Anadolu dokumaları içinde Sivas’ın özel bir yeri vardır. Sivas birçok halı ve kilim çeşidi ile isim yapmıştır. Bunlar arasında çok da fark edilmeyen cicim, zili ve sumak dokumaları görsel zenginliklerle oluşturulmuş eserlerdir. Cicim, zili ve sumak dokuma teknikleri ile oluşturulmuş perde, önlük, çuval, heybe, torba ve yastıklar da görülmektedir. Özellikle bu teknikle yapılmış perde ve yastıklar görsellikleri ile göz doldurmaktadır. Yastık yüzü, bir bütün halinde birbiri ile bağlantılı genellikle hiç boşluk bırakmaksızın motiflerle bezelidir. Bu dokuma yastıklar yoğun emek gerektiren, özenli bir teknikle yapılan dokumalardır. Dokuma tekniği kadar uyumlu renkleri ile de dikkat çekicidir. Yastıklar incelendiğinde ise kilim, cicim, zili ve sumak tekniğinin ya da cicim/zili, cicim/sumak tekniklerinin birlikte kullanıldığı örneklere rastlanmıştır. Bu tekniklerin kullanıldığı yastıkların Sivas’ın birçok yerinde dokundukları bilinmektedir. Yayınlar incelendiğinde benzer dokumalara İç Anadolu’nun diğer şehirlerinde ve Anadolu genelinde de rastlanmaktadır. İnce ve zarif yapıda olan bu dokumalar teknik olarak özel niteliklere sahiptir. Kilim başta olmak üzere cicim, zili ve sumak dokumalarının dayanıklılıkları oldukça azdır. Özellikle korunmaları sayesinde günümüze ulaşabilen dokumaların sayısı çok fazla değildir. Görüşmeler sırasında edinilen bilgiye göre neredeyse dokuma yastık olmayan ev yokken, günümüzde maalesef çok az örneğe rastlanmaktadır. Bu nedenle bu eserler tamamen kaybolmadan üzerinde çalışma yaparak kayıt altına almak amaçlanmıştır. Sivas’ta özel koleksiyonlar ve Sivas Arkeoloji Müzesi’nde bulunan yastık örnekleri üzerinde çalışma yapılmıştır. Dokuma yastıkların teknik özellikleri incelenmiş ve bunlar fotoğraflanmıştır. Dokuma yapmış kaynak kişilerle görüşülmüştür. Günümüzde yörede bu yastıklar hiç dokunmamaktadır. Var olan yastıkların içleri boşaltılarak depolandığı ve bir örneğin yaygı olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.
Sivas has a special place among Anatolian weavings. Sivas has been renowned for its many types of carpets and rugs. Cicim, zili and sumac weavings, which are not very noticeable among these, are works created with visual richness. Cicim, zili and sumac weaving techniques, which are mostly used to decorate rugs, are some times seen in curtains, aprons, sacks, saddle bags, bag sand pillows created only with this technique. Especially the curtain sand pillows made with this technique are impressive with their visuality. The pillow face is decorated with motifs that are interconnected as a whole, usually with out leaving any gaps.They are weavings made with a meticulous technique that requires intensive labor. In addition to its harmonious weaving technique, it also draws attention with its colors. When the pillows were examined, examples were found where the kilim, cicim, zili and sumak techniques were used or the cicim/zili, cicim/sumak techniques were used together. It is known that pillows using these techniques are woven in many parts of Sivas. When the publications are examined, similar weavings can be found in other cities of Central Anatolia and throughout Anatolia. These fine and elegant weavings have special technical qualities. The durability of cicim, zili and sumac textiles, especially kilim, is quite low. The number of textiles that have survived to the present day, especially due to their preservation, is not very high. According to the information obtained during the interviews, while in the past the rewasal most no house with out woven pillows, unfortunately very few examples can be found today. For this reason, it is aimed to study and record these Works before they are completely lost. Studies were carried out on pillow samples in private collections in Sivas and in the Sivas Archeology Museum. The technical features of the woven pillows were examined and photographed. Interviews were conducted with resource persons who had done weaving. Today, these pillows are not woven at all in the region. It has been determined that existing pillows were emptied and stored and one example was used as a cover.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Halı-Kilim ve Dokuma |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 13 Ağustos 2024 |
Kabul Tarihi | 27 Mart 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: ARIŞ 26. SAYI |