Öz
In this research, it is aimed to identify and comparatively examine the types of conflict, sub-conflict units, the position of the hero and conflict resolution methods in children's literature products. The books named "Little Black Fish" and "Jonathan Livingston Seagull" were determined as the study materials of the research by purposeful sampling method. The document analysis method was used in the study carried out with a qualitative research design. The data obtained in the study was analyzed with the descriptive analysis method. When the two books examined in the research were compared in terms of conflict types, it was seen that interpersonal conflict was the most frequently used conflict method in the work called "Little Black Fish". It has been determined that the most commonly used sub-conflict unit in interpersonal conflict is "conflict with bad person or people". In the work titled "Jonathan Livingston Seagull", the most used type of conflict is the conflict with oneself. It has been determined that in this type of conflict, the sub-conflict unit "attempt to realize a dream/desire" is given the most space. It has been observed that heroes mainly take an active role in resolving the conflict. Some suggestions were presented within the scope of the data obtained at the end of the study.
Anahtar Kelimeler
Children conflict types conflict subunits conflict resolution methods.
Kaynakça
- Akçakaya, Ü. (2020). Özgür ruhlu çocuklar yetiştirmek. İstanbul: Kanon Kitap.
- Alamdar, S. ve Süngü, A. (2017). Samed Behrengi'nin masallarındaki kahramanların yaşadıkları çatışmaları çözme yöntemlerinin incelenmesi. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Yazarları Birliği IV. Uluslararası Çocuk Edebiyatı Sempozyumu Bildirileri, 347-362.
- Apaydın, Z. (2022). Gülten Dayıoğlu'nun çocuk kitaplarında yer alan çatışmalar ve çatışma çözme süreçleri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
- Aslan, C. (2006). Türk çocuk yazınında çocuk-yetişkin çatışmasının yer aldığı kimi yapıtların incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(2), 193-216.
- Bilgen, A. C. ve Çivitci, A. (2022). İçsel denetimliliği artırmaya yönelik grup psikoeğitiminin üniversite öğrencilerinin yaşam doyumları üzerindeki etkisi. Yükseköğretim Dergisi, 12(3), 415-423.
- Büyükışık, E. (2019). Nur İçözü’nün çocuk kitaplarındaki kişilerarası çatışmalar ve çatışma çözme süreçleri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
- Büyükışık, E. (2020). Nur İçözü’nün çocuk kitaplarındaki kişilerarası çatışmalar ve çatışma çözme süreçleri. Electronic Turkish Studies, 15(8), 3853-3872.
- Cüceloğlu, D. (1991) Yeniden insan insana. İstanbul: Remzi Kitabevi Çevik, A., ve Müldür, M. (2021). Çocuk edebiyatında genel çatışma türleri, çatışma çözme yöntemleri ve kuşak çatışması: uçurtmam bulut şimdi ve gökyüzünde balonlar örneği. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 10(3), 1027-1048.
- Düşgör, B., ve Dönmez, A. (2022). Geç ergenlikte ayrılık ve depresif sorunsal: projektif bir çalışma. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, 9(2), 379-403.
- Ercan, M., ve Gençer, G. (2023). Deprem ve yas temalı çocuk kitaplarındaki başkarakterlerin karşılaştıkları çatışmalar ve çatışmaları çözmede izledikleri yollar. Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 6(2), 197-220.
- Karagöz, S. (2014). Çocuk romanlarındaki başkişilerin yaşadıkları çatışmaları çözme yöntemlerinin incelenmesi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Karatay H. (2011). Çocuk edebiyatı metinlerinde bulunması gereken özellikler. Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı (ed. Tacettin Şimşek) içinde (s. 77-123). Ankara: Grafiker Yayınları.
- Karip, E. (2000). Çatışma yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
- Kavalcı, Z. (2001). Çatışma çözme becerileri eğitimi programının üniversite öğrencilerinin çatışma çözme biçimleri üzerindeki etkisi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
- Melanlıoğlu, D. (2020). Çocuk edebiyatındaki mülteci kahramanların yaşadıkları çatışmalar üzerine bir inceleme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(2), 665- 691.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. S. Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
- Miles, M. B., Huberman, A. M. ve Saldana, J. (2014). Qualitative data analysis: a methods sourcebook. Sage.
