Abstract
1960’lı yıllar kültür sanat alanında önemli değişimlerin yaşandığı on yıldır. İkinci Dünya Savaşı’nın etkisiyle Paris, sanat piyasasının küresel merkezi olmaktan çıkmış; Avrupa’dan Amerika Birleşik Devletleri’ne yaşanan sanatçı göçü New York'u yeni sanat merkezi haline getirmiştir. 1960'lı yıllarda Soğuk Savaş politikalarının yükselişi, sivil haklar hareketleri, genç nüfus oranındaki artış ve ekonomik refah Amerikan toplumunu ve kültürünü derinden etkilemiş; dönemin toplumsal çalkantılarını yansıtan ve etkileyen popüler kültür doğmuştur. Popüler kültür ve medya aracılığıyla sanatın daha fazla insana erişiminin sağlanması yoluyla sanat demokratikleşmiş; güzel sanatlar ile popüler kültür arasındaki sınırlar kaldırılmaya başlamıştır. Toplum içerisinde artan nüfus oranı ile gençler artık ebeveynlerine benzemek istememekte ve Pop kültürün de etkisiyle moda alanında yeni tarzlar gelişmektedir. Paris moda evlerinin hakimiyeti yerini bu on yılda giderek ilhamını sokaktan alan yeni tasarımcılara bırakmıştır. Moda tasarımcıları, genç neslin başlattığı moda devrimini takip ederek popüler kültürün yeni değerlerini benimsemişler; moda-sanat iş birliğinde özgün moda koleksiyonları yaratmışlardır. Bu araştırmanın amacı; 1960’lı yıllar örneği üzerinden sanat dinamiklerinin dönemin moda giyim tasarımlarına olan etkisini incelemek ve bu yıllarda sanat-moda iş birliğinde üretilen tasarımlara ve tasarımcılarına dair bir araştırma sunmaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılan çalışmada, örneklem olarak yirminci yüzyıl sanatından ilham alan moda tasarımları seçilmiştir. Çalışmada altmışlı yıllarda sanattan ilham alan moda tasarımları ayrı başlıklar altında incelenmiş; sanat, moda ve tasarım iş birliğindeki üretimleri açıklanmıştır. Araştırmanın sonucunda, dönemin sanat akımlarının moda tasarımlarına yansıdığı; dönem gençlerinin yaşam tarzlarındaki özgürleşme hareketleri ile modanın geçmişin normlarından kopmakta ve geleceğe bakmakta olduğu, moda tasarımcılarının da kendilerinden sonraki on yılları etkileyecek yenilikçi bir tasarım vizyonunu günümüze miras bıraktıkları ortaya konulmaktadır.
Keywords
Ethical Statement
Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim. Herhangi bir zamanda, çalışmayla ilgili yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması durumunda, ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.
References
- Alloway, L. (1974). American pop art. Macmillan Publishing.
- Anonim (1966, November 11). The painting on the dress said “fragile”. New York Times.
- Antmen, A. (2008). 20. yüzyıl batı sanatında akımlar. Sel Yayıncılık.
- Baudot, F. (2001). Modanın yüzyılı (N. Akatlı, Çev.). Güncel Yayıncılık.
- Baudelaire, C., Mayne, J. (1956). The mirror of art: Critical studies by Charles Baudelaire, 38-130. The salon of 1846. Doubleday.
- Bataille-Benguigui, Μ. C., Debo, K., Grunenberg, C., Fukai, A., Lentzi, K., Kamitsis, L., C. Leitner, M. Pichou, Palmer, A., Facorellis Y. (2007). The sixties paper caper fashions. V.Zidianakis (Ed.), Rrripp paper fashion exhibition catalogue içinde (s. 158-189). Petros Ballidis.
- Blum, C. S. (1996). The futurist re-fashioning of the universe. South Central Review, 13(2/3), 82-104. https://doi.org/10.2307/3190373
- Bryant, M. W. (2003). Wwd illustrated: 1960s-1990s. Fairchild Books.
- Crane, D. (1989). The transformation of the avant-garde: The New York art world, 1940-1985. University of Chicago Press.
- Fischer, E. (1980). Sanatın gerekliliği (C. Çapan, Çev.). E Yayınları.
- Germaner, S. (1997). 1960 sonrasında sanat akımlar, eğilimler, gruplar, sanatçılar. Kabalcı Yayınevi.
- Houston, J. (2007). Optic nerve: Perceptual art of the 1960s. Merrell Publishers.
- Keogh, P. (2010). Are you a Jackie or a Marilyn? Timeless lessons on love, power, and style. Penguin.
- Kuspit, D. (2006). Sanatın sonu (Y. Tezgiden, Çev.). Metis Yayınları.
- Koda, H., Yohannan, K. (2009). The model as muse: Embodying fashion. Metropolitan Museum of Art.
- Kollektif, (1995, Bahar). Avant-garde 1945-1995 son yarım yüzyılın sanat akımları, kavramları. Sanat Dünyamız, 59, 3-25.
- Kyoto Costume Institute. (t.y.). Dress coat. https://www.kci.or.jp/en/archives/digital_archives/1960s/KCI_242
- Gnoli, S. (2005). Un secolo di moda Italiana 1900-2000. Universale Meltemi.
- Martin, R. H., Koda, H. (1995). Haute couture: The metropolitan museum of art. Metropolitan Museum of Art.
- Mellow, J. (1966, December 5). The Dali of our day. The New Leader. 49 (24, 32-33).
- Mendes, V. (1999). 20th century fashion, Thames and Hudson.
- Musée Yves Saint Laurent Paris. (t.y.). The Mondrian revolution. https://museeyslparis.com/en/stories/la-revolution-mondrian.
- Sauer J-C. (1966, September 2). Saint Laurent’s pop-art version of how to dress for dinner, Life Magazine.
