Abstract
Genel ekonomik, bölgesel veya sektörel kriz, zorlayıcı nedenler yahut genel salgınlar gibi işyerinden veyahut işyeri dışından kaynaklanan birtakım sebepler çalışma düzenini etkileyebilmektedir. Bu gibi durumlarda içerisinde bulundukları sıkıntılı koşullardan kurtulmak için işverenlerin başvurduğu ilk yöntem iş sözleşmelerinin sona erdirilmesi yahut işçilerin ücretsiz izne çıkarılması olmaktadır. Kısa çalışma uygulaması, işçiler için sınırlı da olsa bir gelir alma imkanı veren ve daha önemlisi iş sözleşmesinin devamını sağlayan kanuni bir çözüm yolu olarak karşımıza çıkmaktadır. 4857 sayılı Kanunu’nun 65. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan yönetmeliklerle kısa çalışma uygulaması düzenlenmiştir. Uygulamadaki ihtiyaca göre, çeşitli yıllarda pek çok değişikliğe uğrayan, Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik, 11.6.2024 tarihinde yürürlükten kaldırılmış, Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kabul edilmiştir. Çalışmamızda kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği hakkında bilgi verilerek 2024 tarihli yönetmeliğin getirdiği yenilikler değerlendirilmiştir.
References
- Akyiğit, Ercan: İş Hukuku, B. 15, Ankara 2024.
- Akyiğit, Ercan: Kısa Çalışma, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C. 19, S. 1-2, Ağustos-Kasım 2004, 1-35. (Kısa Çalışma)
- Astarlı, Muhittin: Genel Ekonomik Kriz Dönemlerinde İşletme Gerekleri Nedeniyle Fesih ve Kısa Çalışma İlişkisi, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 17, 2010, 74-88.
- Aydın, Ufuk: Kısa Çalışma Uygulaması ve Güncel Gelişmeler, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.13, 2009, 29-40.
- Başterzi, Süleyman: Türkiye’de Feshe Karşı Koruma Hukuku Reformunun Sosyal Hukuk ve İstihdam Üzerine Etkileri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 54, S. 3, s. 64.
- Bayhan, Tevfik, Kısa Çalışma; Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik Sayılır Mı?, Terazi Hukuk Dergisi, S. 38, Ekim 2009, 87-92.
- Caniklioğlu, Nurşen: 4857 sayılı İş Kanununa Göre Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği, A. Can Tuncay’a Armağan, İstanbul 2005.
- Çelik, Nuri/ Caniklioğlu, Nurşen/ Canbolat, Talat/ Özkaraca, Ercüment: İş Hukuku Dersleri, B. 36, İstanbul 2023.
- Demir, Fevzi, İş Hukuku ve Uygulaması, İzmir 2017.
- Dilemre Öden, Begüm: Kısa Çalışma Ödeneğinin Vergi Mevzuatı Kapsamında Değerlendirilmesi, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 1, 2020, 75-86.
- Dinçay, İsmail Hakkı: Farklı Ülke Uygulamaları Işığında Türkiye’de Kısa Çalışma Ödeneğinin Uygulama Etkinliği Üzerine Bir İnceleme, Çalışma ve Toplum, S. 3, 2021, 1871-1900.
- Durmaz, K. Pınar, İş Hukukunda Çalışma Koşullarındaki Değişiklikler, Ankara 2021.
- Dursun Ateş, Sevgi, İşverenin Yönetim Hakkı, Ankara 2019.
- Ekmekçi, Ömer: Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Uygulamasına İlişkin Sorunlar, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 4, S. 14, Haziran 2009, 47-59.
- Elgörmüş, Sümeyye: Kısmi Süreli Çalışma ve Kısa Çalışma Uygulaması Arasındaki Benzerlikler ve Farklar, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 1, 2022, 113-139.
- Endes, Nurtaç: Türk İş Hukukunda Kısa Çalışma, Ankara 2017.
- Eyrenci, Öner/ Taşkent, Savaş/ Ulucan, Devrim: Bireysel İş Hukuku, B. 9, İstanbul 2019.
- Gerek, Nüvit: Haftalık Normal Çalışma Sürelerinin Altında Sürelerle Yapılan Çalışmalar İçerisinde “Kısa Çalışma”nın Yeri ve Önemi, Legal İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, C. 10, S. 38, 2013, 3-23.
- Güzel, Ali/ Okur, Ali Rıza/ Caniklioğlu, Nurşen: Sosyal Güvenlik Hukuku, B. 20, İstanbul 2024.
- Karaca, Ali: Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulaması, Y. 4, S. 14, Haziran 2009, 116-123.
- Kayalı Çetinkaya, Tuba: Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği, Ankara Barosu Dergisi, S. 4, Ankara 2014, 417-474.
- Kırmızı, Evran: Son Değişiklikler Çerçevesinde Kısa Çalışma Ödeneği Uygulaması, Terazi Hukuk Dergisi, C. 15, S. 164, Nisan 2020, 820-829.
- Koç, Muzaffer/ Gümüş, İskender: Türkiye’de Pasif Emek Piyasası Politikası Aracı Olarak Kısa Çalışma Uygulaması, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 9, S. 18, 2019, 203-224.
