Kafe Kültüründe Görsel Tasarım Alt Boyutu: Duvar Tasarımlarında Kullanılan Grafiti Çizimlerin Sorumlu Tüketim İlişkileri Bağlamında İncelenmesi
Öz
Bu araştırma Bayburt ili özelinde, zincir kafelerin bir pazarlama stratejisi olarak kullandıkları mekân içi grafiti çizimlerinin tüketim kültürünün tesisindeki etkilerini üç alt boyutta araştırmaktadır. Birinci alt boyut, mekân sahipleri ya da zincir kafe profesyonellerinin mekân pazarlaması ve tüketim çekiciliği odaklı tasarım mantığıdır. İkinci alt boyut, grafik tasarım, görsel iletişim ve iç mimarlık alanlarından uzman akademisyenlerin grafitinin kafelerde kullanımına yönelik bakış açılarını içeren estetik ve tasarımsal mantıktır. Üçüncü alt boyut ise müşteri deneyimi çerçevesinde, müdavimlerin grafitileri yorumlama, anlamlandırma ve onunla ilişki kurma biçimlerini içeren algısal mantıktır. Bu üç boyut, görsel kültürün egemen olduğu mekân tasarımlarının tüketim odaklı ilişkileri grafiti gibi özgün türler çerçevesinde nasıl biçimlendirdiklerini anlamak için özel bir bakış açısıdır. Araştırmanın amacı, bu üç boyuttaki verileri, grafitileri deneyimleyen müşterilerle yapılan anket çalışmasının sonuçları üzerinden okuyarak kafelerdeki tüketim kültürünü kuran görsel alt boyutu kavramak ve bu kavrayış üzerinden saha uygulamaları için olası sorunları ya da fırsatları tartışmaktır. Sorumlu tüketim başlığı çerçevesinde tüketicilere ve profesyonellere egemen olup olmadığı kestirilemeyen mekân okuryazarlığı meselesi, grafiti kültürün sirayet ettiği kafelerdeki bilişsel ve pratik haritalama ile tanımlı hale gelecektir. Grafitilerin kafelerde neden kullanıldıkları ve müşterilerin bu grafitilerle ne yaptıkları meselesi, gençlerin popüler kültür deneyimleri içerisindeki bir görsel alt boyutun kavranması anlamına gelir.
Anahtar Kelimeler
Etik Beyan
Bu araştırma, TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Bilimsel Araştırma Projeleri Kapsamında desteklenen aynı başlıklı projeden türetilmiştir.
Destekleyen Kurum
TÜBİTAK
Proje Numarası
TÜBİTAK 2209-A
Kaynakça
- Akarçay, E. (2012). Kâh kahvehane kâh café: Küreselleşen Eskişehir’de kahve tüketimi üzerine kuramsal bir giriş. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, Özel Sayı(2), 181–202.
- Austin, J. (2002). Taking the train: How graffiti art became an urban crisis in New York City. Columbia University Press.
- Aydın, B., & Arslan, E. (2016). The role of social media on leisure preferences: A research on the participants of outdoor recreation activities. Turizm Akademik Dergisi, 3(1), 1–10.
- Binford, T. O. (1982). Survey of model-based image analysis systems. The International Journal of Robotics Research, 1(1), 18–64. https://doi.org/10.1177/027836498200100103
- Bowen, T. E. (1999). Graffiti art: A contemporary study of Toronto artists. Studies in Art Education, 41(1), 22–39. Boyce, C., & Neale, P. (2006). Conducting in-depth interviews: A guide for designing and conducting in-depth interviews for evaluation input. https://nyhealthfoundation.org/wp-content/uploads/2019/02/m_e_tool_series_indepth_interviews-1.pdf
- Cook, D. T. (2006). Leisure and consumption. In C. Rojek et al. (Eds.), A handbook of leisure studies (pp. 304–316). Palgrave.
- Davies, J. (2012). Art crimes: Theoretical perspectives on copyright protection for illegally-created graffiti art. Maine Law Review, 65, 27–50.
- Dickens, L. (2009). The geographies of post-graffiti: Art worlds, cultural economy and the city [Unpublished doctoral dissertation]. University of London.
- Evans, G. (2016). Graffiti art and the city: From piece-making to place-making. In J. I. Ross (Ed.), Routledge handbook of graffiti and street art (pp. 168–182). Routledge.
- Frederick, U. K. (2009). Revolution is the new black: Graffiti/art and mark-making practices. Archaeologies, 5, 210–237.
- Gómez, M. A. (1992). The writing on our walls: Finding solutions through distinguishing graffiti art from graffiti vandalism. University of Michigan Journal of Law Reform, 26, 633–682.
- Gottlieb, L. (2014). Graffiti art styles: A classification system and theoretical analysis. McFarland.
- Göker, G., & Keskin, S. (2015). Tüketimden sosyalleşmeye alışveriş merkezleri: Elazığ örneğinde bir araştırma. Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 39, 201–221.
