Etik İlkeler

Yayınlama sürecinde, ilgili tüm tarafların (yazarlar, editörler, hakemler, yayıncılar) beklenen etik davranış standartları konusunda hemfikir olması gerekir.

Yayın/Editör Kurulu için Uluslararası Standartlar
1. Editörler ve Yayın Kurulu üyelerinin uluslararası yayıncılık standartlarına uyması gerekmektedir. AFD'nin editör ve yayın kurulu üyelerinin uluslararası standartlara (Yayın Etiği Komitesi'nin (Committee on Publication Ethics-COPE). https://publicationethics.org/) gönüllü olarak uyması beklenir.
2. Yayın Kurulu tüm yazar, hakem ve yazılara ilişkin bilgileri gizli tutmalıdır.
3. Yayın Kurulu gönderilen yazıların değerlendirilmeye alınıp değerlendirme sonrası yayınlanıp-yayınlanmayacağına dair kararları almaktan sorumludur.
4. Yayın Kurulu kararlarını yalnızca yazıların önemine, özgünlüğüne, açıklığına ve yayının kapsamına uygunluğuna dayandırmalıdır.
5. Yayın Kurulu çalışmaların değerlendirilmesinde ve hakemlerin seçilmesinde akademik ilkeler (yetkinlik, çıkar çatışmasının olmaması, kör hakemlik, yetkin değerlendirme, sağlıklı iletişim vb.) doğrultusunda tarafsız hareket etmekle yükümlüdür.
6. Yayın Kurulu okuyucuların ve yazarların ihtiyaçlarını karşılamak için çaba sarf etmelidir.
7. Yayın Kurulu AFD’nin yazı ve yayın kalitesini yükseltmek için çaba sarf etmelidir.
8. Yayın Kurulu derginin amaç ve kapsamı doğrultusunda bilimsel kaliteye ve orijinalliğe önem vermelidir.
9. Yayın Kurulu gerektiğinde düzeltmeler, açıklamalar, geri çekmeler ve özürler yayınlamalıdır.
10. Yayın Kurulu AFD için belirlenmiş olan “Çalışma Değerlendirme Süreci”ndeki sürelere uygun hareket etmesi gerektiği gibi yazar ve hakemlerin de bu sürelere uygun hareket etmesi noktasında gerekli çabayı göstermelidir.

Yayımcı için Uluslararası Standartlar
1. AFD, Erzurum Teknik Üniversitesi Felsefe Bölümü tarafından yayımlanan akademik bir dergidir. Derginin resmi imtiyaz sahibi uluslararası yayımcı standartlarına (Yayın Etiği Komitesi'nin (Committee on Publication Ethics-COPE). https://publicationethics.org/) gönüllü olarak uyması beklenir.
2. Yayımcı veya dışardan herhangi bir fail AFD’nin editöryal bağımsızlığına aykırı bir talepte bulunamaz ve yayım sürecine müdahale edemez.
3. Yayımcı, AFD’de yayımlanan her çalışmanın fikrî mülkiyet ve telif hakkını korumakla yükümlüdür.
4. Yayımcı, Açık Erişim ilkesi doğrultusunda AFD’de yayımlanan tüm çalışmaların kalıcı ve ücretsiz olarak erişim sağlamayı taahhüt eder.
5. Yayımcı makale başvurusu ve yayımı sürecinde yazarlardan herhangi bir ad altında ücret bir talep etmez.
6. Yayımcı, çevrimiçi içeriğin arşivlenmesi ve korunması için gerekli tedbirleri alır.

