Research Article
BibTex RIS Cite

Devlet Bütçesi Kültürü: Türkiye Örneği

Year 2025, Volume: 33 Issue: 65, 97 - 117

İhsan Cemil Demir , Nagihan Erdal

Abstract

Devlet bütçe kültürü, devletin belirli bir dönemde toplumsal ihtiyaçlar ile kaynakları denkleştirmeye yönelik uygulamaları sonucunda bireylerde ve toplumda devlet bütçesine yönelik oluşan algı, tutum ve davranışlar bütünüdür. Araştırmanın amacı, Türkiye’de devlet bütçesi kültürünü belirleyen değişkenleri tespit etmektir. Araştırma, Türkiye genelinde 18-65 yaş arasındaki 1.750 kişiye anket tekniğiyle uygulanmıştır. Türkiye’de devlet bütçesi kültürünü belirleyen değişkenler regresyon analiziyle tespit edilerek demografik, kültürel ve sosyoekonomik değişkenler olarak üç farklı kategoride incelenmiştir. Analizler sonucunda Türkiye’de devlet bütçesi kültürü algısının düşük olduğu bulgusuna ulaşılmış olup; Türkiye’de devlet bütçesi kültürünü belirleyen değişkenlerle devlet bütçesi kültürü algısının artırılmasına yönelik çözüm önerileri üretilmiştir.