- Groenewald, T. (2004). A phenomenological research design illustrated. International Journal of Qualitative Methods, 3(1), 42–55.
- Hughes, M. L. (2009). Street art & graffiti art: Developing an understanding [Unpublished master's thesis]. Georgia State University.
- Kasapoğlu, A. (2011). Kurumlar sosyolojisi. Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları.
- Kim, S., Cha, J., Knutson, B. J., & Beck, J. A. (2011). Development and testing of the Consumer Experience Index (CEI). Managing Service Quality: An International Journal, 21(2), 112–132.
- Lachmann, R. (1988). Graffiti as career and ideology. American Journal of Sociology, 94(2), 229–250.
- Lannert, C. (2015). The perpetuation of graffiti art subculture. Butler Journal of Undergraduate Research, 1(1), 5.
- Lawless, H., & Heymann, H. (2010). Descriptive analysis. In Sensory evaluation of food (pp. 227–257). Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6488-5_10
- Lefebvre, H. (2007). Modern dünyada gündelik hayat (İ. Gürbüz, Çev.). Metis Yayınları.
- McAuliffe, C., & Iveson, K. (2011). Art and crime (and other things besides…): Conceptualising graffiti in the city. Geography Compass, 5(3), 128–143.
- Powers, L. A. (1996). Whatever happened to the graffiti art movement? Journal of Popular Culture, 29(4), 137–142.
- Ross, J. I. (Ed.). (2016). Routledge handbook of graffiti and street art. Routledge. Sanat Tarih Dergisi. (n.d.). Sanat Tarih Dergisi, 29(2), 1–26.
- Türkkahraman, M. (2009). Teorik ve fonksiyonal açıdan toplumsal kurumlar ve kurumlararası ilişkiler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 25–46.
- Ulusoy, K. (2011). Türk toplum hayatında yaşatılan kahve ve kahvehane kültürü. Millî Folklor, 89, 159–169.
- Ürer, H. (2010). Osmanlı'da kahve/kahvehane kültürü ve Salihli'den bir kahvehane örneği "Himaye-i Etfal".
- Wacławek, A. (2012). Graffiti und street art. Deutscher Kunstverlag.
- White, A. (2018). From primitive to integral: The evolution of graffiti art. Journal of Conscious Evolution, 11(11), 1–10.
- Yağbasan, M., & Ustakara, F. (2008). Türk toplumunda kahvehane ve kafelerdeki iletişimsel ortamı belirlemeye yönelik bir alan araştırması (Gaziantep ili örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 233–260.
- Yıldız, M. C. (2002). Türk kültür tarihinde kahve ve kahvehane. https://www.researchgate.net/publication/325825700_Turk_Kultur_Tarihinde_Kahve_ve_Kahvehane_-Coffee_and_Coffee-House_in_Turkish_Culture_History
Visual Design Sub-Dimension in Café Culture: Investigation of Graffiti Drawings Used in Wall Designs in the Context of Responsible Consumption Relations
Öz
This research investigates the effects of graffiti drawings used by chain cafes as a marketing strategy on the establishment of consumption culture in Bayburt province in three sub-dimensions. The first sub-dimension is the space marketing and consumer appeal-oriented design logic of space owners or chain café professionals. The second sub-dimension is the aesthetic and design logic that includes the perspectives of academics specialized in graphic design, visual communication and interior architecture on the use of graffiti in cafes. The third sub-dimension is the perceptual logic that includes the ways in which patrons interpret, make sense of and relate to graffiti within the framework of customer experience. These three dimensions are a special perspective to understand how space designs dominated by visual culture shape consumption-oriented relationships within the framework of unique genres such as graffiti. The aim of the research is to comprehend the visual sub-dimension that constructs the culture of consumption in cafes by reading the data on these three dimensions through the results of the survey study conducted with the customers who experienced the graffiti, and to discuss possible problems or opportunities for field practices based on this understanding. The issue of spatial literacy, which is unpredictable whether it dominates consumers and professionals within the framework of responsible consumption, will become defined by cognitive and practical mapping in cafes where graffiti culture permeates. The question of why graffiti is used in cafés and what customers do with it is an understanding of a visual sub-dimension within young people's experience of popular culture.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
TÜBİTAK 2209-A
Kaynakça
- Akarçay, E. (2012). Kâh kahvehane kâh café: Küreselleşen Eskişehir’de kahve tüketimi üzerine kuramsal bir giriş. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, Özel Sayı(2), 181–202.
- Austin, J. (2002). Taking the train: How graffiti art became an urban crisis in New York City. Columbia University Press.
- Aydın, B., & Arslan, E. (2016). The role of social media on leisure preferences: A research on the participants of outdoor recreation activities. Turizm Akademik Dergisi, 3(1), 1–10.
