Öz
Healthcare institutions are matrix organizations that provide healthcare 24/7 and have a labor-intensive structure where many professionals from different professional groups work together at an intensive pace. The aim of this research is to reveal the awareness of healthcare institution managers about “human capital”, which is an important component of institutional success, effectiveness, efficiency and performance and one of the most important resources of healthcare services. The phenomenological design, in which experiences are questioned in depth, was used in the research. In determining the participants of the research, the maximum variation sampling method (a purposeful sampling method) was used. Semi-structured interviews were conducted with 13 healthcare institution managers working at different levels (lower/middle/upper level) of healthcare institutions between 18.12.2023-17.01.2024. The data obtained from the research were analyzed using the content analysis method, and a total of six themes and 68 codes were determined. As a result of the research, it was determined that the participants were aware of the importance of human capital, gave more importance to human capital than structural capital and implemented strategies accordingly (rewarding health personnel, trying to meet technological demands, training practices, selecting personnel suitable for the job, determining career goals, supporting teamwork, etc.). In addition, it was concluded that some of the managers of health institutions participating in the research encountered budget problems for the strategies they would follow regarding their awareness of human capital.
Anahtar Kelimeler
Human Capital Management Health Institutions Managers Healthcare Management Health Institutions Management.
Kaynakça
- Akgün, A. İ. ve B. Günay (2021). Entelektüel sermaye etkinliğinin önceliklendirilmesinde çok kriterli karar verme modellerinin kullanılması: bir sağlık hizmetleri sektörü örneği, Sosyoekonomi, 29(47), 337-365. doi: 10.17233/sosyoekonomi.2021.01.17
- Amagada, C. O., Gabriel, J. M. ve Asawo, S. P. (2020). Human capital management and survival of private hospital in Port Harcourt, Rivers State, Nigeria, Academic Scholars Publishing League (ASPL) International Journal of Management, 8(3), 7-19. doi: https://arcnjournals.org/images/ASPL-IJMS-8/3/
- Awan, M.A.S. ve Sarfraz, N. (2013). The impact of human capital on company performance and the mediating effect of employee’s satisfaction. IOSR Journal of Business and Management, 8(2), 76-82. doi: 10.9790/487X-0827682
- Bartel, A. P., Beaulieu, N. D., Phibbs, C. S. ve Stone, P. W. (2014). Human capital and productivity in a team environment: evidence from the healthcare sector. American Economic Journal: Applied Economics, 6(2), 231-259. doi: 10.1257/app.6.2.231 Baş, T. Ve Akturan, U. (2017). Nitel araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Bontis, N. (1998). Intellectual capital: an exploratory study that develops measures and models, Management Decision, 36(2), 63-76. doi: 10.1093/oso/9780195138665.003.0036
- Cordeiro, A.L.A.O., Fernandes, J.D., Maurício, M.D.A.L.L.D., Silva, R.M.O., Barros, C.S.M.A. ve Romano, C.M.C. (2017). Human capital in the nursing management of hospitals. Revista da Escola de Enfermagem da USP, 51, e03232. doi: 10.1590/s1980-220x2016030203232
- Gök, G. (2024). Sağlık Kurumlarında Yürütülen Entelektüel Sermaye ile İlgili Çalışmaların İçerik Analizi ile İncelenmesi. Turkish Studies - Economy, 19(1), 171-186. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.72827
- Gökçe, O. (2019). Klasik ve Nitel İçerik Analizi Felsefe, Yöntem, Uygulama. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
- Halder, N. (2018). Investing in human capital: exploring causes, consequences and solutions to nurses’ dissatisfaction, Journal of Research in Nursing, 23(8), 659-675. doi: 10.1177/1744987118807251
- Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma (Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Metin, O. ve Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 273-294.
- OECD IRDES Centre for Educational Research and Innovation. (2010). Social capital, human capital and health what is the evidence? Erişim adresi: https://www.oecd.org/innovation/research/45760738.pdf.
