Research Article
BibTex RIS Cite

TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER İLE YERLİLERİN GÜNDELİK HAYATTAKİ İLİŞKİLENMELERİNİN TOPLUMSAL ÇERÇEVESİ

Year 2025, Volume: 28 Issue: 1, 57 - 87, 29.04.2025

Özge Sarıalioğlu

https://doi.org/10.18490/sosars.1687008

Abstract

Bu makale Türkiye’deki yerliler ve Suriyelilerin gündelik hayattaki ilişkilenmelerinden yola çıkarak toplumsal gruplar arası dinamiklere odaklanmakta ve toplumsal kimliğin nasıl inşa edildiğini tartışmaya açmaktadır. Bu çerçevede İstanbul, Esenler’de yaşayan 30 Türk kökenli yerli (13 kadın/17 erkek) ve 30 Suriyeli (17 kadın/13 erkek) katılımcı ile derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Saha çalışmasından elde edilen veriler karşılaştırmalı ve tematik analiz teknikleri kullanılarak iki aşamalı olarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları Suriyeli olmanın toplumsal anlamlarının gündelik hayatta yerliler tarafından inşa edildiğini, Suriyelilerin ise bu inşa sürecine belirli pratikler üreterek dahil olduğunu göstermektedir. Ayrıca bu makale kimlik inşa sürecinin bir damgalama şeklinde gerçekleştiğini ortaya koymaktadır. Suriyeliler yerliler tarafından damgalanmakta, bunun karşısında Suriyeliler ise damgayla başa çıkma stratejileri olan damgayı kabullenme ya da damgadan sıyrılma pratikleri geliştirmektedir. Makale, araştırma bulgularını Goffman’ın damga kuramıyla ilişkilendirmekte ve gruplar arası etkileşimin düzlemlerini açığa çıkartmaktadır. Ayrıca bu makale damgalama ve damgalanma sürecini görsel rejim ve duygulanım ile ilişkilendirmekte, bu üç alanın Suriyeli olmanın toplumsal inşasının önemli noktaları olduğunu ortaya koymaktadır. Bu makalenin göç alan yazınına en önemli katkısı araştırma bulgularının teorik yorumlanmasından yola çıkarak kavramsallaştırılan görsel rejim ve bakış hiyerarşisidir.

Keywords

Yerliler Suriyeliler Gündelik Hayat Damga Görsel Rejim Duygulanım

Thanks

Bu araştırmayı finansal olarak destekleyen Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu’na (TÜBİTAK, 2214-a Yurt Dışı Doktora Sırası Burs Programı, 1059B141900683) ve Düzce Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri’ne (DÜBAP, 2021.05.06.1151) teşekkür ederim.