- Binford, T. O. (1982). Survey of model-based image analysis systems. The International Journal of Robotics Research, 1(1), 18–64. https://doi.org/10.1177/027836498200100103
- Bowen, T. E. (1999). Graffiti art: A contemporary study of Toronto artists. Studies in Art Education, 41(1), 22–39. Boyce, C., & Neale, P. (2006). Conducting in-depth interviews: A guide for designing and conducting in-depth interviews for evaluation input. https://nyhealthfoundation.org/wp-content/uploads/2019/02/m_e_tool_series_indepth_interviews-1.pdf
- Cook, D. T. (2006). Leisure and consumption. In C. Rojek et al. (Eds.), A handbook of leisure studies (pp. 304–316). Palgrave.
- Davies, J. (2012). Art crimes: Theoretical perspectives on copyright protection for illegally-created graffiti art. Maine Law Review, 65, 27–50.
- Dickens, L. (2009). The geographies of post-graffiti: Art worlds, cultural economy and the city [Unpublished doctoral dissertation]. University of London.
- Evans, G. (2016). Graffiti art and the city: From piece-making to place-making. In J. I. Ross (Ed.), Routledge handbook of graffiti and street art (pp. 168–182). Routledge.
- Frederick, U. K. (2009). Revolution is the new black: Graffiti/art and mark-making practices. Archaeologies, 5, 210–237.
- Gómez, M. A. (1992). The writing on our walls: Finding solutions through distinguishing graffiti art from graffiti vandalism. University of Michigan Journal of Law Reform, 26, 633–682.
- Gottlieb, L. (2014). Graffiti art styles: A classification system and theoretical analysis. McFarland.
- Göker, G., & Keskin, S. (2015). Tüketimden sosyalleşmeye alışveriş merkezleri: Elazığ örneğinde bir araştırma. Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 39, 201–221.
- Groenewald, T. (2004). A phenomenological research design illustrated. International Journal of Qualitative Methods, 3(1), 42–55.
- Hughes, M. L. (2009). Street art & graffiti art: Developing an understanding [Unpublished master's thesis]. Georgia State University.
- Kasapoğlu, A. (2011). Kurumlar sosyolojisi. Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları.
- Kim, S., Cha, J., Knutson, B. J., & Beck, J. A. (2011). Development and testing of the Consumer Experience Index (CEI). Managing Service Quality: An International Journal, 21(2), 112–132.
- Lachmann, R. (1988). Graffiti as career and ideology. American Journal of Sociology, 94(2), 229–250.
- Lannert, C. (2015). The perpetuation of graffiti art subculture. Butler Journal of Undergraduate Research, 1(1), 5.
- Lawless, H., & Heymann, H. (2010). Descriptive analysis. In Sensory evaluation of food (pp. 227–257). Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6488-5_10
- Lefebvre, H. (2007). Modern dünyada gündelik hayat (İ. Gürbüz, Çev.). Metis Yayınları.
- McAuliffe, C., & Iveson, K. (2011). Art and crime (and other things besides…): Conceptualising graffiti in the city. Geography Compass, 5(3), 128–143.
- Powers, L. A. (1996). Whatever happened to the graffiti art movement? Journal of Popular Culture, 29(4), 137–142.
- Ross, J. I. (Ed.). (2016). Routledge handbook of graffiti and street art. Routledge. Sanat Tarih Dergisi. (n.d.). Sanat Tarih Dergisi, 29(2), 1–26.
- Türkkahraman, M. (2009). Teorik ve fonksiyonal açıdan toplumsal kurumlar ve kurumlararası ilişkiler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 25–46.
- Ulusoy, K. (2011). Türk toplum hayatında yaşatılan kahve ve kahvehane kültürü. Millî Folklor, 89, 159–169.
- Ürer, H. (2010). Osmanlı'da kahve/kahvehane kültürü ve Salihli'den bir kahvehane örneği "Himaye-i Etfal".
- Wacławek, A. (2012). Graffiti und street art. Deutscher Kunstverlag.
- White, A. (2018). From primitive to integral: The evolution of graffiti art. Journal of Conscious Evolution, 11(11), 1–10.
- Yağbasan, M., & Ustakara, F. (2008). Türk toplumunda kahvehane ve kafelerdeki iletişimsel ortamı belirlemeye yönelik bir alan araştırması (Gaziantep ili örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 233–260.
- Yıldız, M. C. (2002). Türk kültür tarihinde kahve ve kahvehane. https://www.researchgate.net/publication/325825700_Turk_Kultur_Tarihinde_Kahve_ve_Kahvehane_-Coffee_and_Coffee-House_in_Turkish_Culture_History
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Güzel Sanatlar |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | TÜBİTAK 2209-A |
| Yayımlanma Tarihi | 18 Ağustos 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Temmuz 2025 |
| Kabul Tarihi | 18 Ağustos 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 3 Sayı: 6 |