Keywords

Devlet Bütçesi Devlet Bütçesi Kültürü Devlet Bütçesi Kültürü Algısı Türkiye

References

  • Abdel-Monem, T. et al. (2016), “Policymakers’ Perceptions of the Benefits of Citizen-Budgeting Activities”, Public Performance & Management Review, 39(4), 835-863.
  • Akbey, F. (2020), “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Bütçe Hakkı ve Kanunu”, International Journal of Public Finance, 5(1), 1-26.
  • Aktakka, A. & R. Tekeli (2023), “Cinsiyete Duyarlı Bütçe Algısı: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Üzerine Bir Çalışma”, Maliye Çalışmaları Dergisi, (70), 1-22.
  • Alkan, F. & F. Yıldız (2016), “Kamu Kurumlarının Bütçeleme Süreçlerinde Bireylerin Bütçe Algısı Üzerine Bir Araştırma”, Electronic Journal of Vocational College, 6(2), 54-66.
  • Bağdigen, M. & M. Avcı (2015), “Kent Konsey Üyelerinin Mali Saydamlık Algısı: Büyükşehir Belediyeleri Örneği”, Maliye Dergisi, 168, 85-107.
  • Bilge, S. & D. Küçükaycan (2014), “Belediyelerde Bütçe Saydamlığı: Mali Hizmetler Birim Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma”, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, (596), 101-123.
  • Cansız, H. (2016), “Afyonkarahisar’da Bazı Meslek Gruplarının Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Algısı”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 111-131.
  • Chakraborty, L. et al. (2019), “Macroeconomic Policy Effectiveness and Inequality: Efficacy of Gender Budgeting in Asia Pacific”, Levy Economics Institute Working Papers Series, 920.
  • Çobanoğulları, G. & A.B. Yereli (2017), “Katılımcı Demorasi ve Bütçeleme”, Sosyoekonomi, 25(31), 109-126.
  • Dağlı, E. & M. Gök (2021), “Belediye Yöneticilerinin Katılımcı Bütçeleme Hakkındaki Algılarına Yönelik Nicel Bir Araştırma: Bandırma ve Çanakkale Belediyeleri Örneği”, Journal of Management and Economics Research, 19(4), 419-436.
  • Demir, İ.C. (2017), Kamu Maliyesi, Afyonkarahisar: Limit Yayınları.
  • Drăcea, R.M. et al. (2024), “Budget Transparency and Good Governance for Human Development and Citizens’ Well-Being, New Empirical Evidence from the European Union”, Engineering Economics, 35(3), 328-347.
  • Engin, R. et al. (2021), “Vatandaşların Belediyelerin Mali Saydamlığına İlişkin Tutumları: Çanakkale İlinde Bir Alan Araştırması”, Uluslararası Sosyal Bilimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar Dergisi, 5(4), 170-211.
  • Erdem, M. et al. (2021), Kamu Maliyesi, Bursa: Ekin Yayınevi.
  • Eroğlu, E. & İ. Kaynar (2023), “Bütçe Okuryazarlığı: Türkiye'de Belediye Meclis Üyelerinin Bütçe Bilgi Düzeylerinin Analizi”, Amme Idaresi Dergisi, 56(3), 59-79.
  • Güngör-Göksu, G. (2020), “Vatandaş Bütçe Bilinci ve Bütçe Bilincinin Artışında Etkili Olan Faktörlerin Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (66), 126-146.
  • Hu, Q. et al. (2020), “Empirical Study on the Evaluation Model of Public Satisfaction with Local Government Budget Transparency: A Case from China”, Sage Open, 10(2), https://doi.org/10.1177/2158244020924064.
  • Jalali Aliabadi, F. et al. (2019), “Budget Preparers’ Perceptions and Performance-Based Budgeting İmplementation: The Case of Iranian Public Universities and Research Institutes”, Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management, 31(1), 137-156.
  • Kayalıdere, G. & S. Çakır (2018), “Katılımcı Bütçeleme ve Kent Konseylerinde Katılımcı Bütçe Algısı: Manisa Yunusemre Belediyesi Kent Konseyi Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 25(3), 941-960.
  • Kituyi, O. & E. Moi (2021), “Determinants of Public Participation in Budget Making Process in Devolved Governments in Kenya: A Case of Trans Nzoia County”, Journal of International Business, Innovation and Strategic Management, 5(1), 37-51.
  • Lienert, I. & M.K. Jung (2004), “The Legal Framework for Budget Systems An International Comparison”, OECD Journal on Budgeting (Special Issue), 4(3), https://doi.org/10.1787/budget-v4-3-en.
  • Lundy, L. et al. (2020), “Children’s Rights Budgeting and Social Accountability: Children’s Views on Its Purposes, Processes and Their Participation”, Global Campus Human Rights Journal, 4, 91-113.
  • Manes‐Rossi, F. et al. (2023), “Skeptic, Enthusiast, Guarantor or Believer? Public Managers' Perception of Participatory Budgeting”, Public Administration, 102(4), 1366-1381.
  • Masud, H. et al. (2017), International Practices To Promote Budget Literacy: Key Findings And Lessons Learned, World Bank Publications.
  • Mutluer K. et al. (2013), Teoride ve Uygulamada Kamu Maliyesi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Ohemeng, F. et al. (2022), “The Perception of Employees on Performance‐Based Budgeting Reforms in Developing Countries: The Perspective from Ghana”, Public Budgeting & Finance, 42(4), 74-92.
  • Özdamar, K. (2017), Ölçek ve Test Geliştirme Yapısal Eşitlik Modellemesi, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
  • Samsun-Karabacak, N. (2012), “Hesap Verme Sorumluluğu”, in: C.C. Aktan et al. (eds.), Yeni Maliye: Değişim Çağında Kamu Maliyesi, Yeni Trendler, Yeni Paradigmalar, Yeni Öğretiler, Yeni Perspektifler (555-572), Ankara: Hermes Matbaacılık.
  • Saunders, M. et al. (2009), “Research Methods for Business Students”, Pearson Education.
  • Şeren, G.Y. & O. Geyik (2023), “Yerel Yönetimlerde Çocuk Haklarına Duyarlı Bütçeleme: Ankara Büyükşehir Belediyesi Örneği”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (C-iasoS 2022 Özel Sayısı), 101-116.
  • Taytak, M. (2019), “Katılımcı Bütçe Anlayışının Üniversite Bütçeleri Açısından Uygulanabilirliği: Uşak Üniversitesi Üzerine Bir Araştırma”, Maliye Araştırmaları Dergisi, 5(1), 115-128.
  • Tüğen, K. (2018), Devlet Bütçesi, İzmir: Bassaray Matbaası.
  • Uzunali, E.K. et al. (2019), “Bütçe Vergi Gelirlerinde Mükellef Algısı: Antalya İlindeki Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerle Yapılan Örnek Olay Çalışması”, International Journal of Social and Humanities Sciences Research, 6(44), 3611-3624.
  • Yapıcı-Sapankaya, F. & H. Tandırcıoğlu (2022), “Gençlerin Bütçe Hakkı Algısı: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencileri Üzerinden Bir Değerlendirme”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 29(2), 297-317.
  • Yıldız, F. & F. Alkan (2017), “Katılımcı Bütçeleme Perspektifinden Yükseköğretim Öğrencilerinin Bütçe Algısı Araştırması: Dumlupınar Üniversitesi Örneği”, Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(2), 129-145.

Government Budget Culture: The Case of Türkiye

Year 2025, Volume: 33 Issue: 65, 97 - 117

İhsan Cemil Demir , Nagihan Erdal

Abstract

Government budget culture is the set of perceptions, attitudes, and behaviours formed by individuals and society towards the government budget due to the state's practices of balancing social needs and resources in a specific period. The research aims to identify the variables that determine the government budget culture in Türkiye. The research was applied to 1.750 people between the ages of 18 and 65 throughout Türkiye with the questionnaire technique. The variables determining the government budget culture in Türkiye were determined by regression analysis and analysed in three categories: demographic, cultural and socioeconomic variables. As a result of the analyses, it has been found that the perception of government budget culture in Türkiye is low, and solutions have been proposed to increase the perception of government budget culture with the variables determining the government budget culture in Türkiye.

