UFRS 18 Finansal Tablolarda Sunum ve Açıklama Standardında Kâr veya Zarar Tablosunun Yeni Yapısı: Perakende Sektöründe Geçiş Sürecine Yönelik Bir Araştırma
Öz
Uluslararası Finansal Raporlama Standardı (UFRS) 18 Finansal Tablolarda Sunum ve Açıklama, Uluslararası Muhasebe Standardı (UMS) 1 Finansal Tabloların Sunuluşu standardının yerini alarak 2027 yılından itibaren uygulanmak üzere Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) tarafından yayımlanmıştır. Ülkemizde de Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından kamuoyuna sunulan Taslak Metnin uluslararası düzenlemelere paralel olarak uygulanması beklenmektedir. UFRS 18 ile finansal tablolardaki bilgilerin karşılaştırılabilirliğini ve şeffaflığını arttırmak amaçlanmaktadır. Standartta yer alan başlıca değişiklikler, kâr ve zarar tablosunda yeni kategorilere yer verilerek, yeni ara toplamlar ile sunum yapılması, sunumda yer alan gelir ve giderlerin gruplandırılması için yeni ilkelerin eklenmesi, finansal tablo dipnotlarında, yönetim tarafından tanımlanan performans ölçütlerine ilişkin açıklamaların yapılmasıdır. Çalışmada, en önemli değişikliklerin meydana geldiği kâr veya zarar tablosunun yapılandırılmış yeni sunumunun açıklanması ve perakende sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin yeni ilke ve kurallara uyum düzeylerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Borsa İstanbul (BİST)’da perakende sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin 2023 yılı kâr ve zarar tabloları ile finansal raporları incelenerek, UFRS 18 gereklilikleri ile karşılaştırılmış ve işletmelerin uyum düzeylerinin çok düşük olduğu tespit edilmiştir. İşletmelerin kâr veya zarar tablolarında, finansman ve vergi öncesi kâr ile durdurulan faaliyetler kategorisinin yer almadığı, gelir ve giderlerin UFRS 18’de belirtilen şekilde gruplandırılmadığı görülmüştür. Bu kapsamda yeni standart uygulanmaya başlandığında pek çok işletmenin esas faaliyet kâr veya zarar toplamlarının değişeceği sonucuna varılmıştır. İşletmelerin daha şeffaf ve karşılaştırılabilir bir sunum için, standardın yeni ilke ve kurallarını anlayarak, standardı uygulamaya başlamadan önce ön hazırlık yapmaları önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler
UFRS 18 Kâr veya Zarar Tablosu Gelir ve Giderlerde Birleştirme ve Ayrıştırma Şeffaf Sunum Perakende Sektörü
Kaynakça
- Czajor, P. (2024). IFRS 18: Advancing the relevance and utility of financial statements for stakeholders. European Research Studies Journal, 27(2), 265-275.
- Deloitte. (2024). IFRS 18 IASB publishes new standard on presentation and disclosure in financial statements. 1-16. Erişim adresi: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/in/Documents/audit/in-audit-ifrs-18-noexp.pdf
- Ernst &Young. (2024). The IASB issues IFRS 18 presentation and disclosures in financial statements (Issue No.223). Erişim adresi: https://www.ey.com/content/dam/ey-unified-site/ey-com/en-gl/technical/ifrs-technical-resources/documents/ey-gl-devel-223-iasb-issues-ifrs-18-04-2024.pdf
- Hazar, B. ve Yanık, S. S. (2023). Genel Sunum ve Açıklamalar Standardı’na ilişkin Taslak Metin’de istisnai gelir ve giderlerin raporlanması. Muhasebe ve Denetime Bakış, 23(70), 227-246. https://doi.org/10.55322/mdbakis.1295168
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2024). Feedback statement IFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/content/dam/ifrs/project/primary-financial-statements/ifrs-standard/feedbackstatement-ifrs18-april2024.pdf
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2024). Basis for Conclusions on Presentation and Disclosure in Financial Statements. Erişim adresi: https://service.betterregulation.com/document/721253
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2024). Project summary IFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements. 1-17. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/content/dam/ifrs/project/primary-financial-statements/ifrs-standard/projectsummary-ifrs18-april2024.pdf
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2024). Effect analysis IFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/content/dam/ifrs/publications/amendments/english/2024/effect-analysis-ifrs18-april2024.pdf
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2016). Effect analysis IFRS 16 Leases. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/-/media/project/leases/ifrs/published-documents/ifrs16-effects-analysis.pdf
- Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
- KPMG. (2024). Presentation and disclosure IFRS 18. Erişim adresi: https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmgsites/xx/pdf/ifrg/2024/isg-first-impressions-presentation-and-disclosure-ifrs-18.pdf
- Malinovskaya, N. V. (2024). Presentation and disclosure in financial statements: New developments in IFRS 18. International Accounting, 27(8), 848-860. https://doi.org/10.24891/ia.27.8.848
- Neves, H.C. (2024). IFRS 18 implementation in Brazilian enterprises: Challenges and opportunities. International Journal of Business Administration, 15(2), 102-112. https://doi.org/10.5430/ijba.v15n2p102
- Öztürk, E. (2023). IAS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu standardının gelişimi ve gelecek dönemler için yapılan değişiklik çalışmaları. Y. Özerhan (Ed.), Denetim, güvence ve finansal raporlama standartlarında güncel gelişmeler (s. 217-246) içinde. Ankara, Gazi Kitabevi
- Öztürk, E., Güleç, Ö. F. ve Gökçen, G. (Eylül, 2024a). IFRS 18 Finansal Tabloların Sunuluşu ve Açıklamalar: Finansal performans ölçümünde yeni bir yaklaşım [Öz], MODAV 21st International Conference on Accounting sunulan bildiri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale. Erişim adresi: https://drive.google.com/file/d/1_Cl9nC2SZL-k75H5x8pl-RqdHgXsGffe/view
- Öztürk, E., Güleç, Ö. F. ve Gökçen, G. (2024b). IFRS 18 Finansal Tablolarda Sunum ve Açıklama: Finansal performansın ölçümünde yeni bir yaklaşım. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(4), 440-455. https://doi.org/10.29106/fesa.1572623
- PWC. (2024). IFRS 18 is here: Redefining financial performance reporting. Erişim adresi:https://viewpoint.pwc.com/dt/gx/en/pwc/in_briefs/in_briefs_INT/in_briefs_INT/ifrs-18-is-here-redefining-financial-performance-reporting.html
- Sultanoğlu, B. (2020). “Finansal raporlamada daha iyi iletişim”: Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu’nun yaptığı çalışmalar. Muhasebe ve Denetime Bakış, 20(60), 229–250.
- UFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements. (2024, 9 April). IASB. Erişim adresi: https://service.betterregulation.com/document/721248
- UMS 1 Presentation of Financial Statements. (2007, 6 September). IASB. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/issued-standards/list-of-standards/ias-1-presentation-of-financial statements.html/content/dam/ifrs/publications/html-standards/english/2024/issued/ias1/
- Wach, E. ve Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. The Institute Of Development Studies and Partner Organisations. Report. https://hdl.handle.net/20.500.12413/2989
The New Structure of the Profit or Loss Statement in IFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements and Preliminary Assessment of the Current Situation: A Research of the Transitional Period on the Retail Sector
Öz
The International Accounting Standards Board (IASB) has issued IFRS 18 Presentation and Disclosures of Financial Statements, which will replace IAS 1 Presentation of Financial Statements and be effective from January 2027. The draft text published by the Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority (POA) in Turkey is expected to be implemented in parallel with international regulations. The objective of IFRS 18 is to guarantee the comparability and transparency of information presented in financial statements. The most significant alterations pertain to the introduction of new categories in the profit and loss statement, revised subtotals, new principles for income and expenses, and management performance criteria. The aim of the study is to explain the new structured presentation of the income statement, in which the main changes have occurred, and to determine the level of compliance with the new principles and rules by retail sector. A comparison of the profit or loss statements and financial reports of the BIST retail companies for 2023 showed that the level of compliance of the companies was very low. The companies' income statements don’t include profit before finance and tax and the discontinued operations category and do not group income and expenses as required by IFRS 18. In this light, it is concluded that the operating profit or loss totals of many companies will change when the new standard is applied. To achieve a more transparent and comparable presentation, companies should understand the new principles and rules of the standard and make preliminary preparations before implementation.
Anahtar Kelimeler
IFRS 18 Profit or Loss Statement Aggregation and Disaggregation of Income and Expenses Transparent Presentation Retail Sector
Kaynakça
- Czajor, P. (2024). IFRS 18: Advancing the relevance and utility of financial statements for stakeholders. European Research Studies Journal, 27(2), 265-275.
