Research Article
BibTex RIS Cite

Sosyal Bilgiler ve Diğer Alanlarda Eğitsel Oyun Konusunda Yayınlanan Çalışmaların İncelenmesi

Year 2025, Volume: 10 Issue: 1, 1 - 13, 31.05.2025

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 2003-2021 yılları arasında sosyal bilgiler ve diğer alanlarda eğitsel oyun konusunda yayınlanan çalışmaların genel eğilimlerinin incelenmesi ve konuyla ilgili genel bir tablo çıkarılmasıdır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Çalışmada yer alan araştırmaları tespit etmek amacıyla, YÖK Ulusal Tez Merkezi ve Google Akademik veri tabanlarında alan yazın taraması yapılmıştır. Çalışma sonucunda 39 yüksek lisans tezi, 13 makale ve 8 doktora tezine ulaşılmıştır. Ulaşılan tezler ve makalelerde elde edilen veriler analiz ve sentez süreçlerinden geçerek yorumlanmış ve sayısal değerleri grafiğe dönüştürülmüştür. Araştırmanın sonucunda, yapılan araştırmaları en fazla lisansüstü çalışmaların meydana getirdiği; çalışmaların yıllara göre dağılımında dalgalanmalar görüldüğü; yayınlandıkları üniversitelerin en fazla Gazi Üniversitesi, İnönü Üniversitesi, Cumhuriyet Üniversitesi olduğu; araştırmacıların cinsiyetinde, erkek araştırmacıların kadın araştırmacılardan sayıca fazla olduğu; örneklem grubunda en fazla ortaokul öğrencileri üzerinde çalışıldığı; en fazla veri toplama yöntemi olarak nicel model tercih edildiği tespit edilmiştir. Ayrıca, bilimsel yayınların yapıldığı alanlara göre incelendiğinde diğer alanlarda sosyal bilgilere göre daha fazla yapıldığı görülmüştür.

Ethical Statement

Etik kurul iznine gerek yoktur.

