Türkçe Öğretmenlerinin Açık Uçlu Soruların Kullanılmasına İlişkin Görüşleri ve Açık Uçlu Soru Yazma-Puanlama Yeterlik Algıları
Öz
Bu araştırmada MEB’in (Millî Eğitim Bakanlığı) açık uçlu sorular üzerinden okul derslerinin değerlendirmesi kararı sonrasında öğretmenlerin açık uçlu sorulara dair görüşlerini, bu soru türünde ölçme aracı hazırlama yeterliklerini ve açık uçlu soruları puanlamaya yönelik uygulamalarını belirlemek amaçlanmıştır. Buna göre araştırma durum çalışmasına göre yapılmış, ölçüt örnekleme yöntemine göre seçilen 21 Türkçe öğretmeni ile görüşmeler gerçekleştirilerek veriler toplanmıştır. Veriler içerik analizine göre çözümlenerek bulgulara ulaşılmıştır. Öğretmenler açık uçlu soru türünün avantajları ve sınırlılıkları olduğu kanaatindedir. Öğretmenlerin çoğunluğu açık uçlu soru hazırlamada ve puanlamada kendilerini yeterli görmektedir. Ancak öğretmenlerin kazanıma uygun, anlaşılır, puanlama ölçütleri net ve farklı bilişsel düzeyler için soru hazırlamada zorluklar yaşadıkları belirlenmiştir. Puanlamada güvenirliği sağlamak için öğretmenlerin ayrıntılı cevap anahtarı hazırladıkları, öğrenci isimlerini kapatarak sırayla soruları puanladıkları belirlenmiştir. Öğretmenler, MEB’in okul sınavlarında açık uçlu soruların kullanılması kararı hakkında olumlu bir yaklaşım içindedir. Bu kararın Türkçe eğitimi için geliştirici ve tamamlayıcı bir karar olduğunu ancak kararın uygulanmasının zamana yayılması ve bu konuda eğitimlerin verilmesi gerektiğini belirtmişlerdir.
Anahtar Kelimeler
Açık uçlu soru Soru yazma Soru puanlama Ölçme ve değerlendirme
Kaynakça
- Akay, H., Soybaş, D., & Argün, Z. (2006). Problem kurma deneyimleri ve matematik öğretiminde açık uçlu soruların kullanımı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 129-146.
- Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S., & Bıçak, B. (2012). Geleneksel tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi.
- Baykul, Y. (2010). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klasik test teorisi ve uygulaması (2. Baskı). Pegem Akademi Yayınları.
- Berberoğlu, G. (2006). Sınıf içi ölçme değerlendirme teknikleri. Morpa Kültür Yayınları
- Birgili, B. (2014). Çoktan seçmeli sorulara alternatif olarak açık uçlu sorular: Türk sınav sisteminde ikilem [Yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
- Brookhard, S. M. (2015). Making the most of multiplechoice. Educational leadership, 73, 36-39.
- Çakan, M. (2003). Geniş ölçekli başarı testlerinin eğitimdeki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 28(128), 19-26.
- Dilekçi, A. (2023). Türk öğrencilerin PISA deneyimi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 1285-1310.
- Duran, E., & Sezgin Tufan, B. (2017). Açık uçlu sorular ile çoktan seçmeli soruların anlamayı etkileme durumları. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(1), 242-254.
- Eren, B. (2015). Çoktan seçmeli ve karma test uygulamalarına ilişkin öğrenci başarıları ile öğrenci ve öğretmen görüşlerinin karşılaştırılması [Yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Gültekin, S., & Çıkrıkçı-Demirtaşlı, N. (2012). Comparing the test information obtained through multiple choice, open-ended and mixed item tests based on item response theory. Elemantry Educational Online, 11(1), 251-262.
- In’nami, Y., & Koizumi, R. (2009). A meta-analysis of test format effects on reading and listening test performance: focus on multiple-choice and open-ended formats. Language Testing, 26(2), 219-244.
