Öz
Bu çalışmada, Artvin ili Borçka ilçe merkezinden Gürcistan’a geçip Batum şehrinden Karadeniz’e dökülen Çoruh Nehri, Ordu il merkezinden Karadeniz’e dökülen Melet Irmağı ve Giresun ili Tirebolu ilçe merkezinden Karadeniz’e dökülen Harşit Çayı’nda sediment solunum oranlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Sediment solunumu su ortamındaki organik materyal ve kirletici unsurların taban çamuruna çökelmesiyle oluşan sedimantasyona bağlı olarak artacağından iyi bir kirlilik göstergesidir. Çalışmada örneklemeye Şubat 2015 tarihinde başlanmış ve saha çalışması aynı mevsim içerisinde tamamlanmıştır. Bu çalışma anılan su kaynaklarının sediment solunumun kapasitelerini değerlendirmek ve karşılaştırmak amacıyla planlanmış olup, sediment solunum çemberlerinin kullanıldığı laboratuvar çalışmalarıyla değerlendirilmiştir. Çalışma için Çoruh Nehri, Melet Irmağı ve Harşit Çayı’ndan belirlenen noktalardan üst 5 cm’lik sediment tabakası örneklenmiştir. Alınan her sediment segmentindeki mikrobiyal ayrışma bir solunum çemberi içinde 25°C’de, karanlıkta kuluçka edilmiş ve 1, 2, 4, 8, 12, 16, 20, 24, 28, 36. günlerdeki sediment solunumu ölçülmüştür. Ortalama sediment solunum değerleri (mg CO2/g) Çoruh Nehri’nde 2.54, Melet Irmağı’nda 2.48 ve Harşit Çayı’nda ise 1.97 şeklinde bulunmuştur. Sediment solunum değerleri ile birlikte sediment örneklerinden pH ve organik madde miktarı tespit edilerek istatistiki analizleri yapılmıştır. Ölçümler sonucu ortalama sediment pH değerleri Çoruh Nehri’nde 8.59; Melet Irmağı’nda 8.39 ve Harşit Çayı’nda 8.00 olarak tespit edilmiştir. Nehir sedimentlerinde ölçülen ortalama organik madde miktarları (%) sırasıyla Çoruh Nehri’nde 4.05, Melet Irmağı’nda 6.67 ve Harşit Çayı’nda 4.51 olarak tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Sediment Solunumu Mikrobial Aktivite Çoruh Nehri Melet Irmağı Harşit Çayı
Kaynakça
- Alef K , Nannipieri P (1995) Methods in applied soil microbiology and biochemistry. (No. 631.46 M592ma). Academic press, pp 576
- Arslan H, Yıldırım D (2011)Water quality assessment of the drainage canals in bafra plain using multivariate statistical analysis. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpaşa University. 28(2), 61-71
- Bauhus JD, Pare D and Cote L (1998 )Effects of tree species, stand age, and soil type on soil microbial biomass and its activity in a southern boreal forest. Soil Biology and Biochemistry, 30: 1077–1089
- Bayram A, Kankal M, Önsoy H ve Bulut VN (2010) Harşit Çayı Hidrolik Yapılarının Askı Madde Hareketine Etkileri, VI. Ulusal Hidroloji Kongresi, Denizli, Bildiriler Kitabı, pp 873-882
- Bayram A, Önsoy H, Bulut VN ve Tüfekçi M (2011) Evsel Atık Su Deşarjının Yüzeysel Su Kalitesine Etkilerinin İncelenmesi: Harşit Çayı Örneği (Gümüşhane), 6. Kentsel Altyapı Sempozyumu, Antalya, Bildiriler Kitabı pp 427-438
- Bolat İ (2011) Kayın, Göknar ve Göknar-Kayın meşcerelerinde üst toprak ve ölü örtüdeki mikrobiyal biyokütle karbon (Cmic), azot (Nmic), fosfor (Pmic) ve mikrobiyal solunumun mevsimsel değişimi. Bartın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Bartın, 397s
- Boyd CE, Tucker C S (1992) Water quality and pond soil analyses for Aquaculture Alabama Agricultural Experiment Station, Auburn University, Alabama, USA, 180 s
- Boztuğ D, Dere T, Tayhan N, Yıldırım N, Danabaş D, Yıldırım NC, Önal AÖ, Danabaş S, Ergin C, Uslu G ve Ünlü E (2012) Uzunçayır Baraj Gölü (Tunceli) Fiziko-Kimyasal Özellikleri ve Su Kalitesinin Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi; 2 (2), 93-106
- Çolak AK, (1995) Toprak Mikrobiyolojisi ve Biyokimyası, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 98, Adana
- Gregorich EG, Carter MR, Angers DA, Monreal CM ve Ellert BH (1994) Towards a minimum data set to assess soil organic matter quality in agricultural soils. Canadian Journal of Soil Science, 74:367–385