- Özdemir, L. ve Balkan, O. (2010). Entelektüel sermaye unsurlarının işletmelere sağladığı katkılar, Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 115-121. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/150937
- Özgün, A. H. (2019). Sosyal sermaye, entelektüel sermaye, inovasyon ve performans ilişkisi: sağlık kurumları üzerine bir araştırma. [Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Sağır, M. ve Gönülölmez, A. (2019). Yapısal sermaye ve insan sermayesinin işletme performansına etkileri: örgütsel çevikliğin aracılık rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 58-77. doi: 10.20875/makusobed.476375
- Suhonen M. ve Paasivaara L. (2011). Factors of human capital related to project success in health care work units. Journal of Nursing Management, 19 (2), 246–253. doi: 10.1111/j.1365-2834.2011.01215.x
- Rakhmatto E. C. ve Hidayah, N. (2022). The Effect of Human Capital on Service Quality with Employee Performance as Intervening Variables in Hospital (Study at the Temanggung Regency General Hospital), International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding, 9(4), 313-326. doi: http:// https://dx.doi.org/10.18415/ijmmu.v9i4.3739
- Ülker, F. (2022). Spiritüel liderliğin insan sermayesi üzerindeki etkisi; istanbul ili hizmet sektöründe faaliyet gösteren firmalarda çalışan beyaz yakalılar üzerine bir araştırma. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Yu, H.-Y., Tang, F.-I., Chen I.-J., Yın T. J. C., Chen C.-C. ve Yu S. (2016). Inactive nurses in Taiwan: human capital, intention to return to hospital nursing, and incentives for returning, Journal of Nursing Management, 24, 347–356. doi: 10.1111/jonm.12328.
Öz
Sağlık kurumları, 7/24 sağlık sunan, farklı meslek grubundan birçok profesyonelin yoğun bir tempoda bir arada çalıştığı emek yoğun bir yapıya sahip olan matriks organizasyonlardır. Bu araştırmanın amacı, sağlık kurumları yöneticilerinin kurum başarısı, etkinliği, verimliliği ve performansı için önemli bileşenlerinden olan ve sağlık hizmetlerinin en önemli kaynaklarından “insan sermayesi” ile ilgili farkındalıklarını ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden deneyimlerin derinlemesine sorgulandığı olgubilim deseninden yararlanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarının belirlenmesinde, amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi) kullanılmıştır. Sağlık kurumlarının farklı düzeylerinde (alt/orta/üst düzey) görevli 13 sağlık kurumları yöneticisiyle 18.12.2023-17.01.2024 tarihleri arasında yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiş, toplam altı tema ve 68 kod belirlenmiştir. Araştırmanın sonucunda, katılımcıların insan sermayesinin öneminin farkında oldukları, yapısal sermayeden daha fazla insan sermayesine önem verdikleri ve buna uygun stratejiler uyguladıkları (sağlık personelini ödüllendirme, teknolojik taleplerini karşılanmaya çalışma, eğitim uygulamaları, işe uygun personelin seçilmesi, kariyer hedefi belirleme, takım çalışmasını destekleme vb.) tespit edilmiştir. Ayrıca, araştırmaya katılan sağlık kurumları yöneticilerinin bir kısmının insan sermayesine ilişkin farkındalıklarına dair izleyecekleri stratejiler için bütçe sorunları ile karşılaştıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
İnsan Sermayesi Yönetim Sağlık Kurumları Yöneticileri Sağlık Yönetimi Sağlık Kurumları Yönetimi.
Etik Beyan
Makalede yer alan araştırma, Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Etik Kurulu’nun onayıyla gerçekleştirilmiştir (Onay Tarihi: 21.09.2023; Onay No: 4975). The research included in the article was carried out with the approval of the Amasya University Social Sciences Ethics Committee (Approval Date: 21.09.2023; Approval No: 4975).
