XIX. Yüzyılda Çarlık Rusya’nın Asya’ya Yönelik Araştırmaları Üzerine Bir İnceleme: Aziatskiy Vestnik (1825-1827)
Abstract
Bu araştırma, XIX. yüzyılın ilk çeyreğinde Çarlık Rusya’sının Asya coğrafyasına yönelik entelektüel ilgisini ve bilgi üretim süreçlerini, Grigoriy İvanoviç Spasskiy tarafından yayımlanan Aziatskiy Vestnik üzerinden analiz etmeyi amaçlamaktadır. XIX. yüzyılın ilk çeyreğinde Rusya, Asya coğrafyasına yönelik entelektüel merakın ve bilgi arayışının arttığı bir dönem yaşamaktaydı. Bu dönemde, Asya’nın zengin tarihini, kültürünü ve toplumlarını araştırmaya yönelik çabalar, yalnızca akademik ilgiyle sınırlı kalmamış, aynı zamanda Rusya’nın jeopolitik hedefleri ve kültürel politikalarıyla da örtüşmüştür. Bu bağlamda, Grigoriy İvanoviç Spasskiy tarafından yayımlanan Aziatskiy Vestnik, Asya dünyasına dair üretilen bilginin aktarılmasında ve yayılmasında önemli bir rol üstlenmiştir. Spasskiy’in ilk yayıncılık girişimi olan Sibirskiy Vestnik, öncelikli olarak Sibirya tarihi ve arkeolojisine odaklanırken, daha sonra yayımladığı Aziatskiy Vestnik ile coğrafi ve tematik yelpazeyi genişletmiştir. Bu yeni dergi, Türkistan, Moğolistan, Kafkasya, Japonya, Hindistan, Çin, İran ve Arap dünyası gibi geniş bir coğrafyanın tarihini, arkeolojisini, etnografyasını ve kültürel mirasını içeren makalelere yer vermiştir. Ayrıca, Aziatskiy Vestnik, Avrupa dergilerinden çevrilen makalelerle Batı dünyasında Asya hakkında üretilen bilginin Rus entelektüel çevrelerine aktarılmasında kritik bir rol oynamıştır. Araştırma kapsamında, 1825-1827 yılları arasında yayımlanan toplam 29 sayı ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu incelemede, dergide yayımlanan haberler, makaleler, seyahat notları ve raporlar sistematik bir şekilde tasnif edilmiştir. Dergide yayımlanan makalelerin konu çeşitliliği, dönemin Rus entelektüellerinin Asya’ya duyduğu artan ilginin altında yatan ideolojik, bilimsel ve kültürel motivasyonların anlaşılmasına ışık tutmaktadır. Bu durum, Rusya’nın Asya’daki jeopolitik hedefleri ile entelektüel çabalarının birbirini destekleyen ve tamamlayan unsurlar olduğunu göstermektedir. Bu çalışma, XIX. yüzyıl Rus entelektüel tarihini ve Asya çalışmaları üzerine yürütülen akademik üretimi daha iyi anlamaya katkıda bulunacaktır. Özellikle, Asya üzerine üretilen bilginin Rusya’nın jeopolitik hedefleriyle nasıl iç içe geçtiğini göstermesi açısından önem arz etmektedir.
Ethical Statement
Etik kurul onay belgesi gerektirmemektedir.
References
- Anisimov, K. V. (2004). U iskotov Sibirskoy temi v russkom literature XIX veke. Vestnik TGPU, 3(40), 65-72.
- Datsişen, V. G. (2013). İzuçenie istorii Tsentralnoy i Vostoçnoi Azii v Sankt Peterburgskoy Akademii v XVIII-Pervoy Polovine XIX vv. Mir Yevrazii, 2(21), 21-26.
- Makarova, E. A. (2014). Literaturno-hudojestvennıe sborniki Sibiri kontsa XVIII-naçala XX v. v aspekte formirovaniya regionalnogo knigoizdaniya. İzdatelskiy Dom Tomskovo.
- Nikienko, O. G. (1999). İstorik Sibiri G. İ. Spasskiy (1783-1864). Puşkinskiy Tomsk: Kraevedçesko-Bibliografiçeskiy Sbornik, 29-31.
- Ob izdanii v 1825 godu Aziatskago Vestnika vmesto Sibirskago. (1824). Sibirskiy Vestnik, Çast Tretya, Tipografii Departamenta Narodnago Prosveşeniya, 97-100.
- Özkan, M. (2019). Sibir araştırmalarına dair bir Rus mecmuasının tetkiki: ‘Sibirskiy Vestnik’. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 45, 307-332.
- Ponomareva, S. A. (2015). Nauçnaya deyatelnost G. İ. Spasskogo v Tomskoy gubernii (1804–1808 gg.). Vestnik Tomskogo Gosudarstvennogo Universiteta, 401, 145-150.
- Ponomareva, S. A. (2016a). «Jurnal Moevo Putişestvie Po Sibiri» o «Sibirskom (Aziatskom) Vestnike» izdavayemom G. İ. Spasskim v 1818-1827 gg. Gumaniterni Nauki v Sibiri, 23(3), 63-69.
- Ponomareva, S. A. (2016b). Finansovo-hozyaystvennaya deyatelnost G. İ. Spasskogo dlya obespeçeniya izdaniya «Sibirskogo (Aziatskogo) Vestnika» (1817-1827). Vestnik Tomskogo Gosudarstvennogo Universiteta, 406, 131–135.
- Ponomareva, S. A. (2017a). Grigoriy İvanoviç Spasskiy: İsledovatel Sibiri i prosvetitel [Doktora tezi].
- Ponomareva, S. A. (2017b). Jurnal puteşestviya v Vostoçnuyu Stranu Rossii koneçno budet dlya publiki interesen: Ob uçastii G. İ. Spasskogo v deyatelnost; Volnogo Obşestva Lyubıteley Slovesnosti, Nauk i Hudojestv. Vestnik RUDN, 16(1), 97-101.
- Puşkin, A. S. (1951). Polnoe sobranie soçinenii v dyasiti tomah (T. 10). Akademia Nauk SSSR İnstitut Russkoy Literaturi (Puşkinskiy Dom).
- Şahin, Z. (2014). XVIII. yüzyılın ilk yarısında Rusya’nın kültürel gelişimi ve batıya uyum çabaları. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 171-191.
- Spasskiy, G. İ. (1909). Russkiy biografiçeskiy slovar (A. A. Polovtsov, Ed., Cilt 25, Sayı 19, ss. 177–179).
- Tokarev, S. (2015). İstoriya russkoy etnografii. İnstitut Russkoy Tsivilizatsi.
- Yasinskiy, İ. İ. (1926). Roman moey jizni. Kniga vospominanni. Gosudarstvenoe İzdatelstvo Moskva.
A Study on Tsarist Russia’s Research Towards Asia in the 19th Century: Aziatski̇y Vestnik (1825-1827)
Abstract
This study aims to analyze Tsarist Russia’s intellectual engagement with the Asian geography and its knowledge production processes in the first quarter of the 19th century through the journal Aziatskiy Vestnik, published by Grigory Ivanovich Spassky. During this period, Russia experienced a growing intellectual curiosity and quest for knowledge about Asia. The efforts to study the rich history, culture, and societies of the region were not solely driven by academic interest but also aligned with Russia’s geopolitical objectives and cultural policies. In this context, Aziatskiy Vestnik played a crucial role in the dissemination and transmission of knowledge about the Asian world. Spasskiy’s initial publishing venture, Sibirskiy Vestnik, focused primarily on the history and archaeology of Siberia. However, with the later publication of Aziatskiy Vestnik, the geographical and thematic scope expanded significantly. This new journal featured articles on the history, archaeology, ethnography, and cultural heritage of a vast region, including Turkestan, Mongolia, the Caucasus, Japan, India, China, Iran, and the Arab world. Additionally, Aziatskiy Vestnik played a key role in transmitting Western knowledge about Asia to Russian intellectual circles by translating articles from European journals. Within the scope of this research, all 29 issues of Aziatskiy Vestnik, published between 1825 and 1827, were examined in detail. The study systematically categorized the news reports, articles, travel notes, and reports featured in the journal. The thematic diversity of the articles provides insight into the ideological, scientific, and cultural motivations underlying the increasing interest of Russian intellectuals in Asia. This reveals that Russia’s geopolitical ambitions and intellectual endeavors in Asia were mutually reinforcing and complementary elements. This study contributes to a deeper understanding of 19th-century Russian intellectual history and the academic production concerning Asian studies. In particular, it underscores the ways in which the knowledge produced about Asia was intertwined with Russia’s geopolitical strategies, highlighting the intricate relationship between academic inquiry and imperial ambition.