References

  • Akkeyik, U. (2021). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Kullanılan Materyallerin, Yöntem ve Tekniklerin Öğrenci Başarısına Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. (Yüksek Lisans Tezi), Uşak Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Uşak.
  • Altınbulak, D., Emir, S. & Avcı, C. (2006). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Eğitsel Oyunların Erişiye ve Kalıcılığa Etkisi. Hayef Eğitim Dergisi, 3(2), 35-51.
  • Aydoğan, O. & Karabağ, G. (2015). Oyun Yöntemiyle Tarih Öğretiminin Öğrenci Erişi ve Kalıcılığa Etkisi. Turkish History Education Journal, 4(1), 67-88.
  • Bai, H., Kebritchi, M. & Hirumi, A. (2010). The Effect Of Modern Mathematics Computer Games On Mathematics Achievement And Class Motivation. Computers and Education, 55(2), 427-443.
  • Başal, V. (2020). 12-13 Yaş Grubu Çocukların Fiziksel Özelliklerinin Gelişiminde Eğitsel Oyunların Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Baysan, S. (2018). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Üzerine Yayımlanan Tezlerin Araştırılması: Bir İçerik Analizi Çalışması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(2), 581-602.
  • Binbaşıoğlu, C. (1998). Eğitime Giriş. Ankara: Binbaşıoğlu Yayıncılık.
  • Boğdan, R. & Biklen, S. K. (1992). Qualitative Research For Education, An İntroduction To Theary And Methods. Boston: Ally And Bqcon.
  • Büyüköztürk, Ş. (2015). Eğitsel Oyun Tasarımında Kullanılan Araştırma Yöntemleri. Eğitimde Araştırma Yöntemleri Dergisi, 10(1), 33-47.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Can, S. & Yıldırım, M. (2017). Eğitsel Oyunlarla Fen Dersine ‘Var mısın yok musun’. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 14-30.
  • Cop, M. R., & Kablan, Z. (2018). Türkiye’de Eğitsel Oyunlarla İlgili Yapılmış Çalışmaların Analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 1, 52-71.
  • Çakı, E. (2008). Beşinci Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Bir Yöntem Olarak Drama Tekniği. (Yüksek Lisans Tezi), On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
  • Çavuş, R., Kulak, B., Berk, H. & Kaplan, A. Ö. (2011). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Oyun Etkinlikleri ve Günlük Hayattaki Oyunların Derse Uyarlanması. Fen ve Teknoloji Öğretmenleri Zirvesi, İstanbul.
  • Gezici, Z., Gümüş, M. K., Kan, M., Koç, B. Göknar, Ş., Yirik, M., Sayılgan, M. ve Çelik, E. (2023). Eğitsel Oyunların İlkokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarına Etkisine Yönelik Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin Analizi. Tigin Analitik Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 69-79.
  • Glaser, B. (1978). Theoretical Sensitivity: Advances İn The Methodology Of Granded Theary. Socilogy Press, Mill Valley.
  • Goetz, J. P. & LeCompte, V. MD. (1984). Ethography and Qualitative Desing İn Educational Research. Orlando: Academic Press.
  • Güler, T. D. (2011). 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersindeki ‘Hücre ve Organelleri’ Konusunun Eğitsel Oyun Yöntemiyle Öğretilmesinin Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Gülsoy, T. (2013). 6. Sınıf Öğrencilerinin Kelime Hazinesinin Geliştirilmesinde Eğitsel Oyunların Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Gürpınar, C. (2017). Fen Bilimleri Öğretiminde Eğitsel Oyun Destekli Öğretim Uygulamalarının Öğrenme Ürünlerine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Karabacak, N. (1996). Sosyal Bilgiler Dersinde Eğitsel Oyunların Öğrencilerin Erişi Düzeyine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Karamustafaoğlu, O. & Kılıç, M. F. (2020). Eğitsel Oyunlar Üzerine Yapılan Ulusal Bilimsel Araştırmaların İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 1-25.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Koka, V. (2018). Sosyal Bilgiler Dersinde Kullanılan Bilgisayar Destekli Eğitsel Oyunların Öğrencilerin Ders Başarısına Olan Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Köroğlu, H. & Yeşildere, S. (2002). İlköğretim II. Kademede Matematik Konularının Öğretiminde Oyunlar ve Senaryolar. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 25-42.
  • Malta, S. E. (2010). İlköğretimde Kullanılan Eğitsel Bilgisayar Oyunlarının Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Patton, M. Q. (1987). How to Use Qualitative Methods İn Evaluation. Newsbury Park, London, New Dehli: Sage Publications.
  • Pehlivan, H. (1997). Örnek Olay ve Oyun Yoluyla Öğretimin Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrenme Düzeyine Etkisi. (Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Romine, X. (2004). Using Games İn The Classroom To Enhone Motivation, Participation And Retention : A Pre-test And Post-Test Evalution, Culminating Experience Action Research Projects, 5, 283-295.
  • Şen, Ü. (2010). Sanat Eğitiminde Bilimsel Araştırma Yöntemlerinin Kullanılması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 343-360.
  • Tural, H. (2005). İlköğretim Matematik Öğretiminde Oyun ve Etkinliklerle Öğretimin Erişi ve Tutuma Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Uğurel, I. (2003). Ortaöğretimde Oyunlar ve Etkinlikler İle Matematik Öğretimine İlişkin Öğretmen Adayları ve Öğretmenlerin Görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Yeşilyurt, F. (2018). Türkiye’de Eğitim-Öğretim Alanında Yapılan Bilgisayar Oyunları Konulu Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 1506-1524.
  • Yılmaz, M., & Yıldırım, S. (2021). Eğitsel oyunların öğrencilerin öğrenme motivasyonuna etkisi. Eğitimde İyi Uygulamalar Dergisi, 6(1), 15-30.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, E., Şimşek, Ü. & Aras, H. (2016). Dolaşım Sistemi Konusunda Eğitsel Oyun Yönteminin Kullanılmasının Öğrencilerin Akademik Başarı ve Fen Öğretimi Motivasyonu Üzerine Etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(36), 20-32.
Year 2025, Volume: 10 Issue: 1, 1 - 13, 31.05.2025

