Bebekleri iyileştirmeye yönelik uygulanan birçok prosedür bebeğe ağrı vermekte ve bebekte stres oluşturmaktadır. Strese maruz kalmak bebekleri nörogelişimsel olarak olumsuz etkilemektedir. Dolayısıyla bebeklerin gelişimi ve iyileşmesi için stresi azaltan müdahaleler önemlidir. Stresi azaltan destekleyici müdahaleler arasında non-farmakolojik yöntem olan emzik yer almaktadır. Yenidoğanlara uygulanan invaziv işlemler sırasında emzik kullanımının bebekleri rahatlattığı, sakinleştirdiği ve bebeklerin stresini azalttığı bildirilmektedir. Bu derleme ile yenidoğanlarda emzik kullanımının stres üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma sistematik derleme türündedir. Sistematik derleme hazırlanırken PRISMA kontrol listesinden yararlanılmıştır. Literatür taraması Pubmed, Cochrane, Science Direct, EBSCOhost ve Web of Science veri tabanları ile yapılmış olup tarama sonucunda 2122 çalışmaya ulaşılmış ve dahil edilme kriterlerine uygun olarak dört randomize kontrollü çalışma araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırma kapsamına alınan iki çalışmada akut invaziv işlem olarak topuk kanı alma, bir çalışmada sünnet ve bir çalışmada damar yolu açma işlemi sırasında bebeklerin stresi değerlendirilmiştir. Sistematik derleme kapsamına alınan dört çalışmada da veri toplama araçları ve yöntemi farklılık göstermektedir. Çalışmanın sonuçlarına bakıldığında akut invaziv işlemler sürecinde emzik kullanımının yenidoğanlarda stres göstergesi olan ağlama süresini kısalttığı, bebeklerin kalp tepe atımı hızını ve solunum sayısını düşürdüğü, yenidoğan stres ölçeğine göre bebeklerin stresini azalttığı belirlenmiştir. Ayrıca sistematik derleme kapsamında değerlendirilen bir çalışmada yenidoğanlarda stresi azaltmada müzikle kombin edilmiş emziğin yalnızca emzik kullanımından daha etkili olduğu saptanmıştır. Dolayısı ile pediatri hemşireleri tarafından yenidoğanlarda ağrı ve stres oluşturan akut invaziv işlemler sırasında emzik ve müzik ile kombine edilmiş emzik kullanımı uygulanabilir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Pediatric Health and Illnesses Nursing |
Journal Section | Reviews |
Authors | |
Early Pub Date | December 6, 2024 |
Publication Date | November 30, 2024 |
Submission Date | June 23, 2024 |
Acceptance Date | July 26, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Volume: 5 Issue: 3 |