Öz
Bu çalışma, Freudyen ve Lacanyen psikanalizde, D.W. Winnicott ve Slavoj Žižek’e de referanslarla, gerçekliğin nasıl oluşturulduğunu tarihsel bir şekilde incelemeyi amaçlar. Psikanalitik teori gerçekliği statik, dışsal bir deneyim yerine arzular, bilinçdışı süreçler ve sembolik sistemler tarafından şekillendirilen dinamik bir yapı olarak ortaya koyar; gerçekliğin öznel olarak inşa edildiğini ve sıklıkla çarpıtıldığını öne sürer. Freud’un bakış açısı, libidonun birincil narsisizmden nesne libidosuna kaymasına odaklanır ve psişik aygıtın dürtüler ile toplumsal kurallar arasında nasıl bir orta yol bulmaya çalıştığını vurgular. Winnicott çocuğun oyun ve geçiş alanı gibi konseptleri kullanarak iç ve dış ayrımını sağlayarak gerçekliğe entegre olduğundan bahseder. Lacan, Freudyen psikanalizi yeniden yorumlayarak Gerçek, İmgesel ve Sembolik düzenleri ortaya koyar. Gerçek, bilinçdışı tekrarlar yoluyla kişisel gerçekliği etkileyen ulaşılamaz bir alan olarak tasvir edilir. Ayna evresi üzerinden oluşan imgesel düzen, egonun nasıl dış gerçeklikte geliştiğini gösterir. Dili ve toplumsallığı temsil eden Sembolik düzen, algılanan gerçekliği şekillendirir. Bu çalışmada objet petit a, fallik gösteren ve bakış gibi temel Lacanyen kavramlar, arzu aracılığıyla öznel gerçeklikleri nasıl mümkün kıldıkları açısından ele alınmaktadır. Žižek, Lacan’ın sunduğu çerçeveden ilerleyerek ideolojinin yapısını sunmakta ve kişinin gündelik hayatına olan etkisini anlatmaktadır. Lacan’ın psikanaliz sürecinde ‘fantezinin kat edilmesi’ fikri, Freud’un nesnel gerçeklik üzerine konumlanma vurgusuyla karşıtlık teşkil eder ve yorumlanmış gerçekliğin yeniden yorumlanmasına vurgu yapar. Bu inceleme, gerçekliğin, ruhsal süreçler tarafından oluşturulan karmaşık bir yapı olduğunu psikanalitik terimlerle ele almaktadır.
Anahtar Kelimeler
Lacancı psikanaliz Freudcu psikanaliz gerçeklik Lacancı düzenler gerçeklik inşası
Kaynakça
- Abrams, S. (1984). Fantasy and reality in the oedipal phase. The Psychoanalytic Study of the Child, 39(1), 83-100. https://doi.org/10.1080/00797308.1984.11823421
- Brenner, L. S. (2020). Repression and the neurotic subject. In The autistic subject. The Palgrave Lacan Series. Palgrave Macmillan, Cham.
- Carpenter, J. (Director). (1988). They Live [Film]. Universal Pictures.
- Evans, D., Fink, B., Grigg, R., Libbrecht, K., Thurston, L., Verhaeghe, P., & Zizek, S. (2023). Lacancı psikanalizin sekiz temel kavramı (D. Nobus, Ed.). Axis Yayınları.
- Eyers, T. (2012). The “signifier in relation”, the “signifier in isolation”, and the concept of the “real” in Lacan. Parrhesia Journal, 14, 56-70.
- Feldstein, R., Jaanus, M., & Miller, J.A. (1995). Reading seminar XI: Four fundamental concepts of psychoanalysis. State University of New York Press.
- Fink, B. (2011). What’s so different about Lacan’s approach to psychoanalysis? The Psychoanalytic Review, 98(6), 843–869. https://doi.org/10.1521/prev.2011.98.6.843
- Fink, B. (2016). Lacancı psikanalize bir giriş (Ö. Öğütcen, Trans; 5th ed.). Encore Yayınları. (Original work published 1997)
- Fink, B. (2020). Lacancı Özne (K. Güleç, Trans; 1st ed.). Encore Yayınları. (Original work published in 1995)
- Freud, S. (1927). The standard edition of the complete psychological works of Sigmund Freud: The future of an illusion, civilization and its discontents and other works (Vol. 21). Penguin Books.
- Freud, S. (1986). The standard edition of the complete psychological works of Sigmund Freud: Ego and Id and other works (Vol. 19). Penguin Books.
