Research Article
Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenen Görme Engelliler İçin Bir Materyal Çalışması: Memduh Şevket Esendal’ın ‘’Otlakçı’’ Hikâyesinin (B1) Seviyesine Uyarlanması ve Braille Alfabesiyle Yazılması
Abstract
Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi konusundaki ihtiyaçlar alanla ilgili çalışmaların giderek artmasına sebep olmaktadır. Bu durum beraberinde alanla ilgili yeni çalışmaların yapılmasının önünü açmaktadır. Bu yeni çalışma alanlarından birisi de Türkçenin dezavantajlı gruplara öğretimidir. Çünkü insanların farklı fizyolojik özelliklere sahip olmalarından kaynaklanan zorlukları aşabilmek adına eğitim sürecini kolaylaştırmak için bazı değişikliklere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenmek isteyen görme engelli bireylere yönelik çalışmalara ihtiyaç duyulduğu ortadadır. Nitekim literatürde görme engellere yönelik çalışmaların az olduğu görülmektedir. Yabancı dil öğretiminde temel becerilerin dinleme ve okuma becerileri olduğu düşünüldüğünde, Türkçeyi öğrenmek isteyen görme engelli bireyler için bu becerilerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar öncelik verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Bu kapsamda bu çalışmada yabancı dil olarak Türkçe öğrenen görme engelli bireylerin okuma becerisinin gelişimine katkı sağlamak amaçlanmıştır. Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen görme engelli bireylerin okuma becerileri onların Türkçe özgün metinlerle buluşmaları yoluyla geliştirilebilir. Ancak özgün metinler her dil seviyesine uygun olamayacağından bu metinlerin uyarlanması gerekmektedir. Bu bağlamda, bu çalışmada Memduh Şevket Esendal'ın “Otlakçı” hikâyesi B1 seviyesine uyarlanmış ve Braille alfabesiyle yazılmıştır.
Keywords
Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi Görme engelli yabancılara Türkçenin öğretimi Braille alfabesi Hikâye uyarlama
References
- Açıkgöz, F. (2006). Teaching English as a Foreign Language to the Visually Impaired Young Learners in Turkey [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Altı Nokta Körler Derneği Genel Merkezi. (2023). Görme özürlüler için yabancı dil eğitimi ve önemi. http://www.altinokta.org.tr/default.asp?idnounrun%20=%2034
- Altunışık, R. & Coşkun, R. & Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Sakarya Kitabevi.
- Ataman, A. (2009). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
- Aydın, S. & Zengin, B. (2008). Yabancı dil öğreniminde kaygı: bir literatür özeti. Journal of Language and Linguistic Studies, 4(1), 0-94.
- Bakan, H. (2012). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Metindilbilimsel Ölçütler Çerçevesinde Bir Sadeleştirme Denemesi: Sait Faik Abasıyanık, Meserret Oteli, [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Becel, A. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi için geliştirilen müzikal beyin eğitmeni. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching, 3(3), 99-107.
- Bekleyen, D.N. (2004). Foreign language anxiety. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (2), 37.
- Bölükbaş, F. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde okuma metinlerinin dil düzeylerine göre sadeleştirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, [Özel sayı]. 924-935.
- Bulut, S. (2015). Görme engellilere yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Kesit Akademi Dergisi, 1, 138-173.
- Bulut, S. (2016). Görme engellilere ana dilde Türkçe edebiyat Osmanlı Türkçesi ve yabancı dil olarak Türkçe öğretimi üzerine yapılan çalışmalara kısa bir bakış. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 11(11), 207-228.
- Bulut, S., Bulut, G., (2015). Görme engellilere yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde üç boyutlu teknolojilerden faydalanılması. İstanbul Aydın Üniversitesi Uluslararası Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Sempozyumu.
- Çakmak, Ö.M. (2023). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Orhan Veli Kanık'ın Hoşgör Köftecisi Kitabının A1-A2-B1-B2 Düzeyinde Uyarlanması [Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Diller için Avrupa ortak öneriler çerçevesi. (2021). TELC Language Tests.
- Durmuş, M. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi. Grafiker Yayınları.
- Eroğlu, S. (2015). Metindilbilimsel Ölçütler Çerçevesinde Ömer Seyfettin'in 'Üç Nasihat' Hikâyesinin Yabancılara Türkçe Öğretimi İçin Sadeleştirme Denemesi, [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Güzel, A. & Barın, E. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Akçağ Yayınları.
- Kaymaz, Z. (2018). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Sabahattin Ali'nin Apartman ve Köpek İsimli Hikâyelerinin A1-A2 Seviyesine Uygun Sadeleştirme Çalışması, [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Kutlu, A. (2015). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Ömer Seyfettin'in Kaşağı ve Perili Köşk Adlı Hikâyelerinin A1-A2 Seviyesine Uyarlanması, [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Melanlıoğlu, D. (2021). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde gizil güç: tutumlar. Kesit Yayınları.
- Ocak, Ö. (2022). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Hüseyin R. Gürpınar'ın 'Ecir ve Sabır, Baltayla Doğuran Böyle Doğurur ve Papazın Eşeği. [Yüksek Lisans Tezi, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Polat, T. (1992). Öğrenme gelenekleri ve yabancı dil kazanımı. Almanca Dil Dergisi, Türkiye Almanca Öğretmenleri Derneği Yayınları, 4, 28.
- ----------- (1990). Kültürlerarası Bildirişimde etkin bir süreç: yabancı dilde okuma anlama, Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi VII, 69-90.
- Süner, R. (2018). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Yazınsal Metinlerin B1 Düzeyine Uyarlanması: Eskici Örneği, [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Yanpar, T. Yıldırım, S. (1999). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Anı Yayıncılık.
