Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Barriers on Reverse Logistics Activities in the Plastic Industry: Case Study of Mersin

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 811 - 834

Mehmet Çimen , Kısmet Cingöz

https://doi.org/10.25229/beta.1636710

Öz

The purpose of this study is to identify, in order of significance, the barriers encountered by firms holding licenses for the collection and separation and recycling of plastics packaging waste. Additionally, it aims to propose solutions for eliminating or mitigating these barriers. In this context, the criteria defined as barriers to the collection, separation, and recycling of plastic packaging waste were evaluated by two experts working at a licensed packaging waste collection, separation, and recycling firm operating in the province of Mersin. These criteria were classified under five main domains: economic and market barriers, information and awareness barriers, policy and legislation barriers, management barriers, and technological and infrastructural barriers. The analysis was conducted using the AHP method. Results of the analysis show that the most significant primary criteria were identified as policy and legislation barriers and the most critical sub-criteria being the lack of laws and regulations.

Anahtar Kelimeler

Analytical Hierarchy Process barriers of reverse logistics multi criteria decision making Plastic waste packaging

Proje Numarası

1919B012222507

Kaynakça

  • Abdulrahman, M. D., Gunasekaran, A. ve Subramanian, N. (2014). Critical barriers in implementing reverse logistics in the Chinese manufacturing sectors. International Journal of Production Economics, 147, 460-471. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2012.08.003
  • Baylavlı, M. (2011). Erkek gömleği üretiminde en uygun üretim süreci belirlemede analitik hiyerarşi süreci ve örnek bir uygulama (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Cingöz, K. (2014). Tersine lojistik ağlarının tasarımı ve analizi: Mersin ilinde atık toplama üzerine bir uygulama (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Mersin.
  • Çakıroğlu, T. (2009). Analitik hiyerarşi süreci yaklaşımı ile tedarikçi seçim kriterlerinin belirlenmesi: Trabzon organize sanayi bölgesi örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı .(2022). Ambalaj Bülteni, https://webdosya.csb.gov.tr/db/cygm/icerikler/ambalajbulten-2020-20220226105845.pdf, (Erişim Tarihi: 9.11.2022)
  • Dündar, S., & Fatih, E. C. E. R. (2008). Öğrencilerin GSM operatörü tercihinin analitik hiyerarşi süreci yöntemiyle belirlenmesi. Yönetim ve Ekonomi dergisi, 15(1), 195-205.
  • Karaçay, G. (2005). Tersine lojistik: Kavram ve işleyiş. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 317-332.
  • Kroon, L. ve Vrijens, G. (1995). Returnable containers: An example of reverse logistics. International Journal of Physical Distribution & Logistic Management, 25(2), 56-68. https://doi.org/10.1108/09600039510083934
  • Mersin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED ve İzinlerden Sorumlu Şube Müdürlüğü. (2020). Mersin İli 2019 Yılı Çevre Durum Raporu. Mersin. https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/mersn_2019_cevre_durum_raporu-20210329174614.pdf, (Erişim Tarihi: 09.11.2022).
  • Meyer, A., Niemann, W., Mackenzie, J. ve Lombaard, J. (2017). Drivers and barriers of reverse logistics practices: A study of large grocery retailers in South Africa. Journal of Transport and Supply Chain Management, 11(1), 1-16. https://doi.org/10.4102/jtscm.v11i0.323
