AN INSTRUMENT IN TURKISH MUSIC; SİNE VIOLIN AND PERFORMANCE ANALYSIS OF SAZKAR PEŞREV WITH ALPER ASUTAY’S INTERPRETATION
Abstract
ABSTRACT
The rebab was the only stringed instrument used in Ottoman music until the 18th century. The rebab was also used extensively in the Middle East and Central Asia. The use of stringed instruments in Turkish music continued with the classical kemençe as of the 18th century. The kemençe, which was used as “lira” in Greek music, became one of the most important instruments in Turkish music as of the 19th century. In the historical development and change process of stringed instruments used in Turkish music, we encounter the sine violin. This instrument, which started to be seen in Europe in the 18th century, is known as the “viola d'amore”. This instrument, which resembles the violin in appearance, is larger than the violin in size and has a deeper sound than the violin. Unlike other viols, its string structure is different. Strings are added to the strings above the threshold to provide resonance below the threshold. Viole d'amore has varieties with different numbers of strings. This instrument, known as the sine violin in Turkish music, was used in Turkish music for a very short time. It has been observed that no study has been conducted on sine violin performance analysis so far and it is thought that a study to be conducted in this field will be important in terms of transferring the tradition of Turkish music performance with sine violin to the future. For this reason, it is aimed that the data obtained as a result of this study titled “An Instrument in Turkish Music; Performance Analysis of Sazkar Peşrev with Sine Violin and Alper Asutay’s Interpretation” will contribute to the literature. Sine violin performance is almost non-existent in audio and visual sources. The performance of Sazkar Peşrev composed by Dimitri Kantermiroğlu, performed by violin and sine violin artist Alper Asutay, was detected on the Youtube online video sharing platform. The universe of the research is Turkish music instrumental works and the sample is Alper Asutay’s interpretation of Dimitri Kantermiroğlu’s Sazkâr Peşrev with sine violin. The research is limited to the duate, ornamentation and bow techniques used by Alper Asutay during sine violin performance. The piece was performed by Alper Asutay as a one-piece delivery. The dictated piece was notated with the Finale notation program. In this study, qualitative research methods and techniques were used.
Keywords
References
- Açın, C. (1994). Enstrüman bilimi (organoloji). İstanbul: Yenidoğan Basımevi.
- Aksoy, B. (2003). Avrupalı gezginlerin gözüyle Osmanlılarda musiki. İstanbul: Pan Yayıncılık.
- Asutay, A. (2019). Barok çalgı sine keman- viola d’amore ile Osmanlı Barok dönemi ve Avrupa Barok müziğinin etkileşiminin araştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Musikisi Ana Sanat Dalı, İstanbul.
- Boyden, D. D. (1946). Ariosti's lessons for viola d'amore. The Musical Quarterly, 32(4), 545-563. http://www.jstor.org/stable/739244
- Büngül, N. R. (1939). Sine keman. Eski eserler ansiklopedisi içinde (1. bs., Cilt 2, 61-62. ss.). İstanbul: TercümanYayınları.
- Danks, H. (1957). The viola d'amore. Music & Letters, 38(1), 14–20. http://www.jstor.org/stable/730631
- Felis, L. (2019). Music of the Baroque period: how its styles and techniques changed music. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). State University of New York, New Paltz.
- Fonton, C. (1987). 18. Yüzyılda Türk müziği. İstanbul: Pan Yayıncılık.
- Gazimihal, M. R. (1939). Türkiye-Avrupa musiki münasebetleri I. Cilt. İstanbul: Numune Matbaası.
- Goldstein, C. (2016). The art behind the Baroque violin. Syracuse University, New York.
- Kurtaslan, Z. (2009). Türk keman okulunun oluşum süreci ve temsilcileri. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (26), 409-429.
- Mozart, L. (1985). A Treatise on the Fundamental Principles of Violin Playing. Oxford University Press Sertkaya, O. F. (1982). Eski Türkçede musiki terimleri ve musiki alet isimleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, İstanbul.
- Özalp, M. N. (2000). Türk musikisi tarihi 1. cilt. İstanbul: Milli eğitim Yayınevi.
- Yekta, R. (1986). Türk musikisi. (Çev. O. Nasuhioğlu). İstanbul: Pan. (Orijinal yayın tarihi, 1922)
- Yürümez, E. (2024). Geleneksel ve Modern keman tekniklerinin incelenmesi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(112), 1939–1955. https://doi.org/10.5281/zenodo.14020375
- Web Kaynakları
- Bows. (t.y.). violadamoresociety içinde. (Erişim adresi: https://www.violadamoresociety.org/en/viola-damore/bows), (Erişim tarihi: 05.01.2025).
- Hill, J. (t.y.). Viola D’amore Made In Constantınople / Istanbul, 19th Century içinde. (Erişim adresi: https://www.jonathanhill-luthier.com/viola-damore-made-in-istanbul), (Erişim tarihi: 07.02.2025).
- Sine keman. (t.y.). Turkish Musicportal içinde. (Erişim adresi: http://www.turkishmusicportal.org/tr/calgilar/klasik-turk-muzigi-sinekemani), (Erişim tarihi: 06.02.2025).