- Kalaycı Ş, (2009) SPSS Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım. 426 s
- Kara Ö, Bolat İ (2007) Impact of alkaline dust pollution on soil microbial biomass carbon.Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 31 (3): 181–187
- Kieft TL, Rosacker LL (1991) Application of respiration-and adenylate-based soil microbiological assays to deep subsurface terrestrial sediments. Soil Biology and Biochemistry 23.6: 563-568
- Küçükbaşol, Y. (2015) Çoruh Nehri ve Yusufeli Barajı Toplumsal, Ekonomik ve Çevresel Etkileri Bakımından Bir Baraj İncelemesi. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 133-158.
- Mahmood A, Mugbool W, Mumtaz MW and Ahmad F (2011) Application of Multivariate Statistical Techniques for the Characterization of GroundWater Quality of Lahore, Gujranwala and Sialkot (Pakistan), Pak. J. Anal.Environ. Chem. 12, 102-13
- Nielsen MN, Winding A (2002) Microorganisms as indicators of soil health. National Environmental Research Institute, Denmark. Technical Report No. 388
- Özdamar K (2001) SPSS ile Biyoistatistik. Kaan Kitapevi, Yayın No: 3-4, Baskı, ISBN:975-6787-03-1, 452 s
- Özdamar K (2002) Paket Programları ile İstatistiksel Veri Analizi- 2 (Çok Değişkenli Analizler), Kaan Kitapevi, Eskişehir
- Özdamar K, (2004) Paket programlar ile istatistiksel veri analizi-2, 5. Baskı, Kaan Kitapevi, Eskişehir
- Pankhurst CE, Doube BM and Gupta VVSR (1997) Biological indicators of soil health:Synthesis. In: Biological Indicators of Soil Health. Eds. CE Pankhurst, BM Doube,and VVSR Gupta, CAB International, pp. 419–435
- Taş B, Yılmaz Ö, Kurt I (2015) Aşağı Melet Irmağı (Ordu, Türkiye) nda Su Kalitesinin Göstergesi Olan Epipelik Diyatomeler. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(7), 610-616
- Tepe Y (2005) Sodyum Nitrat Uygulamasının Toprak Havuzlardaki Taban Sedimentlerine Etkileri, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 21, 3-4: 239-242
- Tepe Y, Ateş A (2004) Zeolite Uygulamasının Sediment Solunumuna Etkisi Türk Sucul Yaşam Dergisi, 2, 3: 287-291
- Tepe Y, Aydin H (2017) Water quality assessment of an urban water, Batlama Creek (Giresun), Turkey by applying multivariate statistical techniques. Fresenius Environ Bull, 26, 6413-6420
- Tüfekçioğlu A, Güner S (2008) Artvin-Murgul yalancı akasya ağaçlandırmalarının odun üretimi, biyokütle, karbon depolama, toprak ıslahı ve erozyonu önleme yönlerinden araştırılması. 23, 45-46
- Ustaoğlu F, Tepe Y (2019) Water quality and sediment contamination assessment of Pazarsuyu Stream, Turkey using multivariate statistical methods and pollution indicators. International Soil and Water Conservation Research, 7(1), 47-56
- Vega M, Pardo R, Barrado E and Deban L (1998) Assessment of seasonal and polluting effects on the quality of river water by exploratory data analysis. Water Res.; 32,3581–3592
- Yılmaz V (2009) Türkiye Akarsuları su kalitesi parametrelerinin çok değişkenli istatistiksel analiz yöntemleri ile incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Büyükyıldız, M., T.C. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 94 s
- Yüksek T, Ölmez Z (2002) Artvin Yöresinin İklim, Toprak Yapısı, Orman Alanları, Agaç Serveti ve Ormancılık Çalışmalarıyla İlgili Genel Bir Değerlendirme, Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 2002:1 s.50-62
Öz
In this study, the sediment respiration ratios were aimed to determine in the Coruh River flowing from the city of Artvin to Georgia and flowing into the Black Sea from Batumi, Melet River flowing into the Black Sea from the city center of Ordu and the Harşit Stream flowing into the Black Sea from Giresun province Tirebolu district center. "Sediment respiration" is a good indicator of pollution which was increased due to sedimentation caused by organic substances in the water environment and precipitation of contaminant elements in the mud floor. Sampling in the study started in February 2015 and the field