  • Moktadir, M. A., Rahman, T., Ali, S. M., Nahar, N. ve Paul, S. K. (2020). Examining barriers to reverse logistics practices in the leather footwear industry. Annals of Operations Research, 293, 715-746. https://doi.org/10.1007/s10479-019-03449-y
  • OECD, 2022, https://www.oecd-ilibrary.org/sites/aa1edf33en/index.html?itemId=/content/publication/aa1edf33-en, (Erişim Tarihi: 10.11.2022).
  • Özgüner, Z. ve Özgüner, M. (2022). Tersine lojistik uygulamalarının önündeki engellerin ve çözüm önerilerinin çok kriterli karar verme yöntemleriyle değerlendirilmesi. Business & Management Studies: An International Journal, 10(3), 895-912. https://doi.org/10.15295/bmij.v10i3.2087
  • Özyörük, B. ve Özcan, E. C. (2008). Analitik hiyerarşi sürecinin tedarikçi seçiminde uygulanmasi: otomotiv sektöründen bir örnek. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 133-144.
  • Pramono, S. N. W., Ulkhaq, M. M. ve Aulia, Z. (2021, February). Analysing the barriers of reverse logistics implementation: A case study. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering , 1072 (1), 012063-012073. https://doi.org/10.1088/1757-899X/1072/1/012063
  • Pumpinyo, S. ve Nitivattananon, V. (2014). Investigation of barriers and factors affecting the reverse logistics of waste management practice: a case study in Thailand. Sustainability, 6(10), 7048-7062. https://doi.org/10.3390/su6107048
  • Ravi, V. ve Shankar, R. (2005). Analysis of interactions among the barriers of reverse logistics. Technological Forecasting & Social Change, 72(8), 1011-1029. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2004.07.002
  • Rogers, D. S. ve Tibben‐Lembke, R. (2001). An examination of reverse logistics practices. Journal of business logistics, 22(2), 129-148. https://doi.org/10.1002/j.2158-1592.2001.tb00007.x
  • Salvador, S. J. A. (2017). Reverse logistics practices in the Nigerian pharmaceutical sector (Doktora Tezi, University of Hull, İngiltere). Erişim Adresi: https://core.ac.uk/reader/556180469
  • Saaty, R. W. (1987). The analytic hierarchy process—what it is and how it is used. Mathematical modelling, 9(3-5), 161-176. https://doi.org/10.1016/0270-0255(87)90473-8
  • Temiz, N. ve Cingöz, K. (2015). İşgören seçim sürecindeki kritik faaliyetlerin analitik hiyerarşi süreci ile değerlendirilmesi. Dokuz Eylul University Journal of Graduate School of Social Sciences, 17(4). https://doi.org/10.16953/deusbed.31634
  • Thilakarathne, H. G. K. L. S., Wijayanayake, A. N. ve Peter, S. (2022, September). Evaluating the Factors that Affect the Reverse Logistics Performance in Plastic Supply Chain. In 2022 International Research Conference on Smart Computing and Systems Engineering (SCSE), 5, 254-261. https://doi.org/10.1109/SCSE56529.2022.9905120
  • U-Dominic, C. M., Orji, I. J. ve Okwu, M. (2021). Analyzing the barriers to reverse logistics (RL) implementation: A hybrid model based on IF-DEMATEL-EDAS. Sustainability, 13(19), 10876. https://doi.org/10.3390/su131910876
  • Waqas, M., Dong, Q. L., Ahmad, N., Zhu, Y. ve Nadeem, M. (2018). Critical barriers to implementation of reverse logistics in the manufacturing industry: a case study of a developing country. Sustainability, 10(11), 4202. https://doi.org/10.3390/su10114202
  • Wind, Y. ve Saaty, T. L. (1980). Marketing application of the analytic hierarchy process. Management Science, 26(7), 641-658. https://doi.org/10.1287/mnsc.26.7.641

Plastik Sektöründe Tersine Lojistik Faaliyetlerinin Önündeki Engeller: Mersin İli Örneği

