Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Muş ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeker pancarı çeşitlerinin kök verimi ve şeker içeriği üzerine farklı hasat zamanlarının etkisi

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 1, 40 - 47, 15.05.2025

Nazlı Aybar Yalınkılıç , Şilan Çiçek Bayram , Sema Başbağ

https://doi.org/10.17474/artvinofd.1550807

Öz

Şeker pancarı, çeşitli kullanım alanları ile birçok sektörde değerlendirilen önemli bir endüstri bitkisidir. Şeker pancarında erken ekim veya geç hasat uygulamaları yetişme mevsimi kısa olan soğuk bölgelerde birim alandan yüksek verim elde etmek açısından önemlidir. Bu çalışma, Muş ekolojik koşullarında dört şeker pancarı çeşidinde (Agnessa, Ludmilla, Lider, Molly) üç farklı hasat zamanının (ekimden sonra 150, 175, 190 gün) verim ve kaliteye olan etkisini irdelemek amacıyla iki yıllık süre ile tesadüf bloklarında faktöriyel deneme deseni uyarınca üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışma sonucunda elde edilen veriler değerlendirildiğinde incelenen bütün özellikler açısından hasat zamanlarının çeşitler üzerindeki etkisi istatistiki açıdan önemli bulunmuştur. Çalışmada kök verimi, şeker verimi, polar şeker oranı ve kuru madde oranı gibi şeker pancarı tarımı açısından önemli olan parametrelerin vejetasyon süresinin uzadıkça arttığı ve bu özellikler açısından en iyi sonuçların ekimden 190 gün sonra hasat edilen pancarlardan alındığı belirlenmiştir. Çalışmada hasat tarihinin geciktirilmesi ile şeker pancarı tarımı açısından önemli olan kuru madde oranı (%22.83), polar şeker oranı (%18.17), kök ağırlığı (1039 g), kök verimi (7180 kg/da) ve şeker verimi (1326 kg/da) gibi özelliklerde artış meydana gelmiştir. İki yıllık süre ile yürütülen çalışma sonucuna göre Muş ekolojik koşullarında iklim şartları da dikkate alınarak şeker pancarında vejetasyon süresinin uzunluğunun verim ve kalite özellikleri üzerine önemli etkisinin olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Şeker pancarı Şeker oranı Hasat dönemi Şeker verimi

Kaynakça

  • Ada R, Akınerdem F, Öztürk Ö (2012) Şeker pancarı çeşitlerinin bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. 1. Uluslararası Anadolu Şeker Pancarı Sempozyumu, 20-22 Eylül 2012, Kayseri, Türkiye, 173-177.
  • Akyüz A, Ersus S (2021) Optimization of enzyme assisted extraction of protein from the sugar beet (Beta vulgaris L.) leaves for alternative plant protein concentrate production. Food Chemistry, 335: 127673.
  • Alami L, Terouzi W, Otmani M, Abdelkhalek O, Salmaoui S, Mbarki M (2021) Effect of sugar beet harvest date on its technological quality parameters by exploratory analysis. Journal of food quality, 1: 6639612.
  • Bajči P, Pačuta V, Černý I (1997) Cukrová repa.1.vyd. Nitra: NOI, ÚVTIP, 1997. 111 pp. ISBN 80-85330-35-0.
  • Besheit V, AA El-Gharbavvy (1993) Cultivars, haıvesting dates and their effect on yield and ouality of sugar beet. Field Crop Abstr., 46 (11): 977.
  • Bilgin V (1989) Türkiye'de şeker pancarı tarımının vejetasyon seyri. Şeker, 35 (124): 28-36.
  • Burcky K, Winner C (1986) The effect of plant population on yield and quality of sugar beet at different harvesting date. J. Agron. Crop Sci., 157: 264–72.
  • Curcic Z, Ciric M, Nagl N, Taski-Ajdukovic K (2018) Effect of sugar beet genotype, planting and harvesting dates and their interaction on sugar yield. Frontiers in plant science, 9: 1041.
  • Çakmakçı R, Tıngır N (2001) Vejetasyon peryodu uzunluğunun şeker pancarının gelişim, verim ve kalitesi üzerine etkisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(1): 41-49.
  • Ekinci YE, Kulan EG, Kaya MD (2022) Ülkemizde şeker pancarı tohumluk üretimi. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 10(3): 489-495.
  • Ernst D, Černý I, Pačuta V, Zapletalová A, Rašovský M, Skopal J, Vician T, Šulík R, Gažo J (2021) Yield and sugar content of sugar beet depending on different soil tillage technologies. Listy Cukrov. A Řepařské, 137: 319–324.
  • Heidari G, Sohrabi Y, Esmailpoor B (2008) Influence of harvesting time on yield and yield components of sugar beet. J. Agri. Soc. Sci, 4(2): 69-73.
  • Hoffmann CM, Huijbregts T, Van Swaaij N, Jansen R (2009) Impact of different environments in Europe on yield and quality of sugar beet genotypes. European Journal of Agronomy, 30: 17–26.
  • Hoffmann CM, Kenter C (2018) Yield potential of sugar beet have we hit the ceiling? Front. Plant Sci., 9: 289.
  • Jaszczolt E (1997) A comparison of root and yields of sugarbeet at iwo haıvesting dates. Field Crop Abstr., 80 (8): 786.
  • JMP Statistical Software (2021) JMP 1989-2021, JMP Start Statistics and Data Analysis Using. Sas Institute. Cary, NC, USA.
  • Jozefyová L, J Pulkrábek, J Urban (2004) Effect of harvest time on sugar beet fertilized with increased nitrogen. J. Food Agri. Enviro., 2: 232–7.
  • Jozefyova L, Pulkrabek J, Urban J (2003) The influence of harvest date and crop treatment on the production of two different sugar beet variety types. Plant soil and Environment, 49(11): 492-498.
  • Kavas MF, Leblebici MJ (2004) Kalite ve İşletme Kontrol Laboratuvarları El Kitabı. Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü, Ankara, 85-196.
  • Kerr S, Leaman M (1997) To water or not. British Sugar Beet Review, 65(2): 11-13.
  • Lammens T, Franssen M, Scott E, Sanders J (2012) Availability of protein-derived amino acids as feedstock for the production of bio-based chemicals. Biomass and Bioenergy, 44: 168–181.
  • Minx L (1999) The length of growing season-a serious problem of Czech sugar beet industry. Listy Cukrovarnicke Reparske, 2:50-51.
  • Pavlů K, Chochola J, Pulkrábek J, Urban J (2017) Influence of sowing and harvest dates on production of two different cultivars of sugar beet. Plant Soil Environment, 2: 76–81.
  • Scott RK, English SD, Wood DW, Unsvvorth MH (1973) The yield of sugar beet in relation to vveather and length of grovvlng season. J. Agric. Sci., Camb., 81: 339-347.
  • Sefaoğlu F, Kaya C, Karakuş A (2016) Farklı tarihlerde hasat edilen şeker pancarı genotiplerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(ÖZEL SAYI-2): 61-66.
  • Şahiner A, Demir İ (2019) Kırşehir ekolojik koşullarında farklı hasat tarihlerinin şeker pancarının (Beta vulgaris) verim ve kalitesine Etkisi. 21. Yüzyılda Fen ve Teknik, 2(12): 41-48.
  • Taleghani D, Hosseinpour M, Nemati R, Saremirad A (2023) Study of the possibility of winter sowing of sugar beet (Beta vulgaris L.) early cultivars in Moghan region, Iran. Iranian Society of Crops and Plant Breeding Sciences, 24: 319–334.
  • Tomaszewska J (2018) Products of sugar beet processing as raw materials for chemicals and biodegradable polymers. RSC Advances, 8: 3161–3177.
  • Varga I, Jović J, Rastija M, Markulj Kulundžić A, Zebec V, Lončarić Z, Antunović M (2022) Efficiency and management of nitrogen fertilization in sugar beet as spring crop: a review. Nitrogen, 3(2): 170-185.
  • Winner C (1974) Die ugendentvvicklung der Zuckerrübe in ihrer Bedeutung für das spâtere VVachstum und den Ertrag. Zucker, 27 (10): 517-527.
  • Yalınkılıç NA, Bayram ŞÇ, Başbağ S, Bayram A (2024) Muş ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeker pancarı (Beta vulgaris subsp. vulgaris var. altissima) çeşitlerinde verim ve kalite parametrelerinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 29(2): 497-506.
  • Yalınkılıç NA, Çiçek Ş, Başbağ S (2023) Bazı şeker pancarı (Beta vulgaris l.) çeşitlerinde farklı tuz konsantrasyonlarının çimlenme ve erken gelişim dönemine etkisi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3): 2063-207

Effect of different harvest times on root yield and sugar content of some sugar beet varieties grown in Muş ecological conditions

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 1, 40 - 47, 15.05.2025

Nazlı Aybar Yalınkılıç , Şilan Çiçek Bayram , Sema Başbağ

https://doi.org/10.17474/artvinofd.1550807

Öz

Sugar beet is an important industrial plant used in many sectors with its various uses. Early planting or late harvesting practices in sugar beet are important in terms of obtaining high yields per unit area in cold regions with a short growing season. This study was carried out to investigate the effects of three different harvest times (150, 175, 190 days) on yield and quality in four sugar beet varieties (Agnessa, Ludmilla, Lider, Molly) in Muş ecological conditions. The study was designed as a factorial experimental design in randomized blocks with three replications over a two-year period. The effect of harvest times on varieties was found to be statistically significant for all traits examined in the study. As a result of the study, it was determined that the parameters important for sugar beet cultivation such as root yield, sugar yield, polar sugar ratio and dry matter ratio increased as the vegetation period extended. It was determined that the best results in terms of the characteristics examined in the study were obtained from sugar beets harvested 190 days after planting. In the study, by delaying the harvest date, an increase occurred in the characteristics such as dry matter content (22.83%), polar sugar content (18.17%), root weight (1039 g), root yield (7180 kg/da) and sugar yield (1326 kg/da), which are important for sugar beet cultivation. According to the results of the study carried out for a period of two years, it was determined that the length of the vegetation period in sugar beet has an important effect on yield and quality characteristics, taking into account the climatic conditions in Muş ecological conditions.

Anahtar Kelimeler

Sugar beet Sugar ratio Harvest season Sugar yield

Kaynakça

  • Ada R, Akınerdem F, Öztürk Ö (2012) Şeker pancarı çeşitlerinin bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. 1. Uluslararası Anadolu Şeker Pancarı Sempozyumu, 20-22 Eylül 2012, Kayseri, Türkiye, 173-177.
  • Akyüz A, Ersus S (2021) Optimization of enzyme assisted extraction of protein from the sugar beet (Beta vulgaris L.) leaves for alternative plant protein concentrate production. Food Chemistry, 335: 127673.
  • Alami L, Terouzi W, Otmani M, Abdelkhalek O, Salmaoui S, Mbarki M (2021) Effect of sugar beet harvest date on its technological quality parameters by exploratory analysis. Journal of food quality, 1: 6639612.
  • Bajči P, Pačuta V, Černý I (1997) Cukrová repa.1.vyd. Nitra: NOI, ÚVTIP, 1997. 111 pp. ISBN 80-85330-35-0.
  • Besheit V, AA El-Gharbavvy (1993) Cultivars, haıvesting dates and their effect on yield and ouality of sugar beet. Field Crop Abstr., 46 (11): 977.
  • Bilgin V (1989) Türkiye'de şeker pancarı tarımının vejetasyon seyri. Şeker, 35 (124): 28-36.
  • Burcky K, Winner C (1986) The effect of plant population on yield and quality of sugar beet at different harvesting date. J. Agron. Crop Sci., 157: 264–72.
  • Curcic Z, Ciric M, Nagl N, Taski-Ajdukovic K (2018) Effect of sugar beet genotype, planting and harvesting dates and their interaction on sugar yield. Frontiers in plant science, 9: 1041.
  • Çakmakçı R, Tıngır N (2001) Vejetasyon peryodu uzunluğunun şeker pancarının gelişim, verim ve kalitesi üzerine etkisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(1): 41-49.
  • Ekinci YE, Kulan EG, Kaya MD (2022) Ülkemizde şeker pancarı tohumluk üretimi. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 10(3): 489-495.
  • Ernst D, Černý I, Pačuta V, Zapletalová A, Rašovský M, Skopal J, Vician T, Šulík R, Gažo J (2021) Yield and sugar content of sugar beet depending on different soil tillage technologies. Listy Cukrov. A Řepařské, 137: 319–324.
  • Heidari G, Sohrabi Y, Esmailpoor B (2008) Influence of harvesting time on yield and yield components of sugar beet. J. Agri. Soc. Sci, 4(2): 69-73.
  • Hoffmann CM, Huijbregts T, Van Swaaij N, Jansen R (2009) Impact of different environments in Europe on yield and quality of sugar beet genotypes. European Journal of Agronomy, 30: 17–26.
  • Hoffmann CM, Kenter C (2018) Yield potential of sugar beet have we hit the ceiling? Front. Plant Sci., 9: 289.
  • Jaszczolt E (1997) A comparison of root and yields of sugarbeet at iwo haıvesting dates. Field Crop Abstr., 80 (8): 786.
  • JMP Statistical Software (2021) JMP 1989-2021, JMP Start Statistics and Data Analysis Using. Sas Institute. Cary, NC, USA.
  • Jozefyová L, J Pulkrábek, J Urban (2004) Effect of harvest time on sugar beet fertilized with increased nitrogen. J. Food Agri. Enviro., 2: 232–7.
  • Jozefyova L, Pulkrabek J, Urban J (2003) The influence of harvest date and crop treatment on the production of two different sugar beet variety types. Plant soil and Environment, 49(11): 492-498.
  • Kavas MF, Leblebici MJ (2004) Kalite ve İşletme Kontrol Laboratuvarları El Kitabı. Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü, Ankara, 85-196.
  • Kerr S, Leaman M (1997) To water or not. British Sugar Beet Review, 65(2): 11-13.
  • Lammens T, Franssen M, Scott E, Sanders J (2012) Availability of protein-derived amino acids as feedstock for the production of bio-based chemicals. Biomass and Bioenergy, 44: 168–181.
  • Minx L (1999) The length of growing season-a serious problem of Czech sugar beet industry. Listy Cukrovarnicke Reparske, 2:50-51.
  • Pavlů K, Chochola J, Pulkrábek J, Urban J (2017) Influence of sowing and harvest dates on production of two different cultivars of sugar beet. Plant Soil Environment, 2: 76–81.
  • Scott RK, English SD, Wood DW, Unsvvorth MH (1973) The yield of sugar beet in relation to vveather and length of grovvlng season. J. Agric. Sci., Camb., 81: 339-347.
  • Sefaoğlu F, Kaya C, Karakuş A (2016) Farklı tarihlerde hasat edilen şeker pancarı genotiplerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(ÖZEL SAYI-2): 61-66.
  • Şahiner A, Demir İ (2019) Kırşehir ekolojik koşullarında farklı hasat tarihlerinin şeker pancarının (Beta vulgaris) verim ve kalitesine Etkisi. 21. Yüzyılda Fen ve Teknik, 2(12): 41-48.
  • Taleghani D, Hosseinpour M, Nemati R, Saremirad A (2023) Study of the possibility of winter sowing of sugar beet (Beta vulgaris L.) early cultivars in Moghan region, Iran. Iranian Society of Crops and Plant Breeding Sciences, 24: 319–334.
  • Tomaszewska J (2018) Products of sugar beet processing as raw materials for chemicals and biodegradable polymers. RSC Advances, 8: 3161–3177.
  • Varga I, Jović J, Rastija M, Markulj Kulundžić A, Zebec V, Lončarić Z, Antunović M (2022) Efficiency and management of nitrogen fertilization in sugar beet as spring crop: a review. Nitrogen, 3(2): 170-185.
  • Winner C (1974) Die ugendentvvicklung der Zuckerrübe in ihrer Bedeutung für das spâtere VVachstum und den Ertrag. Zucker, 27 (10): 517-527.
  • Yalınkılıç NA, Bayram ŞÇ, Başbağ S, Bayram A (2024) Muş ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeker pancarı (Beta vulgaris subsp. vulgaris var. altissima) çeşitlerinde verim ve kalite parametrelerinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 29(2): 497-506.
  • Yalınkılıç NA, Çiçek Ş, Başbağ S (2023) Bazı şeker pancarı (Beta vulgaris l.) çeşitlerinde farklı tuz konsantrasyonlarının çimlenme ve erken gelişim dönemine etkisi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3): 2063-207
Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Bitki Fizyolojisi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Nazlı Aybar Yalınkılıç 0000-0002-7462-775X