References

  • Açer, T. M., ve Güçlüer, P. E. (2018). Vurgulanmış Dişilliğin Madun Dişillikleri Olarak Mülteci Kadınlar: Suriyeli Mülteci Kadınlara Yönelik Tutumlar. Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, 330-344.
  • Adar, A. Ş. (2018). Türkiye’de yeni prekarya Suriyeli işgücü mü? Çalışma ve Toplum, 1(56), 13-36.
  • Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Journal of International Social Research, 5(20), 292-303.
  • Aslan, G. G., ve Güngör, F. (2019). Suriyeli sığınmacıların Türkiye’ye göç sonrası yaşadığı sorunlar: İstanbul örneği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1602-1632. DOI: 10.26466/opus.558512
  • Abu-Lughod Lila ve A. Lutz C. (1990). Introduction: Emotion, Discourse, and the Politics of Everyday Life. İçinde: Lutz, C. A. and Abu-Lughod, L. (eds) Language and the Politics of Emotion. Cambridge: Cambridge University Press, ss. 1–23.
  • Ahmed, S. (2004). The Cultural Politics of Emotion. Edinburgh: Edinburgh University Press.
  • Berger, J. (1972). Ways of Seeing. Penguin Books.
  • Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
  • Bourdieu, P. (1993). The Field of Cultural Production. Cambridge: Polity Press.
  • Bourdieu, P. ve Wacquant, LJD. (1992). An Invitation to Reflexive Sociology. Chicago: The University of Chicago.
  • Castles, S., & Miller, M. J. (2008). Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri. (çev. Bülent Uğur Bal, İbrahim Akbulut) İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Charmaz, K. (2006). Constructing Grounded Theory: A Practical Guide Through Qualitative Analysis. Sage Publications, London.
  • Coşkun, E., Sarıalioğlu, Ö. ve Dinçer, CG. (2020). Göç araştırmalarında söylem, yöntem ve etik: Feminist bir yöntem mümkün mü? Fe Dergi, 12(1), 70–81. Erişim adresi: https://federgi.ankara.edu.tr/23_6.pdf
  • Danış, D. (2016). Konfeksiyon Sektöründe Küresel Bağlantılar: Göçmen İşçiler, Sendikalar ve Küresel Çalışma Örgütleri. Alternatif Politika, 8(3), 562–586.
  • Danış, D. (2019). Göç, Mekân ve Topluma Dair: Sema Erder’le Söyleşi. Beyond Istanbul, 7, 8–16.
  • Dedeoğlu, S. (2011). Türkiye’de Göçmenlerin Sosyal Dışlanması: İstanbul Hazır-Giyim Sanayinde Çalışan Azerbaycanlı Göçmen Kadınlar Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(1), 27–48.
  • Dursun, G. ve Nizamoğlu, S. (2022). Türkiye’de İşgücü Piyasalarında Suriyeli Kadın Mülteciler: Konfeksiyon Endüstrisi Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(4), 109–130. DOI: 10.16953/deusosbil.1055645.
  • Düvell, F. (2012). Transit Migration: A Blurred and Politicised Concept. Population, Space and Place, 18(4), 415–427. DOI: 10.1002/psp.631.
  • D̈uvell, F., Triandafyllidou, A. ve Vollmer, B. (2010). Ethical Issues in Irregular Migration Research in Europe. Population, Space and Place, 16(3), 227–239. DOI: 10.1002/psp.590.
  • Elias, N., ve Scotson, J. (1994 [1965]). The Established and the Outsiders. Social Enquiry into Community Problems. Londres, Thousand Oaks, New Delhi, Sage Publications.
  • Erdoğan, MM. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Tartışmaları. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Erdoğan, MM. (2017). Kopuş’tan Uyuma ‘Kent Mültecileri’, Suriyeli Mülteciler ve Belediyelerin Süreç Yönetimi: İstanbul Örneği. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları.
  • Erdoğan, M. M. (2020). Suriyeliler Barometresi- 2019: Suriyelilerle Uyum İçinde Yaşamın Çerçevesi. Ankara: Orion Kitabevi.