study was completed in the same season. The study is planned to evaluate the respiration capacities of sediment and compare the mentioned water resources, and it was evaluated by laboratory studies using soil respiration circle. For the study, the samples from the top 5 cm of sediment layers were collected from Coruh River; Melet River and Harsit Stream. The microbial decomposition was monitored in each sediment segment by the respiratory circle incubated in the dark at 25 ° C and sediment respiration was measured in 1, 2, 4, 8, 12, 16, 20, 24, 28, 36. days. The mean sediment respiration values (mg CO2/g) were found as; 2.54 in Coruh River, 2.48 in Melet River and 1.97 in Harşit Stream. Together with sediment respiration values, the pH and amount of organic matter from sediment samples were determined and their statistical analysis was performed. As an average result of the measurements, the pH values of the sediment were 8.59 in the Coruh River, 8.39 in the Melet River and 8.00 in the Harşit Stream. The amount of organic matter (%) measured in the river sediments were found as 4.05, in Coruh River, 6.67 in Melet River; and 4.51 in Harşit Stream, respectively
Anahtar Kelimeler
Sediment Respiration Microbial Activity Coruh River Melet River Harşit Stream
Kaynakça
- Alef K , Nannipieri P (1995) Methods in applied soil microbiology and biochemistry. (No. 631.46 M592ma). Academic press, pp 576
- Arslan H, Yıldırım D (2011)Water quality assessment of the drainage canals in bafra plain using multivariate statistical analysis. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpaşa University. 28(2), 61-71
- Bauhus JD, Pare D and Cote L (1998 )Effects of tree species, stand age, and soil type on soil microbial biomass and its activity in a southern boreal forest. Soil Biology and Biochemistry, 30: 1077–1089
- Bayram A, Kankal M, Önsoy H ve Bulut VN (2010) Harşit Çayı Hidrolik Yapılarının Askı Madde Hareketine Etkileri, VI. Ulusal Hidroloji Kongresi, Denizli, Bildiriler Kitabı, pp 873-882
- Bayram A, Önsoy H, Bulut VN ve Tüfekçi M (2011) Evsel Atık Su Deşarjının Yüzeysel Su Kalitesine Etkilerinin İncelenmesi: Harşit Çayı Örneği (Gümüşhane), 6. Kentsel Altyapı Sempozyumu, Antalya, Bildiriler Kitabı pp 427-438
- Bolat İ (2011) Kayın, Göknar ve Göknar-Kayın meşcerelerinde üst toprak ve ölü örtüdeki mikrobiyal biyokütle karbon (Cmic), azot (Nmic), fosfor (Pmic) ve mikrobiyal solunumun mevsimsel değişimi. Bartın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Bartın, 397s
- Boyd CE, Tucker C S (1992) Water quality and pond soil analyses for Aquaculture Alabama Agricultural Experiment Station, Auburn University, Alabama, USA, 180 s
- Boztuğ D, Dere T, Tayhan N, Yıldırım N, Danabaş D, Yıldırım NC, Önal AÖ, Danabaş S, Ergin C, Uslu G ve Ünlü E (2012) Uzunçayır Baraj Gölü (Tunceli) Fiziko-Kimyasal Özellikleri ve Su Kalitesinin Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi; 2 (2), 93-106
- Çolak AK, (1995) Toprak Mikrobiyolojisi ve Biyokimyası, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 98, Adana
- Gregorich EG, Carter MR, Angers DA, Monreal CM ve Ellert BH (1994) Towards a minimum data set to assess soil organic matter quality in agricultural soils. Canadian Journal of Soil Science, 74:367–385
- Kalaycı Ş, (2009) SPSS Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım. 426 s
- Kara Ö, Bolat İ (2007) Impact of alkaline dust pollution on soil microbial biomass carbon.Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 31 (3): 181–187
- Kieft TL, Rosacker LL (1991) Application of respiration-and adenylate-based soil microbiological assays to deep subsurface terrestrial sediments. Soil Biology and Biochemistry 23.6: 563-568
- Küçükbaşol, Y. (2015) Çoruh Nehri ve Yusufeli Barajı Toplumsal, Ekonomik ve Çevresel Etkileri Bakımından Bir Baraj İncelemesi. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 133-158.
