Abstract
İnsanlarda çevre duyarlılığının oluşmasında; okul öncesi, ilkokul ve ortaokul kademelerindeki eğitim önemlidir. Bu eğitim kademelerindeki öğrencilerin çevreye yönelik farkındalıklarını, anlayışlarını ve ilgilerini belirlemek açısından algı çalışmaları alan literatürüne katkı sağlayabilir.
Çalışmada nitel araştırma yaklaşımı altında yer alan olgubilim deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu, 2023-2024 eğitim-öğretim yılı I. döneminde Samsun ili İlkadım, Atakum ve Asarcık ilçelerindeki devlet okullarında öğrenim gören 57 ortaokul 7. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Bu grup, amaçlı örneklem belirleme yöntemi altında yer alan maksimum çeşitlilik dikkate alınarak belirlenmiştir.
Ortaokul öğrencilerinin çevre algılarını belirlemek amacıyla algı formu hazırlanmıştır. Bu form 2 bölümden oluşmaktadır: I. bölümde; çevre deyince aklınıza ne geliyor? sorusu öğrencilere yöneltilmiş akıllarına geleni yazmaları, II. bölümde ise; çevre deyince akıllarına gelenler ile ilgili bir resim çizmeleri istenmiştir. Bu çalışmada; öğrencilerin çevre ile ilgili yazdıklarının analizinde tümevarımsal içerik analizi kullanılmıştır. Öğrencilerin çevre ile ilgili çizdikleri resimlerin analizinde ise tümdengelimsel yöntemden yararlanılmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre; çevre deyince öğrencilerin akıllarına daha çok kirlilik ve doğanın tahribi gelmektedir. Ayrıca öğrencilerin önemli bir bölümü de çevreyi tüm canlıların yaşadığı yer olarak tarif etmiştir. Öğrenci çizimlerinde ise doğal ve beşeri çevre ile ilgili unsurlara birlikte yer veren resimler çoğunluktadır. Resimlerde büyük ölçüde doğal çevre ile ilgili unsurlar bulunmaktadır. Öğrencilerin çeşitli olay ve olgulara yönelik algılarının belirlenmesinde çizim çalışmaları daha fazla yapılabilir.
Keywords
References
- Çekiç, A., & Bakla, A. (2018). Nitel analiz ve yorumlama. In M. Bütün & S. B. Demir (Trans. Ed.), Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Michael Quinn Patton) (ss. 431–541). Pegem Akademi.
- Çıngıl Barış, Ç. (2019). Çevre kirlilikleri ve çözümleri. İçinde G. Hastürk (Ed.), Çevre eğitimi (ss. 141–185). Anı Yayıncılık.
- Dede, Y., & Bilican, F. I. (2018). Nitel araştırmada stratejik temalar. In M.
- Bütün & S. B. Demir (Trans. Ed.), Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Michael Quinn Patton) (ss. 37–75). Pegem Akademi.
- Doğanay, H., & Doğanay, S. (2020). Coğrafya’ya giriş. Pegem Akademi.
- Erduran Avcı, D., Demirekin, M., Hare, O., Özlü, S., & Özkan, İ. (2013). 8. sınıf öğrencilerinin çevre sorunları algısının farklı tekniklerle incelenmesi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 1(2), 50–66.
- Eren Dilek, C. (2021). Çevre bilinci. In O. Bozkurt (Ed.), Çevre eğitimi (ss. 171–205). Pegem Akademi.
- Erinç, S. (1984). Ortam ekolojisi ve degradasyonel ekosistem değişiklikleri. İstanbul Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
Abstract
References
- Çekiç, A., & Bakla, A. (2018). Nitel analiz ve yorumlama. In M. Bütün & S. B. Demir (Trans. Ed.), Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Michael Quinn Patton) (ss. 431–541). Pegem Akademi.
- Çıngıl Barış, Ç. (2019). Çevre kirlilikleri ve çözümleri. İçinde G. Hastürk (Ed.), Çevre eğitimi (ss. 141–185). Anı Yayıncılık.
- Dede, Y., & Bilican, F. I. (2018). Nitel araştırmada stratejik temalar. In M.
- Bütün & S. B. Demir (Trans. Ed.), Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Michael Quinn Patton) (ss. 37–75). Pegem Akademi.
- Doğanay, H., & Doğanay, S. (2020). Coğrafya’ya giriş. Pegem Akademi.
- Erduran Avcı, D., Demirekin, M., Hare, O., Özlü, S., & Özkan, İ. (2013). 8. sınıf öğrencilerinin çevre sorunları algısının farklı tekniklerle incelenmesi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 1(2), 50–66.
- Eren Dilek, C. (2021). Çevre bilinci. In O. Bozkurt (Ed.), Çevre eğitimi (ss. 171–205). Pegem Akademi.
- Erinç, S. (1984). Ortam ekolojisi ve degradasyonel ekosistem değişiklikleri. İstanbul Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Social and Humanities Education (Excluding Economics, Business and Management) |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | April 24, 2025 |
| Publication Date | April 30, 2025 |
| Submission Date | June 27, 2024 |
| Acceptance Date | July 3, 2024 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 15 Issue: 2 |