Yazarlar için Uluslararası Standartlar
1. AFD, bir makalenin tüm yazarlarından imzalı bir başvuru mektubu istemez ve yazarlara emir verici uygulamalarda bulunmaz. AFD’ye başvuran tüm yazarların uluslararası standartlara (Yayın Etiği Komitesi'nin (Committee on Publication Ethics-COPE). https://publicationethics.org/) gönüllü olarak uyması beklenir.
2. Yazılar yazarların orijinal eseri olmalıdır. Yazılarda intihal, uydurmacılık, sahtecilik, dilimleme, yinelenen yayın, haksız yazarlık, veri üretimi gibi etik dışı durumlar olmamalıdır.
3. Dergide yayınlanan çalışmaların bilim ve dil bakımından sorumluluğu yazarlara ait olup, bu konuda AFD sorumlu tutulamaz. Çalışmaların etik ve hukuki sorumluluğu yazar(lar)a aittir.
4. Yazarlar etik kurul izni gerektiren çalışmalarında araştırmaya katılanlara fiziksel ve yasal zarar vermemeli ve psikolojik istismarda bulunmamalıdırlar. Ayrıca araştırmaya katılanların özel yaşamına dair gizlilik ve anonimlik garantisi vermelidirler.
5. Yazarlar araştırmayı destekleyen kişi ya da kurumları (sponsor), herhangi bir çıkar çatışmasıyla ilgili durumu beyan etmelidir.
6. Yazarlar çalışmalarının daha önce yayınlanmadığını ve aynı anda başka bir yerde yayınlanmak üzere herhangi bir dergiye göndermediğini onaylamalıdır.
7. Yazarlar yazılarının oluşturulmasında uygun şekilde alıntı yapmalı ve kullanılan tüm kaynakları kaynakçada listeliğinden emin olmalıdır.
8. Çalışmada yazar olarak listelenecek kişiler, çalışmanın hazırlanmasında bizzat rol almış ve önemli katkısı sağlamış olmalıdır. Çalışmanın belli aşamalarında katkı sağlayan kişiler ise katkıda bulunanlar olarak belirtilmelidir.
9. Yazarlar değerlendirme sonucunda hakemler tarafından dile getirilen önerileri verilen süre içerisinde tamamlamalıdır. Bununla birlikte yazarlar, hakemlerin önerilerine dair bir cevap metni hazırlayarak yaptığı ve yapmadığı düzeltmeler hakkında hakemi bilgilendirmelidir.
10. Yazar yayınlanmış eserinde önemli bir hata veya yanlışlık olduğunu keşfettiğinde, derhal editör veya yayıncıyı haberdar ederek makaleyi geri çekmek veya düzeltmek için gerekli eylemleri yapmak zorundadır.
11. AFD tüm yazılar için çeşitli intihal tespit programları (iThenticate ve intihal.net) kullanılarak benzerlik oranı tespiti yapmaktadır. Yazarlar, intihalden kesinlikle kaçınmalıdır. Yazıların benzerlik oranı %20’yi geçmemelidir. Araştırma yayın etiğine uygun olmayan veya intihal riski taşıyan çalışmaların süreci hangi aşamada olursa olsun sonlandırılır.
12. Yazarlar, yayınlanan makalelerinde önemli bir hata veya yanlışlık keşfettiğinde, dergi editörünü veya yayıncısını derhal bilgilendirmek ve makaleyi geri çekmek veya düzeltmek için editörle iş birliği yapmak yazarın yükümlülüğüdür.

Hakemler için Uluslararası Standartlar
1. Hakemlerin hakemlik davetini kabul ettikten sonra uluslararası hakemlik standartlarına uyması gerekmektedir. AFD hakemlerinin uluslararası standartlara (Yayın Etiği Komitesi'nin (Committee on Publication Ethics-COPE). https://publicationethics.org/) gönüllü olarak uyması beklenir.
2. Hakemler yazar ve yazıya ilişkin bilgileri gizli tutmalı ve üçüncü kişiler ile çalışmaya dair herhangi bir bilgi paylaşımı yapılmamalıdır.
3. Hakemler bir araştırmayı gözden geçirme konusunda kendini yetersiz hissetmesi veya kendisini tanınan zamanda incelemeyi tamamlamayacağını fark etmesi durumunda en kısa zamanda editör bilgilendirilmelidir.
4. Hakemler değerlendirdikleri çalışmanın ret olmasına sebep olabilecek tüm bilgileri Yayın Kurulu'nun dikkatine sunmalıdır.
5. Hakemler makaleleri bilimsel açısından özgünlüklerine, önemlerine ve derginin amaç ve kapsamına uygunluğuna göre objektif olarak değerlendirmelidirler.
6. Hakemler majör ya da minör revizyon gerektiren çalışmaların eksikleri konusunda yazarlara çalışmanın sistematiği, dayandığı argümanlar, kullanılan temellendirmeler ve kaynaklar konusunda gerekli önerileri vermelidir.
7. Hakemler yazarlardan bağımsızdır. Bunun için hakemlerin bir şekilde değerlendirdikleri çalışmanın yazarına dair bir bilgi edinmeleri durumunda hakemlik görevini editöre bildirerek bırakmalıdır.
8. Hakemler, herhangi bir çıkar çatışmasının ortaya çıkması durumunda bunu AFD’ye bildirmelidir.
9. Hakemler değerlendirmelerini çalışmaya yönelik eleştiriler nesnel ve dengeli biçimde yapılmalıdır. Yazara yönelik kişisel eleştiri yapılmamalıdır. Çalışmaya dair görüşlerini destekleyici argümanlarla açık bir şekilde ifade etmelidir.