- Yıldırım, O. (2013). Yeni Türk Edebiyatı Metinlerinin A1-A2 Düzeyine Uyarlanması ve Çalıkuşu Örneği, [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Yılmaz, Y. (2021). Yabancılara Türkçe Öğretimi Kapsamında Ömer Seyfettin’in Bazı Hikâyelerinin B1 Seviyesine Uyarlanması, [Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Yiğit, S., Gökduman, E., (2014). Görme engelli yabancılara Türkçe öğretiminde, ses kayıtlarıyla kelime öğretiminin ve kitap seslendirmelerinin öğrenime katkısı: bir nitel araştırma. Uluslararası Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Sempozyumu: “Teknoloji Tabanlı Öğretim” (Yunus Emre Enstitüsü & Türk Dil Kurumu).
Year 2025,
Volume: 10 Issue: 1, 20 - 32, 30.06.2025
Abstract
References
- Açıkgöz, F. (2006). Teaching English as a Foreign Language to the Visually Impaired Young Learners in Turkey [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Altı Nokta Körler Derneği Genel Merkezi. (2023). Görme özürlüler için yabancı dil eğitimi ve önemi. http://www.altinokta.org.tr/default.asp?idnounrun%20=%2034
- Altunışık, R. & Coşkun, R. & Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Sakarya Kitabevi.
- Ataman, A. (2009). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
- Aydın, S. & Zengin, B. (2008). Yabancı dil öğreniminde kaygı: bir literatür özeti. Journal of Language and Linguistic Studies, 4(1), 0-94.
- Bakan, H. (2012). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Metindilbilimsel Ölçütler Çerçevesinde Bir Sadeleştirme Denemesi: Sait Faik Abasıyanık, Meserret Oteli, [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Becel, A. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi için geliştirilen müzikal beyin eğitmeni. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching, 3(3), 99-107.
- Bekleyen, D.N. (2004). Foreign language anxiety. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (2), 37.
- Bölükbaş, F. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde okuma metinlerinin dil düzeylerine göre sadeleştirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, [Özel sayı]. 924-935.
- Bulut, S. (2015). Görme engellilere yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Kesit Akademi Dergisi, 1, 138-173.
- Bulut, S. (2016). Görme engellilere ana dilde Türkçe edebiyat Osmanlı Türkçesi ve yabancı dil olarak Türkçe öğretimi üzerine yapılan çalışmalara kısa bir bakış. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 11(11), 207-228.
- Bulut, S., Bulut, G., (2015). Görme engellilere yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde üç boyutlu teknolojilerden faydalanılması. İstanbul Aydın Üniversitesi Uluslararası Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Sempozyumu.
- Çakmak, Ö.M. (2023). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Orhan Veli Kanık'ın Hoşgör Köftecisi Kitabının A1-A2-B1-B2 Düzeyinde Uyarlanması [Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Diller için Avrupa ortak öneriler çerçevesi. (2021). TELC Language Tests.
- Durmuş, M. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi. Grafiker Yayınları.
- Eroğlu, S. (2015). Metindilbilimsel Ölçütler Çerçevesinde Ömer Seyfettin'in 'Üç Nasihat' Hikâyesinin Yabancılara Türkçe Öğretimi İçin Sadeleştirme Denemesi, [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Güzel, A. & Barın, E. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Akçağ Yayınları.
- Kaymaz, Z. (2018). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Sabahattin Ali'nin Apartman ve Köpek İsimli Hikâyelerinin A1-A2 Seviyesine Uygun Sadeleştirme Çalışması, [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Kutlu, A. (2015). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Ömer Seyfettin'in Kaşağı ve Perili Köşk Adlı Hikâyelerinin A1-A2 Seviyesine Uyarlanması, [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Melanlıoğlu, D. (2021). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde gizil güç: tutumlar. Kesit Yayınları.
- Ocak, Ö. (2022). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Hüseyin R. Gürpınar'ın 'Ecir ve Sabır, Baltayla Doğuran Böyle Doğurur ve Papazın Eşeği. [Yüksek Lisans Tezi, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Polat, T. (1992). Öğrenme gelenekleri ve yabancı dil kazanımı. Almanca Dil Dergisi, Türkiye Almanca Öğretmenleri Derneği Yayınları, 4, 28.
- ----------- (1990). Kültürlerarası Bildirişimde etkin bir süreç: yabancı dilde okuma anlama, Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi VII, 69-90.
- Süner, R. (2018). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Yazınsal Metinlerin B1 Düzeyine Uyarlanması: Eskici Örneği, [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Yanpar, T. Yıldırım, S. (1999). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Anı Yayıncılık.
- Yıldırım, O. (2013). Yeni Türk Edebiyatı Metinlerinin A1-A2 Düzeyine Uyarlanması ve Çalıkuşu Örneği, [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Yılmaz, Y. (2021). Yabancılara Türkçe Öğretimi Kapsamında Ömer Seyfettin’in Bazı Hikâyelerinin B1 Seviyesine Uyarlanması, [Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
- Yiğit, S., Gökduman, E., (2014). Görme engelli yabancılara Türkçe öğretiminde, ses kayıtlarıyla kelime öğretiminin ve kitap seslendirmelerinin öğrenime katkısı: bir nitel araştırma. Uluslararası Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Sempozyumu: “Teknoloji Tabanlı Öğretim” (Yunus Emre Enstitüsü & Türk Dil Kurumu).
There are 28 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Turkish Education |
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Early Pub Date | December 25, 2024 |
| Publication Date | June 30, 2025 |
| Submission Date | February 14, 2024 |
| Acceptance Date | March 26, 2024 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 10 Issue: 1 |