- Smith, T. (2010). The state of art history: Contemporary art. The Art Bulletin, 92(4), 366–383.
- Smith, T. (2011). Currents of world-making in contemporary art. World Art, 1(2), 171–188.
- Steele, V. (2005). Encyclopedia of clothing and fashion Charles Scribner’s Sons. Thomson Gale.
- Topham, S. (2003). Where's my space age! Prestel Publication.
Abstract
The 1960s was a decade of significant changes in the field of culture and art. With the impact of the Second World War, Paris ceased to be the global center of the art market; the migration of artists from Europe to the United States established New York as the new center for the arts. In the 1960s, the rise of Cold War policies, civil rights movements, the increase in the youth population, and economic prosperity deeply affected American society and culture; a new popular culture emerged, reflecting and influencing the social turmoil of the period. By making art accessible to more people through popular culture and media, art became democratized and the boundaries between fine arts and popular culture began to dissolve. As an increasingly large demographic, young people no longer wanted to look like their parents and new styles emerged in the field of fashion with the influence of pop culture. The dominance of Parisian fashion houses was gradually being replaced in this decade by new designers who took inspiration from the street. Following the fashion revolution initiated by the youth, fashion designers adopted the new values of popular culture and created original fashion collections in fashion-art collaboration. The aim of this study is to examine the impact of art dynamics on the fashion clothing designs of the period through the example of the 1960s and to present a research on the designs produced in art-fashion collaboration in these years and their designers. Document analysis, one of the qualitative research methods, was used in the study, and fashion designs inspired by twentieth century art were selected as the sample. In the study, fashion designs inspired by art in the sixties were analyzed and categorized under separate headings; their creation, resulting from the collaboration between art, fashion, and design, was explained. As a result of the research, it is revealed that the art movements of the period were reflected in fashion designs; that fashion was breaking away from the norms of the past and anticipating the future with the liberation movements in the youth lifestyles of the period; and that fashion designers bequeathed an innovative design vision that would influence the following decades.
Keywords
References
- Alloway, L. (1974). American pop art. Macmillan Publishing.
- Anonim (1966, November 11). The painting on the dress said “fragile”. New York Times.
- Antmen, A. (2008). 20. yüzyıl batı sanatında akımlar. Sel Yayıncılık.
- Baudot, F. (2001). Modanın yüzyılı (N. Akatlı, Çev.). Güncel Yayıncılık.
- Baudelaire, C., Mayne, J. (1956). The mirror of art: Critical studies by Charles Baudelaire, 38-130. The salon of 1846. Doubleday.
- Bataille-Benguigui, Μ. C., Debo, K., Grunenberg, C., Fukai, A., Lentzi, K., Kamitsis, L., C. Leitner, M. Pichou, Palmer, A., Facorellis Y. (2007). The sixties paper caper fashions. V.Zidianakis (Ed.), Rrripp paper fashion exhibition catalogue içinde (s. 158-189). Petros Ballidis.
- Blum, C. S. (1996). The futurist re-fashioning of the universe. South Central Review, 13(2/3), 82-104. https://doi.org/10.2307/3190373
- Bryant, M. W. (2003). Wwd illustrated: 1960s-1990s. Fairchild Books.
- Crane, D. (1989). The transformation of the avant-garde: The New York art world, 1940-1985. University of Chicago Press.
- Fischer, E. (1980). Sanatın gerekliliği (C. Çapan, Çev.). E Yayınları.
- Germaner, S. (1997). 1960 sonrasında sanat akımlar, eğilimler, gruplar, sanatçılar. Kabalcı Yayınevi.
- Houston, J. (2007). Optic nerve: Perceptual art of the 1960s. Merrell Publishers.
- Keogh, P. (2010). Are you a Jackie or a Marilyn? Timeless lessons on love, power, and style. Penguin.
- Kuspit, D. (2006). Sanatın sonu (Y. Tezgiden, Çev.). Metis Yayınları.
- Koda, H., Yohannan, K. (2009). The model as muse: Embodying fashion. Metropolitan Museum of Art.
- Kollektif, (1995, Bahar). Avant-garde 1945-1995 son yarım yüzyılın sanat akımları, kavramları. Sanat Dünyamız, 59, 3-25.
- Kyoto Costume Institute. (t.y.). Dress coat. https://www.kci.or.jp/en/archives/digital_archives/1960s/KCI_242
- Gnoli, S. (2005). Un secolo di moda Italiana 1900-2000. Universale Meltemi.
- Martin, R. H., Koda, H. (1995). Haute couture: The metropolitan museum of art. Metropolitan Museum of Art.
- Mellow, J. (1966, December 5). The Dali of our day. The New Leader. 49 (24, 32-33).
- Mendes, V. (1999). 20th century fashion, Thames and Hudson.
- Musée Yves Saint Laurent Paris. (t.y.). The Mondrian revolution. https://museeyslparis.com/en/stories/la-revolution-mondrian.
- Sauer J-C. (1966, September 2). Saint Laurent’s pop-art version of how to dress for dinner, Life Magazine.
- Smith, T. (2010). The state of art history: Contemporary art. The Art Bulletin, 92(4), 366–383.
- Smith, T. (2011). Currents of world-making in contemporary art. World Art, 1(2), 171–188.
- Steele, V. (2005). Encyclopedia of clothing and fashion Charles Scribner’s Sons. Thomson Gale.
- Topham, S. (2003). Where's my space age! Prestel Publication.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Visual Arts (Other) |
| Journal Section | Araştırma Makaleler |
| Authors | |
| Early Pub Date | April 28, 2025 |
| Publication Date | |
| Submission Date | January 13, 2025 |
| Acceptance Date | March 7, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Issue: 34 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.