Keywords

Government Budget Government Budget Culture Government Budget Culture Perception Türkiye

References

  • Abdel-Monem, T. et al. (2016), “Policymakers’ Perceptions of the Benefits of Citizen-Budgeting Activities”, Public Performance & Management Review, 39(4), 835-863.
  • Akbey, F. (2020), “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Bütçe Hakkı ve Kanunu”, International Journal of Public Finance, 5(1), 1-26.
  • Aktakka, A. & R. Tekeli (2023), “Cinsiyete Duyarlı Bütçe Algısı: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Üzerine Bir Çalışma”, Maliye Çalışmaları Dergisi, (70), 1-22.
  • Alkan, F. & F. Yıldız (2016), “Kamu Kurumlarının Bütçeleme Süreçlerinde Bireylerin Bütçe Algısı Üzerine Bir Araştırma”, Electronic Journal of Vocational College, 6(2), 54-66.
  • Bağdigen, M. & M. Avcı (2015), “Kent Konsey Üyelerinin Mali Saydamlık Algısı: Büyükşehir Belediyeleri Örneği”, Maliye Dergisi, 168, 85-107.
  • Bilge, S. & D. Küçükaycan (2014), “Belediyelerde Bütçe Saydamlığı: Mali Hizmetler Birim Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma”, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, (596), 101-123.
  • Cansız, H. (2016), “Afyonkarahisar’da Bazı Meslek Gruplarının Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Algısı”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 111-131.
  • Chakraborty, L. et al. (2019), “Macroeconomic Policy Effectiveness and Inequality: Efficacy of Gender Budgeting in Asia Pacific”, Levy Economics Institute Working Papers Series, 920.
  • Çobanoğulları, G. & A.B. Yereli (2017), “Katılımcı Demorasi ve Bütçeleme”, Sosyoekonomi, 25(31), 109-126.
  • Dağlı, E. & M. Gök (2021), “Belediye Yöneticilerinin Katılımcı Bütçeleme Hakkındaki Algılarına Yönelik Nicel Bir Araştırma: Bandırma ve Çanakkale Belediyeleri Örneği”, Journal of Management and Economics Research, 19(4), 419-436.
  • Demir, İ.C. (2017), Kamu Maliyesi, Afyonkarahisar: Limit Yayınları.
  • Drăcea, R.M. et al. (2024), “Budget Transparency and Good Governance for Human Development and Citizens’ Well-Being, New Empirical Evidence from the European Union”, Engineering Economics, 35(3), 328-347.
  • Engin, R. et al. (2021), “Vatandaşların Belediyelerin Mali Saydamlığına İlişkin Tutumları: Çanakkale İlinde Bir Alan Araştırması”, Uluslararası Sosyal Bilimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar Dergisi, 5(4), 170-211.
  • Erdem, M. et al. (2021), Kamu Maliyesi, Bursa: Ekin Yayınevi.
  • Eroğlu, E. & İ. Kaynar (2023), “Bütçe Okuryazarlığı: Türkiye'de Belediye Meclis Üyelerinin Bütçe Bilgi Düzeylerinin Analizi”, Amme Idaresi Dergisi, 56(3), 59-79.
  • Güngör-Göksu, G. (2020), “Vatandaş Bütçe Bilinci ve Bütçe Bilincinin Artışında Etkili Olan Faktörlerin Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (66), 126-146.
  • Hu, Q. et al. (2020), “Empirical Study on the Evaluation Model of Public Satisfaction with Local Government Budget Transparency: A Case from China”, Sage Open, 10(2), https://doi.org/10.1177/2158244020924064.
  • Jalali Aliabadi, F. et al. (2019), “Budget Preparers’ Perceptions and Performance-Based Budgeting İmplementation: The Case of Iranian Public Universities and Research Institutes”, Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management, 31(1), 137-156.
  • Kayalıdere, G. & S. Çakır (2018), “Katılımcı Bütçeleme ve Kent Konseylerinde Katılımcı Bütçe Algısı: Manisa Yunusemre Belediyesi Kent Konseyi Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 25(3), 941-960.
  • Kituyi, O. & E. Moi (2021), “Determinants of Public Participation in Budget Making Process in Devolved Governments in Kenya: A Case of Trans Nzoia County”, Journal of International Business, Innovation and Strategic Management, 5(1), 37-51.
  • Lienert, I. & M.K. Jung (2004), “The Legal Framework for Budget Systems An International Comparison”, OECD Journal on Budgeting (Special Issue), 4(3), https://doi.org/10.1787/budget-v4-3-en.
  • Lundy, L. et al. (2020), “Children’s Rights Budgeting and Social Accountability: Children’s Views on Its Purposes, Processes and Their Participation”, Global Campus Human Rights Journal, 4, 91-113.
  • Manes‐Rossi, F. et al. (2023), “Skeptic, Enthusiast, Guarantor or Believer? Public Managers' Perception of Participatory Budgeting”, Public Administration, 102(4), 1366-1381.
  • Masud, H. et al. (2017), International Practices To Promote Budget Literacy: Key Findings And Lessons Learned, World Bank Publications.
  • Mutluer K. et al. (2013), Teoride ve Uygulamada Kamu Maliyesi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Ohemeng, F. et al. (2022), “The Perception of Employees on Performance‐Based Budgeting Reforms in Developing Countries: The Perspective from Ghana”, Public Budgeting & Finance, 42(4), 74-92.
  • Özdamar, K. (2017), Ölçek ve Test Geliştirme Yapısal Eşitlik Modellemesi, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
  • Samsun-Karabacak, N. (2012), “Hesap Verme Sorumluluğu”, in: C.C. Aktan et al. (eds.), Yeni Maliye: Değişim Çağında Kamu Maliyesi, Yeni Trendler, Yeni Paradigmalar, Yeni Öğretiler, Yeni Perspektifler (555-572), Ankara: Hermes Matbaacılık.
  • Saunders, M. et al. (2009), “Research Methods for Business Students”, Pearson Education.
  • Şeren, G.Y. & O. Geyik (2023), “Yerel Yönetimlerde Çocuk Haklarına Duyarlı Bütçeleme: Ankara Büyükşehir Belediyesi Örneği”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (C-iasoS 2022 Özel Sayısı), 101-116.
  • Taytak, M. (2019), “Katılımcı Bütçe Anlayışının Üniversite Bütçeleri Açısından Uygulanabilirliği: Uşak Üniversitesi Üzerine Bir Araştırma”, Maliye Araştırmaları Dergisi, 5(1), 115-128.
  • Tüğen, K. (2018), Devlet Bütçesi, İzmir: Bassaray Matbaası.
  • Uzunali, E.K. et al. (2019), “Bütçe Vergi Gelirlerinde Mükellef Algısı: Antalya İlindeki Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerle Yapılan Örnek Olay Çalışması”, International Journal of Social and Humanities Sciences Research, 6(44), 3611-3624.
  • Yapıcı-Sapankaya, F. & H. Tandırcıoğlu (2022), “Gençlerin Bütçe Hakkı Algısı: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencileri Üzerinden Bir Değerlendirme”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 29(2), 297-317.
  • Yıldız, F. & F. Alkan (2017), “Katılımcı Bütçeleme Perspektifinden Yükseköğretim Öğrencilerinin Bütçe Algısı Araştırması: Dumlupınar Üniversitesi Örneği”, Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(2), 129-145.
There are 35 citations in total.

