Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisinin 2025 yılı 8. cilt 1. sayısında 2 numaralı makale olarak 17-30 sayfa aralığında yayımlanan “SENTAKTİK İSTEM YAPISI BAKIMINDAN KIRGIZ TÜRKÇESİ FİİL SINIFLARI” başlıklı makalenin İngilizce başlığı dizgi sırasında sehven eksik kalmıştır. İlgili makalenin İngilizce başlığı “VERB CLASSES IN KYRGYZ TURKISH IN TERMS OF SYNTACTIC VALENCY STRUCTURES” biçimindedir.
İstem kuramı, fiil merkezli bir kuram olup fiilin kendi etrafında sentaktik boşluklar açma kapasitesi olarak tanımlanabilir. Günümüz istem çalışmalarında isim, sıfat ve edatlar üzerine istem çalışmaları yapılsa da istem, fiil temelleri üzerine kurulan bir kuramdır. Daha açık bir ifade ile istem kuramı, fiili ana unsur olarak kabul eder ve fiilin cümlede yer alan isim ve isim soylu ögelerle olan niceliksel ve niteliksel bağlantısını ifade eder. İstemin ana unsuru olan fiil, cümlede hangi tamlayıcıların yer alacağını ve hangi anlamsal ve sözdizimsel özelliklere sahip olacağını belirleyen bir yönetici konumundadır. Bu kuram Tesnière tarafından 1959 yılında oluşturulmuştur. Tesnière bu kuramı oluştururken cümlede yer alan tamlayıcıları sadece niceliksel boyutlarıyla ele alınmış ve niteliksel boyutunu dahil etmemiştir. Tesnière’den sonraki araştırmacılar ise istem kuramını farklı boyutlarıyla ele almış ve geliştirmiştir. 1978 yılında Ruzicka’nın, yayımlamış olduğu çalışmasında istemi, Anlambilimsel İstem, Sözdizimsel İstem ve Edimsel İstem olarak üç düzeyde incelemiştir. Daha sonra Helbig ve Schenkel gibi araştırmacılar da istemi benzer düzeylerle ele almıştır. Bu çalışmada ise Kırgız Türkçesinde yer alan fiillerin sentaktik (sözdizimsel) istem yapısı bakımından sınıflandırması yapılmış ve incelenmiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Modern Turkic Languages and Literatures (Other), Linguistics (Other) |
Journal Section | Düzeltme - Erratum |
Authors | |
Publication Date | April 30, 2025 |
Submission Date | November 24, 2024 |
Acceptance Date | January 15, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 8 Issue: 2 |