- Nutku, Ö. (1998). Drama sanatı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Oğuzkan, F. (1974). Eğitim terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Özakman, T. (1998). Oyun ve senaryo yazma tekniği. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Özdemir, E. (1994). Yazınsal türler. Ankara: Ümit Yayıncılık.
- Popova, M. (2016). Nietzsche: Varoluş yolculuğu ve özgür ruh olmanın anlamı üzerine. (Çev.: Burak Avcı). https://dusunbil.com/nietzsche-varolus-yolculugu-ve-ozgur-ruh-olmanin-anlami-uzerine/ Erişim Tarihi: 24.12.2024
- Samur, A. Ö. İ. ve Arıkan, Y. (2018). Behiç Ak’ın çocuk kitaplarındaki çatışmaların mizah ögesi bakımından incelenmesi. ÇÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(1), 165-182.
- Sever, S. (2007). Çocuk edebiyatı öğretimi nasıl olmalıdır?. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (Gelişmeler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri). Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Sever, S. (2012). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları
- Sever, S. (2015). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları.
- Solak, Ö. (2012). Aytül Akal’ın “Babam Duymasın” adlı öyküsündeki çatışma yapısının çocuğa göreliği. V. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Aytül Akal Sempozyumu Bildiri Kitabı, Eskişehir, Osmangazi Üniversitesi, 9-11 Mayıs 2012, Eskişehir.
- Yakar, Y. M. ve Yılmaz, O. (2015). Beyazbulut Dergisi’nde yer alan kurgusal metinlerdeki karakterlerin çatışmaları çözme biçimleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 57-66.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
ÇOCUK EDEBİYATINDAKİ ÖZGÜR RUHLU KAHRAMANLARIN YAŞADIKLARI ÇATIŞMALAR ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME
Öz
Bu araştırmada, çocuk edebiyatı ürünlerindeki çatışma türleri, alt çatışma birimleri, kahramanın konumu ve çatışma çözüm yöntemlerinin tespit edilmesi ve karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma materyali olarak “Küçük Kara Balık” ve “Martı Jonathan Livingston” adlı kitaplar amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Nitel araştırma deseninde gerçekleştirilen çalışmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada incelen iki kitap, çatışma türleri açısından karşılaştırıldığında “Küçük Kara Balık” adlı eserde, kişileri arası çatışmanın en çok başvurulan çatışma yöntemi olduğu görülmüştür. Kişiler arası çatışmada en çok kullanılan alt çatışma biriminin “kötü kişi veya kişiler ile çatışma” olduğu tespit edilmiştir. “Martı Jonathan Livingston” adlı eserde ise en çok kullanılan çatışma türü kişinin kendiyle olan çatışmasıdır. Bu çatışma türünde “bir hayali/isteği gerçekleştirme çabası” alt çatışma birimine en çok yer verildiği tespit edilmiştir. Kahramanların çatışmanın çözümünde ağırlıklı olarak etkin rol aldığı görülmüştür. Çalışma sonunda elde edilen veriler kapsamında bazı öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Çocuk edebiyatı çatışma türleri alt çatışma birimleri çatışma çözme yöntemleri
Etik Beyan
Bu araştırma için etik kurul kararına ihtiyaç yoktur.
Destekleyen Kurum
Bu makalenin yazarlığı ve / veya yayınlanması için herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.
Kaynakça
- Akçakaya, Ü. (2020). Özgür ruhlu çocuklar yetiştirmek. İstanbul: Kanon Kitap.
- Alamdar, S. ve Süngü, A. (2017). Samed Behrengi'nin masallarındaki kahramanların yaşadıkları çatışmaları çözme yöntemlerinin incelenmesi. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Yazarları Birliği IV. Uluslararası Çocuk Edebiyatı Sempozyumu Bildirileri, 347-362.
- Apaydın, Z. (2022). Gülten Dayıoğlu'nun çocuk kitaplarında yer alan çatışmalar ve çatışma çözme süreçleri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
- Aslan, C. (2006). Türk çocuk yazınında çocuk-yetişkin çatışmasının yer aldığı kimi yapıtların incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(2), 193-216.