Details

Primary Language English
Subjects Budget and Financial Planning
Journal Section Articles
Authors

İhsan Cemil Demir 0000-0002-4756-0617

Nagihan Erdal 0000-0003-3422-1373

Early Pub Date July 8, 2025
Publication Date
Submission Date August 10, 2024
Acceptance Date May 7, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 33 Issue: 65

Cite

APA Demir, İ. C., & Erdal, N. (2025). Government Budget Culture: The Case of Türkiye. Sosyoekonomi, 33(65), 97-117.
AMA Demir İC, Erdal N. Government Budget Culture: The Case of Türkiye. Sosyoekonomi. July 2025;33(65):97-117.
Chicago Demir, İhsan Cemil, and Nagihan Erdal. “Government Budget Culture: The Case of Türkiye”. Sosyoekonomi 33, no. 65 (July 2025): 97-117.
EndNote Demir İC, Erdal N (July 1, 2025) Government Budget Culture: The Case of Türkiye. Sosyoekonomi 33 65 97–117.
IEEE İ. C. Demir and N. Erdal, “Government Budget Culture: The Case of Türkiye”, Sosyoekonomi, vol. 33, no. 65, pp. 97–117, 2025.
ISNAD Demir, İhsan Cemil - Erdal, Nagihan. “Government Budget Culture: The Case of Türkiye”. Sosyoekonomi 33/65 (July 2025), 97-117.
JAMA Demir İC, Erdal N. Government Budget Culture: The Case of Türkiye. Sosyoekonomi. 2025;33:97–117.
MLA Demir, İhsan Cemil and Nagihan Erdal. “Government Budget Culture: The Case of Türkiye”. Sosyoekonomi, vol. 33, no. 65, 2025, pp. 97-117.
Vancouver Demir İC, Erdal N. Government Budget Culture: The Case of Türkiye. Sosyoekonomi. 2025;33(65):97-117.