Abstract
ÖZ
Rebab Osmanlı müziğinde 18. yüzyıla kadar kullanılmış olan tek yaylı çalgı olmuştur. Ayrıca rebab Orta Doğu ve Orta Asya’da yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Türk müziğinde yaylı enstrüman kullanımı 18. yüzyıl itibariyle klasik kemençe ile devam etmiştir. Yunan müziğinde “lira” adıyla kullanılmış olan kemençe, 19. yüzyıl itibariyle Türk müziğinin en önemli çalgılarından bir olmuştur. Türk müziğinde kullanılmış olan yaylı enstrümanların tarih içerisindeki gelişim ve değişim sürecinde karşımıza sine keman çıkmaktadır. 18. yüzyılda Avrupa’da görülmeye başlanan bu çalgı “viola d'amore” olarak bilinmektedir. Görünüş olarak kemana benzeyen bu çalgı, boyut olarak kemandan büyük, ses olarak kemandan daha tok bir sese sahiptir. Diğer viollerin aksine tel yapısı farklıdır. Eşik üzerinde bulunan tellere, eşik altında rezonans sağlaması için teller ilave edilmiştir. Viole d’amore farklı sayıda telleri olan çeşitleri bulunmaktadır. Türk müziğinde sine keman olarak bilinen bu çalgı çok kısa bir süre Türk müziğinde kullanılmıştır. Şimdiye kadar sine keman icra analizi ile ilgili herhangi bir çalışma yapılmadığı görülmüş ve bu alanda yapılacak bir araştırmanın sine keman ile Türk müziği icra geleneğinin geleceğe aktarılması açısından önemli olacağı düşünülmüştür. Bu sebeple “Türk Müziğinde Bir Çalgı; Sine Keman ve Alper Asutay’ın Yorumu İle Sazkar Peşrevinin İcra Analizi” başlıklı bu çalışma sonuncunda elde edilen verilerin literatüre katkı sağlaması amaçlanmıştır. Sine keman icrası sesli ve görüntülü kaynaklarda neredeyse yok denecek kadar azdır. Keman ve sine keman sanatçısı Alper Asutay’ın icra etmiş olduğu Dimitri Kantermiroğlu’nun bestelediği Sazkar peşrevi icrası Youtube çevrimiçi video paylaşım platformunda tespit edilmiştir. Araştırmanın evreni Türk müziği saz eserleri, örneklemi ise Dimitri Kantermiroğlu’nun Sazkâr peşrevinin sine keman ile Alper Asutay yorumudur. Araştırma Alper Asutay’ın sine keman icrası sırasında kullanmış olduğu duate, süsleme ve yay teknikleri ile sınırlandırılmıştır. Eser Alper Asutay tarafından bir hane bir teslim olarak icra edilmiştir. Dikte edilen eser, Finale nota yazım programı ile notaya alınmıştır. Bu çalışmada, nitel araştırma yöntem ve tekniklerinden faydalanılmıştır.
Keywords
References
- Açın, C. (1994). Enstrüman bilimi (organoloji). İstanbul: Yenidoğan Basımevi.
- Aksoy, B. (2003). Avrupalı gezginlerin gözüyle Osmanlılarda musiki. İstanbul: Pan Yayıncılık.
- Asutay, A. (2019). Barok çalgı sine keman- viola d’amore ile Osmanlı Barok dönemi ve Avrupa Barok müziğinin etkileşiminin araştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Musikisi Ana Sanat Dalı, İstanbul.
- Boyden, D. D. (1946). Ariosti's lessons for viola d'amore. The Musical Quarterly, 32(4), 545-563. http://www.jstor.org/stable/739244
- Büngül, N. R. (1939). Sine keman. Eski eserler ansiklopedisi içinde (1. bs., Cilt 2, 61-62. ss.). İstanbul: TercümanYayınları.
- Danks, H. (1957). The viola d'amore. Music & Letters, 38(1), 14–20. http://www.jstor.org/stable/730631
- Felis, L. (2019). Music of the Baroque period: how its styles and techniques changed music. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). State University of New York, New Paltz.
- Fonton, C. (1987). 18. Yüzyılda Türk müziği. İstanbul: Pan Yayıncılık.
- Gazimihal, M. R. (1939). Türkiye-Avrupa musiki münasebetleri I. Cilt. İstanbul: Numune Matbaası.
- Goldstein, C. (2016). The art behind the Baroque violin. Syracuse University, New York.
- Kurtaslan, Z. (2009). Türk keman okulunun oluşum süreci ve temsilcileri. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (26), 409-429.
- Mozart, L. (1985). A Treatise on the Fundamental Principles of Violin Playing. Oxford University Press Sertkaya, O. F. (1982). Eski Türkçede musiki terimleri ve musiki alet isimleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, İstanbul.
- Özalp, M. N. (2000). Türk musikisi tarihi 1. cilt. İstanbul: Milli eğitim Yayınevi.
- Yekta, R. (1986). Türk musikisi. (Çev. O. Nasuhioğlu). İstanbul: Pan. (Orijinal yayın tarihi, 1922)
- Yürümez, E. (2024). Geleneksel ve Modern keman tekniklerinin incelenmesi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(112), 1939–1955. https://doi.org/10.5281/zenodo.14020375
- Web Kaynakları
- Bows. (t.y.). violadamoresociety içinde. (Erişim adresi: https://www.violadamoresociety.org/en/viola-damore/bows), (Erişim tarihi: 05.01.2025).
- Hill, J. (t.y.). Viola D’amore Made In Constantınople / Istanbul, 19th Century içinde. (Erişim adresi: https://www.jonathanhill-luthier.com/viola-damore-made-in-istanbul), (Erişim tarihi: 07.02.2025).
- Sine keman. (t.y.). Turkish Musicportal içinde. (Erişim adresi: http://www.turkishmusicportal.org/tr/calgilar/klasik-turk-muzigi-sinekemani), (Erişim tarihi: 06.02.2025).
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Interpretation in Turkish Classical Music |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | May 25, 2025 |
| Publication Date | |
| Submission Date | March 5, 2025 |
| Acceptance Date | May 10, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 8 Issue: 2 |