- Deloitte. (2024). IFRS 18 IASB publishes new standard on presentation and disclosure in financial statements. 1-16. Erişim adresi: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/in/Documents/audit/in-audit-ifrs-18-noexp.pdf
- Ernst &Young. (2024). The IASB issues IFRS 18 presentation and disclosures in financial statements (Issue No.223). Erişim adresi: https://www.ey.com/content/dam/ey-unified-site/ey-com/en-gl/technical/ifrs-technical-resources/documents/ey-gl-devel-223-iasb-issues-ifrs-18-04-2024.pdf
- Hazar, B. ve Yanık, S. S. (2023). Genel Sunum ve Açıklamalar Standardı’na ilişkin Taslak Metin’de istisnai gelir ve giderlerin raporlanması. Muhasebe ve Denetime Bakış, 23(70), 227-246. https://doi.org/10.55322/mdbakis.1295168
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2024). Feedback statement IFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/content/dam/ifrs/project/primary-financial-statements/ifrs-standard/feedbackstatement-ifrs18-april2024.pdf
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2024). Basis for Conclusions on Presentation and Disclosure in Financial Statements. Erişim adresi: https://service.betterregulation.com/document/721253
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2024). Project summary IFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements. 1-17. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/content/dam/ifrs/project/primary-financial-statements/ifrs-standard/projectsummary-ifrs18-april2024.pdf
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2024). Effect analysis IFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/content/dam/ifrs/publications/amendments/english/2024/effect-analysis-ifrs18-april2024.pdf
- International Financial Reporting Standards Foundation. (2016). Effect analysis IFRS 16 Leases. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/-/media/project/leases/ifrs/published-documents/ifrs16-effects-analysis.pdf
- Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
- KPMG. (2024). Presentation and disclosure IFRS 18. Erişim adresi: https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmgsites/xx/pdf/ifrg/2024/isg-first-impressions-presentation-and-disclosure-ifrs-18.pdf
- Malinovskaya, N. V. (2024). Presentation and disclosure in financial statements: New developments in IFRS 18. International Accounting, 27(8), 848-860. https://doi.org/10.24891/ia.27.8.848
- Neves, H.C. (2024). IFRS 18 implementation in Brazilian enterprises: Challenges and opportunities. International Journal of Business Administration, 15(2), 102-112. https://doi.org/10.5430/ijba.v15n2p102
- Öztürk, E. (2023). IAS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu standardının gelişimi ve gelecek dönemler için yapılan değişiklik çalışmaları. Y. Özerhan (Ed.), Denetim, güvence ve finansal raporlama standartlarında güncel gelişmeler (s. 217-246) içinde. Ankara, Gazi Kitabevi
- Öztürk, E., Güleç, Ö. F. ve Gökçen, G. (Eylül, 2024a). IFRS 18 Finansal Tabloların Sunuluşu ve Açıklamalar: Finansal performans ölçümünde yeni bir yaklaşım [Öz], MODAV 21st International Conference on Accounting sunulan bildiri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale. Erişim adresi: https://drive.google.com/file/d/1_Cl9nC2SZL-k75H5x8pl-RqdHgXsGffe/view
- Öztürk, E., Güleç, Ö. F. ve Gökçen, G. (2024b). IFRS 18 Finansal Tablolarda Sunum ve Açıklama: Finansal performansın ölçümünde yeni bir yaklaşım. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(4), 440-455. https://doi.org/10.29106/fesa.1572623
- PWC. (2024). IFRS 18 is here: Redefining financial performance reporting. Erişim adresi:https://viewpoint.pwc.com/dt/gx/en/pwc/in_briefs/in_briefs_INT/in_briefs_INT/ifrs-18-is-here-redefining-financial-performance-reporting.html
- Sultanoğlu, B. (2020). “Finansal raporlamada daha iyi iletişim”: Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu’nun yaptığı çalışmalar. Muhasebe ve Denetime Bakış, 20(60), 229–250.
- UFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements. (2024, 9 April). IASB. Erişim adresi: https://service.betterregulation.com/document/721248
- UMS 1 Presentation of Financial Statements. (2007, 6 September). IASB. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/issued-standards/list-of-standards/ias-1-presentation-of-financial statements.html/content/dam/ifrs/publications/html-standards/english/2024/issued/ias1/
- Wach, E. ve Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. The Institute Of Development Studies and Partner Organisations. Report. https://hdl.handle.net/20.500.12413/2989
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Finansal Muhasebe |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 28 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 20 Kasım 2024 |
| Kabul Tarihi | 10 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 25 Sayı: 2 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.