Research Article
BibTex RIS Cite

Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları

Year 2025, Issue: 35 (20. Yıl Armağan Sayısı), 731 - 748, 22.05.2025

Ceyda Kuloglu , Fatma Senem Gungor

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1642907

Abstract

Bu çalışma, Spotify Wrapped 2024 listesinde en çok dinlenen Türkçe rap şarkıları üzerinden toplumsal cinsiyet normlarının yeniden üretimini ve ataerkil zihniyetin pekişmesini incelemektedir. İçerik ve söylem analizi yöntemleriyle belirlenen temalar, Gramsci’nin kültürel hegemonya, Judith Butler’ın toplumsal cinsiyetin performatifliği ve Bell Hooks’un popüler kültür eleştirisi kuramları çerçevesinde analiz edilmiştir.
Şarkılar, kadınların çoğunlukla cinsel obje, erkeklerin ise güç ve maddi başarı ile özdeşleştirildiğini göstermektedir. En sık rastlanan temalar materyalizm (%30), romantik/cinsel ilişkiler (%25) ve erkeklik/güç (%20) olmuştur. Ancak bazı sanatçılar toplumsal cinsiyet eşitliği söylemleri geliştirmektedir. Dijital platformların algoritmaları ana akım ataerkil söylemleri öne çıkardığından, dönüşüm sınırlıdır.
Gelecek çalışmalar için kadın sanatçıların desteklenmesi, toplumsal cinsiyet farkındalığı kampanyaları ve bağımsız rap müziği analizleri önerilmektedir.

Keywords

Türkçe Rap Müziği Toplumsal Cinsiyet Popüler Kültür Hegemonya Cinsiyetçi Söylem

References

  • Adams, T. M., & Fuller, D. B. (2006). The words have changed but the ideology remains the same: Misogynistic lyrics in rap music. Journal of Black Studies, 36(6), 938-957. https://www.jstor.org/stable/40034353
  • Arıcan, T. (2021). Türkçe Rap’in Dönüşüm Evrelerinde Geçişkenlikler: Direniş, Marjinalleşme ve Tarz. Eurasian Journal of Music and Dance(18), 53-69. https://doi.org/10.31722/ejmd.956687
  • Baym, N. K. (2018). Playing to the crowd: Musicians, audiences, and the intimate work of connection. New York: NYU Press.
  • Butler, J. (1990). Gender trouble: Feminism and the subversion of identity. New York: Routledge.
  • Frith, S. (1996). Performing rites: On the value of popular music. Cambridge: Harvard University Press.
  • Forman, M. (2002). The 'Hood Comes First: Race, Space, and Place in Rap and Hip-Hop. Middletown, Conn. : Wesleyan University Press.
  • Gillespie, T. (2020). Custodians of the Internet: Platforms, content moderation, and the hidden decisions that shape social media. London: Yale University Press.
  • Gramsci, A. (1971). Selections from the prison notebooks. New York: Lawrence & Wishart.
  • Hooks, B. (1994). Outlaw culture: Resisting representations. New York: Routledge.
  • Kurt, B. (2020). Farklı Kültürel Zeminlerde Benzer İfade Biçimleri: Âşıklık Geleneği ve Rap Müzik. Folklor Akademi Dergisi, 3(1), 16-35.
  • McClary, S. (1991). Feminine endings: Music, gender, and sexuality. Minneapolis: University of Minnesota Press.
  • Mitchell, T. (2001). Global noise: Rap and hip-hop outside the USA. Middletown: Wesleyan University Press.
  • Morgan F. (2017). Pioneer Spirits: New media representations of women in electronic music history. Organised Sound. 22(2):238-249. doi:10.1017/S1355771817000140
  • Pough, G. D. (2004). Check it while I wreck it: Black womanhood, hip-hop culture, and the public sphere. Boston: Northeastern University Press.
  • Rose, T. (1994). Black noise: Rap music and Black culture in contemporary America. Middletown: Wesleyan University Press.
  • Sharpley-Whiting, T. D. (2007). Pimps up, ho's down: Hip hop's hold on young Black women. NYU Press.
  • Shuker, R. (2017). Understanding popular music culture. London: Routledge.
  • Strong, C. (2011). Grunge, riot grrrl and the forgetting of women in popular culture. Journal of Popular Culture, 44(2), 398-416. https://doi.org/10.1111/j.1540-5931.2011.00839.x
  • Walser, R. (1993). Running with the devil: Power, gender, and madness in heavy metal music. Middletown: Wesleyan University Press.
  • İnternet Kaynakları
  • Gerçek Gündem. (2025, Ocak 31). Aydilge ve Cıstak şarkısının yapımcısı arasındaki tartışma büyüyor. Gerçek Gündem. https://www.gercekgundem.com.
  • Onedio. (2025, Ocak 31). Ceza’dan Cıstak tartışmasına yanıt: Rap sadece sokak dilidir. Onedio. https://www.onedio.com.
  • Ses ve Öfke Belgeseli. (2023). Dizipal Platformu. [1. Bölüm - 9. Bölüm].