- Bilgen, A. C. ve Çivitci, A. (2022). İçsel denetimliliği artırmaya yönelik grup psikoeğitiminin üniversite öğrencilerinin yaşam doyumları üzerindeki etkisi. Yükseköğretim Dergisi, 12(3), 415-423.
- Büyükışık, E. (2019). Nur İçözü’nün çocuk kitaplarındaki kişilerarası çatışmalar ve çatışma çözme süreçleri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
- Büyükışık, E. (2020). Nur İçözü’nün çocuk kitaplarındaki kişilerarası çatışmalar ve çatışma çözme süreçleri. Electronic Turkish Studies, 15(8), 3853-3872.
- Cüceloğlu, D. (1991) Yeniden insan insana. İstanbul: Remzi Kitabevi Çevik, A., ve Müldür, M. (2021). Çocuk edebiyatında genel çatışma türleri, çatışma çözme yöntemleri ve kuşak çatışması: uçurtmam bulut şimdi ve gökyüzünde balonlar örneği. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 10(3), 1027-1048.
- Düşgör, B., ve Dönmez, A. (2022). Geç ergenlikte ayrılık ve depresif sorunsal: projektif bir çalışma. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, 9(2), 379-403.
- Ercan, M., ve Gençer, G. (2023). Deprem ve yas temalı çocuk kitaplarındaki başkarakterlerin karşılaştıkları çatışmalar ve çatışmaları çözmede izledikleri yollar. Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 6(2), 197-220.
- Karagöz, S. (2014). Çocuk romanlarındaki başkişilerin yaşadıkları çatışmaları çözme yöntemlerinin incelenmesi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Karatay H. (2011). Çocuk edebiyatı metinlerinde bulunması gereken özellikler. Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı (ed. Tacettin Şimşek) içinde (s. 77-123). Ankara: Grafiker Yayınları.
- Karip, E. (2000). Çatışma yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
- Kavalcı, Z. (2001). Çatışma çözme becerileri eğitimi programının üniversite öğrencilerinin çatışma çözme biçimleri üzerindeki etkisi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
- Melanlıoğlu, D. (2020). Çocuk edebiyatındaki mülteci kahramanların yaşadıkları çatışmalar üzerine bir inceleme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(2), 665- 691.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. S. Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
- Miles, M. B., Huberman, A. M. ve Saldana, J. (2014). Qualitative data analysis: a methods sourcebook. Sage.
- Nutku, Ö. (1998). Drama sanatı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Oğuzkan, F. (1974). Eğitim terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Özakman, T. (1998). Oyun ve senaryo yazma tekniği. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Özdemir, E. (1994). Yazınsal türler. Ankara: Ümit Yayıncılık.
- Popova, M. (2016). Nietzsche: Varoluş yolculuğu ve özgür ruh olmanın anlamı üzerine. (Çev.: Burak Avcı). https://dusunbil.com/nietzsche-varolus-yolculugu-ve-ozgur-ruh-olmanin-anlami-uzerine/ Erişim Tarihi: 24.12.2024
- Samur, A. Ö. İ. ve Arıkan, Y. (2018). Behiç Ak’ın çocuk kitaplarındaki çatışmaların mizah ögesi bakımından incelenmesi. ÇÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(1), 165-182.
- Sever, S. (2007). Çocuk edebiyatı öğretimi nasıl olmalıdır?. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (Gelişmeler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri). Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Sever, S. (2012). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları
- Sever, S. (2015). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları.
- Solak, Ö. (2012). Aytül Akal’ın “Babam Duymasın” adlı öyküsündeki çatışma yapısının çocuğa göreliği. V. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Aytül Akal Sempozyumu Bildiri Kitabı, Eskişehir, Osmangazi Üniversitesi, 9-11 Mayıs 2012, Eskişehir.
- Yakar, Y. M. ve Yılmaz, O. (2015). Beyazbulut Dergisi’nde yer alan kurgusal metinlerdeki karakterlerin çatışmaları çözme biçimleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 57-66.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkçe Eğitimi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Nisan 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 31 Ocak 2025 |
| Kabul Tarihi | 17 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 49 |
