerde SPSS 23.0 kullanılarak Mann Whitney U Testi, Pearson ki-kare Testi, Binary lojistik regresyon analizi yapılmıştır. Katılımcıların, %86,5’i mobil danışma hatlarını, %76,8’i ülkemizde uygulanan e-sağlık uygulamalarını, % 41,2’si senkron telesağlığı, %36,4‘ü asenkron telesağlığı, %34,0’ü mobil sağlık uygulamalarını kullanmaktadır. Kadınlar erkeklere göre asenkron telesağlığı daha fazla kullanmaktadır (OR:2,17 p:0,007). Yaş azaldıkça e-sağlık uygulamaları (18-35 yaş, OR:15,46 p<0,001; 36-55 yaş, OR:6,29 p<0,001), asenkron telesağlık (18-35 yaş, OR:2,88 p:0,018) ve mobil sağlık uygulamaları (18-35 yaş, OR:2,83 p:0,027; 36-55 yaş, OR:2,44 p:0,022) kullanımı artmaktadır. Eğitim düzeyi artıkça e-sağlık uygulamaları (OR:5,50 p<0,001) ve asenkron telesağlık (OR:1,85 p:0,042) kullanımı artmaktadır. E-sağlık okuryazarlık düzeyi artıkça; e-sağlık uygulamaları (OR:2,56 p<0,001) senkron telesağlık (OR:1,57 p:0,014) ve mobil sağlık uygulamaları (OR:1,71 p:0,009) kullanımı artmaktadır. Bu faktörler göz önüne alınarak telesağlık uygulamalarının bilinirliğinin ve kullanımının artırılması gerekmektedir. Böylece toplumun dolayısıyla bireylerin sağlık durumlarında olumlu iyileşmeler olmasına katkı sağlanacaktır.
Yazarlar bu makalenin araştırılması, yazarlığı ve/veya yayınlanması için herhangi bir mali destek almamıştır.
Veri toplamadaki yardımları için Betül Zeynep ÜTÜK, Sema BÜYÜK ve Kübra TOK ASLANHAN'a teşekkür ederiz.
The rapid development and increasing use of the Internet and digital technology play a significant role in the prominence of telehealth in medical services. In Turkey, telehealth services are gradually expanding and becoming more widespread. The aim of this study was to determine the use of telehealth services, e-health literacy level and other factors affecting the use of telehealth services by people over the age of 18 who applied to the outpatient clinics of Karadeniz Technical University (KTU) Farabi Hospital. This descriptive study was conducted on 371 individuals over 18 years of age in the outpatient clinics of KTU Farabi Hospital, a setting with a higher potential for telehealth use based on the literature review. Data were collected using a questionnaire that included sociodemographic and personal characteristics, questions about telehealth services, and the e-Health Literacy Scale. Statistical analyses, including Mann-Whitney U test, Pearson chi-square test, and binary logistic regression analysis, were performed using SPSS 23.0. Among participants, 86.5% reported using mobile helplines, 76.8% used national e-health applications, 41.2% used synchronous telehealth, 36.4% used asynchronous telehealth, and 34.0% used mobile health applications. Women were more likely to use asynchronous telehealth than men (OR: 2.17, p = 0.007). With decreasing age, the use of e-health applications (18-35 years, OR: 15.46, p < 0.001; 36-55 years, OR: 6.29, p < 0.001), asynchronous telehealth (18-35 years, OR: 2.88, p = 0.018) and mobile health applications (18-35 years, OR: 2.83, p = 0.027; 36-55 years, OR: 2.44, p = 0.022) increased. Individuals with higher levels of education had increased odds of using e-health applications (OR: 5.50, p < 0.001) and asynchronous telehealth (OR: 1.85, p = 0.042). In addition, individuals with higher levels of e-health literacy were more likely to use e-health applications (OR: 2.56, p < 0.001), synchronous telehealth (OR: 1.57, p = 0.014) and mobile health applications (OR: 1.71, p = 0.009). In light of these findings, increasing awareness and accessibility of telehealth applications is essential. Increasing the uptake of these services may contribute to positive improvements in both individual and public health outcomes
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Health Services and Systems (Other) |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | April 18, 2025 |
Submission Date | October 8, 2024 |
Acceptance Date | March 10, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 5 Issue: 1 |