Abstract
Amaç: Bireylerin kronik hastalıklarını yönetebilmeleri ve hastalığın ilerlemesini önleyebilmeleri için öz bakım son derece önemlidir. Diğer kronik hastalıklarda olduğu gibi diyabet yönetiminde de öz bakım yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Bu araştırma Diyabet Öz Bakım Aktiviteleri Ölçeği Kısa Formu’nun Türkçe geçerlilik ve güvenilirliğini için yapılmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Araştırma, metodolojik olarak tasarlanmıştır. Veriler, Aralık 2022 ile Ocak 2023 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırma evrenini belirtilen tarihler arasında araştırma kriterlerine uyan Tip 2 diyabet tanısı alan hastalar oluşturmuştur. Evreni ise araştırmaya katılmaya gönüllü olan ve çalışma kriterlerine uyan 190 hasta oluşturmuştur. Araştırma verileri, Hasta Bilgi Formu, Diyabet Öz Bakım Aktiviteleri Ölçeği Kısa Formu ve Diyabet Öz Bakım Ölçeği ile toplanmıştır. İstatistiksel analizde, Cronbach alfa, test-tekrar test ve madde-toplam puan analizi yoluyla güvenilirliği değerlendiren tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır.
Bulgular: Ölçeğin, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmış ve toplam varyansın %75.37'sini açıklayan 4 alt boyutta 10 maddeden oluştuğu görülmüştür. Örneklem büyüklünün faktör analizi için uygunluğu tespit edilmiştir. Ölçek 0.809 Cronbach alfa değeri ile yüksek güvenilirlik göstermiştir. Paralel form eşdeğerlik katsayısı Spearman Rho: 0.809 olduğu ve formlar arasında istenen düzeyde korelasyon sağlandığı tespit edilmiştir.
Sonuç: Diyabet Öz Bakım Aktiviteleri Ölçeği Kısa Formu, Türkiye bağlamında diyabet hastalarının diyabet öz bakım faaliyetlerini değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir araç olduğu tespit edilmiştir.
Keywords
Ethical Statement
Diyabet Öz Bakım Aktiviteleri Ölçeği Kısa Formu’nun Türkçeye uyarlanması için orijinal ölçeği geliştiren araştırmacılardan e-posta yoluyla gerekli izinler alınmıştır. Araştırmaya başlamadan önce Kafkas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi girişimsel olmayan araştırma etik kurulundan tarih:(31/01/2022 ve sayı:81829502.903/11) ve çalışmanın yapılacağı hastanen yazılı izin alınmıştır. Araştırmaya katılan hastalara araştırma ile ilgili genel bilgiler verilerek “Aydınlatılmış Onam” ilkesine, hastalardan alınan bilgilerin gizili tutulacağı belirtilerek “Gizlilik ve Gizliliğin Korunması” ilkesine uyulmuştur. Katılmak isteyen tüm hastalardan yazılı onam alınmıştır.
Thanks
Çalışmaya gönüllü katılan tüm hastalara teşekkür ederiz.
References
- 1. Luciani M, Rossi E, Rebora P, Stawnychy M, Ausili D, Riegel B. 2020. Clinical and socio-demographic determinants of self-ca re maintenance, monitoring and management in US adults with type 2 diabetes mellitus. Clin Nurs Res. 30:285–292. doi: 10.1177/1054773820916987.
- 2. International Diabetes Federation. Diabetes atlas 2021. 10th ed. Brussels: International Diabetes Federation; 2021. https:// diabetesatlas.org/idfawp/ resource-fles/2021/07/IDF_At las_10th_Edition_2021.pdf. Accessed Ocak 2024. 3. Celik S, Olgun N, Yilmaz FT et. al. 2022. Assessment the efe ct of diabetes education on self-care behaviors and glycemic control in the Turkey nursing diabetes education evaluating project (TURNUDEP): a multi-center study. BMC Nursing. 21: 215. doi.org/10.1186/s12912-022-01001-1
Abstract
Aim: Self-care is extremely important for individuals to manage their chronic diseases and prevent disease progression. As in other chronic diseases, self-care in diabetes management is a lifelong process. This study was conducted for the Turkish validity and reliability of the Diabetes Self-Care Activities Scale Short Form.
Material and Methods: The research was designed methodologically. The data were collected between December 2022 and January 2023. The research universe consisted of patients diagnosed with Type 2 diabetes who met the research criteria between the specified dates. The universe consisted of 190 patients who volunteered to participate in the research and met the study criteria. The research data were collected with the Patient Information Form, Diabetes Self-Care Activities Scale Short Form and Diabetes Self-Care Scale. In the statistical analysis, descriptive statistics were used to evaluate reliability through Cronbach's alpha, test-retest and item-total score analysis.
Results: Exploratory and confirmatory factor analyses of the scale were performed and it was found that it consisted of 10 items in 4 sub-dimensions explaining 75.37% of the total variance. The sample size was found to be suitable for factor analysis. The scale showed high reliability with a Cronbach alpha value of 0.809. It was determined that the parallel form equivalence coefficient was Spearman Rho: 0.809 and the desired level of correlation was achieved between the forms.
Conclusion: Diabetes Self-Care Activities Scale Short Form has been found to be a valid and reliable tool to assess diabetes self-care activities of diabetic patients in the Turkish context.
Keywords
References
- 1. Luciani M, Rossi E, Rebora P, Stawnychy M, Ausili D, Riegel B. 2020. Clinical and socio-demographic determinants of self-ca re maintenance, monitoring and management in US adults with type 2 diabetes mellitus. Clin Nurs Res. 30:285–292. doi: 10.1177/1054773820916987.
- 2. International Diabetes Federation. Diabetes atlas 2021. 10th ed. Brussels: International Diabetes Federation; 2021. https:// diabetesatlas.org/idfawp/ resource-fles/2021/07/IDF_At las_10th_Edition_2021.pdf. Accessed Ocak 2024. 3. Celik S, Olgun N, Yilmaz FT et. al. 2022. Assessment the efe ct of diabetes education on self-care behaviors and glycemic control in the Turkey nursing diabetes education evaluating project (TURNUDEP): a multi-center study. BMC Nursing. 21: 215. doi.org/10.1186/s12912-022-01001-1
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Internal Diseases |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Publication Date | April 30, 2025 |
| Submission Date | January 14, 2025 |
| Acceptance Date | April 14, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 9 Issue: 1 |
Cite
This is a refereed journal, which is published in printed and electronic forms. It aims at achieving free knowledge to the related national and international organizations and individuals.