Şilan Çiçek Bayram 0000-0002-4486-7322

Sema Başbağ 0000-0002-9324-5175

Yayımlanma Tarihi 15 Mayıs 2025
Gönderilme Tarihi 16 Eylül 2024
Kabul Tarihi 7 Ocak 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 26 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Aybar Yalınkılıç, N., Çiçek Bayram, Ş., & Başbağ, S. (2025). Muş ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeker pancarı çeşitlerinin kök verimi ve şeker içeriği üzerine farklı hasat zamanlarının etkisi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 26(1), 40-47. https://doi.org/10.17474/artvinofd.1550807
AMA Aybar Yalınkılıç N, Çiçek Bayram Ş, Başbağ S. Muş ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeker pancarı çeşitlerinin kök verimi ve şeker içeriği üzerine farklı hasat zamanlarının etkisi. AÇÜOFD. Mayıs 2025;26(1):40-47. doi:10.17474/artvinofd.1550807
Chicago Aybar Yalınkılıç, Nazlı, Şilan Çiçek Bayram, ve Sema Başbağ. “Muş Ekolojik koşullarında yetiştirilen Bazı şeker Pancarı çeşitlerinin kök Verimi Ve şeker içeriği üzerine Farklı Hasat zamanlarının Etkisi”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 26, sy. 1 (Mayıs 2025): 40-47. https://doi.org/10.17474/artvinofd.1550807.
EndNote Aybar Yalınkılıç N, Çiçek Bayram Ş, Başbağ S (01 Mayıs 2025) Muş ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeker pancarı çeşitlerinin kök verimi ve şeker içeriği üzerine farklı hasat zamanlarının etkisi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 26 1 40–47.
IEEE N. Aybar Yalınkılıç, Ş. Çiçek Bayram, ve S. Başbağ, “Muş ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeker pancarı çeşitlerinin kök verimi ve şeker içeriği üzerine farklı hasat zamanlarının etkisi”, AÇÜOFD, c. 26, sy. 1, ss. 40–47, 2025, doi: 10.17474/artvinofd.1550807.
ISNAD Aybar Yalınkılıç, Nazlı vd. “Muş Ekolojik koşullarında yetiştirilen Bazı şeker Pancarı çeşitlerinin kök Verimi Ve şeker içeriği üzerine Farklı Hasat zamanlarının Etkisi”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 26/1 (Mayıs 2025), 40-47. https://doi.org/10.17474/artvinofd.1550807.
JAMA Aybar Yalınkılıç N, Çiçek Bayram Ş, Başbağ S. Muş ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeker pancarı çeşitlerinin kök verimi ve şeker içeriği üzerine farklı hasat zamanlarının etkisi. AÇÜOFD. 2025;26:40–47.
MLA Aybar Yalınkılıç, Nazlı vd. “Muş Ekolojik koşullarında yetiştirilen Bazı şeker Pancarı çeşitlerinin kök Verimi Ve şeker içeriği üzerine Farklı Hasat zamanlarının Etkisi”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, c. 26, sy. 1, 2025, ss. 40-47, doi:10.17474/artvinofd.1550807.
Vancouver Aybar Yalınkılıç N, Çiçek Bayram Ş, Başbağ S. Muş ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı şeker pancarı çeşitlerinin kök verimi ve şeker içeriği üzerine farklı hasat zamanlarının etkisi. AÇÜOFD. 2025;26(1):40-7.
 Kapak Resmi İndir
Creative Commons Lisansı
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.