- Freud, S. (1998). Narsizm üzerine Ve Schreber Vakası (B. Büyükkal & S.M. Tura, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1914)
- Freud, S. (2016). Haz ilkesinin ötesinde (A. Babaoğlu, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1920)
- Freud, S. (2017). Psikanalize giriş dersleri (S. Budak, Trans.). Öteki Yayınevi. (Original work published 1915-1917)
- Freud, S. (2014). Cinsellik üzerine üç deneme (S. Budak, Trans.). Öteki Yayınevi. (Original work published 1905)
- Freud, S. (2019). Rüyaların yorumu (D. Muradoğlu, Trans.). Say Yayınları. (Original work published 1900)
- Freud, S. (2021). Psikopatoloji üzerine (S. Budak, Trans.). Öteki Yayınevi. (Original work published 1923/1924)
- Freud, S. (2022). Sonlu ve sonsuz analiz. In E. Aşıroğlu (Ed.), Freud’un teknik yazıları (pp.161-189). Axis Yayınları. (Original work published 1937)
- Goldman, D. (2012). Weaving with the world: Winnicott’s re-imagining of reality. The Psychoanalytic Quarterly, 81(1), 1–30.
- Hillier, J., & Gunder, M. (2003). Planning fantasies? an exploration of a potential Lacanian framework for understanding development assessment planning. Planning Theory, 2(3), 225–248. https://doi.org/10.1177/147309520323005
- Lacan, J. (1991). Desire and its interpretation: The seminar of Jacques Lacan, book VI (B. Fink, Trans.). Polity Press. (Original work published 1958-1959)
- Lacan, J. (1997). The seminar of Jacques Lacan: The ethics of psychoanalysis (Book VII) (D. Porter, Trans.). W.W. Norton & Company. (Original work published 1959-1960)
- Lacan, J. (2006). Ecrits: The first complete edition in English (B. Fink, Trans.). W. W. Norton & Company. (Original work published 1966)
- Lacan, J. (2014). Anxiety: The seminar of Jacques Lacan, Book X (A. Price, Trans.). Polity Press. (Original work published 1962-1963)
- Lacan, J. (2022). Psikanalizin dört temel kavramı seminer 11. kitap (N. Erdem, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1973)
- Leader, D. (2021). Jouissance (İ. Taşçıoğlu, Trans.). Encore Yayınları. (Original work published 2021)
- Peraldi, F. (1987). The thing for Freud and the Freudian thing. The American Journal of Psychoanalysis, 47(4), 309–314. https://doi.org/10.1007/bf01255223
- Verhaeghe, P. (2023). Yalnızlık zamanında aşk (P. Garan, Trans.). Axis Yayınları. (Original work published 1998)
- Wallerstein, R. (1983). Fantasy and reality in the oedipal phase. The International Review of Psychoanalysis, 10, 125–144. https://10.1080/00797308.1984.11823421
- Winnicott, D. W. (2013). Oyun ve gerçeklik (T. Birkan, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1971)
- Žižek, S. (2016). Yamuk bakmak: Popüler kültürden Jacques Lacan’a giriş (T. Birkan, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1991)
Öz
This paper delves into the shaping of reality in Freudian and Lacanian psychoanalysis with references to D. W. Winnicott and Slavoj Žižek’s works. It articulates how psychoanalytic theories perceive reality not as a static external experience but as a dynamic construct shaped by internal desires, unconscious processes, and symbolic systems. Freud’s perspective centers on the evolution of libido from primary narcissism towards object orientation, highlighting how the psychic apparatus negotiates between internal impulses and external societal norms. This approach posits that reality is subjectively constructed and often distorted. Winnicott suggests that the child inhabits reality through play and transnational space by learning the distinction between internal and external. Lacan’s interpretation introduces the Real, the Imaginary, and the Symbolic. The Real is depicted as an elusive realm influencing personal reality through unconscious repetition. The Imaginary, which is explored through the Mirror Stage, shows how ego development affects interactions with reality. The Symbolic order, crucially constituted by language and social norms, fundamentally shapes perceived reality. Žižek uses Lacan’s framework to understand ideology and how it shapes everyday life. In this work, key Lacanian concepts like objet petit a, the phallic signifier, and the gaze are examined for their roles in molding individual realities through desire. Lacan’s idea of ‘traversal of fantasy’ as the goal of psychoanalytic treatment contrasts with Freud’s emphasis on objective reality, emphasizing a reinterpretation of constructed reality. This analysis reveals that in psychoanalytic terms, reality is a complex construct deeply influenced by psychoanalytic processes, offering insight into the human experience of reality.
Anahtar Kelimeler
Lacanian psychoanalysis Freudian psychoanalysis reality Lacanian orders reality construction
Kaynakça
- Abrams, S. (1984). Fantasy and reality in the oedipal phase. The Psychoanalytic Study of the Child, 39(1), 83-100. https://doi.org/10.1080/00797308.1984.11823421
- Brenner, L. S. (2020). Repression and the neurotic subject. In The autistic subject. The Palgrave Lacan Series. Palgrave Macmillan, Cham.
- Carpenter, J. (Director). (1988). They Live [Film]. Universal Pictures.