Ethical Statement
Ethics committee approval is not required.
References
- Anisimov, K. V. (2004). U iskotov Sibirskoy temi v russkom literature XIX veke. Vestnik TGPU, 3(40), 65-72.
- Datsişen, V. G. (2013). İzuçenie istorii Tsentralnoy i Vostoçnoi Azii v Sankt Peterburgskoy Akademii v XVIII-Pervoy Polovine XIX vv. Mir Yevrazii, 2(21), 21-26.
- Makarova, E. A. (2014). Literaturno-hudojestvennıe sborniki Sibiri kontsa XVIII-naçala XX v. v aspekte formirovaniya regionalnogo knigoizdaniya. İzdatelskiy Dom Tomskovo.
- Nikienko, O. G. (1999). İstorik Sibiri G. İ. Spasskiy (1783-1864). Puşkinskiy Tomsk: Kraevedçesko-Bibliografiçeskiy Sbornik, 29-31.
- Ob izdanii v 1825 godu Aziatskago Vestnika vmesto Sibirskago. (1824). Sibirskiy Vestnik, Çast Tretya, Tipografii Departamenta Narodnago Prosveşeniya, 97-100.
- Özkan, M. (2019). Sibir araştırmalarına dair bir Rus mecmuasının tetkiki: ‘Sibirskiy Vestnik’. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 45, 307-332.
- Ponomareva, S. A. (2015). Nauçnaya deyatelnost G. İ. Spasskogo v Tomskoy gubernii (1804–1808 gg.). Vestnik Tomskogo Gosudarstvennogo Universiteta, 401, 145-150.
- Ponomareva, S. A. (2016a). «Jurnal Moevo Putişestvie Po Sibiri» o «Sibirskom (Aziatskom) Vestnike» izdavayemom G. İ. Spasskim v 1818-1827 gg. Gumaniterni Nauki v Sibiri, 23(3), 63-69.
- Ponomareva, S. A. (2016b). Finansovo-hozyaystvennaya deyatelnost G. İ. Spasskogo dlya obespeçeniya izdaniya «Sibirskogo (Aziatskogo) Vestnika» (1817-1827). Vestnik Tomskogo Gosudarstvennogo Universiteta, 406, 131–135.
- Ponomareva, S. A. (2017a). Grigoriy İvanoviç Spasskiy: İsledovatel Sibiri i prosvetitel [Doktora tezi].
- Ponomareva, S. A. (2017b). Jurnal puteşestviya v Vostoçnuyu Stranu Rossii koneçno budet dlya publiki interesen: Ob uçastii G. İ. Spasskogo v deyatelnost; Volnogo Obşestva Lyubıteley Slovesnosti, Nauk i Hudojestv. Vestnik RUDN, 16(1), 97-101.
- Puşkin, A. S. (1951). Polnoe sobranie soçinenii v dyasiti tomah (T. 10). Akademia Nauk SSSR İnstitut Russkoy Literaturi (Puşkinskiy Dom).
- Şahin, Z. (2014). XVIII. yüzyılın ilk yarısında Rusya’nın kültürel gelişimi ve batıya uyum çabaları. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 171-191.
- Spasskiy, G. İ. (1909). Russkiy biografiçeskiy slovar (A. A. Polovtsov, Ed., Cilt 25, Sayı 19, ss. 177–179).
- Tokarev, S. (2015). İstoriya russkoy etnografii. İnstitut Russkoy Tsivilizatsi.
- Yasinskiy, İ. İ. (1926). Roman moey jizni. Kniga vospominanni. Gosudarstvenoe İzdatelstvo Moskva.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | General Turkish History (Other) |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | May 15, 2025 |
| Submission Date | December 31, 2024 |
| Acceptance Date | March 25, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 |
Content of this journal is licensed under a Creative Commons Attribution NonCommercial 4.0 International License