Year 2025, Issue: 35 (20. Yıl Armağan Sayısı), 731 - 748, 22.05.2025

Ceyda Kuloglu , Fatma Senem Gungor

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1642907

Abstract

References

  • Adams, T. M., & Fuller, D. B. (2006). The words have changed but the ideology remains the same: Misogynistic lyrics in rap music. Journal of Black Studies, 36(6), 938-957. https://www.jstor.org/stable/40034353
  • Arıcan, T. (2021). Türkçe Rap’in Dönüşüm Evrelerinde Geçişkenlikler: Direniş, Marjinalleşme ve Tarz. Eurasian Journal of Music and Dance(18), 53-69. https://doi.org/10.31722/ejmd.956687
  • Baym, N. K. (2018). Playing to the crowd: Musicians, audiences, and the intimate work of connection. New York: NYU Press.
  • Butler, J. (1990). Gender trouble: Feminism and the subversion of identity. New York: Routledge.
  • Frith, S. (1996). Performing rites: On the value of popular music. Cambridge: Harvard University Press.
  • Forman, M. (2002). The 'Hood Comes First: Race, Space, and Place in Rap and Hip-Hop. Middletown, Conn. : Wesleyan University Press.
  • Gillespie, T. (2020). Custodians of the Internet: Platforms, content moderation, and the hidden decisions that shape social media. London: Yale University Press.
  • Gramsci, A. (1971). Selections from the prison notebooks. New York: Lawrence & Wishart.
  • Hooks, B. (1994). Outlaw culture: Resisting representations. New York: Routledge.
  • Kurt, B. (2020). Farklı Kültürel Zeminlerde Benzer İfade Biçimleri: Âşıklık Geleneği ve Rap Müzik. Folklor Akademi Dergisi, 3(1), 16-35.
  • McClary, S. (1991). Feminine endings: Music, gender, and sexuality. Minneapolis: University of Minnesota Press.
  • Mitchell, T. (2001). Global noise: Rap and hip-hop outside the USA. Middletown: Wesleyan University Press.
  • Morgan F. (2017). Pioneer Spirits: New media representations of women in electronic music history. Organised Sound. 22(2):238-249. doi:10.1017/S1355771817000140
  • Pough, G. D. (2004). Check it while I wreck it: Black womanhood, hip-hop culture, and the public sphere. Boston: Northeastern University Press.
  • Rose, T. (1994). Black noise: Rap music and Black culture in contemporary America. Middletown: Wesleyan University Press.
  • Sharpley-Whiting, T. D. (2007). Pimps up, ho's down: Hip hop's hold on young Black women. NYU Press.
  • Shuker, R. (2017). Understanding popular music culture. London: Routledge.
  • Strong, C. (2011). Grunge, riot grrrl and the forgetting of women in popular culture. Journal of Popular Culture, 44(2), 398-416. https://doi.org/10.1111/j.1540-5931.2011.00839.x
  • Walser, R. (1993). Running with the devil: Power, gender, and madness in heavy metal music. Middletown: Wesleyan University Press.
  • İnternet Kaynakları
  • Gerçek Gündem. (2025, Ocak 31). Aydilge ve Cıstak şarkısının yapımcısı arasındaki tartışma büyüyor. Gerçek Gündem. https://www.gercekgundem.com.
  • Onedio. (2025, Ocak 31). Ceza’dan Cıstak tartışmasına yanıt: Rap sadece sokak dilidir. Onedio. https://www.onedio.com.
  • Ses ve Öfke Belgeseli. (2023). Dizipal Platformu. [1. Bölüm - 9. Bölüm].
There are 23 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Visual Arts (Other)
Journal Section Makaleler
Authors

Ceyda Kuloglu 0000-0002-0170-9439

Fatma Senem Gungor 0000-0003-0959-5699

Publication Date May 22, 2025
Submission Date February 19, 2025
Acceptance Date May 6, 2025
Published in Issue Year 2025 Issue: 35 (20. Yıl Armağan Sayısı)

Cite

APA Kuloglu, C., & Gungor, F. S. (2025). Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları. Sanat Ve Tasarım Dergisi(35 (20. Yıl Armağan Sayısı), 731-748. https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1642907
AMA Kuloglu C, Gungor FS. Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları. Sanat ve Tasarım Dergisi. May 2025;(35 (20. Yıl Armağan Sayısı):731-748. doi:10.18603/sanatvetasarim.1642907
Chicago Kuloglu, Ceyda, and Fatma Senem Gungor. “Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped Ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları”. Sanat Ve Tasarım Dergisi, no. 35 (20. Yıl Armağan Sayısı) (May 2025): 731-48. https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1642907.
EndNote Kuloglu C, Gungor FS (May 1, 2025) Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları. Sanat ve Tasarım Dergisi 35 (20. Yıl Armağan Sayısı) 731–748.
IEEE C. Kuloglu and F. S. Gungor, “Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları”, Sanat ve Tasarım Dergisi, no. 35 (20. Yıl Armağan Sayısı), pp. 731–748, May 2025, doi: 10.18603/sanatvetasarim.1642907.
ISNAD Kuloglu, Ceyda - Gungor, Fatma Senem. “Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped Ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları”. Sanat ve Tasarım Dergisi 35 (20. Yıl Armağan Sayısı) (May 2025), 731-748. https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1642907.
JAMA Kuloglu C, Gungor FS. Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları. Sanat ve Tasarım Dergisi. 2025;:731–748.
MLA Kuloglu, Ceyda and Fatma Senem Gungor. “Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped Ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları”. Sanat Ve Tasarım Dergisi, no. 35 (20. Yıl Armağan Sayısı), 2025, pp. 731-48, doi:10.18603/sanatvetasarim.1642907.
Vancouver Kuloglu C, Gungor FS. Cıstak’tan Öteye: Spotify Wrapped ve Popüler Kültürde Ataerkilliğin Yankıları. Sanat ve Tasarım Dergisi. 2025(35 (20. Yıl Armağan Sayısı):731-48.
 Download Cover Image