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 811 - 834

Mehmet Çimen , Kısmet Cingöz

https://doi.org/10.25229/beta.1636710

Öz

Bu çalışmanın amacı ambalaj atığı toplama ve ayırma lisansına ve geri dönüşüm lisansına sahip firmaların karşılaştığı engelleri önem sırasına göre ortaya koymak ve bu engellerin nasıl azaltılacağına ya da ortadan kaldırılacağına dair önerilerde bulunmaktır. Bu doğrultuda plastik ambalaj atıklarının toplanması ve ayrılmasının ve geri dönüştürülmesinin önündeki engeller olarak belirlenen kriterler, Mersin ilinde faaliyet gösteren ambalaj atığı toplama ve ayırma ve geri dönüştürme lisansına sahip bir firmada çalışan iki uzman tarafından değerlendirilmiştir. Kriterler 5 ana kriter altında sınıflandırılmıştır: Ekonomi ve pazar engelleri, bilgi ve farkındalık engelleri, politika ve mevzuat engelleri, yönetim engelleri ve teknoloji ve altyapı engelleri. Kriterler AHS yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre en önemli ana kriter politika ve mevzuat engelleridir ve en önemli alt kriter kanun ve düzenleme eksikliğidir.

Anahtar Kelimeler

analitik hiyerarşi süreci tersine lojistik engelleri çok kriterli karar verme plastik ambalaj atığı

