Geleceğin öngörülemezliği ile ilişkili olarak hayatın her alanında belirsizlikle karşılaşılmaktadır. Bireylerin belirsizlik karşısında verdiği tepkiler, belirsizlikle baş etme yolları belirsizliğe tahammülsüzlük kavramıyla açıklanmaktadır. Bu araştırma, kişilerin belirsizliğe tahammülsüzlük seviyeleri ile psikolojik iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkide psikolojik dayanıklılığın aracı etkisini incelemek amacıyla Türkiye’de Covid-19 salgınına bağlı olarak kapanmaların uygulandığı Nisan-Mayıs 2020 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle ulaşılan 18-70 yaş aralığındaki 409 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği Kısa Form, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği ve katılımcıların sosyodemografik bilgileri için araştırmacılar tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 25.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Basit doğrusal korelasyon analizi sonuçları belirsizliğe tahammülsüzlük ve psikolojik dayanıklılık ile psikolojik iyi oluş arasında anlamlı negatif ilişki, psikolojik dayanıklılık ve psikolojik iyi oluş arasında ise anlamlı pozitif ilişki bulunduğunu göstermektedir. Yapılan basit doğrusal regresyon analizlerine göre belirsizliğe tahammülsüzlük psikolojik iyi oluşun ve psikolojik dayanıklılığın, psikolojik dayanıklılık ise psikolojik iyi oluşun anlamlı yordayıcılarıdır. Dört aşamalı regresyon temelli aracılık modeline göre yapılan analizler belirsizliğe tahammülsüzlük ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide psikolojik dayanıklılığın tam aracı etkisi olduğunu göstermiştir. Bu etkinin istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını test etmek için yapılan Sobel testi ile aracılık etkisi doğrulanmıştır.
Araştırma Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Etik Kurulu’nun 22/05/2020-10 evrak numaralı kararı ve T.C. Sağlık Bakanlığı Covid-19 Bilimsel Araştırma Değerlendirme Komisyonu’nun izni ile yürütülmüştür.
In relation to the unpredictability of the future, uncertainty is encountered in all areas of life. Individuals' reactions to uncertainty and their coping ways with uncertainty are explained by the concept of intolerance to uncertainty. To examine the mediating effect of psychological resilience on the relationship between individuals' intolerance of uncertainty levels and their psychological well-being, this research was conducted between April-May 2020, when lockdowns were applied due to the Covid-19 epidemic in Turkey. The sample of the study consists of 409 people between the ages of 18-70, reached by the easily accessible sampling method. Resilience Scale, Intolerance of Uncertainty Scale Short Form, Psychological Well-Being Scale, and the Personal Information Form created by the researchers for the socio-demographic information of the participants. The obtained data were analyzed using the SPSS 25.0 package program. According to the results of simple linear correlation analysis, there is a significant negative relationship between intolerance to uncertainty and psychological resilience and psychological well-being, and a significant positive relationship between psychological resilience and psychological well-being. According to the simple linear regression analysis, intolerance to uncertainty is a significant predictor of psychological well-being and resilience, and resilience is a significant predictor of psychological well-being. Analysis according to four-stage regression-based mediation model showed that resilience has a full mediator effect on the relationship between intolerance to uncertainty and psychological well-being. The mediator effect was confirmed with the Sobel test performed to test whether this effect was statistically significant.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Clinical Psychology |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | April 26, 2025 |
Submission Date | June 10, 2024 |
Acceptance Date | July 21, 2024 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 4 Issue: 2 |