  • Erdoğan, M. M. (2021). Syrian Barometer 2020: A Framework for Achieving Social Cohesion with Syrians in Turkey. Ankara: Egiten Book Publishing.
  • Glaser, B. ve Strauss, A. L. (1967). The Discovery of Grounded Theory Strategies for Qualitative Research. Aldine Publishing Company, Chicago.
  • Gönül, S. (2020). Zorunlu Göç ve Toplumsal Cinsiyet: Suriyeli Kadınların Evlilik Deneyimleri. İçinde Biehl, K. ve Danış, D. (eds.) Toplumsal Cinsiyet Bakış Açısından Türkiye’de Göç Araştırmaları, 80-100.
  • Grosz, E. (2015). Bedenleri Yeniden Düşünmek. KaosQueer+ Queer Çalışmaları Dergisi, 2, 17–34.
  • Hellwig, T., ve Sinno, A. (2017). Different Groups, Different Threats: Public Attitudes Towards Immigrants. Journal of Ethnic and Migration Studies, 43(3), 339-358.
  • İçduygu, A. ve Diker, E. (2017). Labor Market Integration of Syrian Refugees in Turkey: From Refugees to Settlers. Göç Arastirmalari Dergisi, 3(1), 12–35.
  • Goffman, E. (1956). The Presentation of Self in Everyday Life. Edinburg: University of Edinburg.
  • Goffman, E. (1963). Stigma: Notes on the Management of Spoiled Identity. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
  • Goffman, E. (1967). Interaction Ritual: Essays on Face-to-Face Interaction. New York: Pantheon Book.
  • Goffman, E. (1983). The interaction order: American Sociological Association, 1982 presidential address. American Sociological Review, 48(1), 1-17.
  • Goffman, E. (2014). Damga: Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar. (Çev. Ağırnaslı, S. N). Ankara: Heretik Yayıncılık.
  • Goffman, E. (2018). Toplum İçinde Davranmak: Etkileşimlerin Sosyal Düzenine Dair Açıklamalar. Ankara: Heretik.
  • Kavas, A. ve Avşar, İ. (2019). İstanbul’da Suriyeliler ve Savaş Sonrası Suriye Gettoları. İstanbul: TEPAV Yayınları.
  • Kap, D. (2014). Suriyeli Mülteciler: Türkiye’nin Müstakbel Vatandaşları. Akademik Perspektif, 1(3), 30-35.
  • Lacan, J. (1997). The Mirror Stage as Formative of the / Function as Revealed in Psychoanalytic Experience. Routledge.
  • Lordoğlu, K. ve Aslan, M. (2016). En Fazla Suriyeli Göçmen Alan Beş Kentin Emek Piyasalarında Değişimi: 2011-2014. Çalışma ve Toplum, 2(49), 789–808.
  • Lorey, I. (2016). Kırılganlığın Yönetimi. İstanbul: Otonom Yayıncılık.
  • Man, F. (2016). “Günah Keçileri” ya da “Olağan Şüpheliler” Olarak Suriyeliler. Çalışma ve Toplum, 3(50), 1147-1170.
  • Massumi, B. (2015). Politics of Affect. Cambridge: Polity Press.
  • Mulvey, L. (1993). Görsel Haz ve Anlatı Sineması. 25. Kare, 3, 18–24.
  • Oytun, O. ve Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri Raporu. Orsam-Tesev Rapor, (195), 1-40.
  • Şeker, BD., Sirkeci, İ. ve Yüceşahin, MM. (2015). Göç ve Uyum. Transnational Press London.
  • Strauss, A. L. ve Corbin, J. M. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. Thousand Oaks: Sage Publications.
  • Toksöz, G., Erdoğdu, S. ve Kaşka, S. (2012). Irregular Labour Migration in Turkey and Situation of Migrant Workers in the Labour Market. Ankara: International Organization for Migration.
  • Terzioğlu, A. (2015). ‘Hep Bu Suriyelilerin Yüzünden’: İstanbul’daki Sağlık Çalışanlarının Gözünden Suriyeli Çocukların Sağlığı. Toplum ve Bilim, (134), 102–118.
  • Terzioğlu, A. (2017). The Banality of Evil and The Normalization of the Discriminatory Discourses Against Syrians in Turkey. Anthropology of the Contemporary Middle East and Central Eurasia, 4(2), 34–47
  • Yeğenoğlu, M. (1998). Colonial Fantasies: Towards a Feminist Reading of Orientalism. Cambridge University Press.