Destekleyen Kurum

Tübitak

Proje Numarası

1919B012222507

Teşekkür

Bu çalışma, TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında desteklenen projeden türetilmiştir. Tübitak'a desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • Abdulrahman, M. D., Gunasekaran, A. ve Subramanian, N. (2014). Critical barriers in implementing reverse logistics in the Chinese manufacturing sectors. International Journal of Production Economics, 147, 460-471. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2012.08.003
  • Baylavlı, M. (2011). Erkek gömleği üretiminde en uygun üretim süreci belirlemede analitik hiyerarşi süreci ve örnek bir uygulama (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Cingöz, K. (2014). Tersine lojistik ağlarının tasarımı ve analizi: Mersin ilinde atık toplama üzerine bir uygulama (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Mersin.
  • Çakıroğlu, T. (2009). Analitik hiyerarşi süreci yaklaşımı ile tedarikçi seçim kriterlerinin belirlenmesi: Trabzon organize sanayi bölgesi örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı .(2022). Ambalaj Bülteni, https://webdosya.csb.gov.tr/db/cygm/icerikler/ambalajbulten-2020-20220226105845.pdf, (Erişim Tarihi: 9.11.2022)
  • Dündar, S., & Fatih, E. C. E. R. (2008). Öğrencilerin GSM operatörü tercihinin analitik hiyerarşi süreci yöntemiyle belirlenmesi. Yönetim ve Ekonomi dergisi, 15(1), 195-205.
  • Karaçay, G. (2005). Tersine lojistik: Kavram ve işleyiş. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 317-332.
  • Kroon, L. ve Vrijens, G. (1995). Returnable containers: An example of reverse logistics. International Journal of Physical Distribution & Logistic Management, 25(2), 56-68. https://doi.org/10.1108/09600039510083934
  • Mersin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED ve İzinlerden Sorumlu Şube Müdürlüğü. (2020). Mersin İli 2019 Yılı Çevre Durum Raporu. Mersin. https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/mersn_2019_cevre_durum_raporu-20210329174614.pdf, (Erişim Tarihi: 09.11.2022).
  • Meyer, A., Niemann, W., Mackenzie, J. ve Lombaard, J. (2017). Drivers and barriers of reverse logistics practices: A study of large grocery retailers in South Africa. Journal of Transport and Supply Chain Management, 11(1), 1-16. https://doi.org/10.4102/jtscm.v11i0.323
  • Moktadir, M. A., Rahman, T., Ali, S. M., Nahar, N. ve Paul, S. K. (2020). Examining barriers to reverse logistics practices in the leather footwear industry. Annals of Operations Research, 293, 715-746. https://doi.org/10.1007/s10479-019-03449-y
  • OECD, 2022, https://www.oecd-ilibrary.org/sites/aa1edf33en/index.html?itemId=/content/publication/aa1edf33-en, (Erişim Tarihi: 10.11.2022).
  • Özgüner, Z. ve Özgüner, M. (2022). Tersine lojistik uygulamalarının önündeki engellerin ve çözüm önerilerinin çok kriterli karar verme yöntemleriyle değerlendirilmesi. Business & Management Studies: An International Journal, 10(3), 895-912. https://doi.org/10.15295/bmij.v10i3.2087
  • Özyörük, B. ve Özcan, E. C. (2008). Analitik hiyerarşi sürecinin tedarikçi seçiminde uygulanmasi: otomotiv sektöründen bir örnek. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 133-144.
  • Pramono, S. N. W., Ulkhaq, M. M. ve Aulia, Z. (2021, February). Analysing the barriers of reverse logistics implementation: A case study. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering , 1072 (1), 012063-012073. https://doi.org/10.1088/1757-899X/1072/1/012063
  • Pumpinyo, S. ve Nitivattananon, V. (2014). Investigation of barriers and factors affecting the reverse logistics of waste management practice: a case study in Thailand. Sustainability, 6(10), 7048-7062. https://doi.org/10.3390/su6107048
  • Ravi, V. ve Shankar, R. (2005). Analysis of interactions among the barriers of reverse logistics. Technological Forecasting & Social Change, 72(8), 1011-1029. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2004.07.002
  • Rogers, D. S. ve Tibben‐Lembke, R. (2001). An examination of reverse logistics practices. Journal of business logistics, 22(2), 129-148. https://doi.org/10.1002/j.2158-1592.2001.tb00007.x
  • Salvador, S. J. A. (2017). Reverse logistics practices in the Nigerian pharmaceutical sector (Doktora Tezi, University of Hull, İngiltere). Erişim Adresi: https://core.ac.uk/reader/556180469
  • Saaty, R. W. (1987). The analytic hierarchy process—what it is and how it is used. Mathematical modelling, 9(3-5), 161-176. https://doi.org/10.1016/0270-0255(87)90473-8
  • Temiz, N. ve Cingöz, K. (2015). İşgören seçim sürecindeki kritik faaliyetlerin analitik hiyerarşi süreci ile değerlendirilmesi. Dokuz Eylul University Journal of Graduate School of Social Sciences, 17(4). https://doi.org/10.16953/deusbed.31634
  • Thilakarathne, H. G. K. L. S., Wijayanayake, A. N. ve Peter, S. (2022, September). Evaluating the Factors that Affect the Reverse Logistics Performance in Plastic Supply Chain. In 2022 International Research Conference on Smart Computing and Systems Engineering (SCSE), 5, 254-261. https://doi.org/10.1109/SCSE56529.2022.9905120
  • U-Dominic, C. M., Orji, I. J. ve Okwu, M. (2021). Analyzing the barriers to reverse logistics (RL) implementation: A hybrid model based on IF-DEMATEL-EDAS. Sustainability, 13(19), 10876. https://doi.org/10.3390/su131910876
  • Waqas, M., Dong, Q. L., Ahmad, N., Zhu, Y. ve Nadeem, M. (2018). Critical barriers to implementation of reverse logistics in the manufacturing industry: a case study of a developing country. Sustainability, 10(11), 4202. https://doi.org/10.3390/su10114202
  • Wind, Y. ve Saaty, T. L. (1980). Marketing application of the analytic hierarchy process. Management Science, 26(7), 641-658. https://doi.org/10.1287/mnsc.26.7.641
Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İşletme
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Mehmet Çimen 0009-0001-0748-0081

Kısmet Cingöz 0000-0002-6006-6760

Proje Numarası 1919B012222507
Erken Görünüm Tarihi 30 Haziran 2025
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 10 Şubat 2025
Kabul Tarihi 17 Mayıs 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Çimen, M., & Cingöz, K. (2025). Plastik Sektöründe Tersine Lojistik Faaliyetlerinin Önündeki Engeller: Mersin İli Örneği. Bulletin of Economic Theory and Analysis, 10(2), 811-834. https://doi.org/10.25229/beta.1636710
 Kapak Resmi İndir

OA_transp.png

by-nc.png
Bu dergide yayımlanan eserler Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmaktadır.