Akademi Sosyal Bilimler Dergisi

Öz

Beden dili terimi, günümüzde yüz ifadelerinden, bakışlara, jestlere, duruşa ve bedensel temasa kadar pek çok unsuru kapsamaktadır. Konuşmadaki duraklamalar, yüz kızarması gibi kontrolsüz vücut ifadeleri ve ayrıca kişinin durumunu, kültürünü, ruh halini ve tutumunu ifade eden giyim, saç, takı ve diğer unsurlar yoluyla yansıtılan, bireyin “statik” görsel özellikleri de beden dilinin parçasıdır (Hrisca, 2011). Bilgisayar aracılı iletişim yaygınlaştıkça bireylerin kişilerarası iletişimde başvurduğu yollar da değişmeye başlamıştır. Sosyal medya araçlarında kullanılan emojiler, oyunlarda kullanılan avatarların görünüm ve hareketleri, video aracılı iletişim platformlarında kullandığımız ifadeler, efektler ve arka plan görünümleri beden dili, jest ve mimiklerin yerini almış durumdadır. Çevrim içi iletişimde kullanılan beden dili ve ifade biçimleri “dijital retorik” (Porter, 2009) ve “dijital beden dili” (Dhawan, 2009) gibi kavramlarla tanımlanmaktadır. Söz konusu kavramlar; hem yazı dilinde dikkat edilmesi gereken unsurları, hem dijital becerileri, hem de sosyal medya araçlarının kullanımındaki becerileri kapsamaktadır. Dijital iletişimin etkin bir şekilde kurulabilmesi için; mesajın görünür ve anlaşılır olması, etkileşimin doğru zamanda doğru aracı kullanılarak gerçekleştirilmesi, görsel kodların yerinde kullanılıp yorumlanabilmesi ve kullanıcının teknik yeterliliklere sahip olması gerekmektedir. Bir alanyazın taraması olan bu makalede; sosyal medya ve sosyal ağlarda dokunma, koku alma ve hissetme gibi duyuların eksikliğine rağmen kullanıcıda bir algı ve izlenim oluşturan dijital beden dilinin öğeleri ele alınırken, çevrim içi ortamda gerçekleşen sözsüz iletişimin kullanımı örnekler üzerinden tartışılmaktadır.