- Mahmood A, Mugbool W, Mumtaz MW and Ahmad F (2011) Application of Multivariate Statistical Techniques for the Characterization of GroundWater Quality of Lahore, Gujranwala and Sialkot (Pakistan), Pak. J. Anal.Environ. Chem. 12, 102-13
- Nielsen MN, Winding A (2002) Microorganisms as indicators of soil health. National Environmental Research Institute, Denmark. Technical Report No. 388
- Özdamar K (2001) SPSS ile Biyoistatistik. Kaan Kitapevi, Yayın No: 3-4, Baskı, ISBN:975-6787-03-1, 452 s
- Özdamar K (2002) Paket Programları ile İstatistiksel Veri Analizi- 2 (Çok Değişkenli Analizler), Kaan Kitapevi, Eskişehir
- Özdamar K, (2004) Paket programlar ile istatistiksel veri analizi-2, 5. Baskı, Kaan Kitapevi, Eskişehir
- Pankhurst CE, Doube BM and Gupta VVSR (1997) Biological indicators of soil health:Synthesis. In: Biological Indicators of Soil Health. Eds. CE Pankhurst, BM Doube,and VVSR Gupta, CAB International, pp. 419–435
- Taş B, Yılmaz Ö, Kurt I (2015) Aşağı Melet Irmağı (Ordu, Türkiye) nda Su Kalitesinin Göstergesi Olan Epipelik Diyatomeler. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(7), 610-616
- Tepe Y (2005) Sodyum Nitrat Uygulamasının Toprak Havuzlardaki Taban Sedimentlerine Etkileri, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 21, 3-4: 239-242
- Tepe Y, Ateş A (2004) Zeolite Uygulamasının Sediment Solunumuna Etkisi Türk Sucul Yaşam Dergisi, 2, 3: 287-291
- Tepe Y, Aydin H (2017) Water quality assessment of an urban water, Batlama Creek (Giresun), Turkey by applying multivariate statistical techniques. Fresenius Environ Bull, 26, 6413-6420
- Tüfekçioğlu A, Güner S (2008) Artvin-Murgul yalancı akasya ağaçlandırmalarının odun üretimi, biyokütle, karbon depolama, toprak ıslahı ve erozyonu önleme yönlerinden araştırılması. 23, 45-46
- Ustaoğlu F, Tepe Y (2019) Water quality and sediment contamination assessment of Pazarsuyu Stream, Turkey using multivariate statistical methods and pollution indicators. International Soil and Water Conservation Research, 7(1), 47-56
- Vega M, Pardo R, Barrado E and Deban L (1998) Assessment of seasonal and polluting effects on the quality of river water by exploratory data analysis. Water Res.; 32,3581–3592
- Yılmaz V (2009) Türkiye Akarsuları su kalitesi parametrelerinin çok değişkenli istatistiksel analiz yöntemleri ile incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Büyükyıldız, M., T.C. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 94 s
- Yüksek T, Ölmez Z (2002) Artvin Yöresinin İklim, Toprak Yapısı, Orman Alanları, Agaç Serveti ve Ormancılık Çalışmalarıyla İlgili Genel Bir Değerlendirme, Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 2002:1 s.50-62
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Çevre Bilimleri |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 16 Mayıs 2022 |
| Kabul Tarihi | 1 Ocak 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 23 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.