- Kuzgun, İnci: Türkiye’de Kısa Çalışma, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 23, S. 2, 2005, 33-52.
- Mollamahmutoğlu, Hamdi/ Astarlı, Muhittin/ Baysal, Ulaş: İş Hukuku Ders Kitabı Cilt 1: Bireysel İş Hukuku, B. 4, Ankara 2020.
- Narmanlıoğlu, Ünal: İş Hukuku, Ferdi İş İlişkileri I, İstanbul 2014.
- Ocak, Saim, Türk İş Hukukunda Kısa Çalışma, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2008.
- Özdemir, Cumhur Sinan: Her Yönüyle Kısa Çalışma Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulaması, Terazi Hukuk Dergisi, C. 4, S. 32, Nisan 2009, 33-41.
- Seçkin, M. İhsan: Kriz Dönemlerinde Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği, İstanbul Barosu Dergisi, C. 87, S. 1, Ocak 2013.
- Senyen-Kaplan, Tuncay, Bireysel İş Hukuku, Ankara 2018.
- Sümer, Haluk Hadi: İş Hukuku, B. 27, Ankara 2024.
- Sümer, Haluk Hadi: Sosyal Güvenlik Hukuku, B. 4, Ankara 2023.
- Sümer, Haluk Hadi: İş Hukuku Uygulamaları, B. 8, Ankara 2024. (Uygulamalar)
- Süzek, Sarper/Başterzi, Süleyman: İş Hukuku, B. 24, İstanbul 2024.
- Tulukçu, N. Binnur: Yasal Değişiklikler Çerçevesinde Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulamasının Değerlendirilmesi, Terazi Hukuk Dergisi, C. 9, S. 91, Mart 2014, 14-29.
- Tuna, Mustafa Oğuz: Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği, İstanbul Barosu Dergisi, C. 88, S. 4, 2014, 337-354.
- Tuncay, Can/ Ekmekçi, Ömer/ Gülver, Ender: Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, B. 22, İstanbul 2023.
- Uğraş, Boray: İş Hukukunda Kısa Çalışma Kavramı ve Kısa Çalışma Ödeneğine Hak Kazanmanın Koşulları, Çalışma İlişkileri Dergisi, C. 5, S. 1, Ocak 2014, 49-68.
- Yamakoğlu, Efe/ Karaçöp, Eda: İş Hukukunda Ücretsiz İzin Uygulamaları, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 20, S. 1, Y. 2014, 479-506.
EVALUATION OF SHORT-TIME WORKING PRACTİCE AND SHORT-TIME WORKİNG ALLOWANCE IN THE LIGHT OF RECENT DEVELOPMENTS
Abstract
A number of reasons arising from the workplace or outside the workplace, such as general economic, regional or sectoral crisis, compelling reasons or general epidemics, may affect the working order. In such cases, the first method used by employers to get rid of the troublesome conditions they are in is to terminate the employment contracts or to put the employees on unpaid leave. The short-time working practice is a legal remedy that allows workers to receive a limited income and, more importantly, ensures the continuation of the employment contract. Article 65 of Law No. 4857 and the regulations issued based on this article regulate short-time working. The Regulation on Short-time Working and Short-time Working Allowance, which has undergone many amendments in various years according to the needs in practice, was repealed on 11.6.2024 and the Regulation on the Procedures and Principles Regarding Short-time Working and Short-time Working Allowance was adopted. In our study, information about short-time working and short-time working allowance is given and the innovations brought by the regulation dated 2024 are evaluated.
Keywords
Short-Time Working Short-Time Working Allowance Economic Crisis Pandemic Compelling Reasons
References
- Akyiğit, Ercan: İş Hukuku, B. 15, Ankara 2024.
- Akyiğit, Ercan: Kısa Çalışma, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C. 19, S. 1-2, Ağustos-Kasım 2004, 1-35. (Kısa Çalışma)
- Astarlı, Muhittin: Genel Ekonomik Kriz Dönemlerinde İşletme Gerekleri Nedeniyle Fesih ve Kısa Çalışma İlişkisi, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 17, 2010, 74-88.
- Aydın, Ufuk: Kısa Çalışma Uygulaması ve Güncel Gelişmeler, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.13, 2009, 29-40.
- Başterzi, Süleyman: Türkiye’de Feshe Karşı Koruma Hukuku Reformunun Sosyal Hukuk ve İstihdam Üzerine Etkileri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 54, S. 3, s. 64.
- Bayhan, Tevfik, Kısa Çalışma; Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik Sayılır Mı?, Terazi Hukuk Dergisi, S. 38, Ekim 2009, 87-92.
- Caniklioğlu, Nurşen: 4857 sayılı İş Kanununa Göre Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği, A. Can Tuncay’a Armağan, İstanbul 2005.
- Çelik, Nuri/ Caniklioğlu, Nurşen/ Canbolat, Talat/ Özkaraca, Ercüment: İş Hukuku Dersleri, B. 36, İstanbul 2023.
- Demir, Fevzi, İş Hukuku ve Uygulaması, İzmir 2017.