Kaynakça
- Akgün, A. İ. ve B. Günay (2021). Entelektüel sermaye etkinliğinin önceliklendirilmesinde çok kriterli karar verme modellerinin kullanılması: bir sağlık hizmetleri sektörü örneği, Sosyoekonomi, 29(47), 337-365. doi: 10.17233/sosyoekonomi.2021.01.17
- Amagada, C. O., Gabriel, J. M. ve Asawo, S. P. (2020). Human capital management and survival of private hospital in Port Harcourt, Rivers State, Nigeria, Academic Scholars Publishing League (ASPL) International Journal of Management, 8(3), 7-19. doi: https://arcnjournals.org/images/ASPL-IJMS-8/3/
- Awan, M.A.S. ve Sarfraz, N. (2013). The impact of human capital on company performance and the mediating effect of employee’s satisfaction. IOSR Journal of Business and Management, 8(2), 76-82. doi: 10.9790/487X-0827682
- Bartel, A. P., Beaulieu, N. D., Phibbs, C. S. ve Stone, P. W. (2014). Human capital and productivity in a team environment: evidence from the healthcare sector. American Economic Journal: Applied Economics, 6(2), 231-259. doi: 10.1257/app.6.2.231 Baş, T. Ve Akturan, U. (2017). Nitel araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Bontis, N. (1998). Intellectual capital: an exploratory study that develops measures and models, Management Decision, 36(2), 63-76. doi: 10.1093/oso/9780195138665.003.0036
- Cordeiro, A.L.A.O., Fernandes, J.D., Maurício, M.D.A.L.L.D., Silva, R.M.O., Barros, C.S.M.A. ve Romano, C.M.C. (2017). Human capital in the nursing management of hospitals. Revista da Escola de Enfermagem da USP, 51, e03232. doi: 10.1590/s1980-220x2016030203232
- Gök, G. (2024). Sağlık Kurumlarında Yürütülen Entelektüel Sermaye ile İlgili Çalışmaların İçerik Analizi ile İncelenmesi. Turkish Studies - Economy, 19(1), 171-186. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.72827
- Gökçe, O. (2019). Klasik ve Nitel İçerik Analizi Felsefe, Yöntem, Uygulama. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
- Halder, N. (2018). Investing in human capital: exploring causes, consequences and solutions to nurses’ dissatisfaction, Journal of Research in Nursing, 23(8), 659-675. doi: 10.1177/1744987118807251
- Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma (Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Metin, O. ve Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 273-294.
- OECD IRDES Centre for Educational Research and Innovation. (2010). Social capital, human capital and health what is the evidence? Erişim adresi: https://www.oecd.org/innovation/research/45760738.pdf.
- Özdemir, L. ve Balkan, O. (2010). Entelektüel sermaye unsurlarının işletmelere sağladığı katkılar, Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 115-121. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/150937
- Özgün, A. H. (2019). Sosyal sermaye, entelektüel sermaye, inovasyon ve performans ilişkisi: sağlık kurumları üzerine bir araştırma. [Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Sağır, M. ve Gönülölmez, A. (2019). Yapısal sermaye ve insan sermayesinin işletme performansına etkileri: örgütsel çevikliğin aracılık rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 58-77. doi: 10.20875/makusobed.476375
- Suhonen M. ve Paasivaara L. (2011). Factors of human capital related to project success in health care work units. Journal of Nursing Management, 19 (2), 246–253. doi: 10.1111/j.1365-2834.2011.01215.x
- Rakhmatto E. C. ve Hidayah, N. (2022). The Effect of Human Capital on Service Quality with Employee Performance as Intervening Variables in Hospital (Study at the Temanggung Regency General Hospital), International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding, 9(4), 313-326. doi: http:// https://dx.doi.org/10.18415/ijmmu.v9i4.3739
- Ülker, F. (2022). Spiritüel liderliğin insan sermayesi üzerindeki etkisi; istanbul ili hizmet sektöründe faaliyet gösteren firmalarda çalışan beyaz yakalılar üzerine bir araştırma. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Yu, H.-Y., Tang, F.-I., Chen I.-J., Yın T. J. C., Chen C.-C. ve Yu S. (2016). Inactive nurses in Taiwan: human capital, intention to return to hospital nursing, and incentives for returning, Journal of Nursing Management, 24, 347–356. doi: 10.1111/jonm.12328.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Strateji, Yönetim ve Örgütsel Davranış (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 28 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | |
| Gönderilme Tarihi | 4 Ağustos 2024 |
| Kabul Tarihi | 24 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 25 Sayı: 2 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.