Year 2025, Volume: 28 Issue: 1, 57 - 87, 29.04.2025

Özge Sarıalioğlu

https://doi.org/10.18490/sosars.1687008

Abstract

References

  • Açer, T. M., ve Güçlüer, P. E. (2018). Vurgulanmış Dişilliğin Madun Dişillikleri Olarak Mülteci Kadınlar: Suriyeli Mülteci Kadınlara Yönelik Tutumlar. Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, 330-344.
  • Adar, A. Ş. (2018). Türkiye’de yeni prekarya Suriyeli işgücü mü? Çalışma ve Toplum, 1(56), 13-36.
  • Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Journal of International Social Research, 5(20), 292-303.
  • Aslan, G. G., ve Güngör, F. (2019). Suriyeli sığınmacıların Türkiye’ye göç sonrası yaşadığı sorunlar: İstanbul örneği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1602-1632. DOI: 10.26466/opus.558512
  • Abu-Lughod Lila ve A. Lutz C. (1990). Introduction: Emotion, Discourse, and the Politics of Everyday Life. İçinde: Lutz, C. A. and Abu-Lughod, L. (eds) Language and the Politics of Emotion. Cambridge: Cambridge University Press, ss. 1–23.
  • Ahmed, S. (2004). The Cultural Politics of Emotion. Edinburgh: Edinburgh University Press.
  • Berger, J. (1972). Ways of Seeing. Penguin Books.
  • Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
  • Bourdieu, P. (1993). The Field of Cultural Production. Cambridge: Polity Press.
  • Bourdieu, P. ve Wacquant, LJD. (1992). An Invitation to Reflexive Sociology. Chicago: The University of Chicago.
  • Castles, S., & Miller, M. J. (2008). Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri. (çev. Bülent Uğur Bal, İbrahim Akbulut) İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Charmaz, K. (2006). Constructing Grounded Theory: A Practical Guide Through Qualitative Analysis. Sage Publications, London.
  • Coşkun, E., Sarıalioğlu, Ö. ve Dinçer, CG. (2020). Göç araştırmalarında söylem, yöntem ve etik: Feminist bir yöntem mümkün mü? Fe Dergi, 12(1), 70–81. Erişim adresi: https://federgi.ankara.edu.tr/23_6.pdf
  • Danış, D. (2016). Konfeksiyon Sektöründe Küresel Bağlantılar: Göçmen İşçiler, Sendikalar ve Küresel Çalışma Örgütleri. Alternatif Politika, 8(3), 562–586.
  • Danış, D. (2019). Göç, Mekân ve Topluma Dair: Sema Erder’le Söyleşi. Beyond Istanbul, 7, 8–16.
  • Dedeoğlu, S. (2011). Türkiye’de Göçmenlerin Sosyal Dışlanması: İstanbul Hazır-Giyim Sanayinde Çalışan Azerbaycanlı Göçmen Kadınlar Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(1), 27–48.
  • Dursun, G. ve Nizamoğlu, S. (2022). Türkiye’de İşgücü Piyasalarında Suriyeli Kadın Mülteciler: Konfeksiyon Endüstrisi Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(4), 109–130. DOI: 10.16953/deusosbil.1055645.
  • Düvell, F. (2012). Transit Migration: A Blurred and Politicised Concept. Population, Space and Place, 18(4), 415–427. DOI: 10.1002/psp.631.
  • D̈uvell, F., Triandafyllidou, A. ve Vollmer, B. (2010). Ethical Issues in Irregular Migration Research in Europe. Population, Space and Place, 16(3), 227–239. DOI: 10.1002/psp.590.
  • Elias, N., ve Scotson, J. (1994 [1965]). The Established and the Outsiders. Social Enquiry into Community Problems. Londres, Thousand Oaks, New Delhi, Sage Publications.
  • Erdoğan, MM. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Tartışmaları. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Erdoğan, MM. (2017). Kopuş’tan Uyuma ‘Kent Mültecileri’, Suriyeli Mülteciler ve Belediyelerin Süreç Yönetimi: İstanbul Örneği. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları.
  • Erdoğan, M. M. (2020). Suriyeliler Barometresi- 2019: Suriyelilerle Uyum İçinde Yaşamın Çerçevesi. Ankara: Orion Kitabevi.
  • Erdoğan, M. M. (2021). Syrian Barometer 2020: A Framework for Achieving Social Cohesion with Syrians in Turkey. Ankara: Egiten Book Publishing.
  • Glaser, B. ve Strauss, A. L. (1967). The Discovery of Grounded Theory Strategies for Qualitative Research. Aldine Publishing Company, Chicago.