- Karatay, H., & Dilekçi, A. (2019). Türkçe öğretmenlerinin dil becerilerini ölçme ve değerlendirme yeterlikleri. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 685-716.
- Konak, Ö. A. (2010). Eğitim ve öğretim etkinlikleri üzerine. Cito Eğitim: Kuram ve Uygulama Dergisi, 10, 4-5.
- Koyuncu, E., & Özer Özkan, Y. (2019). Geniş ölçekli sınavlarda açık uçlu soruların kullanılmasına ilişkin öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(69), 177-200. https://doi.org/10.17755/esosder.424014
- Kurt, M., Haşıloğlu, M. A., & Budak, S. (2019). Fen bilimleri eğitiminde kullanılan açık uçlu soruların puanlanmasında puanlayıcılar arasındaki ilişkinin incelenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(10), 28-45.
- Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) (2023). Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği. 9/9/2023 tarihli ve 32304 sayılı Resmî Gazete.
- Miles, B. M., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analvsis (2nd ed.). Sage Publisher.
- Nuhoğlu, M. M., Başoğlu, N., & Kayganacıoğlu, S. (2008). Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. Nobel Yayıncılık.
- O’Neil, H. F., & Brown, R. S. (1998). Differential effects of question formats in math assessment on metacognition and affect. Applied Measurement in Education, 11(4), 331-351.
- Önder, O. (2008). Çoktan seçmeli ve klasik tipteki sorularla yapılan hazırlığının matematik başarı ve sınav kaygı düzeylerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Struyven, K., Dochy, F., Janssens, S., Schelfhout, W., & Gielen S. (2006). The overall effects of end-of-course assessment on student performance: a comparison between multiple choicetesting, pee assessment, case-based assessment and portfolio assessment. Studies in Educational Evaluation, 32(3), 202–222.
- Tekin, H. (2003). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Yargı Yayınları.
- Temizkan, M., & Sallabaş, M. E. (2011). Okuduğunu anlama becerisinin değerlendirilmesinde çoktan seçmeli testlerle açık uçlu yazılı yoklamaların karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (30), 207-220.
- Turgut, M. F., & Baykul, Y. (2014). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (6.Baskı). Pegem Akademi Yayınları
- Üstüner, A., & Şengül, M. (2004). Çoktan seçmeli test tekniğinin Türkçe öğretimine olumsuz etkileri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 197-208.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin yayınları.
Turkish Language Teachers' Opinions on the Use of Open-Ended Questions and Their Perceptions of Competence in Writing and Scoring Open-Ended Questions
Öz
The study aims to determine teachers' views on open-ended questions, their competencies in preparing measurement tools and practices related to scoring open-ended questions on the decision of MoNE (Ministry of National Education) to evaluate courses through open-ended questions. Case study design was adopted, and data were collected through interviews with 21 Turkish teachers selected via criterion sampling. Content analysis was used to analyse data. Teachers are of the opinion that open-ended question type has advantages and limitations. The majority of teachers consider themselves competent in preparing and scoring open-ended questions. It was revealed that teachers had difficulties in preparing questions tailored to the outcome, understandable with clear scoring criteria and different cognitive levels. To ensure reliability in scoring, teachers were observed to prepare detailed answer keys and scored the questions in order by covering students' names. Teachers have a positive attitude towards the decision by the MoNE regarding the obligation to use open-ended questions in school exams. They have stated that it is a developmental and complementary decision for Turkish education, yet the implementation of the decision should be spread over time and trainings should be provided.
Anahtar Kelimeler
Open-ended question Question-writing Question-scoring Measurement and evaluation.
Kaynakça
- Akay, H., Soybaş, D., & Argün, Z. (2006). Problem kurma deneyimleri ve matematik öğretiminde açık uçlu soruların kullanımı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 129-146.
- Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S., & Bıçak, B. (2012). Geleneksel tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi.
- Baykul, Y. (2010). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klasik test teorisi ve uygulaması (2. Baskı). Pegem Akademi Yayınları.