Abstract

References

  • Akkeyik, U. (2021). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Kullanılan Materyallerin, Yöntem ve Tekniklerin Öğrenci Başarısına Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. (Yüksek Lisans Tezi), Uşak Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Uşak.
  • Altınbulak, D., Emir, S. & Avcı, C. (2006). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Eğitsel Oyunların Erişiye ve Kalıcılığa Etkisi. Hayef Eğitim Dergisi, 3(2), 35-51.
  • Aydoğan, O. & Karabağ, G. (2015). Oyun Yöntemiyle Tarih Öğretiminin Öğrenci Erişi ve Kalıcılığa Etkisi. Turkish History Education Journal, 4(1), 67-88.
  • Bai, H., Kebritchi, M. & Hirumi, A. (2010). The Effect Of Modern Mathematics Computer Games On Mathematics Achievement And Class Motivation. Computers and Education, 55(2), 427-443.
  • Başal, V. (2020). 12-13 Yaş Grubu Çocukların Fiziksel Özelliklerinin Gelişiminde Eğitsel Oyunların Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Baysan, S. (2018). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Üzerine Yayımlanan Tezlerin Araştırılması: Bir İçerik Analizi Çalışması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(2), 581-602.
  • Binbaşıoğlu, C. (1998). Eğitime Giriş. Ankara: Binbaşıoğlu Yayıncılık.
  • Boğdan, R. & Biklen, S. K. (1992). Qualitative Research For Education, An İntroduction To Theary And Methods. Boston: Ally And Bqcon.
  • Büyüköztürk, Ş. (2015). Eğitsel Oyun Tasarımında Kullanılan Araştırma Yöntemleri. Eğitimde Araştırma Yöntemleri Dergisi, 10(1), 33-47.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Can, S. & Yıldırım, M. (2017). Eğitsel Oyunlarla Fen Dersine ‘Var mısın yok musun’. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 14-30.
  • Cop, M. R., & Kablan, Z. (2018). Türkiye’de Eğitsel Oyunlarla İlgili Yapılmış Çalışmaların Analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 1, 52-71.
  • Çakı, E. (2008). Beşinci Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Bir Yöntem Olarak Drama Tekniği. (Yüksek Lisans Tezi), On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
  • Çavuş, R., Kulak, B., Berk, H. & Kaplan, A. Ö. (2011). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Oyun Etkinlikleri ve Günlük Hayattaki Oyunların Derse Uyarlanması. Fen ve Teknoloji Öğretmenleri Zirvesi, İstanbul.
  • Gezici, Z., Gümüş, M. K., Kan, M., Koç, B. Göknar, Ş., Yirik, M., Sayılgan, M. ve Çelik, E. (2023). Eğitsel Oyunların İlkokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarına Etkisine Yönelik Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin Analizi. Tigin Analitik Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 69-79.
  • Glaser, B. (1978). Theoretical Sensitivity: Advances İn The Methodology Of Granded Theary. Socilogy Press, Mill Valley.
  • Goetz, J. P. & LeCompte, V. MD. (1984). Ethography and Qualitative Desing İn Educational Research. Orlando: Academic Press.
  • Güler, T. D. (2011). 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersindeki ‘Hücre ve Organelleri’ Konusunun Eğitsel Oyun Yöntemiyle Öğretilmesinin Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Gülsoy, T. (2013). 6. Sınıf Öğrencilerinin Kelime Hazinesinin Geliştirilmesinde Eğitsel Oyunların Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Gürpınar, C. (2017). Fen Bilimleri Öğretiminde Eğitsel Oyun Destekli Öğretim Uygulamalarının Öğrenme Ürünlerine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Karabacak, N. (1996). Sosyal Bilgiler Dersinde Eğitsel Oyunların Öğrencilerin Erişi Düzeyine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Karamustafaoğlu, O. & Kılıç, M. F. (2020). Eğitsel Oyunlar Üzerine Yapılan Ulusal Bilimsel Araştırmaların İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 1-25.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Koka, V. (2018). Sosyal Bilgiler Dersinde Kullanılan Bilgisayar Destekli Eğitsel Oyunların Öğrencilerin Ders Başarısına Olan Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Köroğlu, H. & Yeşildere, S. (2002). İlköğretim II. Kademede Matematik Konularının Öğretiminde Oyunlar ve Senaryolar. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 25-42.
  • Malta, S. E. (2010). İlköğretimde Kullanılan Eğitsel Bilgisayar Oyunlarının Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Patton, M. Q. (1987). How to Use Qualitative Methods İn Evaluation. Newsbury Park, London, New Dehli: Sage Publications.
  • Pehlivan, H. (1997). Örnek Olay ve Oyun Yoluyla Öğretimin Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrenme Düzeyine Etkisi. (Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Romine, X. (2004). Using Games İn The Classroom To Enhone Motivation, Participation And Retention : A Pre-test And Post-Test Evalution, Culminating Experience Action Research Projects, 5, 283-295.
  • Şen, Ü. (2010). Sanat Eğitiminde Bilimsel Araştırma Yöntemlerinin Kullanılması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 343-360.
  • Tural, H. (2005). İlköğretim Matematik Öğretiminde Oyun ve Etkinliklerle Öğretimin Erişi ve Tutuma Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Uğurel, I. (2003). Ortaöğretimde Oyunlar ve Etkinlikler İle Matematik Öğretimine İlişkin Öğretmen Adayları ve Öğretmenlerin Görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Yeşilyurt, F. (2018). Türkiye’de Eğitim-Öğretim Alanında Yapılan Bilgisayar Oyunları Konulu Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 1506-1524.
  • Yılmaz, M., & Yıldırım, S. (2021). Eğitsel oyunların öğrencilerin öğrenme motivasyonuna etkisi. Eğitimde İyi Uygulamalar Dergisi, 6(1), 15-30.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, E., Şimşek, Ü. & Aras, H. (2016). Dolaşım Sistemi Konusunda Eğitsel Oyun Yönteminin Kullanılmasının Öğrencilerin Akademik Başarı ve Fen Öğretimi Motivasyonu Üzerine Etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(36), 20-32.
There are 36 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Social and Personality Psychology (Other)
Journal Section Research Articles
Authors

Çiğdem Kan

Tuba Öcal 0009-0004-7709-8824

Publication Date May 31, 2025
Submission Date October 18, 2023
Acceptance Date January 5, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 10 Issue: 1

Cite

APA Kan, Ç., & Öcal, T. (2025). Sosyal Bilgiler ve Diğer Alanlarda Eğitsel Oyun Konusunda Yayınlanan Çalışmaların İncelenmesi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 10(1), 1-13.