  • Gönül, S. (2020). Zorunlu Göç ve Toplumsal Cinsiyet: Suriyeli Kadınların Evlilik Deneyimleri. İçinde Biehl, K. ve Danış, D. (eds.) Toplumsal Cinsiyet Bakış Açısından Türkiye’de Göç Araştırmaları, 80-100.
  • Grosz, E. (2015). Bedenleri Yeniden Düşünmek. KaosQueer+ Queer Çalışmaları Dergisi, 2, 17–34.
  • Hellwig, T., ve Sinno, A. (2017). Different Groups, Different Threats: Public Attitudes Towards Immigrants. Journal of Ethnic and Migration Studies, 43(3), 339-358.
  • İçduygu, A. ve Diker, E. (2017). Labor Market Integration of Syrian Refugees in Turkey: From Refugees to Settlers. Göç Arastirmalari Dergisi, 3(1), 12–35.
  • Goffman, E. (1956). The Presentation of Self in Everyday Life. Edinburg: University of Edinburg.
  • Goffman, E. (1963). Stigma: Notes on the Management of Spoiled Identity. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
  • Goffman, E. (1967). Interaction Ritual: Essays on Face-to-Face Interaction. New York: Pantheon Book.
  • Goffman, E. (1983). The interaction order: American Sociological Association, 1982 presidential address. American Sociological Review, 48(1), 1-17.
  • Goffman, E. (2014). Damga: Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar. (Çev. Ağırnaslı, S. N). Ankara: Heretik Yayıncılık.
  • Goffman, E. (2018). Toplum İçinde Davranmak: Etkileşimlerin Sosyal Düzenine Dair Açıklamalar. Ankara: Heretik.
  • Kavas, A. ve Avşar, İ. (2019). İstanbul’da Suriyeliler ve Savaş Sonrası Suriye Gettoları. İstanbul: TEPAV Yayınları.
  • Kap, D. (2014). Suriyeli Mülteciler: Türkiye’nin Müstakbel Vatandaşları. Akademik Perspektif, 1(3), 30-35.
  • Lacan, J. (1997). The Mirror Stage as Formative of the / Function as Revealed in Psychoanalytic Experience. Routledge.
  • Lordoğlu, K. ve Aslan, M. (2016). En Fazla Suriyeli Göçmen Alan Beş Kentin Emek Piyasalarında Değişimi: 2011-2014. Çalışma ve Toplum, 2(49), 789–808.
  • Lorey, I. (2016). Kırılganlığın Yönetimi. İstanbul: Otonom Yayıncılık.
  • Man, F. (2016). “Günah Keçileri” ya da “Olağan Şüpheliler” Olarak Suriyeliler. Çalışma ve Toplum, 3(50), 1147-1170.
  • Massumi, B. (2015). Politics of Affect. Cambridge: Polity Press.
  • Mulvey, L. (1993). Görsel Haz ve Anlatı Sineması. 25. Kare, 3, 18–24.
  • Oytun, O. ve Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri Raporu. Orsam-Tesev Rapor, (195), 1-40.
  • Şeker, BD., Sirkeci, İ. ve Yüceşahin, MM. (2015). Göç ve Uyum. Transnational Press London.
  • Strauss, A. L. ve Corbin, J. M. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. Thousand Oaks: Sage Publications.
  • Toksöz, G., Erdoğdu, S. ve Kaşka, S. (2012). Irregular Labour Migration in Turkey and Situation of Migrant Workers in the Labour Market. Ankara: International Organization for Migration.
  • Terzioğlu, A. (2015). ‘Hep Bu Suriyelilerin Yüzünden’: İstanbul’daki Sağlık Çalışanlarının Gözünden Suriyeli Çocukların Sağlığı. Toplum ve Bilim, (134), 102–118.
  • Terzioğlu, A. (2017). The Banality of Evil and The Normalization of the Discriminatory Discourses Against Syrians in Turkey. Anthropology of the Contemporary Middle East and Central Eurasia, 4(2), 34–47
  • Yeğenoğlu, M. (1998). Colonial Fantasies: Towards a Feminist Reading of Orientalism. Cambridge University Press.
There are 50 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Migration Sociology
Journal Section Articles
Authors

Özge Sarıalioğlu 0000-0001-5072-0530

Publication Date April 29, 2025
Submission Date December 3, 2024
Acceptance Date March 10, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 28 Issue: 1

Cite

APA Sarıalioğlu, Ö. (2025). TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER İLE YERLİLERİN GÜNDELİK HAYATTAKİ İLİŞKİLENMELERİNİN TOPLUMSAL ÇERÇEVESİ. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 28(1), 57-87. https://doi.org/10.18490/sosars.1687008
 Download Cover Image

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

Sosyoloji Araştırmaları Dergisi / Journal of Sociological Research

SAD / JSR