- Berberoğlu, G. (2006). Sınıf içi ölçme değerlendirme teknikleri. Morpa Kültür Yayınları
- Birgili, B. (2014). Çoktan seçmeli sorulara alternatif olarak açık uçlu sorular: Türk sınav sisteminde ikilem [Yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
- Brookhard, S. M. (2015). Making the most of multiplechoice. Educational leadership, 73, 36-39.
- Çakan, M. (2003). Geniş ölçekli başarı testlerinin eğitimdeki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 28(128), 19-26.
- Dilekçi, A. (2023). Türk öğrencilerin PISA deneyimi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 1285-1310.
- Duran, E., & Sezgin Tufan, B. (2017). Açık uçlu sorular ile çoktan seçmeli soruların anlamayı etkileme durumları. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(1), 242-254.
- Eren, B. (2015). Çoktan seçmeli ve karma test uygulamalarına ilişkin öğrenci başarıları ile öğrenci ve öğretmen görüşlerinin karşılaştırılması [Yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Gültekin, S., & Çıkrıkçı-Demirtaşlı, N. (2012). Comparing the test information obtained through multiple choice, open-ended and mixed item tests based on item response theory. Elemantry Educational Online, 11(1), 251-262.
- In’nami, Y., & Koizumi, R. (2009). A meta-analysis of test format effects on reading and listening test performance: focus on multiple-choice and open-ended formats. Language Testing, 26(2), 219-244.
- Karatay, H., & Dilekçi, A. (2019). Türkçe öğretmenlerinin dil becerilerini ölçme ve değerlendirme yeterlikleri. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 685-716.
- Konak, Ö. A. (2010). Eğitim ve öğretim etkinlikleri üzerine. Cito Eğitim: Kuram ve Uygulama Dergisi, 10, 4-5.
- Koyuncu, E., & Özer Özkan, Y. (2019). Geniş ölçekli sınavlarda açık uçlu soruların kullanılmasına ilişkin öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(69), 177-200. https://doi.org/10.17755/esosder.424014
- Kurt, M., Haşıloğlu, M. A., & Budak, S. (2019). Fen bilimleri eğitiminde kullanılan açık uçlu soruların puanlanmasında puanlayıcılar arasındaki ilişkinin incelenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(10), 28-45.
- Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) (2023). Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği. 9/9/2023 tarihli ve 32304 sayılı Resmî Gazete.
- Miles, B. M., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analvsis (2nd ed.). Sage Publisher.
- Nuhoğlu, M. M., Başoğlu, N., & Kayganacıoğlu, S. (2008). Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. Nobel Yayıncılık.
- O’Neil, H. F., & Brown, R. S. (1998). Differential effects of question formats in math assessment on metacognition and affect. Applied Measurement in Education, 11(4), 331-351.
- Önder, O. (2008). Çoktan seçmeli ve klasik tipteki sorularla yapılan hazırlığının matematik başarı ve sınav kaygı düzeylerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Struyven, K., Dochy, F., Janssens, S., Schelfhout, W., & Gielen S. (2006). The overall effects of end-of-course assessment on student performance: a comparison between multiple choicetesting, pee assessment, case-based assessment and portfolio assessment. Studies in Educational Evaluation, 32(3), 202–222.
- Tekin, H. (2003). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Yargı Yayınları.
- Temizkan, M., & Sallabaş, M. E. (2011). Okuduğunu anlama becerisinin değerlendirilmesinde çoktan seçmeli testlerle açık uçlu yazılı yoklamaların karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (30), 207-220.
- Turgut, M. F., & Baykul, Y. (2014). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (6.Baskı). Pegem Akademi Yayınları
- Üstüner, A., & Şengül, M. (2004). Çoktan seçmeli test tekniğinin Türkçe öğretimine olumsuz etkileri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 197-208.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkçe Eğitimi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 3 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Ekim 2024 |
| Kabul Tarihi | 5 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 25 Sayı: 2 |