- Evans, D., Fink, B., Grigg, R., Libbrecht, K., Thurston, L., Verhaeghe, P., & Zizek, S. (2023). Lacancı psikanalizin sekiz temel kavramı (D. Nobus, Ed.). Axis Yayınları.
- Eyers, T. (2012). The “signifier in relation”, the “signifier in isolation”, and the concept of the “real” in Lacan. Parrhesia Journal, 14, 56-70.
- Feldstein, R., Jaanus, M., & Miller, J.A. (1995). Reading seminar XI: Four fundamental concepts of psychoanalysis. State University of New York Press.
- Fink, B. (2011). What’s so different about Lacan’s approach to psychoanalysis? The Psychoanalytic Review, 98(6), 843–869. https://doi.org/10.1521/prev.2011.98.6.843
- Fink, B. (2016). Lacancı psikanalize bir giriş (Ö. Öğütcen, Trans; 5th ed.). Encore Yayınları. (Original work published 1997)
- Fink, B. (2020). Lacancı Özne (K. Güleç, Trans; 1st ed.). Encore Yayınları. (Original work published in 1995)
- Freud, S. (1927). The standard edition of the complete psychological works of Sigmund Freud: The future of an illusion, civilization and its discontents and other works (Vol. 21). Penguin Books.
- Freud, S. (1986). The standard edition of the complete psychological works of Sigmund Freud: Ego and Id and other works (Vol. 19). Penguin Books.
- Freud, S. (1998). Narsizm üzerine Ve Schreber Vakası (B. Büyükkal & S.M. Tura, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1914)
- Freud, S. (2016). Haz ilkesinin ötesinde (A. Babaoğlu, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1920)
- Freud, S. (2017). Psikanalize giriş dersleri (S. Budak, Trans.). Öteki Yayınevi. (Original work published 1915-1917)
- Freud, S. (2014). Cinsellik üzerine üç deneme (S. Budak, Trans.). Öteki Yayınevi. (Original work published 1905)
- Freud, S. (2019). Rüyaların yorumu (D. Muradoğlu, Trans.). Say Yayınları. (Original work published 1900)
- Freud, S. (2021). Psikopatoloji üzerine (S. Budak, Trans.). Öteki Yayınevi. (Original work published 1923/1924)
- Freud, S. (2022). Sonlu ve sonsuz analiz. In E. Aşıroğlu (Ed.), Freud’un teknik yazıları (pp.161-189). Axis Yayınları. (Original work published 1937)
- Goldman, D. (2012). Weaving with the world: Winnicott’s re-imagining of reality. The Psychoanalytic Quarterly, 81(1), 1–30.
- Hillier, J., & Gunder, M. (2003). Planning fantasies? an exploration of a potential Lacanian framework for understanding development assessment planning. Planning Theory, 2(3), 225–248. https://doi.org/10.1177/147309520323005
- Lacan, J. (1991). Desire and its interpretation: The seminar of Jacques Lacan, book VI (B. Fink, Trans.). Polity Press. (Original work published 1958-1959)
- Lacan, J. (1997). The seminar of Jacques Lacan: The ethics of psychoanalysis (Book VII) (D. Porter, Trans.). W.W. Norton & Company. (Original work published 1959-1960)
- Lacan, J. (2006). Ecrits: The first complete edition in English (B. Fink, Trans.). W. W. Norton & Company. (Original work published 1966)
- Lacan, J. (2014). Anxiety: The seminar of Jacques Lacan, Book X (A. Price, Trans.). Polity Press. (Original work published 1962-1963)
- Lacan, J. (2022). Psikanalizin dört temel kavramı seminer 11. kitap (N. Erdem, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1973)
- Leader, D. (2021). Jouissance (İ. Taşçıoğlu, Trans.). Encore Yayınları. (Original work published 2021)
- Peraldi, F. (1987). The thing for Freud and the Freudian thing. The American Journal of Psychoanalysis, 47(4), 309–314. https://doi.org/10.1007/bf01255223
- Verhaeghe, P. (2023). Yalnızlık zamanında aşk (P. Garan, Trans.). Axis Yayınları. (Original work published 1998)
- Wallerstein, R. (1983). Fantasy and reality in the oedipal phase. The International Review of Psychoanalysis, 10, 125–144. https://10.1080/00797308.1984.11823421
- Winnicott, D. W. (2013). Oyun ve gerçeklik (T. Birkan, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1971)
- Žižek, S. (2016). Yamuk bakmak: Popüler kültürden Jacques Lacan’a giriş (T. Birkan, Trans.). Metis Yayınları. (Original work published 1991)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Klinik Psikoloji, Kişilik ve Bireysel Farklılıklar |
| Bölüm | Kuramsal Derleme |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mayıs 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 20 Mart 2024 |
| Kabul Tarihi | 23 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 12 Sayı: 2 |