NOT: Derginin yayın etiği ilkelerini içeren bu bölüm Elsevier yayıncılığının ilgili internet metni kullanılarak düzenlenmiştir. https://www.elsevier.com/about/policies/publishing-ethics.

Yayın İlkeleri
• AFD’ye gönderilecek çalışmalar, daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış veya yayımlanmak üzere kabul edilmemiş, akademik standartlara uygun ve orijinal olmalıdır. Daha önce bilimsel bir toplantıda sunulmuş bildiri ya da tezden üretilmiş çalışmalarda için dergi editörlüğü haberdar edilmelidir. Ayrıca dergide çevirilere de yer verilebilir.
• Derginin yayım dili Türkçe ve İngilizce’dir.
• Dergi, Bahar ve Güz (Mart ve Eylül) döneminde olmak üzere yılda iki kez yayımlanır. Gerekli hallerde Yayın Kurulu’nun kararıyla Özel Sayı da yayınlanabilir. Bir yazarın bir sayıda birden fazla yazısı yayımlanamaz.
• Dergiye gönderilen çalışmalar, önce dergi yayın ilkelerine uygunluk açısından, konu, sunuş tarzı ve teknik bakımdan Editör(ler) ve Yayın Kurulu’nca incelenir. Derginin amaç ve kapsamına uygun bulunan çalışmalar, bilimsel açıdan incelenmeleri için alanında eserleri ile kabul görmüş en az iki hakeme gönderilir. Hakem raporlarından birinin olumlu diğerinin olumsuz olması hâlinde ise yazı, üçüncü bir hakeme daha gönderilir. Hakem raporlarının olumlu olması ve Editör(ler) ve Yayın Kurulu’nun önerileri doğrultusunda çalışmalar yayımlanır.
• Hakemlere yazar adı, yazarlara hakem adı açıklanmaz ve hakem raporları 5 yıl süreyle saklanır.
• Dergideki tüm süreçler COPE (Committee on Publication Ethics)’un Sosyal Bilimler için önerdiği etik ilkeler çerçevesinde yürütülmektedir. İlgili etik ilkelere https://doi.org/10.24318/cope.2019.4.1 bağlantısından ulaşılabilir.
• Dergiye gönderilen tüm çalışmalar, hakem süreci bitiminde tarafından kontrol edilmekte çalışmada benzerlik olup olmadığı ve alıntıların ilmî usullere uygun yapılıp yapılmadığı belirlenmektedir. Benzerlik oranın %20’in (öz, abstract ve kaynakça hariç) üzerinde olması halinde makale reddedilir. Bunun dışında dergide yayımlanmış herhangi bir makalede etik ihlal yapıldığı kanıtları ile tespit edilir veya bildirilirse söz konusu makale yayımlanmış bile olsa dergiden çıkarılır.
• Çalışmaların bilim ve dil sorumluluğu tamamen yazarlarına aittir. Çalışmalarda ifade edilen görüş ve düşünceler yazarlarını bağlar, derginin ve kurumun görüşlerini yansıtmaz. Yazarların Türk Dil Kurumu’nun imlâ kılavuzuna uyulması tavsiye edilir. Fakat yine de yazılardaki imlâdan yazarlar sorumludur.
• Çalışmalarda ulusal ve uluslararası geçerli olan araştırma ve yayın etiğine uyulmalıdır.
• Sisteme yüklenen çalışmaların dergi yazım ve referans kurallarına uygun olmaması halinde editör(ler), yayım kurulunun onayına sunmadan makaleye ret verecektir.
• Sisteme yüklenen çalışmalar, makale şablonuna uygun olarak hazırlanmalıdır.