- Dilemre Öden, Begüm: Kısa Çalışma Ödeneğinin Vergi Mevzuatı Kapsamında Değerlendirilmesi, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 1, 2020, 75-86.
- Dinçay, İsmail Hakkı: Farklı Ülke Uygulamaları Işığında Türkiye’de Kısa Çalışma Ödeneğinin Uygulama Etkinliği Üzerine Bir İnceleme, Çalışma ve Toplum, S. 3, 2021, 1871-1900.
- Durmaz, K. Pınar, İş Hukukunda Çalışma Koşullarındaki Değişiklikler, Ankara 2021.
- Dursun Ateş, Sevgi, İşverenin Yönetim Hakkı, Ankara 2019.
- Ekmekçi, Ömer: Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Uygulamasına İlişkin Sorunlar, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 4, S. 14, Haziran 2009, 47-59.
- Elgörmüş, Sümeyye: Kısmi Süreli Çalışma ve Kısa Çalışma Uygulaması Arasındaki Benzerlikler ve Farklar, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 1, 2022, 113-139.
- Endes, Nurtaç: Türk İş Hukukunda Kısa Çalışma, Ankara 2017.
- Eyrenci, Öner/ Taşkent, Savaş/ Ulucan, Devrim: Bireysel İş Hukuku, B. 9, İstanbul 2019.
- Gerek, Nüvit: Haftalık Normal Çalışma Sürelerinin Altında Sürelerle Yapılan Çalışmalar İçerisinde “Kısa Çalışma”nın Yeri ve Önemi, Legal İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, C. 10, S. 38, 2013, 3-23.
- Güzel, Ali/ Okur, Ali Rıza/ Caniklioğlu, Nurşen: Sosyal Güvenlik Hukuku, B. 20, İstanbul 2024.
- Karaca, Ali: Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulaması, Y. 4, S. 14, Haziran 2009, 116-123.
- Kayalı Çetinkaya, Tuba: Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği, Ankara Barosu Dergisi, S. 4, Ankara 2014, 417-474.
- Kırmızı, Evran: Son Değişiklikler Çerçevesinde Kısa Çalışma Ödeneği Uygulaması, Terazi Hukuk Dergisi, C. 15, S. 164, Nisan 2020, 820-829.
- Koç, Muzaffer/ Gümüş, İskender: Türkiye’de Pasif Emek Piyasası Politikası Aracı Olarak Kısa Çalışma Uygulaması, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 9, S. 18, 2019, 203-224.
- Kuzgun, İnci: Türkiye’de Kısa Çalışma, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 23, S. 2, 2005, 33-52.
- Mollamahmutoğlu, Hamdi/ Astarlı, Muhittin/ Baysal, Ulaş: İş Hukuku Ders Kitabı Cilt 1: Bireysel İş Hukuku, B. 4, Ankara 2020.
- Narmanlıoğlu, Ünal: İş Hukuku, Ferdi İş İlişkileri I, İstanbul 2014.
- Ocak, Saim, Türk İş Hukukunda Kısa Çalışma, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2008.
- Özdemir, Cumhur Sinan: Her Yönüyle Kısa Çalışma Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulaması, Terazi Hukuk Dergisi, C. 4, S. 32, Nisan 2009, 33-41.
- Seçkin, M. İhsan: Kriz Dönemlerinde Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği, İstanbul Barosu Dergisi, C. 87, S. 1, Ocak 2013.
- Senyen-Kaplan, Tuncay, Bireysel İş Hukuku, Ankara 2018.
- Sümer, Haluk Hadi: İş Hukuku, B. 27, Ankara 2024.
- Sümer, Haluk Hadi: Sosyal Güvenlik Hukuku, B. 4, Ankara 2023.
- Sümer, Haluk Hadi: İş Hukuku Uygulamaları, B. 8, Ankara 2024. (Uygulamalar)
- Süzek, Sarper/Başterzi, Süleyman: İş Hukuku, B. 24, İstanbul 2024.
- Tulukçu, N. Binnur: Yasal Değişiklikler Çerçevesinde Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulamasının Değerlendirilmesi, Terazi Hukuk Dergisi, C. 9, S. 91, Mart 2014, 14-29.
- Tuna, Mustafa Oğuz: Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği, İstanbul Barosu Dergisi, C. 88, S. 4, 2014, 337-354.
- Tuncay, Can/ Ekmekçi, Ömer/ Gülver, Ender: Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, B. 22, İstanbul 2023.
- Uğraş, Boray: İş Hukukunda Kısa Çalışma Kavramı ve Kısa Çalışma Ödeneğine Hak Kazanmanın Koşulları, Çalışma İlişkileri Dergisi, C. 5, S. 1, Ocak 2014, 49-68.
- Yamakoğlu, Efe/ Karaçöp, Eda: İş Hukukunda Ücretsiz İzin Uygulamaları, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 20, S. 1, Y. 2014, 479-506.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Labour and Social Security Law |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Publication Date | June 26, 2025 |
| Submission Date | February 10, 2025 |
| Acceptance Date | March 27, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 22 Issue: 2 |
