Öz
Özet Gündelik hayat kuramı, bireylerin sıradan yaşam pratiklerini yalnızca bireysel eylemler olarak değil; aynı zamanda toplumsal yapıların, iktidar (erk) ilişkilerinin ve mekânsal düzenlemelerin içinde şekillenen anlamlı üretimler olarak ele alır. Michel de Certeau’nun gündelik hayat kuramı çerçevesinde “strateji” kavramı aracılığıyla, iktidarın (erkin) mekânı organize etme ve bireylerin davranışlarını belirli sınırlar içinde yönlendirme kapasitesini analiz etmeye olanak tanımaktadır. Strateji, mekâna sahip olan veya onu denetleyen öznenin, belirli hedefler doğrultusunda alanı yapılandırması ve böylece toplumsal yaşam üzerinde dolaylı fakat etkili bir kontrol mekanizması kurması anlamına gelmektedir. Bu çalışma, De Certeau’nun gündelik hayat kuramı "strateji" kavramı çerçevesinden hareketle, Çankırı il merkezinde yer alan Recep Tayyip Erdoğan Parkı’nı, mekânsal stratejilerin bir yansıması olarak ele almaktadır. Yerel yönetim tarafından tasarlanarak kullanıma sunulan bu park, fiziksel tasarımı, işlevsel alanlara bölümlenmesi ve kullanım biçimleriyle yalnızca bir kamusal dinlenme alanı değil, aynı zamanda bireylerin sosyal davranışlarını şekillendiren stratejik bir müdahale örneği olarak değerlendirilmektedir. Kamusal mekânlar tarafsız, doğal oluşumlar değil; aksine, iktidar (erk) tarafından planlanan, sınırlarla çevrilen ve gündelik hayatı düzenleme gücüne sahip alanlardır. Bu yönüyle Recep Tayyip Erdoğan Parkı, iktidarın (erkin) kent yaşamına mekân üzerinden nüfuz etme biçimini ortaya koymakta; kent planlamasının yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda sosyolojik ve yönlendirici boyutlarını da görünür kılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Certeau, M. D. (2009). Gündelik hayatın keşfi I. (L. A. Özcan, Çev.). Dost Kitabevi.
- Certeau, M. D. (2009). Gündelik hayatın keşfi II. (Ç. Eroğlu ve E. Ataçay, Çev.). Dost Kitabevi.
- Coulon, A. (2010). Etnometodoloji. (Ü. Tatlıcan, Çev.). Küre Yayınları.
- Demirkol, G. (2018). Gırgır. İletişim.
- Deniz, A., ve Kentel, F. (2016). De Dertaeu: Operasyonlar, strateji, taktik ve kent. Tarih Okulu Dergisi, 9 (25), 747-761.
- Roberts, J. (2013). Gündelik hayatın felsefesi. (C. Ercan, Çev.). Doruk Yayınları.
- Sobukay, A. (2008). Kızılay’da gündelik hayat ve yönetim. Mülkiye Dergisi, 32 (261), 161-173.
Öz
The concept of everyday life considers individuals' ordinary practices not merely as personal actions but as meaningful productions shaped within the frameworks of social structures, power relations, and spatial arrangements. Within Michel de Certeau’s perspective, the notion of “strategy” enables an analysis of how power organizes place and directs individual behavior within defined boundaries. Strategy refers to the structuring of a place by an actor who possesses or controls it, in accordance with specific objectives, thereby establishing an indirect yet effective mechanism of social control. This study approaches Recep Tayyip Erdoğan Park, located in the center of Çankırı, as a reflection of spatial strategies through the lens of De Certeau’s concept of strategy. Designed and implemented by local authorities, the park functions not only as a recreational public place but also as an example of strategic intervention that shapes individuals’ social behaviors through its physical layout, segmented functional zones, and regulated modes of use. Public places are not neutral or naturally occurring entities; rather, they are areas deliberately planned, bounded, and imbued with the power to organize everyday life. In this respect, Recep Tayyip Erdoğan Park illustrates how power infiltrates urban life through spatial design, revealing the sociological and regulatory dimensions of urban planning alongside its physical aspects.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Certeau, M. D. (2009). Gündelik hayatın keşfi I. (L. A. Özcan, Çev.). Dost Kitabevi.
- Certeau, M. D. (2009). Gündelik hayatın keşfi II. (Ç. Eroğlu ve E. Ataçay, Çev.). Dost Kitabevi.
- Coulon, A. (2010). Etnometodoloji. (Ü. Tatlıcan, Çev.). Küre Yayınları.
- Demirkol, G. (2018). Gırgır. İletişim.
- Deniz, A., ve Kentel, F. (2016). De Dertaeu: Operasyonlar, strateji, taktik ve kent. Tarih Okulu Dergisi, 9 (25), 747-761.
- Roberts, J. (2013). Gündelik hayatın felsefesi. (C. Ercan, Çev.). Doruk Yayınları.
- Sobukay, A. (2008). Kızılay’da gündelik hayat ve yönetim. Mülkiye Dergisi, 32 (261), 161-173.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Güzel Sanatlar |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 19 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Mayıs 2025 |
| Kabul Tarihi | 16 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 1 |
